bijblad
AWFOOR^CBE CODBANT
Stadsnieuws.
van de
uitgave van
N V. d8 AMERSFOORTSCHECOURANT
voorheen Firma A. If. van CLEEFF
VAN ZATERDAG 12 OCTOBER 1912.
KENNISGEVING.
De Burgemeester der Gemeente Amersfoort
brengt ter kennis van belanghebbenden, dat
volgens mededeeling vnn den Minister van Oor
log op 15 October 1912 eene schietoefening zal
worden gehouden van bet fort lIOliK van
holland.
Kr zal gevuurd worden met kanonnen van
licht kalibe' (6 c.M.) waarbij onveilig wordt
gemaakt een driehoek, gevormd door het fort,
een roode vlag benoorden en een bezuiden het
zeegat, tot op 310(1 M. van het fort.
Op den dag waai op gevuurd wordt, zal van
het fort een roode vlag waaien, die drie uur
vóór het. l-egin der oefening halfstok <11 éen
uur vóór de oefening geheel voorgeheschan
wordt.
Amersfoort, 12 October 1912.
De Burgemeester voornoemd,
Van RANDVVIJGK.
Wie aan de aankondiging van «Ereuleken*.
op te voeren door de Kon. verecniging Het
Nederlandsch Tooneel, zou toegevoegd heb
ben het gloednieuwe »als dat niet trekt, trekt
niemendal* zou, nadat hij gisteravond de nog
niet half bezette zaal van »Amicitia« had
gezien, wel tot do conclusie hebben moeten
komen, flat te Amersfoort niets trekt, althans
niets goeds.
Ken heel mooi stuk, met Emma Morel in
de titelrol, Chrispijn als de raisoneur, Harms
als de zeer autoritaire pa-EdelAchtbareen
tóch slechts een zóo matig bezoek, dat het
Societeitsbestuur er zich voorshands wel niet
weer aan zal wagen een voorstel om en
partage te spelen aan te nemen.
Dan hadden de drie hceren het maar aan 't
rechte eind, die hier het stuk voor de derde
maal kwamen zien en er in den lang niet
lieflijken avond er een stevige fietstocht langs
half verlichten Rijksweg voor over hadden.
Den inhoud van het stuk deelden we in
liet vorige nummer mede. We kunnen dus
thans volstaan met enkele trekjes in herin
nering te brengen.
Zóo tante Henriette (n. vrouw Schwab
Weiman) die zoo onverbeterlijk in haar rol
bleef als semi-Incroyable. Dat »je n'ai plus
vingt ans«, toen de vrouwenkenner Iman
van "Verschot Jiaar tie lectuur van het nogal
zeer gedurfde Marchande d'amour* aanbood,
was kostelijk.
Zóo het einde van het eerste bedrijf, waar
Job Averling, wiens bcer.en verlamd zijn en
die, altijd maar in zijn rolstoel gezeten, tot
philosoot' is geworden, en zijn zuster Floren
tine het freuleken voor de buitenwacht
- hun moeder zoo missen.
Dan het natuurlijke spel van Freuleken
(mejuffrouw Emma Morel) als goede fee
voor de zieken en armen, als vredestichtster
tusschen haar driftigen vader en haaronver-
standigen broer den niet-studeerenden J.eid-
scho student, die alweer eens is gezakt.
Chrispijn, die én zijn broer én den lion
Iman van Aerschot zoo duchtig onder han-
dee neemt en die Florry zoo prachtig inlicht
omtrent de «certaines choses*, die een jong
meisjes .prematuur* zouden kunnen kwetsen,
zooals tante dat noemt, en haar doet inzien,
dat het gerobbedoes tusschen Iman en de
Kattekop werkelijk -in alle eer en deugd*
is geweest. Deze innige scène was werkelijk
een juweeltje van samenspel.
De kattekop* zelve, onder welken naam
zij ook buitenshuis wel meer bekend is dan
als Miebetje, was voor mevrouw Lobo—
1 iraakensiek een triomf. Althans wat haar
spel betreft; het Nederlandsch Tooneelsch
hoeren-dialect. gemaniëreerd het zelfde als
in tic n Bruiloft van Kloris en Roosje* had
niets van Graafschapsch waar zuiverder
J lollandsch wordt gesproken zoodra de
menschen niet onder elkaar zijn dan in me
nige stad in 't hartje van Zuid-Holland
was vermoeiend om aan te hooren.
De jonge Ercnkcl als student Henri en
de lieer Reule als hartenbreker waren heel
goedde laatste vooral toep hij Freulekan
vertelde van z ij n moedertje.
Slecht als van ouds was de man aan 't
licht. Men zal hem een helper moeten geven,
die hem wijst wanneer 't klaterend zonlicht
is, wanneer een lamp wordt opgestoken.
Nog beter wellicht als zijn souffleur dan
maar tegelijk met de gaskraan werkt.
En groot aantal leden van de Nederland-
sche Toeristen Kampeer Club kwam hier
hedenmiddag aan om dc wonderfraaie natuut1
rond Amersfoort in oogensdiouw te nemen.
Zij zullen tot morgenavond hier blijven
en kampeeren hedennacht in een zo-tal van
hun hoogst practische tenten in het boscti
van den heer Joh. G. F. van Achterbergh,
achter villa »Grctha*aan den Soesterstraat-
we8-
Nog even zij herinnerd aan den morgen
op »Birkhoven* te houden voetbalwedstrijd
Quick—H. V. C.
Beide clubs zullen hun uiterste best doen.
Een zeer spannende wedstrijd dus.
'I'wee Heilsleger-zeridelingen, namelijk de
kapitein Van Helden zullen morgen in het
lokaal aan het Havik afscheid nemen van
hnn vele vrienden te Amersfoort.
Ruim 7 jaren .hebben zij gearbeid onder
zieken en melaatschen in onze koloniën,
waarheen zij, nu hun kort verlof om is,
weldra terugkeeren.
Een convocatie, welke alleen vermeldt
vaststelling van Reglement en Begrooting en
voorzien in Bestuurs-vacatures heeft weinig
aanlokkelijks, maar toch hadden we Don
derdagavond wel wat meer dan 9 leden
buiten het Bestuur verwacht iu dé ver
gadering der vereeniging «Handelsschool
voor Amersfoort en omstreken*. Intusschen
mogen de Nuts-lezing, de jaarvergadering
van den Protestantenbond en de prepara
tieven voor den marktdag als verontschuldi-
ging gelden.
De waarnemend Secretaris, de heer Joh.
H. van der Meiden, las de notulen
van 29 April 1912, die ongewijzigd werden
vastgesteld, met dank voor de juiste redactie.
De Voorzitter, de heer C. M. Cremer,
heiitinerde er aan, dat deze notulen waren
uit den boozen tijd, toen de vereeniging er
zoo slecht voor stond. Sedert verleende de
Provincie subsidie, konden daardoor die van
Rijk en Gemeente getoucheerd en kon de
school worden geopend.
Thans dient, vervolgde spr., met spoed
gedaan hetgeen de Minister vraagt. Er zijn
Handelsscholen voor welke Huishoudelijk
reglemen: en school-reglement éen zijn en
waarbij die reglementen door het Bestuur
worden ontworpen en gearresteerd. Inderdaad
weet het Bestuur het best hetgeen noodig
ismeenen de leden, dat de school in andere
banen behoort geleid dan is de Algemeene
vergadering de plaats om daartoe voorstellen
te doen.
De 15 artikelen van het Huishoudelijk
reglement werden hierna gelezen en met
algemeene stemmen ongewijzigd vastgesteld.
De Voorzitter lichtte ze toe. Zóo bij
het voorzien in Bestuurs-vacatures. Het Be
stuur moet niet afhangen van toevallige
omstandighede.n, vati bijvoorbeeld een slecht
bezochte vergadering. Daarom wenscht het
een voordracht te doen voor de vacatures en
deze voordracht ten minste 3 X -4 uur vóór
de Algemeene vergadering ter kennis te
brengen van de leden, die dan schriftelijk
en ten minste 24 uur vóór die vergadering
een of meer andere candidaten kunnen voor
stellen. Zooveel mogelijk zullen door het
Bestuur dubbeltallen worden voorgesteld.
Het reglement trad onmiddellijk in wer
king.
Tot leden der commissie tot nazien van de
rekening cn verantwoording over 1912 wer
den vervolgens benoemd de heeren jhr. S.
M. van Reigersberg Versluys, Ed. van Vol
lenhoven en P. J, Frederiks.
Aan de orde was hierna het vaststellen
der Begrooting voor 1912 volgens de wer
kelijke inkomsten en uitgaven.
De Voorzitter deelde mede, dat, nu
de school op 1 September is geopend, ver
moedelijk ook de subsidiën van Rijk, Pro
vincie en Gemeente te rekenen van 1 Sep
tember zullen worden uitbetaald.
Intusschen staat de vereeniging er beter
voor dan bij de eerst ontworpen Begrooting,
waarop f 1200 voorkwam voor rente en af
lossing voor het te stichten gebouw. Immers
thans is door de Gemeente voorloopig kos
teloos een schoolgebouw in gebrkik gegeven.
De Begrooting werd vastgesteld opf 6253
aan inkomsten en uitgaven, met een postje
«Onvoorziene uitgaven* van f152.
De Voorzitter wees er op, dat bij de
Ontvangsten slechts f 300 voorkomt uit con
tribution en zeide, dat de vereeniging slechts
140 leden heeft, een toch veel te gering
aantal, terwijl de minimum-contributie slechts
f 2.50 bedraagt. Sommigen betaalden hun
quitantie slechts éen keer en Helen zich toen
weer royeeren.
De heer Buys meende, dat dit aantal
gemakkelijk te verdubbelen is.
De heer Nieuwendijk nam op zich
voor 4 leden te zorgen of 4 contributies te be
talen. (Instemming).
De heer De Pool sprak den wensch uit.
dat vooral middenstanders zich zouden aan
melden als lid, opdat de contribueerende
lichamen zien, dat het den middenstand ernst
is cn hij werkelijk belang stelt in deze vak
school.
Aan de orde was vervolgens de aanvul
ling van het Bestuur tot u leden.
Gekozen werden de heeren G. J. Buys,
S. J. van Duinen, mr. R. P. van der Mark
cn Cl. W. Scheffers.
Bij de rondvraag vroeg de heer f rede-
riks het woord cn zeide: Nu niemand an
ders het woord verlangt, zij het mij ver
gund, een woord van hartelijken dank te
spreken tot het Bestuur voor hetgeen dit
deed om ook den middenstand een vakschool
te bezorgen.
De Secretaris herinnerde in zijn notulen
aan den bangen tijd van einde Aprilde
Voorzitter heeft naar aanleiding van die no
tulen herhaald hoe slecht de kansen voor
de tot stand koming der school een goed
half jaar geleden nog waren. Dat zij 1 Sep
tember is geopend, is alleen te danken aan
uw onafgebroken arbeid onder de vlotte
leiding van onzen Voorzitter.
Wij, leden, hebben gewenschtgij, Be
stuursleden, hebt gewerkt. En hoe ontzag
lijk veel. Het zou de moeite loonen, eens
te weten hoeveel pagina's de notulen der
Bestuurs-vergaderiiigen beslaan. Wij hebben
slechts een zeer flauwe voorstelling van al
den arbeid, dien U geheel belangloos om
onzentwil verrichtte, van de tallooze be
sprekingen, conferenties en audiënties die
IJ hadt met allerlei autoriteiten.
Voor dien arbeid zij het mij vergund U
in deze eerste vergadering na de opening
der Handelsschool onzen liartgrondigen dank
te brengen (Instemming).
Hierna werd nog een uurtje vergaderd in
comité-generaal.
Een flink gedeelte van den in het alge
meen gezond zijnden hoenderstapel in de
omgeving van Amersfoort is thans, zoo goed
als zeker, behoed voor de terecht zoo ge
vreesde Klein'sche kippenziekte.
De Rijks-seruminrichting en de V. P. N.
(Vereeniging tot bevordering van de Pluim
veehouderij in Nederland) hebben den strijd
tegen deze zeer besmettelijke ziekte aange
bonden, waartoe als eerste krachtige maat
regel. met buitengewoon veel medewerking
van landbouwers en andere leden der V. P. N.,
deze week niet min'" dan 9863 kippen met
dc voorbehoedende 1 of werden behandeld.
't Was inderdaad gemakkelijke taak,
welke dr. B. J. C. *e .ennepe, bacterioloog
bij de Rijks-seruminrichting, bijgestaan door
den heer H. B. Beaufort, den pluimveeteelt-
consulent, en het Bestuur van de V. P. N.
te Amersfoort, op zich had genomen.
Waar echter is gebleken, dat, met inbegrip
van tijdroovende verplaatsing van de eene
boerderij naar de andere, op éen dag 2000
dieren werden behandeld, lijdt het geen
twijfel of het groote aantal hoenders, dat
moet worden beschermd, is geen bezwaar
0111 de ziekte te bestrijden en zoo mogelijk
geheel uit te roeien.
Voor een waarde van vele tienduizenden gul
dens gaan jaarlijks, vooral door de Klein'sche
dekte, maar ook door andere hoenderziekten,
verloren en ongetwijfeld zou een statistiek
van aan ziekte gestorven hoenders gedurende
deii loop van éen jaar verbazingwekkende
cijfers doen zien.
Moge de aangebonden strijd krachtig wor
den voortgezet en niet worden voorbij gezien
welk een buitengemeen groote waarde het
pluimvee het kleinste, maar tevens het
talrijkste vee op de boerderij vertegen
woordigt.
Verscheidene buitenlandsche Regeeringen
hebben zeer groote sommen over tot bevor
dering van deze schijnbaar kleine, maar inder
daad groote belangen en ook van onze
Regeering wordt voor dit doel reeds belang
rijke steun ondervonden.
Met groot leedwezen zullen velen, die zich
zoo veel hadden voorgesteld van het nieuwe
week-programma in de bioscoop »De Arend*,
kennis nemen van de advertentie hierneven,
waarbij wordt meegedeeld, dat het meest
interessante deel der Titanic-film is verbrand
zoodat zij niet kan worden vertoond, en deze
week een gewoon programma wordt gege
ven.
Wel een onzaglijke teleurstelling voor de
Directie, die met zoo groote zorg de voor
stelling van die indrukwekkende film beeft
voorbereid. We zijn gewend, dat zij zorgt
voor in ieder opzicht uitstekende voorstel
lingen maar voor deze had zij zich buiten
gewoon veel moeite gegeven cn kosten
getroost.
De bioscoop aan de Langestraat is geluk
kiger geweest en heeft de haar toegezegde
film op tijd ontvangen, zoodat men dus daar
de ramp der «Titanic* kan gaan zien.
In verband met den grooten toeloop wor
den daar nu iederen avond drie voorstel-
liiigen gegeven.
Bij de Donderdag ten overstaan notaris
C. A. van Blaricum gehouden veiling van
het perceel Zevenhuizen no. i, op den hoek
der Langestraat en groot 68 centiaren, waar
in wijlen de heer W. Stork zijn bekend
café had. werd dit voor f 5000 verkocht aan
den heer G. Th, Ockhorst te Hilversum.
De lantaarns van auto's en rijwielen moe
ten volgende week uiterlijk om half zes, die
van de overige voertuigen op zijn laatst om
6 uur zijn aangestoken.
Voor den oudere van dagen is het een
groole kunst zich te herinneren, dat men ook
jong is geweest, zonder daarbij te vergeten,
dat men het niet meer is.
T7it don Omtrok.
De Veluwsche bladen* vestigen de lan-
op zeer veelvuldig voorkomen van wilde
zwijnen tusschen Putten en Apeldoern.
«De beesten doen geen kwaad* verzekerde
een jagermeester. De stroopers zullen wel
met ze afrekenenmaar een wielrijder doet
toch beter, maar eerst eens uit te kijken en
een beetje uit hun koers blijven, vooral als
er jongen bij zijn.
Te Spakenburg wordt hoe langer zoo meer
behoefte gevoeld aan een verbetering der
haven. Nog onlangs gebeurde het dat, door
den lagen waterstand, de visscliersvloot, een
150-tal schepen, gedurende een tweetal da
gen de haven niet kon verlaten.
Met verlangen wordt uitgezien naar ver
betering hetzij door de Gemeente hetzij door
het Rijk.
Voor de visscherij-school te Spakenburg
hebben zich 110 leerlingen aangemeld.
Het Rijk zal een subsidie geven van f 400
men hoopt, dat de Provincie f 170 geeft en
de Gemeente past er dan f 230 bij.
De '25 oooste betalende bezoeker van de
Internationale gas-tentoonstelling te Amster
dam is geweest de lieer W. J. Stokvis, te
Arnhem.
Met fanfares binnengeleid, werd de heer
Stokvis door het Bestuur der tentoonstelling
ontvangen, dat hem uit de collectie antieke
lampen, welke op den stand der Gemeente-
gasfabrieken van Amsterdam is geëtaleerd,
een exemplaar aanbood.
De tentoonstelling wordt morgenavond
gesloten.
BEHRSOVERZICHT.
van 5 tot i2 October 1912.
Ook in de afgeloopen week heeft de
Balkan-kwestie allerwegc de Beurzen in span-
ning gehouden. De meer optimiste stem
ming. welke zich aan het eind der vorige
week had kunnen baanbreken en welke nok
in den aanvang van deze week nog min of
meer bleef bestaan, is spoedig moeten wij
ken en met het voortschrijden der dagen is
de algemeene stemming steeds nerveuser en
zwakker geworden. De loop der gebeur
tenissen was dan ook niet geschikt om veel
voedsel te geven aan het ontwakend opti
misme en speciaal door het optreden van
Montenegro is de ernst van den toestand
zeer verzwaard. Dit landje van ongeveer
250 000 inwoners, dat bij een oorlog weinig
te wagen heeft en slechts verbetering kan
hopen van een krijg tegen den erfvijand, heeft
de kat de bel aangebonden en verklaarde
in het begin der week den oorlog aan Tur
kije, en dit feit was het begin van een alge-
heele verandering in de opvattingen die tot
nu toe omtrent de ontwikkeling van zaken
in den Balkan hadden geheerscht.
Had het talmen van de overige Staten,
om tot de oorlogsverklaring over te gaan.
de hoop gewekt, dat de diplomatie op
het allerlaatst toch nog een uitbarsting zou
kunnen vermijden, thans begreep men wel,
dat deze hoop vrijwel als vervlogen kon
worden beschouwd. Want in verband met
de overeenkomst die bestaat tusschen Ser
vië, Bulgarije, Griekenland en Montenegro
begreep men wel, dat dit laatste Staatje met
zijn legertje van even 30 000 man den strijd
tegen den overmachtigen vijand niet zou
hebben aangebonden, zonder van de hulp
zijner bondgenooten zeker te kunnen zijn,
zoodat het zich laat aanzien, dat de tus-
schenkomst der Mogendheden te laat is
gekomen en het slechts een kwestie van
dagen op het oogenblik dat wij dit
schrijven, misschien slechts van uren zal
zijn, en de oorlog aan alle kanten in vollen
gang is. Het is dan ook vrij duidelijk door
de Regeeringen der Balkan-staten aan de
gezanten der Mogendheden te kennen ge
geven, dat het te lang geduurd heeft eer zij
tusscbenbeide trachtten te komen en dat
een stap, als nu door hen gedaan is. mis
schien succes had kunnen hebben, wanneer
deze 14 dagen vroeger was geschied De
volken zelf zijn niet meer te houden en
waar de Regeerïngen de keus hebben tus
schen een p 'flairen oorlog of binnenland-
scbe opstande.is het begrijpelijk, dat de
eerste gekozen wordt.
Het is niet zoozeer de oorlog zelve, die
men op den duur toch als onvermijdelijk
was gaan beschouwen, welke zulk een on
rust op de Beurzen heeft in het leven ge
roepen, als wel het fiasco, dat de diplomatie
heeft gemaakt. Men vraagt zich met zorg
af waartoe dit alles moet leiden nu gebleken
is. dat er zóo weinig overeenstemming ba-
staat tusschen de groote Mogendheden, dat
men het niet eens is kunnen worden over
het gezamenlijk doen van een stap om een
allerverschrikkelijkste» oorlog te voorkomen,
iets, dat bij een eendrachtig samengaan voor
het Europeesch concert toch zeer gemakke
lijk ware geweest. En dat dit een krijg zal
worden, die tot de meest bloedige van
den nieuweren tijd zal behooren, kan men
als vaststaand aan nemenmen behoeft
