Zaterdaq 12
No. 8286.
62e Jaargang.
Op reis.
AMERSFOORTSCEE
Uitgave van de Naamlooze Vennootschap „De Amersfoortsche Courant, voorheen Firma A. H. van Cleeff".
HOOFDREDACTEUR
F. J. 7H2CDSRZES.
AMERSFOORT.
Verschijnt Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond. Abonnement per 3 maanden 1.
franco per post ƒ1.15. Advertentiën 16 regels 60 cent; elke regel meer 10 cent. Bijregel
abonnement reductie, waarvan tarief op aanvraag kosteloos. Legale, officieële- en onteigenings-
advertentiën per regel 15 cent Reclames 15 regels ƒ1.25. Bewijsnummers naar buiten
worden in rekening gebracht en kosten evenals afzonderlijke nummers 10 cent. p
Bij advertentiën van buiten de stad worden de incasseerkosten in rekening gebracht. ostbus 9.
BUREAU;
ZOKTSGBACHT 9.
Telefoon 19.
Bij dit nummer behoort een
BIJBLAD.
Aan onze abonné's die tgdelijk elders,
binnen- dan wel buitenlands, vertoeven,
wordt op aanvrage, en met duidelijke
opgave van adres, de courant eiken ver
schijndag tegen vergoeding van porto
toegezonden.
Ook niet-geabonneerden kunnen op de
zelfde wijze de geregelde toezending van
de .Amersfoortsche Courant" tijdens hun
uitstedigheid zich verzekeren.
KENNISGEVING.
Zou 't kunnen?
LANDWEER.
Burgemeester en Wethouders van Amers
foort,
Gezien de aanschrijving van den Commis
saris der Koningin in de Provincie Utrecht
van 20 Mei 1913, 4e Afdeeling, no. 2004/1761,
Brengen ter kennis van de verlofgangers
der Landweerlichting 1906,
dat de wapenen, de kleeding- en uitrus
tingstukken en het ledergoed, zoomede de
reglementen of dienstvoorschriften, aan ben
bij vertrek met verlof medegegeven of later
uitgereikt, ingevolge het bepaalde bij het
derde lid van art. 31 der Landweerwet, door
hen zullen moeten worden ingeleverd,
dat die inlevering zal moeten geschieden
op Maandag 28 Juli 1913, des voormiddags
te 9 uur, in het Gymnastieklokaal der In-
fanterie-kazerne te Amersfoort,
dat zij bij de inlevering in burgerkleeding
dan wel in uniform-kleeding kunnen verschij
nen; in het laatste geval moeten zij voorzien
zijn van de noodige burgerkleedingstukken, I
om daarin gekleed weder huiswaarts te 1
keeren.
Wordende voorts de aandacht van belang
hebbende op den volgende bepalingen geves
tigd:
a. indien een verlofganger der Landweer
wegens ziekte, verblijf buitenslands of andere
geldige reden verhinderd is, persoonlijk de
wapenen, de kleeding- en uitrustingstukken,
het ledergoed en de reglementen en dienst
voorschriften in te leveren, dan is, hij of
zijn, bij onmacht zijnerzijds, zijne naastbe-
staanden gehouden, er voor te zorgen, dat
de inlevering door een ander geschiedt.Van
de geldigheid der redenen van verhindering
moet blijken uit een bewijs, afgegeven, c. q.
gelegaliseerd, door den Burgemeester en bij
de inlevering over te leggen door den per
soon, die namens den verlofganger tot de
inlevering verschenen is;
b. dat, volgens art. 52 der aangevulde en
gewijzigde Landweerwet strafbaar is de ver
lofganger der Landweer, die zonder geldige
reden, de hierboven sub a genoemde voor
werpen, hetzij in hun geheel, hetzij gedeel
telijk, niet inlevertwiens wapenen, leder
goed, kleeding- of uitrustingstukken, regle
menten of dienstvoorschriften na inlevering
niet in voldoenden staat worden bevonden of
die wapenen, ledergoed, kleeding- of uitrus
tingstukken, reglementen of dienstvoorschrif
ten, aan een ander behoorende, als de zijne
inlevert.
Amersfoort, 12 Juli 1913.
Burgemeester en Wethouders
voornoemd,
De Burgemeester,
Van RANDWIJCK.
De Secretaris,
A. R. VEENSTRA,
loco-Secr.
De ministrieele crisis nadert haar oplossing.
Zooals we gistermiddag bulletineerden, is
aan dr. D. Bios, het bekende Tweede Kamer
lid voor Winschoten, de samenstelling opge
dragen van een nieuw Kabinet uit de g e-
h e e 1 e linkerzijde der Kamer.
Zoo heel vlug gaat dit in den regel niet
in zijn werk, doch in afzienbaren tijd zal dr.
Bos er toch wel in slagen de opdracht uit
te voeren en welhaast zullen de namen der
nieuwe Departementshoofden worden ver
meld.
En nieuwe heeren, nieuwe wetten.
Telken jare verlaten duizenden jongelieden
de scholen van alle categorieën en begint
voor hen de strijd om het bestaan. Zij gaan
geld verdieneneerst weinig, later meer,
eindelijk hun maximum.
Doch dit maximum blijft voor velen be
neden zekere limiet, om de eenvoudige reden,
dat zij te vlug in de practijk moesten, daar
vader en moeder hun mee-verdienen niet
konden ontberen of omdat er voor andere
broertjes en zusjes nog moest gezorgd.
Uit ieder jaarverslag van de Ambachts
school klinkt dit droeve lied.
En van de gewone Lagere school? Hoe
heel velen zouden het verder brengen als
zij Hoogere Burgerschool of Gymnasium en
Hoogeschool konden bezoeken.
Dat hoogere onderwijs is wel niet voor
hen gesloten maar toch
En zelfs velen die eind-examen Hoogere
Burgerschool of Gymnasium deden, kunnen
niet zóo ver als hun buitengewone aanleg
wel wettigt.
Evenredig schoolgeld Och, dat doet het
hem niet. Er zijn altijd nog menschen te
vinden, die een bolleboos van een meisje of
een heel vluggen jongen een jaar of wat
voorthelpen.
Doch, zonder het te willen, althans er bij
na te denken, laten ze den nog studeerende
soms plotseling lossoms ook sterft zoo'n
Maecenas eer de patiënt geheel voor zich-
zelven kan zorgen.
Beurzen Ook die hebben voor menigeen
veel tegen. Sentimenteele naturen kunnen
er door te gronde gaan.
Doch indien de Staat w e z e n 1 ij k be
gaafde jongelui niet gewaand-knappe, die,
als ze boffen een beurs krijgen, doch later,
middenin de harde maatschappij, dikwijls een
kwijnend bestaan lijden eens hielp met
een studie-voorschot.
Niet renteloos.
Dat is volstrekt niet noodig.
De handige advocaten, bekwame inge
nieurs, knappe medici van kunstenaars
spreken we niet, omdat in ons land kunst
geen Regeeringszaak is zijn later best
in staat en volkomen bereid, het voorschot
terug te betalenmet de rente nog wel en
ook wel een percentje meer voor de risico.
En als zij omstreeks hun 30ste jaar den
laatsten termijn zullen hebben afbetaald, zul
len zij dankbaar gedenken het Ministerie,
dat er de «Voorschotwet* wist door te krij
gen.
Het wetenschappelijk proletariaat ge
vormd uit half afgestudeerden, dus quasi-
wetenschappelijken zou er tevens heel
wat geringer in aantal door worden.
bracht door het feit der forceering haar aan
deel bij tot het openstellen van de Japansche
havens voor den Europeeschen handel.
De »Medusac was 1 Mei 1862 te Vlissin-
gen in dienst gesteld en spoedig voor Indië
bestemd. In Januari 1863 kreeg de comman
dant bevel, van Batavia naar Nagasaki te
stoomen om er met het oorlogsschip «Vice-
Admiraal Koopman de Nederlandsche vlag
te vertoonen.
Ten gevolge van een door Engeland aan
Japan gesteld ultimatum was er gisting ge
komen in de Japansche wereld. De »Medusa«
kreeg last, den Nederlandschen consul-gene
raal van Nagasaki naar Yokohama over te
brengen.
Na Nagasaki verlaten te hebben, vernam
de commandant van de Medusa*, dat in de
Straat van Sjemonseki Japansche batterijen
op Fransche schepen hadden gevuurd. De
commandant der Medusa* meende echter,
dat voor een oorlogsschip eener zóo bevriende
mogendheid als Nederland van Japan was,
de doorvaart wel ongehinderd zou kunnen
geschieden.
Doch het liep anders uit. In de Straat
werd het Nederlandsche schip plotseling door
twee voor anker liggende vaartuigen met
een bombardement uit acht stukken zwaar
geschut begroet; twee batterijen aan land,
later zeven, vielen óok aan. De «Medusa*
werd door ondiepte van de Straat en door
sterken tegenstroom gehinderd in haar be
wegingen, doch de commandant hield vol en
nadat hij den vijand de eene laag na de
andere had gegeven, hield deze met vuren
op. De «Medusa*, die gedurende anderhalf
uur een geweldigen kogelregen had moeten
verduren, door 31 projectielen was getroffen,
waarvan 3 granaten binnen boord ontploften,
en die op twee plaatsen brand had gehad,
voer toen de Straat door en kwam 17 Juli
behouden te Yokohama aan.
Wel het ergste was, dat door de slechte
hoedanigheid der Japansche kolen slechts 8
pond stoom kon worden gestookt en dat de
zware stroom tegen was.
Van de opvarenden werden er 7 gewond
en sneuvelden er 4.
Wijlen Z. M. schonk aan de «Medusa
een zijden vlag vervat in een zwaar verguld
zilveren koker, waarop het byou der Mili
taire Willemsorde, welke vlag en koker,
waarin het Koninklijk besluit en de scheeps-
rol, thans worden bewaard in de geschied
kundige afdeeling van het Rijks-museum te
Amsterdam.
De groote mast der «Medusa* doet tegen
woordig dienst als vlaggestok vóór de wo
ning van den Directeur van het Marine-eta
blissement te Soerabaja.
Van den état-majoor zijn thans nog in
levende gep. kapitein-ter-zee Wolterbeek
Muller, te 's-Gravenhagede heer Hoos,
oud-directeur der Zeevaartschool te Rotter
dam, thans wonende te Scheveningende
heer De Jongh, reeder en Japansch consul,
te RotterdamDühné, gep. officier van ad
ministratie, te Teteringenen Philipse, gep.
officier-machinist, te Amsterdam.
Van de equipage zijn nog in leven voor
zoover dit is na te gaanA. C. Goud, H. T.
Baars, C. van Beeren, C. F. Duuren, P. J.
Bosman, H. J. Vreeken, I. de Vries, W. H.
C. van der Land, en W. Sesselaar.
Voorts zal het comité in Augustus een
geschriftje uitgeven onder den titel«Op
voor loonsverhooging*, hetwelk in grooten
getale zal worden verspreid en waarvan een
exemplaar zal worden gezonden aan alle
Ministers en Kamerleden, terwijl op den
Zondag vóór de opening van de Tweede
Kamer der Staten-Generaal een vergadering
zal worden belegd, ten einde in het open
baar te betoogen, dat thans de te lang
reeds achterwege gebleven maatregelen
worden getroffen, die den heerschenden nood
toestand in de massa der gezinnen van Rijks
personeel vóór het aanbreken van den win
ter opheffen.
Tot bijwoning van deze openbare verga
dering zullen alle Kamerleden worden uit-
genoodigd.
Een herinnering.
Onder de zeer vele herinneringsdata, aan
welke 1913 zoo bijzonder rijk is, mag ook
wel gewaagd van 11 Juli.
Gister was het vijftig jaar geleden, datue
Nederlandsche schroefkorvet met hulpstoom-
vermogen van 150 paardekracht «Medusa*,
onder bevel van den kapitein-luitenant ter
zee jhr. F. de Casembroot, de Japansche
zeeëngte van Sjemonseki forceerde.
Japan was toen in onmin met verschillende
Europeesche mogendheden. Onze marine
Salaris-actie voor Rijks
personeel.
Gevolg gevende aan de opdracht, welke
aan het salaris-comité we'd gegeven door de
op de meeting van 8 Juni j.l. vertegenwoor
digde ambtenaren, beambten en werklieden,
besloot het comité tot de nieuwe Regeering
zoodra deze zal zijn opgetreden een
adres te richten en daarbij tevens de op
bovenbedoelde meeting aangenomen motie
te harer kennis te brengen.
Van dat adres zal aan alle Kamerleden
een afschrift worden toegezonden.
De Staatsloterij.
De heer M. J. D. Merens is niet al te
best te spreken over de Staatsloterij, waar
over hij in «Vragen des tijds* schrijft
De Staatsloterij heet te zijn een volkslo
terij, doch zij is zóo ingewikkeld ingericht,
dat het volk haar niet begrijpt.
De Staatsloterij heet te zijn een volkslo
terij, doch de eenheidsprijs van het lot is
zóo hoog, dat deze valt buiten het bereik
van het volk, in verband waarmede klassi
kale loten werden ingevoerd en daarenbo
ven onderdeelen van loten in debiet werden
gebracht.
De Staatsloterij heet te zijn een volkslo
terij, doch het beperkte aantal loten welk
beperkt aantal door min gewenschte, moei
lijk of niet te controleeren practijken, nog
meer beperkt kan worden maakt, dat het
volk zijn geld in allerlei andere binnen- en
buitenlandsche loterijen steekt.
De inrichting van de Staatsloterij maakt,
dat om haar heen ook allerlei zwendel rustig
kan tieren.
De hoofdfout ligt hierin, dat artikel 7 van
de Wet van 23 Juli 1885, Staatsblad 142,
bij de vaststelling van de maximum-prijzen,
waarvoor de klassikale loten door de col
lecteurs verkocht mogen worden, een wissel
trok op de slimheid van het domme publiek
en daarbij min of meer misleidend te werk
Sin2-
De heer Merens ontwerpt in zijn artikel
een nieuw systeem, waarin hij collecteurs
en debiteurs uitschakelt en voor de uitgifte
van loten aanbeveelt postkantoren en de bij
en hulpkantoren.
Hij wil daarbij den prijs van een lot be
palen op f 1.
Gezien het feit schrijft hij dat er
3 loterijen per jaar worden gehouden, waar
voor de inleg per jaar ten minste is 3 maal
f 1 246 000, of f 3 738 000, terwijl er daar
naast tal van andere loterijen spelen welke
alsdan óf verboden óf onmogelijk gemaakt
zouden zijn en er thans steeds wordt ge
klaagd over te weinig loten, raam ik een
totaal-inlage per jaar van plm. f 7 200 000
of van pl.m. f 600 000 per maand.
Het zou n.l. in de bedoeling liggen per
jaar 12 maandelijksche loterijen te organisee-
ren.
Vóór den 5den van iedere volgende maand
zouden de postkantoren aan de Directie der
Staatsloterij deze blijft bestaan en zou
worden uitgebreid hebben op te geven,
hoeveel loten er op het kantoor en de daar
onder ressorteerende gulpkantoren in de af-
geloopen maand werden genomen en deze
kantoorseries zouden zijn te brengen in éen
hoofdserie.
Reeds hierbij zou het kansspel een aan
vang nemen. De kantoorseries zouden zijn
op te nemen in lexicographische volgorde,
maar het lot zou uitmaken, welke kantoor
serie de hoofdserie zou openen. Voor dit
doel zou uit een kleine tombola met de pl.m.
400 kantoornamen slechts éen naam zijn te
trekken. Als om een voorbeeld te kiezen
Alkmaar victorie kraaide, zou de reeks