BIJBLAD
Amersfoortsclie Courant
Stadsnieuws.
Ingezonden,
van de
uitgave van
N.V. de AMERSFOORTSCHE COURANT
voorheen Firma A. H. van CLEEFF
VAN ZATERDAG 31 MEI 1913.
De heeren G. L. Scholten en M. S. Slag
ter alhier slaagden voor de akte L. O.
Men schrijft ons
Woensdag j.l. maakten de bezoekers van
den Groentencursus, die dezen winter van
wege de Tuinbouwvereeniging «Amersfoort*
gehouden werd, een excursie naar de Vecht
streek. Daar werden bezichtigd de Handels-
kweekerij «Cromwijck* en het kasteel «Nijen-
rode«, beide gelegen tusschen de dorpen
Maarssen en Breukelen.
Om half drie kwamen de verschillende
heeren te Maarssen aan en werden daar
ontvangen door den heer Bauer, den leider
van den cursus, die een en ander zou
laten zien van de groenteteelt, zooals die in
zijn omgeving beoefend wordt. Het eerst
werd bezichtigd «Cromwijck*. Wat hier ge
zien werd, overtrof de verwachting. Het is
moeilijk te zeggen wat merr de aandacht
trok, de vier groote komkommerkassen, of
de warenhuizen.
Wat den komkommerteelt betreft het
volgende. Een ruim|tiental jaren geleden werd
de teelt van komkommers in kassen in Ne
derland nog zeer weinig gedreven. Sedert
heeft die teelt zich belangrijk ontwikkeld. De
Nederlandsche tuinders waren wel genood
zaakt, zich toe te leggen op deze cultuurwijze.
Immers vroeger werden de Engelsche en
Duitsche markten van Nederlandsche kom
kommers voorzien. Langzamerhand gingen
de Engelschen zich meer en meer op de
vervroegde cultuur toeleggen en werden
ernstige concurrenten der Nederlanders op
de Duitsche markten. Om daarvan niet ver
drongen te worden, waren wij genoodzaakt,
de Engelsche kweekmethode na te volgen.
Hieruit blijkt weer ten duidelijkste, hoezeer
er in den tuinbouw naar moet worden ge
streefd om op de hoogte van den tijd te
blijven, daar in weinig andere vakken in
zóo'n korten tijd zulx een groot terrein kan
worden verloren.
Op «Cromwijck* zijn vier groote kassen
voor dezen teelt ingericht, elk van 40 M.
lengte. Het is een lust, die honderden en nog
eens honderden komkommers aan hun ran
ken te zien. Veel moet worden uitgegeven
eer men zoo ver is. De bouw van kassen,
brandstof (voor de vier kassen f 1000) ar
beidsloon, mest (zoogenaamde staal, verkre
gen door paardenmest te vermengen met gras
zoden en koemest); doch daar staat tegen
over, dat men reeds vroeg een*enorme op
brengst kan oogsten. Verleden jaar 40000
stuks tegen een gemiddelden prijs van 8.5
cent, zoodat men zeer goed met zijn geld
uitkomt. Men kweekt hier aan snoeren en
wel groene vruchten, die de buitenlanders
even lief of liever hebben dan gele. De plant
staat feitelijk op den grond in de kas, doch
wordt aan den voet omringd door een hal ven
Meter hooge laag «staal*, waaruit de plant
ook haar voedsel trekt.
Wat een warenhuis, is weet ieder en die
het niet weet, ga maar eens kijken in den
Proeftuin hier, aan den Hoogeweg. Het is
een kas, gemaakt van eenruiters, die het
groote voordeel heeft boven de eigenlijke
kas, dat het dak heel gemakkelijk kan wor
den afgenomen, roodat regen en wind hun
weldadigen invloed op den grond kunnen
uitoefenen. In een warenhuis verbouwt men
groenten en kweekt men ook wel fruit aan
leiboomen. Evenals bij de komkommerkas
sen krijgt men ook hier ruimschoots zijn
kosten vergoed door de opbrengst. Op het
oogenblik staan er veel tomaten in.
Men kan natuurlijk ook andere groenten
of vruchten kweeken zooals boonen, erwten,
meloenen, enz. Voordeelig zijn deze waren
huizen. Reeds vroeg in 't jaar imr e*-s heeft
een kleine oppervlakte grond vee. geld aan
voorvruchten opgebracht. Half April had het
150 M2 groote warenhuis in den proeftuin
te Amersfoort reeds meer dan f40 opge
bracht. Hoe grooter de inrichting, des te
minder aanlegkosten naar verhouding, immers
voor- en achtergevel blijven gelijk. Een wa
renhuis van 700 M2 oppervlakte kost pi. m.
f 2000.
Van de tomaten vertelde de heer Bauer,
dat men om de drie bladeren een vruchttros
moest verkrijgen en na den zesden den top
innijpen. Men moet zorgen, niet de zooge
naamde «dieven* te krijgen, d. z. trossen,
die zich ontwikkelen in de oksels der blade
ren.
Veel is er op «Cromwijck* te zien en voor
de tuinders uit Amersfoort en omstreken te
leeren. Beter nog dan dit te lezen, is zelf
en uilstapje naar Maarssen te maken en te
aanschouwen hoe men daar druiven, meloe
nen enz. kweekt. De eigenaar, deheerWes-
terman, is zoo welwillend ieder belangstel
lende te ontvangen.
Zeer volddan vertrokken de bezoekersom
vervolgens naar het kasteel «Nijenrode* te
fietsen. Hier werden zij bij aankomst op een
glas heerlijke limonade onthaald. Na een
fietstocht smaakt dat verrukkelijk. Jammer,
dat dit bezoek zoo kort moest zijn, Er moest
voortgemaakt worden om op afgesproken
tijd te Amersfoort terug te zijn. Jammer,
want alles was hier even schoon. Het prach
tige kasteel, de magnifieke aanleg van den
tuin, de verschillende buxes sempervirens-
vormen, oranjerie, bloemkasscn, perzikkas
wekten de volle bewondering der aanwezi
gen op.
Doch wat liefhebber en groententeler ze
ker het langst zal bij blijven, is zeker het
warenhuis, waarin erwten, waarvan al drie
weken geplukt wordt, appels, peren, aard
beien om van te watertanden, bloeiende
rozen, boonen, frambozen, bessen, sla, kom
kommers, meloenen, tomaten, bloemkool,
spinazie, postelein, druiven, enz. Dat alles
op een lapje grond van 16 bij 27 M., dat
alleen door de zon verwarmd wordt. Ieder
was vol verwondering en had gaarne hier
nog een poosje vertoefd. Helaas, de tijd
dwong den terugtocht te aanvaarden. Veel
is er dien middag gezien en geleerd. Laten
we hopen, dat veel er van in toepassing
wordt gebracht.
Met een woord van dank werd afscheid
genomen van den eigenaar. Waardeerende
de hoogst interessante wijze, waarop de
heer Bauer de cursisten rondleidde, spreken
wij gaarne den wensch uit, hem dezen win
ter op den fruitcursus weder te mogen ont
moeten.
Onze lezers zullen zich herinneren, dat ver
leden jaar de onderafdeeling Amersfoort en
omstreken der V. P. N. met zooveel succes
de Klein'sche ziekte bestreed en die zoozeer
gevreesde kippenziekte mocht keeren door
tijdig ingrijpen en het inenten van een 10 ooo
hoenders.
Een kippenhouder onder Leusden wilde
niet luisteren naar goeden raad en liet zijn
hoenderstapel niet inenten.
Thans is de Klein'sche ziekte op zijn hof,
heeft hij groote schade en zou hij om heel
wat willen, dat hij zijn dieren verleden jaar
óok had doen inenten.
Er is thans te Utrecht een commissie ge
vormd om het gouden feest der Ned. Centraal
Spoor te vieren.
Zooals men weet, werd haar lijn van
Utrecht tot Hattem den 16 Juli 1863 voor
het publiek verkeer opengesteld.
Bij het gister gehouden concours hippique
te Amsterdam verwierf kapitein J. H. van
Reede, alhier, met Golden Dream een eer
volle vermelding voor het schoonste rijpaard.
Bij het Amstel-springconcours was luite
nant A. Colenbrander, alhier, nummer twee
met Spes, terwijl luitenant C. H. Labouchère,
alhier met Perhaps een eervolle vermelding
werd toegekend.
Weldra 2al verschijnen de 5de uitgave
van het zoogenaamde Nummerboekje voor
motor-rijtuigen, dat niet minder dan 20 000
namen zal bevatten.
Als bijzonderheid mag wel vermeld, dat
thans reeds, einde Mei. in den omtrek wordt
gehooid.
De opbrengst is buitengewoon groot en
het gras van zeer goede hoedanigheid.
Een minder aangenaam gevolg van de
warmte is, dat zich ook nu reeds hier en
daar kruisbessenmeeldauw vertoont. Hierop
letten en ten spoedigste een deskundige
raadplegen, is hoogst noodzakelijk.
De lantaarns van auto's en rijwielen moe
ten volgende week uiterlijk tien minuten over
half negen, die van de overige voertuigen
ten allerlaatste tien minuten na negenen
naar voren een helder wit licht uitstralen.
Voor toeristen kan het van belang zijn, te
weten, dat in de Rijnstreek vrij veel valsche
Markstukken in omloop zijn.
Het randschrift ontbreekt of is zeer on
duidelijk, de kleur is veel rooder, de beel
denaar is zeer ouscherp,
Gevonden op den openbaren weg een cein
tuur, een schooltasch en een zilveren lepel.
Wegens het loopen op verboden terrein
heeft de politie vier personen moeten be
keuren, terwijl zij proces-verbaal opmaakte
tegen een jongen wegens diefstal van ko
nijnen.
Een persoon, verdacht van diefstal van
een dertigtal zakken, toebehoorend aan een
boer te I.eusbroek, werd gisteren van hier
door de Rijkspolitie naar Utrecht geleid.
Bloemen groeien overalmaar voor velen
schijnt het hoogst moeilijk, ze over te plan
ten in eigen huis.
Inhoud «Wereldkroniek* 31 Mei: Het
Muiderslot heropend Het sterfhuis van
Richard Wagner Het bezoek van den
Internationalen vrouwenraad aan de tentoon
stelling «De vrouw 1813—1913* De Ko
ning van Engeland op Walcheren De
huwelijksfeesten te Berlijn Herleving en
opbloei der glasschilderkunst Caricaturen
en humor uit het buitenland.
Niet enkel droef.
Niet enkel droef zijn met die weenen
En medevoelen and'rer smart,
Maar ook de vroolijkheid van velen
Begrijpen, en er gansch in deelen,
Met vreugd' in 't hart.
Niet voor een verren hemel leven,
Zoolang wij hier op aarde zijn,
Maar steeds, in blije"" en droeve dagen
Den hemel in het harte dragen,
Vol zonneschijn.
j. van Rees.
Van Nauta Lemke.
Hr'i, Lelie.
Kleinigheden.
De brutalen hebben de halve wereld. Maar
de demi-monde is niet het beste deel der
wc t ld.
Minister Regout bij de
Begrootingsdebatten 23
Dec. 1912.
Wanneer er een flinke belasting werd
gesteld op kwade tongen, zou elke andere
belasting overbodig worden.
Het geweten heeft gelijk, want als het
geen gelijk heeft, spreekt het niet.
Vergeet uw weldaden, dan hebt ge geen
last van ondankbaren.
Toen mijn jongens zestien en twintig jaar
oud waren, wisten zij het beter dan ik
zeide een bejaarde boer.
Met hun vijf en twintigste wisten zij net
zooveel als ik. Met hun dertigste wilden zij
naar mij luisteren. Met hun vijf en dertigste
vroegen zij mij om raad en ik denk dat zij
met hun veertigste jaar zullen erkennen, dat
ik er toch ook nog wel wat van weet.
Onze vrienden verdwijnen als de scha
duw wanneer de zon niet meer schijnt.
Slechts wie gevoelig gevallen is, leert
stevig loopen.
Geen grooter afstand dan tusschen een
speech over de hooge belangen van «het
kind* en de stipte vervulling der dagelijks
terugkeerende plichten en plichtjes, gevor
derd door en in den dienst van die «hooge*
belangen.
Als bevrediging van eerzucht en hoop
om vooruit te komen, de drijfveeren zijn,
die den onderwijzer aanzetten, om zijn leer
lingen iets, of zelfs veel te leeren, dan wordt
die ijver door de jeugd allerminst gewaar
deerd
Kinderen onderscheiden intuitief belang-
looze toewijding en egoïsmedat is klasse-
justitie
Buiten verantwoordelijkheid van de Redactie.
Kopy van Ingezonden stukken, al dan
niet geplaatst, wordt nimmer teruggegeven.
Mijnheer de Redacteur,
Beleefd verzoek ik het volgende op te ne
men, waarvoor mijnen beleefden dank.
In de raadszitting van 27 Mei, waarbij ik
tot mijn spijt door ongesteldheid verhinderd
was tegenwoordig te zijn, heeft de heer
Eysink gezegd, dat hij bij geruchte verno
men had, dat 'n groot huiseigenaar 400 per-
ceelen aangesloten had bij de Utrechtsche
Waterleiding, nadat de onderhandelingen
met de Gemeente-waterleiding afgesprongen
waren, en stelde hij de vraag of B. en W.
omtrent die voor de Gemeente zeker hoogst
ernstige zaak aan den raad ook nadere in
lichtingen konden geven.
Door het ter sprake brengen van deze
zaak wist de heer Eysink vooruit, dat mijn
handelingen in deze in het openbaar zouden
worden besproken en dat ik door mijne af
wezigheid niet in de gelegenheid was mij te
verdedigen.
Ik stel daarom de vraag: ware het van
den heer Eysink niet beleefder en meer ge
past geweest met het ter sprake brengen
van deze zaak te wachten tot ik in de raads
zitting tegenwoordig was Nu heeft hij slechts
een eenzijdige toelichting van B. en W. met
een eveneens eenzijdige toelichting van den
overzichtschrijver in bet Amersfoortsch Dag
blad «de Eemlander* uitgelokt en welk wel
denkend, niet verpolitiekt mensch zal nu
eenige waarde aan die bespreking hechten
Hoewd ik het als raadslid niet den weg
vind in de courant te antwoorden op aan
vallen in den raad tegen mij gericht, acht
ik mij in deze verplicht vóór ik in staat
ben mij in den raad te verdedigen eenige
opmerkingen en vragen te stellen.
De heer Eysink beweert van verschillende
zijden bij geruchte, let wel bij ge
ruchte vernomen te hebben, dat ik een
contract zou hebben afgesloten met de
Utrechtsche waterleiding.
Die eerste woorden zijn al niet juist.
Hij heeft het niet bij geruchte vernomen,
maar hij heeft dit v a n m ij zelf verno
men; zelf heb ik hem mede gedeeld en
wel in de maand Maart, dat de onderhande
lingen met de Gemeente-waterleiding en mij
waren afgesprongen en dat ik mij nu tot de
Utrechtsche waterleiding zou wenden.
De heer Eysink wist dus reeds ruim twee
maanden geleden, dat de onderhandelingen
met de Gemeente-waterleiding en mij waren
afgebroken. Hoe moet men dan de woorden
van den heer Eysink opvatten, dat hij als
koopman en als lid van de Commissie van
Bijstand zóo met de gemeentezaken meeleeft
en het hem zoo zou spijten, als de Gemeente
die inkomsten van een groot waterverbrui
ker zou moeten derven
Als het waar was, dat hij zooveel hart
voor de Gemeente heeft, dan ware het zijn
plicht geweest, d a d e 1 ij k werk van die
zaak te maken en niet daarmede twee
maanden te wachten.
Ook bewijst den heer Eysink veel door
zicht te bezitten, waar hij B. en W. niet
alleen dankt voor de inlichtingen, maar
tevens verzekert dat het hem genoegen doet
dat B. en IV. hier geen blaam treft.
Dat men deze conclusie maar dadelijk
durft trekken zonder eerst de tegenpartij
gehoord te hebben, is toch zeker heel sterk.
Ik raad daarom den heer Eysink aan, de
Gemeenteraadsverslagen van 29 October
1912 tot 28 Maart 1913 eens na te lezen;
hij zal daarin vinden, dat ik in elk van die
vergaderingen mijn best heb gedaan van
B. en W. gedaan te krijgen, dat er ook
water geleverd zou worden in Kroontjes-
molen, Sasje, Bisschopperweg en Achter-
luiaard en met welk resultaat?
Ik ben benieuwd of de heer Eysink, na
lezing van die raadsverslagen nog zoo zeker
is, dat B. en W. in deze geen blaam treft.
Duidelijk blijkt naar mijne meening uit
bovenstaande, dat de handelingen van den
heer Eysink in deze zeer vreemd zijn, maar
men vergete niet de aanstaande raadsver
kiezingen En daarom zou het eenige excuus
voor den heer Eysink kunnen zijn, dat hij
getracht heeft te mijnen kosten bij degenen
•n het gevlei te komen, die hem klaarblijke
lijk aanzochten om het zaakje aan 't rollen
te brengen.
Verder wil ik op deze zaak thans niet in
gaan, omdat ik het gepaster acht 't allereerst
in den raad breedvoerig de motieven uiteen
te zetten, welke me ten slotte er toe deden
overgaan om mijn huizen aan te laten slui
ten bij de Utrechtsche waterleiding.
P. van ACHTERBERGH.
Geachte Redactie,
Beleefd verzoeken wij U, onderstaand
artikel als Ingezonden stuk in uw geacht
blad te willen opnemen.
Bij voorbaat dank. Hoogachtend
Het Bondsbestuur van
Mercurius*
W. A. DE VROOM.
Secretaris.
DE ZOMERVACANTIE.
«Als een dringende, sociaal-politieke en
hygiënische eisch treedt steeds meer op den
voorgrond het verlangen naar een jaarlijks
terugkeerende arbeidsonderbreking*.
Deze woorden ontleenen wij nu niet aan
het prcpaganda-geschriftje eener vakorgani
satie, noch ook aan een uitspraak van een
vooruiti ft evenden medicus, die in zijn prak
tijk de ervaring van de vacantie-behoefte
heeft leeren kennen, maar zij zijn afkomstig
van de Oostenrijksche Regeering en geno
men uit de Memorie van toelichting op een
sedert eenigen tijd tot wet verheven ont
werp «Handelsbedienden.vet*, waarin het
recht op een jaarlijksche zomervacantie voor
de in die wet bedoelde personen :s vastge
legd.
De zeventiende paragraaf van de wet
schrijft voor, dat, wanneer het dienstverband
minstens zes maanden onderbroken heeft
geduurd, de bediende recht heeft op tien
achtereenvolgende dagen vacantiedat, wan
neer het dienstverband vijf jaar heeft ge
golden, die verplichte vacantie tot veertien
en, wanneer het vijftien jaar heeft gegolden,
tot minstens drie weken wordt verlengd.
Tijdens die vacantiesperioden mag het salaris
