Zaterdag 24
Mei 1913.
No. 8265.
62e Jaargang.
Tweede Blad.
Stadsnieuws.
Gemengd nieuws.
AMERSFOORTSCHE GOURAIT.
Uitgave van de Naamlooze Vennootschap „De Amersfoortsche Courant, voorheen Firma A. H. van Cleeff".
HOOFDREDACTEUR
F. J. 7RZDSHZZS.
AMERSFOORT.
Verschijnt Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond. Abonnement per 3 maanden f 1.
franco per post ƒ1.15. Advertentien 16 regels 60 cent; elke regel meer 10 cent. Bijregel-
abonnement reductie, waarvan tarief op aanvraag kosteloos. Legale, ofRcleële- en ontelgcnings-
advertentiën per regel 15 cent Reclames 1—5 regels ƒ1.25. Bewijsnummers naar buiten
worden in rekening gebracht en kosten evenals afzonderlijke nummers 10 cent.
Bij advertentiön van buiten de stad worden de Incasseerkosten in rekening gebracht.
BUREAU:
KORTEGRAOHT 9
Postbus 9.
Telefoon 19
Burgemeester en Wethouders stellen nog
aan den Raad voor, aan de Gebroeders
Ruitenberg te verkoopen grond aan de
Wuytierslaan en den nieuw aan te leggen
weg van de halte Vlasakkers naar den
Utrechtschcweg.
Tot het bouwen van twee dubbele land
huizen aan de Wuytierslaan en éen dubbel
landhuis aan den nieuwen weg vragen adres
santen in koop te mogen ontvangen onder
scheidenlijk 2700 M2. met een frontbreedte
van 70 M., en 1350 M2. met een frondbreedte
van 40 M. tegen een prijs van f 1 en f 0.70
per M2., of in inassa f 3645. Zij vragen
tevens recht van voorkeur gedurende een
jaar op terrein van 80 bij 50 M, ten Zuid
oosten aangrenzende.
Tevens stellen B. en W. voor, in beginsel
te besluiten tot aanleg van den geprojeo
teerden weg.
Volgens de thans definitief vastgestelde
Kiezerslijsten bedraagt het aar.tal kiezers
voor de Tweede Kamer in het geheele
district Amersfoort thans 12 193, tegen 10300
in 1909 en 9416 in 1905.
Nu vijftig jaar geleden bedroeg het 825,
van welke er 20 Mei 1863 bij de Kamer
verkiezing opkwamen 272; toen stemden 16
blanco.
Het aantal kiezers voor den Gemeente
raad is hier ter stede 973, 832 en 904.
Dr. E. Kruisinga is ook dit jaar benoemd
tot lid der examen-commissie voor de Engel-
sche taal.
Mejuffrouw J. J. A. H. van Heerde is be
noemd tot onderwijzeres bij het openbaar
voorbereidend onderwijs aan school C te
Amsterdam.
pr. U. D. 1. 2, met 284; 3e pr. Houd plank,
met 283; 6e pr. U. D. I. 1, met 270; 7e
pr. Gooi hout, met 267
Ireffersprijs: Houd plank, met 50
treffers.
hoogste korpsgooier: de heer
W. Nefkcns, met 71.
»Mijn voorstellingen zijn mijn beste recla
me* schreef de heer Paul Wilke in zijn ad-
vertentiën en inderdaad strookt die uitspraak
volkomen met den lof, reeds in vorige num
mers overgenomen uit couranten, die de
voorstellingen elders bespraken en terecht
prezen.
Gisterochtend om 11 uur, midden onder
het marktvertier, reed de eerste van de lange
reeks wagens den Hof opom half drie
werd de eerste paal opgerichtklokke 8
uur zette de zeer goede eigen kapel de
eerste marsch in en baadde de groote,] goed
ingerichte en bijna geheel bezette tont in
een zee van electrisch licht.
Het parforce-rijden de tandem-school
het steigerpaard Renz en het spring paard
Boy, dat maar niet wilde springen zoo
lang het dwerg-clowntje de onhebbelijk
heid had zijn hoed op te houden; het Hol-
landsche lucht-acrobaten-triode Engelsche
jockey's; de roodharige clown en zijn col
lega, wiens heele haardos bestaat uit een
minimaal kuifjede twee dwerg-clownsde
drie Javaansche parterre-acrobaten allen
en alle3 in éen woord wettigde volkomen,
dat het bezoek zoo druk was.
Nog slechts drie voorstellingen worden
hier gegeven.
Wie nog geen gelegenheid hadden, naar
den circus-Wilke te gaan, kunnen wij een
bezoek gerust aanraden. Het is zeer de
moeite waard.
Bij Staatscourant* no. 114 zijn gevoegd
de gewijzigde Statuten van den Bond van
R. K. openbare onderwijzers in het aartsbis
dom Utrecht.
Na de koffietafel, onder de uitmuntende
zorgen van mevrouw Gordeau aangerecht,
zongen de grootste meisjes, onder leiding
van den heer Gordeau, eenigc liederen cn
voerden de jongens gymnastische oefeningen
uit onder leiding van den heer P. de Jong.
In de goed half twee hervatte vergadering
bracht de Secretaris, de heer C. Hubors, het
jaarverslag uit, waaruit bleek, dat het aan
tal verpleegden toenam met 27 cn dus steeg
tot 154, van welke 108 in »Aldegondc« en
de overigen in gezinnen vertoeven. Thans
verzorgt de vereeniging er 154 en wel 88 jon
gens en 66 meisjes, van welke 119 in het
Tehuis.
Ernstige ziekten kwamen niet voor. De
toewijding van directie en personeel worden
wederom zeer geprezen.
De Directeur, de heer Gordeau, vertelde
op de hem eigen prettige en toch ernstige
manier van zijn zegenrijken doch moeilijken
arbeid.
De Voorzitter dankte Secretaris en Direc
teur voor hun pakkende mededeelingen en
sprak zijn goede wenschen uit voor de ver
eeniging en den heer en mevrouw Gordeau.
Dr. Meulcnbelt, de Onder voorzitter, sprak
het slotwoord.
jarig bestaan der Inrichting voor onderwijs
aan doofstommen te Rotterdam Bernard
de Waal in het vliegkamp bij Soesterberg
Sparta verovert het kampioenschap van
Nederland Tentoonstelling van schilderijen
in »Plctura« te 's-Gravenhage Wilhelm
Richard Wagner - Het oude Ostia Per
sonalia Karikaturen en humor uit het
buitenland.
Mejuffrouw W. F. F. Kardinaal verwierf
de akte Nuttige handwerken.
Mejuffrouw A. Mulder van de Graaff werd
aan de Rijks-universiteit te Utrecht bevor
derd tot semi-arts.
Het verluidt, dat generaal-majoor G. A.
Buhlman, commandant der 4e divisie, zal
optreden als leider der leger-manoeuvres
welke in September in Overijsel en Gelder
land worden gehouden tusschen de 3e en
de 4e divisie. Men noemt hem als opvolger
van den huidigen commandant van het veld
leger.
Het tuinfeest op »Het l.oo* zal dit jaar
einde September of begin October worden
gehouden.
Men zegt, dat ook de Normaal-schietschool
zal worden overgebracht van Den Haag
naar Harskamp.
Gistermiddag kwart voor vijven kwam een
vliegtoestel uit de richting Ede over de
stadkennelijk een overlandvlucht naar
Soesterberg.
Een ander vliegtuig, dat hedenochtend uit
het vliegkamp vertrok, moet bij Veenendaal
averij hebben opgeloopen. Een der inzitten
den kneusde den armde ander kwam bij
de noodlanding terecht in een moddersloot,
doch werd nog tijdig gered.
De Waal en zijn mecano
In den te Barneveld gehouden kegelwed
strijd werden nog de volgende prijzen be
haald door stadgenooten
vrije baan: 2e prijs de heer W. Itt-
mann, met 53,49 (ie prijs behaald met 53,53)
8e pr. de heer J. C. de Jager13e pr. de
heer A. Nefkens;
personeel: ie prijs de heer J. C. de
Jager, met 41
korps: ie prijs Val om, met 304; 2e
Wilt ge dezen zomer een reis naar het
buitenland maken, naar Engeland, België,
Frankrijk, Duitschland, Zweden of Noorwe
gen In de Openbare Leeszaal vindt ge de
laatste drukken van Bsedeker.
Wilt ge van te voren uw reiskosten eenigs-
zins nauwkeurig begrooten en misschien de
route van dag tot dag, van uur tot uur na
gaan
De groote uitgaaf van Hendschell's Tele
graph, Mei 1913, stelt u daartoe in staat.
Tot Directrice van de Openbare keuken
is benoemd mevrouw F. van Assen, thans
waarnemend Directrice der Sophia-stichting
te Schevoningen.
Zij heeft de benoeming aangenomen en
hoopt 1 Augustus te Amersfoort te komen
om zelf de voorbereidende maatregelen te
nemen.
Het Bestuur hoopt de keuken i Septem
ber te kunnen openen.
Onder voorzitting van dr. A. Bronsveld,
uit Utrecht, werd Donderdag in het Kinder
huis »Aldegonde«, aan den Arnhemscheweg,
de jaarvergadering gehouden van de ver
eeniging «Kinderzorg* in het provinciaal
ressort Utrecht der Ned. Hervormde kerk,
Vertegenwoordigd waren 15 kerkeraden,
terwijl vele begunstigers en belangstellenden,
ook dames, de vergadering bijwoondensa
men een bo personen.
Uit de rekening en verantwoording van
den Penningmeester, mr. Grothe van Schel
lach, bleek, dat er bij een ontvangst van
f 32 760.12 een batig slot was van f 59.15;
het eerste goed saldo, dat stellig reden geeft
tot verheugenis, doch waarbij niet mag wor
den vergeten, dat het tijd wordt, de leening
van f 60 000 af te lossen. Men werd dan ook
zeer verblijd met een gift van f 1000 door
een ongenoemde, uit Utrecht.
De aftredende Bestuursleden, ds. Barbas,
ds. Barendrecht, dr. Bronsveld, jhr. Rader-
macher Schorer en jhr. Schimmelpenninck,
werden herkozen.
Ook de Donderdagavond onder voorzit
ting van den heer S.J. van Duinen gehou
den vergadering van aandeelhouders In de
N.V Amersfoortsche glasverzekering-maat
schappij* was slecht bezocht. Deze tweede
vergadering was evenwel competent om be
sluiten te nemen.
De heer W. van H a s e 1 e 11 deed reke
ning en verantwoording als Administrateur.
De balans en de winst- en verliesrekening
werden vastgesteld.
Het bleek, dat de resultaten oneindig
gunstiger waren dan in 1911, waarvan de
verliezen echter nog niet worden gedekt
door het in 1912 behaalde winst-saldo.
Het aantal verzekerden neemt sterk toe.
De heeren J. van der Wal Kz. en Th. C.
V. ter Maat werden herkozen als Commis
saris, terwijl de heer W. G. van Dam als
zoodanig werd gekozen in de vacature, ont
staan door het bedanken door den heer L.
Houbaer,
Als gemachtigde van de N.V.Amersfoort'
tot exploitatie van terreinen op den Berg en
gevestigd te Amsterdam, is door de Directie
benoemd de heer T. W. Middelburg, Utrecht-
scheweg 84.
In een gisteravond in de groote zaal der
sociëteit «Vereeniging* gehouden openbare
vergadering, belegd door de S. D. A. P.,
sprak dr. J. van Leeuwen, uit Utrecht, ean-
didaat voor de Tweede Kamer in het district
Amersfoort, over »de komende stembusstrijd*.
Er waren een vijftig toehoorders.
Niemand maakte gebruik van de gelegen
heid om te debatteeren, zoodat de bijeenkomst
tegen 10 uur werd gesloten.
Morgen is hier alleen geopend de apotheek
van den heer D. H. G. Ittmann, Langestraat 9,
bij de Varkenmarkt.
De lantaarns van auto's en rijwielen moe
ten volgende week uiterlijk om vijf minuten
over half negen, die van de overige voer
tuigen op 't allerlaatst vijf minuten over
negen goed helder branden.
Naar het »Utr. Dbld.* meedeelt,zal,op klacht
van den heer D. Gerritsen, niet mr. Van
Engen, als redacteur, maar wanneer die
klacht gevolg mocht hebben de drukker
van het Vrijz. democratisch weekblad >De
vooruitgang* worden vervolgd.
De dwaas speelt de geheele symphonie
des levens van het bladde wijze geeft zich
dikwijls tot aan het graf moeite om éen
enkel accoord.
Inhoud »Wereldkroniek* 24 MeiHet
Ncderlandsch congres vöor kinderstudie
In de Rotterdamsche diergaarde Het óo-
Het is al meer voorgekomen, dat stoute
phantasieën werden tot werkelijkheid. Zóo
de ondcraardsche schietblaasbalg van schip
per Rietheuvel uit de «Camera obscura«,de
prototype van de Rohrpost te Berlijn, welke
thans ook wordt toegepast tusschen Beurs
gebouw en hoofdpostkantoor te Amsterdam
zóo de «Nautilus* van Jules Verne. de hui
dige onderzeebooten.
874 schreef de Ziorikzeesche onder
wijzer J. Th, Oosterman zijn «Emancipato-
ria*, een indertijd zeer veel gelozcn boek,
en vertelde daarin van een schip, welks
equipage uitsluitend bestond uit vrouwen.
Ook deze phantasie is thans werkelijkheid
geworden natuurlijk in Noord'Amerika.
Dezer dagen heeft de schoener «Hiram*
de haven van Boston verlaten met een vol
ledig vrouwelijke equipage (bemanning kan
men bezwaarlijk zeggen). Het reeds honderd
jaar oude schip staat onder bevel van me
vrouw Georgia Orne cn de eenigc man aan
boord is haar echtgenoot, die de plaats van
eerste stuurman inneemt. Overigens zijn er
slechts vrouwen aan boord, die onder leiding
van mevrouw Orne wonderen doen. Deze is
sedert eenige jaren eigenares van de «Hi
ram* en moet uitstekend weten tc zeilen.
Met de mannelijke equipage van haar schip
had zij de laatste jaren niet de beste onder
vinding opgedaan, waarom zij kort en goed
besloot, alle mannen aan boord door vrou
wen te vervangen. Het schip vaart tusschen
Engeland cn New-York en hoeft ditmaal
een lading hout aan boord, terwijl het met
steenkool zal terugkeereti. Ken reusachtige
menigte bracht der gezagvoerster een ovatie,
toen de «Hiram* Boston verliet. Mevrouw
Orne stond op de commandobrug en gaf
haar bevelen met groote zekerheid en kalmte,
terwijl de vrouwelijke matrozen ze met
stiptheid en vaardigheid uitvoerden. Alle
stoomschepen in de haven salueerden het
vrouwenschip en de oudste, meest ervaren
zeerobben moesten erkennen, dat de «Hiram*
zoo goed manoeuvreerde als maar mogelijk
was.
In- en uitvoer van kaas in Europa. -
Engeland heeft van alle landen het grootste
kaasverbruik. Volgens de statistische gege
vens over den jaarlijkschen invoer van kaas
in alle landen van Europa, die samen 240
miliioen K. G. bedraagt, heeft Engeland eet\
aandeel van meer dan 180 miliioen; dat is
dus bijna 70 pCt. Van de overige landen
noemen we Frankrijk met 31.5 miliioen,
Duitschland met 20 miliioen K. G. Engeland
voert nauwelijks 2 miliioen K. G. uiter
wordt daar dus, behalve de genoemde 240
K. G., op 2 miliioen na de eigen productie
geconsumeerd. Invoer en uitvoer van Duitsch
land zijn even groot. In Frankrijk is de
uitvoer 8 a 9 miliioen K. G.
De zelfde statistiek noemt Nederland en
Zwitserland de grootste kaasuitvocrlanden.
Wij staan voor 56 miliioen K. G. genoteerd,
en Zwitserland voor 53 miliioen K. G.
Jaarlijks gebruiken de Britten 200 miliioen
Kilo vleesch. Hoewel het percentage op
vleeschgebruik niet zoo groot is als op dat
van kaas, is het toch een feit, dat Albion
jaarlijks de grootste hoeveelheid vleesch ver
bruikt van eenig ander land in Europa.
Arbeiders als
uitvinders. De historie
der uitvindingen toont een lange rij voor
beelden van arbeiders, die door een doodeen
voudig toeval uitvinders werden,
