Dinsdag 18
Maart 1913.
üm
RONA Cacao
No. 8237.
62e Jaargang.
kosteloos.
Van Houten's
Uitgave van de Naamlooze Vennootschap „De Amersfoortsche Courant, voorheen Firma A. H. van Cleeff".
HOOFDREDACTEUR
F. J. FHSDEEIKS.
AMERSFOORT.
Verschijnt Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond. Abonnement per 3 maanden f 1.
franco per postƒ1.15. Advertentién 1—6 regels 60 cent; elke regel meer 10 cent. Bijregel-
abonnement reductie, waarvan tarief op aanvraag kosteloos. Legale, officiefile- en onteigenlngs-
advertentifin per regel 15 cent Reolames 1—5 regels f 1.J5. Bewijsnummers naar buiten
worden in rekening gebracht en kosten evenals afzonderlijke nummers 10 cent.
Bij advertentiCn van buiten de stad worden de incasseerkosten In rekening gebracht.
BUREAU:
ZORTEGRAOHT 9.
Postbus 9.
Telefoon 19.
Wie zich met ingang van
1 April doet, in
schrijven als abonno',
ontvangt de tot dien
datum verschijnende
nummers
KENNISGEVING.
BEPALINGEN BETREFFENDE VRIJSTEL-
LINO van den MILITIE DIENST.
De Burgemeester vau Amersfoort
maakt het volgende bekend van hetgeen de
de ingeschrevenen voor de militie in hoofdzaak
hebben te doen tot het verkrijgen vnn vrijstel
ling van den dienst.
Vrijstelling wegens eigen
militairen dienst.
Indien bij de inschrijving geen mededeeling
vau de verlangde vrijstelling wegens eigen vrij-
willigen dienst bij de zeemacht, bij het leger
hier te lande of bij de koloniale troepen is ge
daan, kan dat verlangen door of vanwege den
ingeschrevene alsnog worden kenbaar gemaakt
bij den Burgemeester tuaschen 21 en 31 Maart
U.S., van des voormiddags negen tot des namid
dags drie uur ter Uomeente-seerotarie.
Vrijstelling wegens broederdienst.
Door of vanwege don ingeschrevene, die vrij
stelling verlangt wegens broederdienst. moet in
gewone gevallen tuaschen 21 en 31 Maart s.s,
bij den Burgemeester aanvraag worden gedaan
tot het opmaken van het getuigschrift, de wet
tige broeders en halfbroeders betreffende.
Voor deze aanvraag zal meer bepaaldelijk wor
den zitting gehouden ter Gemeente-sec. etarie
op 26 Maart a.s., van des voormiddags negen
tot des namiddags drie uur.
Door of vanwege den ingeschrevene moet
worden gezorgd voor de tegenwoordigheid van
twee getuigen, die meerderjarige mannelijke
personen moeten zijn, van wie kan worden aan
genomen, dat zij met het gezin, waartoe de in
geschrevene behoort, voldoende bekend zijn.
Het getuigschrift wordt in den regel opge
maakt door den Burgemeester der Gemeente,
waar de belanghebbende voor de militie is in
geschreven. Het kan echter ook door een an
deren Burgemeester worden opgemaakt.
Vrijstelling wegens aanwezigheid van in
het zelfde jaar geboren broeders
of halfbroeders.
Door of vanwege den ingeschrevene, die vrij
stelling verlangt wegens aanwezigheid vnn in
het zelfde jaar geboren broeders of halfbroeders,
moet tusschen 10 en 18 Juli a.s. bj den Bur
gemeester aanvraag worden gedaan tot het op
maken van een desbetreffend getuigschrift,
waarbij eveneens twee getuigen moeten tegen
woordig zyn.
Vrijstelling van hen, die een geestelijk of
een godsdienstig-menschenlievend ambt
bekleeden of daartoe worden opgeleid.
Voor de vrijstelling van deze ingeschrevenen
wordt verwezen naar tabel I, houdende regeling
van de vrijstelling van geestelijken, bedienaren
van den godsdienst en studenten in de godge
leerdheid, en tabel II, houdende dergelijke re
geling betreffende zendeling-leeraten, broeders-
diakonen, Roomscii-Katholieke ordebroeders,
zendel ing-kweekelingen en proef broeders.
Van deze labellen kan ter Gemeente-secretarie
inzage worden genomen.
De verklaringen, volgens deze tabellen over te
leggen, moeten, voor zoover uit het model niet
het tegendeel blijkt, binnen het Rijk zijn afge
geven.
Voor hem, die is vermeld op het inschrijvings
register, dat laatstelijk gesloten is, en op 21
Maart na de sluiting verkeert in een der in be
doelde tabellen omschreven gevallen, wordt de
verklaring, in de tabellen aangeduid, in den regel
afgegeven op genoemden datum of moet, zoo
dit niet geschiedt, niettemin uit de verklaring
blijken, dat bedoeld geval op dien datum aan
wezig was.
Voor hem, die na den in het vorig lid ge
noemden datum in een der bedoelde gevallen
komt te verkeoren, wordt in de verklaring de
toestand vermeld, gelijk die is op het oogenblik
der afgifte en geschiedt de afgifte niet vóór het
tijdvak, binnen hetwelk de verklaring bij den
Burgemeester moet worden ingeleverd.
Koffie en thee voeden niet, maar kunnen wel nadeelig
op de zenuwen werken. Hoe meer deze dranken ver
vangen worden door
hoe beter de volksvoeding bevorderd wordt. RONA
cacao is een goedkoope en toch voedende drank,
die eigenlijk in geen gezin mag ontbreken. Daarbij is
de smaak ook aangenamer dan die van koffie of thee.
De verklaring, in de tabellen 1 en H bedoeld,
wordt door of vanwege den belanghebbende
ingeleverd bij den Burgemeester der Gemeente,
waar hij is ingeschreven of voor welke hij heeft
geloot
1. vóór 1 April van iiet jaar, waarin het
inschrijvingsregister is gesloten, ingeval de reden
van vrijstelling aanwezig was op 21 Maart vnn
bedoeld jaar
2. in de maand November van het jaar, voor
afgaande aan dat. waarin hij zou moeten worden
ingelijfd
a. iugeval de reden van vrijstelling is ontstaan
tusscben 21 Maurt en 1 November van eerst
bedoeld jaar
b. ingeval hij opnieuw vrijstelling vraagt en
hij bij de eerste maal verkeerde in het geval,
omschreven onder a
3. binnen een maand nadat de reden van
vrystelling is ontslaan, ingeval dit heeft plaats
gonad op of na 1 November van het jaar, voor-
afgnande aan dat, waarin hij ia of zou moeten
worden ingelijfd
-t. in de maand, op éen na voorafgaande aan
die, waarin de ioopende vrijstelling eindigt,
ingeval hij opnieuw vrijstelling vraagt en hij
bij de eerste maal verkeerde in het geval, om
schreven onder 3.
Vrijstelling wegens kostwinnerschap of
wegens bijzondere gevallen.
Door of vanwege degene, die vrijstelling ver
langt wegens kostwinnerschap, wordt bij den
Burgemeester aanvraag gedaan tot het opmaken
van een staat van inlichtingen.
Die aanvraag moet geschieden
1. tusschen 21 en 31 Maart van het jaar,
waarin het inschrijvingsregister is gesloten, in
geval de leden van vrijstelling aanwezig was op
ceratgenoemden datum
2. m de maand November van het jaar, voor
afgaande aan dat, waarin hij zou moeten worden
ingelijfd
a. ingeval de reden van vrijstelling is ontstaan
tusschen 21 Maart en 1 November van eerstbe
doeld jaar
b. ingeval hij opnieuw vrijstelling vraagt en
hij bij de eerste maal verkeerde in het geval,
omschreven onder a;
3. binnen een maand nadut de reden van vrij
stelling is ontstaan, ingeval dit heeft plaats ge
had op of na 1 November van het jaar, voor
afgaande aan dat, waarin hij is of zou moeten
worden ingelijfd
1. in de maand op éen na voorafgaande aan
die, waarin de Ioopende vrijstelling eindigt, in
geval hij opnieuw vrijstelling vraagt en hij by
de eerBte maal verkeerde in het geval, om
schreven onder 3.
De staat van inlichtingen wordt in den regel
opgemaakt door den Burgemeester der Gemeente,
waar de belanghebbende voor de militie is inge
schreven of voor welke hy heeft geloot.
Hij kan echter ook door een anderen Burge
meester worden opgemaakt.
Bovenstaande is ook van toepassing voor hem,
die vrijstelling verlangt wegens het bijzondere
geval, dat een dienstplichtige, aan wieu geen
vrijstelling is verleend op grond van kostwin
nerschap, zoodanig persoonlijk onmisbaar is
voor de instandhouding der middelen van be
staan van zijn gezin of van dat, waartoe hij be
hoort of waarin hij als pleegkind is opgenomen,
dan wei van personen, uie hem in den eersten
of den tweetien graad van bloed- of aanver
wantschap bestaan, dat zyne aanwezigheid daar
voor dringend noodzakelijk is.
N oor zoover dit hiervoren niet reeds afzonder
lijk vermeld is, wordt bekend gemaakt, dat aan
vraag tot het opmaken of opvragen van de noo-
dige bewijsstukken, dan wel inlevering van be
wijsstukken, bij den Burgemeester moet plaats
hebben ter Gemeente-secretari-», van des voor
middags negen tot des namiddags drie uur.
Amersfoort, 14 Maart 1018.
De Burgemeester,
Vax RANDWIJCK.
RussiHch-PniisiHcli.
Kr dreigt een nieuw woord te ontstaan
in onze spreektaal.
De vrrrrije Nederlander die veelal niet
het onderscheid kent tusschen vrijheid en
ongebondenheid heeft het in de laatste
dagen erg te kwaad met hot over hem ge
steld gezag, dat waarlijk niet uit bedilzucht,
doch om het algemeen belang paal en perk
stelt aan de vrijheid, die menig winkelier
zich neemt om zijn zaak zoo lang open te
houdep als hij wil.
Men zou zoo'n onverstand laten betuilen
als hij zijn vakgenooten maar niet dwong,
óok hun zaak even lang open te houden
als de dwarse broeder verkiest te doen.
Er zijn er, die den mond vol hebben van
Duitsch >gemasregcl«.
Hebben ze ooit aan gene zijde der gren
zen vertoefd, ooit gezien hoe zeer goed
de maatregelen werken aan welke de «Pollzei
stipt de hand houdt?
Nu weten we wel, dat Duitscbland reeds
sedert den tijd van Frederik den Groote
heeft leeren gehoorzamen maar we weten
óok, dat wie iets verder denkt dan zijn neus
lang is al heel spoedig vrede heeft met
zulke »masreglerei«.
Het moge zonderling schijnen, dat men in
Duitachland waar het Frisch, From, Froh,
Froi waarlijk geen holle klank is geen
enkel biljetje mag aanplakken zondar dat de
politie het heeft gezien en goedgekeurd
maar men vindt daar toch niet de zonderling
heden waarmee de Onder de streep-redac-
teur van het Handelsblad* reeds maanden
achtereen zijn lezeressen en lezers aan 't
lachen brengt, waarmee >Neerlandia< zoo
heel terecht den spot drijft, dingen alshier
zet men koffi, tee cr over, of alshier man
gelt men kommesaals.
En toch kan men in de laatste dagen,
vooral sedert door het arrest van den Hoo-
gen Raad der Nederlanden de Verordening
op de winkelsluiting in gewijsde is gegaan,
geen courant of geen middenstandsblad in
handen krijgen of r.r wordt in gt'urmd over
het Russisch-Pruisisch systeem, dat, naar de
recalcitrante schrijvers meenen, over ons
vrrrrije Nederland dreigt te komen.
Orde moet er wezen in een geordenden
Staat, in elke Gemeente die metterdaad een
deel wil uitmaken van dien Staat en die zich
tot in haar kleinste onderdeelen niet buiten
de wet wil stellenom 't even of die voor
schriften zijn gegeven door het hoogste
Staatsgezag dan wel door de stadsregeering.
Dat vervroegde winkelsluiting mogelijk is,
bewijst dc boekhandel, die 's zomers zelfs te
8 uur sluit. Niemand heeft er verlet van en
de boekhandelaren en hun bedienden hebben
wat aan hun zomeravond, terwij! deze niet
bestaat voor de overige winkelhoudenden.
Deze mogen al is 't den heelen dag ook
nóg zoo broeiend geweest, al zouden ze nóg
zoo gaarne óok eens willen ontvlieden den
warmen winkel wat helpt éen open deur
tegen een aantal gaslampen (even veel gas
kacheltjes) thuis blijven en wachten op
de klanten, die tóch na zeker uur niet komen.
Publiek zelf vindt het immers vreemd, dat
de winkels na 9 uur nog open zijn.
Nu sputtert men nog tc Amsterdam en
maakt men het echt-Amster
damsche woord voor flauwe grap. Maar als
de hand aan de winkelsluiting wordt gehou
den en de bediende van thans straks zelf'
patroon zal zijn geworden, als de winkel
sluiting ingeburgerd zal wezen en de politie
niet meer »over het hekje* of langs het
achterdeurtje van »verlofhouder* zal worden
gesard, dan zal het komende geslacht hen
loven, die de verordening ontwierpen en er
de hand aan hielden.
Te avond of morgen komt ook hier de
vervroegde winkelsluiting aan de orde. De
Besturen der plaatselijke afdeeling van »De
Hanze* en van Handel en Nijverheid» zul
len samen trachten, in afwachting cener
Rijks-wet, een gemeentelijke verordening te
verkrijgen, die zelfs den meest recalcitranten
en den meest angstigen zijp vrijheid zal
geven.
Maar juist hierom willen we «ven wijzen
op een nieuwe verzet-methode.
Nu 't niet meer gaat >over het hekje*
heeft men te Amsterdam iets nieuws bedacht
om door de mazon te sluipeneensdeels
omdat men zoo iets aardig* vindt, ander
deels wegens dit typische van den Amster
dammer, dat hij zich steeds verzet tegen alle
gezag cn een broertje dood heeft aau al
hetgeen uniform draagtbehalve een
brandweerman.
Dit nieuwe nu bestaat hierin, dat, als de
klok amper 9 uur heeft geslagen en de
winkels dus nog worden gesloten, men* zich
geroepen acht, dc telefoon te werk te stel
len en men de winkelhoudenden lastig valt
met allerlei kleine bestellinkjes, die liefst ook
maar onmiddellijk moeten uitgevoerd.
Waar blijft onder die omstandigheden het
nut der vervroegde winkelsluiting Het doel
is wel bovenal den bedienden een minder
langen werkdag te geven, hun gelegenheid
te verschaffen, zich te bekwamen voor hun
verdere levenstaak.
Dergelijke «grappen* duren gemeenlijk
niet lang. Doch ze vinden ook wel navol
ging. Het gaat er mee als met de kringen,
die op stilstaand water ontstaan nadat een
straatjongen cr een liefst heelen steen of een
dure kei in heeft gegooid.
Maar waar blijft dan de kortere werkdag
voor den rijwieljongen, die het onsje lever
worst of net dubbeltje andere snoeperij
waar de geécrde clientèle* best buiten
zou kunnen tot den volgenden dag naar
het andere eind der stad mag jakkeren
waar blijft dan do rust voor de bedienden
Indien dan ook mettertijd wordt gevraagd
om een verordening, die het winkelpersoneel
van den eigenaar of den chef tot den
boodschapjongen een mind-T slaafsch
leven zal bezorgen, dan mag wel eens ge
wezen op bescherming van dat personeel.
Immers dit heeft evenveel recht op be-
