Stadsnieuws.
veel arbeid op den hals haalt; doch het ziet
daartegen niet op.
Men zal rekening met ons houden als men
weet, dat een reusachtig kapitaal achter ons
zit. Men zal ons dan niet langer beschouwen
als quantité-négligeable, gelijk men thans
doetgetuige het nog altijd ontbreken
eener wet op de oneerlijke concurrentie.
Het Bestuur wil er zijn schouders onder
zetten en zal zoo spoedig mogelijk een
gansche schare van propagandisten uitzenden
naar elke plaats des lands.
Het is geen kleinigheid, die we onder
nemen doch het Bestuur is overtuigd van
de mogelijkheid en wil en zal dus ook de
bezwaren overwinnen.
De heer Vink; Ik hoorde den Voorzitter
zooeven zeggen, dat, als de middenstanders
niet voldoende meewerken, men na 5 jaar
deze poging zal opgeven en het gestorte
geld zal worden terug gegeven. Het Bestuur
garandeert dit zelfs.
In die 5 jaar zal ook menigeen uitvallen
deze door zich terug te trekken uit zaken,
een ander door overlijden.
Blijft van dezulken het geld 10 jaar in kas?
De Voorzitter; Stel, dat iemand, die
6 of 7 jaar heeft bijgedragen, overlijdt. Zijn
kinderen kan hij niet dwingen, ook midden
stander te worden. Welnu, de weduwe krijgt
dan het gestorte geld terug. In het aller
hoogste geval kunnen zijn nagelaten betrek
kingen dan de f 2 entree verspelen.
Ik heb hier een staat, die ik te zijner tijd
hoop te publiceeren. Een bekend financier
noemde dien zelfs prachtig mooi.
In 84 Gemeenten hebben we reeds men-
schen, die het kwartje per week ophalen voor
een appel en een ei. Als er slechts 50 000
van de 300 000 middenstanders meedoen,
krijgen we in het eerste jaar reeds f 100 000
en bijna geen uitgaven, een f 100 op zijn
hoogst. Pas later komen er administratie
kosten, die in het ~e jaar opklimmen tot
f 3500-
De heer E g g i n k Met belangstelling
heb ik het plan gelezen maar stel nu eens
dat iemand 5 of 6 of 7 jaar heeft ingelegd
en wegens vertrek moet bedanken als lid
zijner middenstands-vereeniging. Krijgt hij
dan zijn inleg óok terug? Ik laat de rente
rusten.
De Voorzitter: Allicht sluit hij zich
aan bij een vereeniging in zijn nieuwe woon
plaats.
De heer Eggink; In een dorpje is geen
middenstands-vereeniging.
De Voorzitter: Hij meldt zich aan
als »verspreid Iid« bij een middenstands-ver
eeniging in de naastbijzijnde stad.
D'- heer Fontein: Is ieder lid, ver
plicht deel te nemen aan deze kapit? ïlvor
ming
De Voorzitter: Ieder is daarin vol
komen vrij. Ik houd niet van verplichten,
in welken vorm ook, en laat liever ieder zijn
volle vrijheid.
De heer Fontein: De Voorzitter zeide
zooeven, dat de volle getaxeerde waarde
wordt gegeven als hypotheek. Als nu zoo'n
man failleert, wie lijdt dan de schade, wat
de hypotheek betreft?
De Voorzitter: Nemen we eens aan,
dat iemand f 14 000 hypotheek krijgt op zijn
huis, na behoorlijke taxatie en al dat, en hij
failleert bijvoorbeeld na 5 jaar. Dan is dit
een voordeel van f 750 voor ons. Nemen we
nu eens aan, dat het huis moet worden ver
kocht en slechts f 10 000 opbrengt. Dat is
weer voordeel voor ons en wij verhuren het
dan voor f560, of, als 't kan voor een f 100
meer. Er is dan wel geen aflossing, doch de
kas heeft er f 100 voordeel van. Alle risico
is voordeel voor onze vereeniging.
Beneden f 5000 wordt per jaar afgelost
f 50, van f 5000 tot 1 o 000 wordt afgelost
f 100, van f 10000 tot f 15 000 wor<l£ afge
lost f 150.
De heer Van Zalingen: in de vori
ge vergadering, toen het plan terloops ter
sprake kwam, heb ik reeds bezwaar gemaakt
tegen het verleenen van hypotheek tot de
volle waarde. Ik wil aannemen, dat huis en
bewoner beiden uiterst soliede zijn en dat
de taxatie zoo zorgvuldig mogelijk is ge
schied oogenschijnlijk is er dan niet de
minste risico. Maar de plaatselijke toestand
kan veranderen en de stand van het huis
veel in waarde verminderen. In dit geval
heeft de vereeniging een strop.
De heer Frederiks: Nemen we eens
een meer concreet geval. De panden aan de
Varkenmarkt zijn thans veel waard omdat
op dit plein uitkomen zoowel de Utrechtsche-
als de Arnbemsebeweg. Denk nu eens, dat
werkelijk wordt aangelegd de nieuwe groote
verkeersweg van de halte Vlasakkers, bezij
den het Rijks-opvoedigsgesticht naar Oud-
Leusden. Dan zal op den duur ik erken,
dat dit nog in een vrij verre toekomst ligt
de stad geheel worden verlegd naar den
Bergkant en zal de Varkenmarkt worden
hetgeen thans de Kampstraat is en de pan
den zullen deerlijk in waarde achteruitgaan.
De Voorzitter: De standswaarde ver
mindert maar niet zoo ineensde bewoner
heeft tusschentijds dus al heel wat afgelost.
Voorgesteld wordt om boven f 10 000 af te
lossen f 150, terwijl beneden f5000 zal moe
ten afgelost f 50. Er is dus afgelost en wij
koopen het huis terug. Heeft het werkelijk
in standswaarde verloren dan wordt dit ver
lies opgeheven door de panden, die elders
in waarde zijn toegenomen.
Hoofdzaak is niet hypotheek verleenen,
doch kapitaal formeeren en dit voor een deel
solied te beleggen in onroerende goederen.
De heer Nieuw endijk: Ik wensch op
de eerste plaats hulde en dank te brengen
aan het Bestuur voor zijn hard werken,
waarvoor ik allen eerbied heb.
Ten andere wil ik opmerken, dat, als ik
zoo de discussiën hoor, ik er toe zou komen
om óok te denken, dat we druk bezig zijn
een hypotheekbank op te zetten naast de
vele, die er reeds in den 'ande bestaan.
Ik zou dan ook wille vragen of zoo'n
hypotheekbank wel urg. at is. Ik meen, dat
de middenstanders eerst voor iets anders
moeten zorgen. Ik heb al hooren zeggen,
dat sommigen hunner over 10 jaar al zijn
verdwenen, opgeslokt door de trusts enzoo-
voort.
Ik hoorde spreken van een kapitaal van
f 160 dat elke middenstander, die zijn eigen
belang wil inzien, in tien jaar zal bijeen
brengen, en ik hoorde ook zeggen, dat een
gedeelte er van zal worden belegd in een
hypotheekbank, een ander deel in een eigen
auto-vrachtdienst of een eigen vrachtvaart.
De Voorzitter: De ontworpen hypo
theekbank is louter bijzaak en dient om het
geld serieus te beleggen.
De heer Nieuwendijk; Denkt Udan,
dat er middenstanders zijn, die weten waar
ze met hun geld heen moeten De enkelen,
die geld hebben, daargelaten.
De Voorzitter: In een safe Nog on
langs weerklonk bij een groot en zeer on
verwacht faillissement »de deposito's waren
gelukkig nog aanwezig*.
De heer Van Schaik: Ik meen, dat
er een misverstand is tusschen den Voor
zitter en den heer Nieuwendijk.
Is f 160 in 10 jaar we! een kapitaal? Tal
van arbeiders storten heel wat meer dan f 16
per jaar ten bate van hun organisatie.
Doel is, kapitaal te formeeren. Kapitaal
geeft kracht en in onze dagen aanzien.
Thans zenden we adressen aan de Regee
ring en gaan we op audiëntie. Maar wat
baat het Weet de Regeering, dat we kapi
taalkrachtig zijn dan zal zij even goed
rekening met ons houden als met de arbeids
organisaties, die heel wat van haar gedaan
weten te krijgen.
Het is daarom zaak, de handen ineen te
slaan en door stevige samenwerking kapitaal
bijeen te brengen. Hoe grooter dit is, des
te meer zal men ook ons naar de oogen
kijken.
En het is daarvoor hoog tijd. Als de mid
denstand nóg langer talmt, zal hij na 25 jaar
zijn doodgedrukt tusschen kapitaal en arbei
dersstandmisschien al wel na 10 jaar.
Het kapitaal, dat we willen bijeenbrengen,
heeft een tweeledig doelten eerste de mid
denstanders, die niet kapitaalkrachtig genoeg
zijn, te steunen ten tweede de homogeniteit
en de idee der saamhoorigheid te herstellen
en te versterken. Vooral hierom moeten de
beter gesitueerden meehelpen tot gemeen
schappelijk nut.
De heer Schwemmer: Stel, dat iemand
f 14 000 hypotheek kreeg en 8 jaar trouw
afloste, doch dan niet meer kan. Krijgt hij
dan zijn geld terug
De Voorzitter: Evenmin als rij een
gewone hypotheekbank. Wie in zulke onge
lukkige omstandigheden komt, verwaarloost
natuurlijk ook het pand, want hij zal het
geld voor het onderhoud er van gebruiken
voor de aflossing.
De heer Fontein: Op de convocatie
staat Besprekingen eventueel op te richten
coöperatieve Middenstands-hypotheekbank*
de discussiën echter draaien orn een soort
Weerstandskas.
De heer Van den Burg; We treden
te ver in details. Ik zou daarom willen voor
stellen, dit plan over te leggen aan het
Bondsbestuur. dat dan de mogelijkheid kan
nagaan, de kosten kan berekenen, enz. Ik
geloof niet, dat de administratie zoo voor
een appel en een ei zal kunnen geschieden.
De ,roorzitter: Doch eer het bij het
middenstandscongres aanhangig wordt ge
maakt, moeten wij aangepakt, den eersten
stoot gegeven hebben.
Nog vanmiddag heb ik de inningskosten
berekend en eens zooveel daarvoor uitge
trokken als de belooning voor couranten-
rondbrengen, die i'/a cent per exemplaar is.
De heer Frederiks: Ja maar, hoeveel
honderd exemplaren, terwijl slechts tientallen
quitantietjes zullen worden aangeboden.
De heer Vink: De besprekingen hebben
mijn indruk versterkt, dat de uitvoering van
het plan zeer nuttig en noodig is. Zien we
toch naar de arbeiders-organisaties, die zoo
sterk staan juist door hun kassen, en beden
ken we toch, dat we slechts een paar siga
ren per dag hebben op te offeren om een
flink kapitaal bijeen te brengen.
De heer Ruitenberg: Ik wil nog op
merken, dat wie geld noodig heeft van een
hypotheekbank, moet betalen 5 pCt. afsluit-
provisie en na 5 jaar weer 1 pCt voor taxatie.
De heer Houbaer: Het Bestuur heeft
deze vergadering afgewacht, omdat het niets
wil doen buiten de leden. Thans kan het
zich wenden tot het Bondsbestuur, dat reeds,
toen het vernam van het plan, zeide: daar
gloort licht in de verte. De Bondsvoorzitter
liet in het stenografisch verslag reeds op
nemen al hetgeen ér ten congresse over
werd gezegd.
We moeten thans goede propagandisten
zoeken in elke stad en elk dorp.
Er is heel veel beginarbeid te verrichten,
óok om de ruggegraat, een hehoorlijk re
glement, te krijgen.
De heer Van Schaik: Ket Bestuur
heeft het plan herhaalde malen besproken en
overwogen. Voor de leden is het nog vrij
wel geheel, nieuw. Allen voelen intusschen,
dat het dien weg uit moetevenwel zijn
enkel nog huiverig, de eerste schrede te
zetten.
Daarom stel ik voor, 5 leden van de ver
eeniging toe te voegen aan het Bestuur op
dat gezamenlijk alles nog eens kan overlegd
en besproken en een reglement kan ontwor
pen.
Er zijn moeilijker problemen opgelost.
Als er een wil is, komt er ook een weg.
Laat ons nu niet vanhier gaan zonder den
eersten stoot gegeven, de vereeniging opge
richt te hebben.
De Voorzitter: Ik dank den heer
Van Schaik voor zijn voorstel. Als we he
denavond een begin maken, het eerste geld
storten, dan hebben we althans iets gedaan.
Laat ons een begin maken, al is het ook
nóg zoo klein.
De Penningmeester heeft door zijn drukke
zaken niet veel tijd. Daarom stel ik voor,
dat de heer Houbaer voorloopig het geld
beheere. De vergadering kan later een de
finitieven Administrateur aanwijzen.
De heer Kühlmann: Over het algemeen
sympathiseert men met het plan en daarom
is 't zaak, direct aan te pakken, het ijzer te
smeden terwijl het warm is.
Echter waar blijft het geld, dat thans wordt
gestort ên waarvan het Bestuur het terug
geven garandeert, behalve dan de entree.
De Voorzitter: Het Bestuur kan de
zekerheid geven, dat het onmiddellijk wordt
gedeponeerd bij een bankiershuis hier ter
stede.
Laat ons een begin maken. Uitstel leidt zoo
licht tot afstel en in ieder geval tot noode-
looze vertraging.
Wordt met op éen na algemeene stemmen
besloten, een begin te maken (applaus).
De Voorzitter: Ik dank de heeren
voor dat besluit. Wie wil met het Bestuur
de reglementen, enz. ontwerpen
De heer Van den Burg: Ware het niet
beter, dat het Bestuur werd gemachtigd, zich
5 leden te asummeeren
Aldus besloten.
De Voorzitter: Voor de voorberei
dende werkzaamheden zou het Bestuur gaarne
een crediet hebben van ten hoogste f 50.
De heer Fontein: Kan de kas het lij
den
De Penningmeester: Ja; maar nu
gaat het mij toch schemeren. Komen op die
manier de financiën niet in de war Regel
matiger ware het geweest, die aanvraag op
de convocatie te stellen.
De Voorzitter: Dan zal dit geschie
den op de volgende convocatie.
Het Bestuur zal al zijn best doen om de
zaak goed voor elkaar te krijgen, zóo, dat
zij met 1 Januari 1914 in werking treedt.
Aan de orde komt om 10.15 een voorstel
om een bijdrage van f 10 af te staan voor
de Handelsschool.
De heer Fontein: Is H. N. nog
geen donatrice?
De Voorzitter: Nog niet, zooals het
oud-Bestuurslid de heer Fontein wel kan
weten.
De heer Fontein: Dan wordt het hoog
tijd.
Het bedrag wordt z. h. st. toegestaan.
Aan de orde is een Bestuursvoorstel om
een boete te heften van elk lid, dat zonder
kennisgeving niet ter vergadering komt.
De Voorzitter: De vergaderingen
worden, evenals onder het vorige Bestuur,
slechts schaars bezocht.
De heer Houbaer: Dat wordt nu anders,
omdat de leden financieel belang krijgen.
De heer Frederiks: Zooeven toonde
de Voorzitter zich een voorstander van vrijheid
en een tegenstander van verplichting op
leggen. Laat ons geen dwang toepassen. Er
is een kern van leden, die steeds komen.
De heer Van den Burg: Het Bestuur
geeft zich heel veel moeite en doet dit
gaarne, maar het moet dan ook zien, dat
zijn werk wordt gewaardeerd, dat het den
steun heeft van de leden. Anders verliest
het den moed.
Het voorstel is zóo, dat geen boete wordt
toegepast als men maar bericht van verhin
dering zendt, en dus slecht toont, mee te
leven.
De heer E g g i n k Ik zou de vergade
ringen gaarne óok drukker bezocht zien,
doch wensch geen pressie, geen dwang. Ik
vrees, dat daardoor velen zullen bedanken
als lid.
Heel velen kunnen zoo goed als nimmer
komen, hoewel ze zeer veel belang stellen
in de vereeniging. Zelfs Bestuursleden schit
teren wel door hun afwezigheid.
Zelfs de warmste belangstellende kan plot
seling worden verhinderd en buiten machte
zijn, bericht daarvan te geven.
De heer Van den Burg: Een Bestuurs
lid geeft steeds bericht van verhindering.
De Voorzitter: En allen breken uit
hun veelal drukke bezigheden om de Be
stuursvergaderingen te kunnen bijwonen.
De heer Vink: Spoedig zal nu een pro
pagandist rondgaan, die dan tevens de leden
kan opwekken, trouw de vergaderingen bij
te wonen. Dit zal, dunkt mij, beter werken
dan boete.
De heer Fontein: Als oud-Bestuurslid
heb ik al meer met dit bijltje gehakt, maar
steeds ben ik afgestuit op de vrees, dat
leden zouden bedanken. Ik acht het beter,
dat er een klein aantal leden werkzaam is.
De overigen zou men begunstigers kunnen
noemen.
Ik ben sterk vóór boete als men geen
bericht van verhindering zendt.
De heer Van Zalingen: Indertijd
stelde ik voor, boete te heffen bij niet-komen.
's Zomers wordt niet vergaderd. Er worden
dus 5 a 6 vergaderingen gehouden en wie die
alle verzuimt, betaalt slechts 50 a 60 cent
boete.
De heer Van den Burg: Tenzij hij
bericht van verhindering zendt.
De heer Kühlmann: Ik acht een boete-
stëlsel nog niet zoo kwaad. Geldt bindt
eenigszins.
De wanhoopskreet van het Bestuur kan ik
me best voorstellen. Het is ook ontmoedigend,
zóo weinig belangstelling te zien voor zóo
veel moeite.
Wie zich kan verontschuldigen, behoeft
trouwens geen boete te betalen.
De heer Fontein: Ik stel voor, bij
wijze van proef gedurende éen jaar een
boete van 10 cent te heffen.
De Voorzitter: Het Bestuur neemt
dat voorstel over.
Het wordt aangenomen met op éen na
algemeene stemmen.
Aan de orde is de rondvraag.
De heer Van den Burg: IIet is mij
gebitten, dat het voor den handel zoo ge-
wenscht zou zijn als deze de bodeloopen
kende. Kan II. N. dit niet verzorgen
De heer Houbaer: Die opgave kwam
vi or in den Amersfoortschen almanak* van
den heer Slothouwer. Die uitgave is tot zeer
veler spijt helaas gestaakt.
Ik steun sterk het voorstel, dat H. N.
een gedetailleerde lijst samenstelle,
De Voorzitter: Het Bestuur zal dit
in zijn eerstvolgende vergadering overwegen.
De heer Fontein: Weet het Bestuur,
dat de fietsgoot naar het tweede perron van
het spoorweg-station eigendom is van
H. N. Zij werd als proef aangebracht
en zou door de H. IJ. S. M. worden overge
nomen als zij goed bleek. Zij wordt heel
druk gebruikt en is zeer practisch. Ik meen,
dat zij rond f 50 heeft gekost.
Heeft het Bestuur dit bedrag reeds ver
rekend met de Maatschappij
De Voorzitter: Ik dank voor de
mededeeling. Het Bestuur zal dit verzorgen.
De heer Van Zalingen: Dat het dan
tevens verzoeke, een dergelijke goot aan te
brengen naast de trap naar het ie perron.
De Voorzitter: Van dien wensch is
goede nota genomen.
In de laatste weken is niet meer door de
couranten opgenomen de lijst van personen,
die van hier vertrokken of zich hier vestigden.
Thans zijn daarop vermeld de beroepen
of de maatschappelijk stand, zoodat zij voor
den handel veel bruikbaarder is geworden.
Ik heb den Burgemeester gevraagd, die
lijst te mogen afstaan aan twee couranten.
De Burgemeester zou onderzoeken of dit
wel mocht. Ik hoop weldra uitsluitsel te
ontvangen en zal daarvan zoo spoedig
mogelijk mededeeling doen.
De vergadering werd hierna te 10.35 ëc
sloten.
De Gemeenteraad vergaderde Dinsdag
avond en gistermiddag in comité-generaal.
Brigadier W. Jongepier is overgeplaatst
naar Utrecht; Rijks-veldwachter W. Menge-
rink, naar Voorthuizen,
Nog even herinneren we, dat de beer W.
van Lingen aanstaanden Zondag den dag
hoopt te herdenken, waarop hij 25 jaar ge
leden werd benoemd tot Hoofd der R. K.
jongensschool aan de Breestraat.
De heer J. Visser Jz., Directeur van het
Rijks-op\ jedingsgesticht, is gekozen tot
Bestuurslid van de vereeniging >Het Neder-
landsche volk*.
Zij werd Dinsdagmiddag opgericht te
Utrecht, waar, op uitnoodiging van mr. D.
van Blom, hoogleeraar te Delft dr. G. Hey-
mans, hoogleeraar te Groningendr. C. A.
Pekelharing, hoogleeraar te Utrecht; dr. D.
Schermers, geneesheer-directeur van het
Christelijk sanatorium te Zeisten dr. J. H.
Schuurmans Stekhoven, Inspecteur van het
Staatstoezicht op krankzinnigengestichten,