Stadsnieuws.
Het verdient aanbevelingen, bij de lezingen
ook de aandacht er op te vestigen, dat de
scheepvaart en de fabrikanten groot belang
hebben bij dit kanaal. Men zie naat Vrees
wijk, dat van een onbeteekenend plaatsje is
geworden een aanzienlijke Gemeente.
Do heer Fr ede riks: Het is heden juist
honderd jaar geleden, dat, door de komst
der Kozakken, Amersfoort werd ontslagen
"van den druk der Fransche overheersching.
Ik onderschat geenszins het werk van zijn
medeleden van het comité, doch meen toch
te mogen zeggen, dat Amersfoort vooral heeft
te danken aan de krachtige wijze waarop de
Voorzitter de zaak heeft aangepakt, dat in
een niet te verre toekomst het door dit
kanaal, waarvoor reeds zooveel jaren is ge
ijverd. ontslagen zal zijn van dien anderen
druk, die het gevolg is van de twisten van
waterschapsbesturen bovenstrooms (instem
ming).
De Voorzitter: lk moet dien lof
afwentelen op mijn ambtsvoorganger, jhr. J.
\V. A. Barchman Wuytiers.
De heer E g g i n kOngetwijfeld komt
een deel van dien lof toe aan uw ambts
voorganger doch door U heeft de zaak thans
haar beslag gekregen. Mag het U gelukken,
het kanaal, dat ook voor Amersfoort van zoo
groot belang is, tot stand te brengen, dan
liebt U zich een eerzuil gesticht ^instem
ming).
Do V o o r z i 11 e rNiets zal mij liever
zijn dan het kanaal te helpen tot stand
brengen. Doch het is zaak, koel te blijven.
We gaan hier niet vandaan om maar dade
lijk de eerste spade te gaan steken. Ik hoorde,
dat er reeds Amsterdammers zijn, die alle
gronden opkoopen. Tot mijn spijt moet ik
hier wel een mededceling doen, die zal
werken als een douche van koud November-
water Minister Lely heeft ons in een audi
ëntie meegedeeld, dat de Regecring geen
plan heeft, een nieuwe Rijnverbinding te
maken. Veel hangt samen met het Zuiderzee-
plan. Intusschen moeten wij den moed niet
laten zakkener zijn nog andere kanaal
plannen, waarmede het onze nauw verband
houdt.
Ik hoop, dat de warme stemming, door de
hoeren Frederiks en Eggink gewekt, van
grooten invloed zal zijn op de lijsten, die de
Penningmeerster U straks zal aanbieden. .1
De vergadering werd hierop te half drie
gesloten.
Bij Kon. besluit is bepaald, dat de Vogel-
wet 1912, met uitzondering van Let tweede
lid van art. 2, in werking zal treden op
1 Januari 1914.
Er was heden heel wat belangstelling voor
de Jubileum-zegels, welke aan het Postkan
toor in ontvangst konden worden genomen.
Aan het plaatselijk telefoonnet is thans
aangesloten met
no. »oS dc heer J. A. J. I.ohmann.Lan-
gestraat 37.
Het volgende adres is verzonden aan den
Raad dezer Gemeente
Het Bestuur der Oudheidkundige verceni
ging >Fiéhite«, gevestigd te Amersfoort, als
rechtspesoon erkend bij Kon. Besluit v<
13 April 1890, no. 31,
geeft eerbiedig te kennen,
dat ter kennis van requestranten is geko
men. dat, op voorstel van het Raadslid, den
heer D. Gerritsen, bij de behandeling der
Gomecate-begrooting voor 1914 door uwe
vergadering van 28 October 1913 een motie
is aangenomen betreffende het afbreken der
beide torentjes, staande aan de Kamperbin
nenpoort en zulks in het belang van het
verkeer daar ter plaatse
dat requestranden overtuigd zijn, dat het
den leden van den Raad der Gemeente
Amersfoort ten volle bekend is hoe groot
de historische waarde der beide vorenbe
doelde Golhïsche torentjes is, die behooren
tot Je zeer zeldzame overblijfselen van Amers-
foorts eerste ommuring en middeleeuwsche
versterking
dat requestranten van oordeel zijn, dat,
waar men overal elders dergelijke oude
poorten zooveel mogelijk tracht te bewaren,
Amersfoort, dat door zijn verleden een der
belangrijkste plaatsen van ons vaderland is,
niet mag achterblijven in eerbeid voor de
overblijfselen, die van dat verleden getuigen
dat requestranten wcnscheri op te merken,
dat t' -ch aan de eischen van het verkeer daar
ter plaatse zeer zeker kan worden voldaan
zonder amoveering der beide torentjes, die
zoozeer bijdragen tot het historisch uiterlijk
van Amersfoort
redenen, waarom requestranten zich tot
uwen Raad wenden met het eerbiedig doch
dringend verzoek het daarheen te willen
leiden, dat in de eischen van het verkeer
door dc Kamperbinnenpoort te Amersfoort
wordt voorzien op een wijze, waardoor bo
venbedoelde torentjes voor Amersfoort be
houden en gespaard blijven.
Hetwelk doende, enz.
Gedurende het verlof, van Maandag tot
Donderdag verleend aan den heer A. Nij-
hoff, zal de heer S. Posthuma de function
van Commissaris van politie waarnemen.
De heer Nijhoff zal te Amsterdam afnemen
het examen voor adspirant-inspecteurs van
politie, waarvoor 12 candidaten, vele met
diploma eind-examen Iloogere Burgerschool
5-jarigen cursus, zich aanmeldden.
De lieer G. K. G. van Aaken is benoemd
tot lid der commissie voor bet eind-examen
van het Kon. conservatorium te 's-Graven-
hage.
De heer H. Dooijeweerd heeft aan de
Gemeentelijke universiteit van Amsterdam
met gunstig gevolg afgelegd het candidaats-
examen Rechtswetenschap.
Ritmeester G. van der Zoo de Jong, van
de cavalerie O. I. leger, zal 27 December
per >Rindjani« naar Indiö terugkeeren.
De Minister van Oorlog brengt in de
»Staatscourant« ter kennis, dat in het jaar
1914 bij de infanterie geen miliciens zullen
worden aangewezen voor de opleiding tot
verlofsofficier, en dat bij de vesting-artillerie
ten hoogste twintig miliciens voor bovenbe
doelde opleiding zullen worden aangewezen.
In onze jonge jaren verzamelden we post
zegels om, al spelend leerend, achter de ge
heimenissen der Aardrijkskunde te komen.
De jeugd van heden heeft heel wat meer
en heel wat fraaier hulpmiddeltjeswe den
ken aan de Verkade-plaatjes, die toch heel
wat meer zeggen dan de zwarte houtsneedjes
in Salverda's dierkunde- of Burgersdijk's
plantkunde-leerboek.
Van den laatsten tijd zijn de reclam' -zp-
gels. In hoeveel seriün die worden vt.vaar-
digd en hoe keurig ze worden uitgevoerd,
bleek ons uit een collectie, welke dc heer
Rob. Levy voor de kinderen zijner afneem-
sters kosteloos beschikbaar stelt.
Een serie met alle denkbare vliegtuigen,
een andere over land- en volkenkunde, stads
gezichten, landschappen, de gehèele levens
geschiedenis van Bismarck in beeld gebracht,
alle denkbare uniformen van land- en van
zeemacht in de geheele wereld, de histoire
bataille van 1813 tot 1S15 en nog veel meer,
alles met duidelijke opschriften, zoodat de
ijverige verzamelaars nóg meer dan voorheen
spelend kunnen leeren.
Door de goede zorgen van den buiten-
consul van dpn A. N. W. B„ den heer H.
Meursing, zijn thans waarschuwingsborden
geplaatst bij de scherpe bocht bij der. spoor
wegovergang bij Hoevelaken en bij Oud-
Leusden aan den kant van Doorn, terwijl
een handwijzer is geplaatst bij Oud-Leus
den.
De A. Z. P. C. heeft Donderdagavond
deelgenomen aan den liefdadigheids-zwem
wedstrijd, uitgeschreven ter gelegenheid van
haar 2-jarig bestaan door de Haagsche Z.
P. C. en in de overdekte zweminrichting aan
de Mauritskade gehouden ten bate van het
volks-sanatorium bij Hellendoorn.
Er was zeer veel belangstelling.
De Amersfoortsche club streed tegen de
Haagsche. Vóór rust doelpuntte Beem éen
maalna rust heeft zij geruimen tijd de lei
ding en doelpunt Beem andermaal, welk
punt echter niet werd toegekend.
Hierna maken de Hagenaars gelijk en
even vóór tjjd doelpunten zij voor den twee
den keer, daarmee den eindstand brengend
op 2 1 in het voordeel der thuis-club.
De Vereeniging tot bevordering der De-
langen van slechthoorenden heeft een draag-
penning doen vervaardigen ten behoeve van
hen. die slecht van gehoor zijn. De penning
vertoont een witten ondergrond met in het
midden een roode streep. Aan dc eenc zijde
van die streep staat de letter S en aan de
andere de letter H. Vanwege deze vereeni
ging zijn ook cartons vervaardigd, waarop
van deze draagpenning een afbeelding is ge
geven en waaronder in duidelijke letters het
volgende is vermeld: Dragers van boven
staand kenteeken zijn slechthoorend (S. H.).
Aan het publiek en de conducteurs wordt
dringend verzocht, hen, zoo noodig, behulp
zaam te zijn en niet met woorden, doch met
gebaren voor dreigend gevaar te waar
schuwen*.
Doze cartons worden o m. opgehangen in
de wachtkamers der stations en in de loka
len, bestemd voor het verblijf der conduc
teurs.
Onder voorzitting van den heer J. van
der Wal Kz, de Voorzitter, de heer A.
M. Tromp van Holst was verhinderd, werd
gisteravond een Algemeene vergadering
gehouden van de Tuinbouw-vereeniging
Amersfoort*, welke door 32 leden werd
bijgewoond.
De notulen der vergadering van 29 April,
waarin het eenjarig bestaan der vereeniging
wordt herdacht, werden gelezen en ongewij
zigd vastgesteld.
Dc Voorzitter deelde hierop mede,
dat de medcdeelingeti van het Bestuur alle
gunstig kunnen luiden.Het ledental bedraagt
thans ruim 300, een betrekkelijk groot aan
tal, doch in verhouding tot de environs nog
te klein. Het Bestuur heeft echter goeden
moed, dat het ook dit jaar belangrijk zal
toenemen.
Het aantal eenruiters, bij de oprichting
hier bijna onbekend, bedraagt thans ruim
1000; wellicht tneer, doch het Bestuur heeft
slechts opgave van éen leverancier.
De wandellessen zijn bijzonder goed ge
slaagd en werden door een 30-tal tuinders
en niet-tuinders trouw bijgewoond.
De cursus in fruitteelt wordt gevolgd door
30 leerlingen, allen volwassenen; de 2-jarige
tuinbouw-cursus door 14 jongelieden.
Dit jaar is de veiling geopend en ook deze
heeft werkelijk succes. In het begin werd in
hoofdzaak aangevoerd van den proeftuin
zelve, later ook van buiten. In den eersten
zomer is voor ruim f3000 verkocht.
De bruto-opb- vst van den proeftuin
was dit jaar ruim 1 1300 per H. A. De on
kosten waren natuurlijk dit eerste jaar heel
grootdoch vergelijk die opbrengst eens inet
die van een gewoon land. Het is een vooral
in deze streek ongekend cijfer.
De verkoop van zaden en vruchten en het
aantal bezoekers, die steeds vriendelijk door
den tuinchef werden ontvangen, strekten
mede tot alle tevredenheid.
Tot Bestuurslid werd nu herkozen met alge
meene stemmen de heer A. M. Tromp van
Holst en gekozen met 25 stemmen in de
vacature-Laméris de heer II. J. Indewey.
Aan de orde was hierna de vaststelling
der Begrooting 1914.
J De Penningmeester, de heer Joh.
Knoppers, deelde mede, dat zij is ontworpen
als volgtOntvangsten; batig saldo
f200, contributie f300, pacht f190, produc
ten buiten de proeftuin f 250, producten uit
den proeftuin f1200, subsidie Rijk f500,
Provincie f250, Gemeente f330, leening
druiven-serre f3500; Uitgaven: land
pacht f270, salarissen f1500, mest f300,
planten materieel f 500, gereedschap f 400,
toezicht en drukwerk f 250, rente en aflos
sing f235, onvoorzien f135, bouw druiven-
serre f 3500 totaal 66740.
Een lid vroeg wat zijn >producten bui
ten den tuin*.
De Penningmeester antwoordde,
dat de proeftuin afzonderlijk moet beheerd,
doch dat daarbuiten nog een stuk ligt, dat
eveneens afzonderlijk wordt beheerd.
De Begrooting werd aldus goedgekeurd,
met recht tot af- en overschrijving.
De Penningmeester deelde mee,
dat op de Begrooting is gebracht f3500
voor een druiven-serre en achtte het ge-
wenscht, aan de vergadering te vragen om
machtiging tot het aangaan eener leening
daarvoor. Dan behoeft geen afzonderlijke
vergadering belegd.
De Secretaris, de heer Van der Lin
den, zeide, dat de aanleiding tot het bouwen
eener druiven-serre is ontstaan door gebrek
aan druiven op zeker oogenblik. Druiven
worden hier wel aangevoerd, doch niet vol-,
doende. Intusschen zullen pas na 3 of 4 jaar
druiven uit deze kas kunnen verkocht.
Het kleine warenhuis bracht al zóo veel
groenten op, dat het Bestuur meende, ook
een druivenkas van 80 bij 7.5 M. te moeten
aanschaffen. Omdat de toestemming der sub-
sidieerende lichamen nog ontbreekt, zal met
den bouw moeten gewacht .ot Januari. De
eerste twee jaar kunnen er ook vroege groen
ten in worden geteeld.
De stekken, in hei kleine warenhuis ge
plant, gaven zulk prachtig beschot, dat de
tuinbaas overtuigd is, dat de grond best is.
De druivenkas zal niet alleen voldoende
rente en aflossing afwerpen, doch na een
jaar of vijf al zóo veel opleveren, dat de tuin
eerder kan losgemaakt van de subsidieerende
lichamen, waar het tóch heen moet. Het is
dus zeer in het belang van der tuin, deze kas
te maken.
Het voorstel werd aangenomen z. h. st.
Aan de orde was de rondvraag.
Een lid vroeg of het percentcngeld van
de veiling niet minder kan gesteld d.*»n 5
en of het statie-geld niet kan verminc'erd.
De heer Van der Linden: De vj aag
is nieuw en zal dus eerst moeten overwo
gen door de veilings-commissic. Tot dusver
heeft de veiling zich kunnen bedruipen om
dat de Gemeente kosteloos gebruik ver
leende van het veilingsgebouw. Doch dit is
slechts tijdelijk. Het staat dus te vreezen,
dat de onkosten niet kunnen verminderd.
Zoo mogelijk zal de veiling geheel komen
aan de aanvoerders, al blijft ook de band met
de moeder-vereeniging behouden.
Een ander lid: Welke plichten en
welke rechten heeft een lid?
De heer Van der Linden: Op de
eerste plaats het betalen der contributie, ad
f 1 verder, de vereeniging zooveel moge
lijk aan haar doel te doen beantwoorden,
dus niet alleen trouw contributie betalen,
maar ook zijn persoon geven aan de ver
eeniging. De rechten zijnkosteloos bezoe
ken van proeftuin, cursussen en lezingen en
tegen minder entree van tentoonstellingen
voorkeur bij net verstrekken van zaad- en
plantgoed 'egen geringe betaling; het ont
vangen van aanmoedigings-premics.
Om 9 uur kreeg het woord de heer K.
Wiersma, Rijks-tuinbouwleeraar te 's Gra-
venhage, die in een helder betoog uiteenzette
het nut van veilingen in Het algemeen cn
die van fruit- en groentenveilingen in het
bijzonder.
Spr. wees op hetgeen de veilingen sedert
1S8S hebben teweeg gebracht in het West-
land, waar toen bijna nooddruft werd ge
leden en thans ruim 1 milliocn eenruiters
cn 250 H.A. druiven onder staand glas zijn
en men reeds f 500 Pcr voor Óen
grond betaalt doch, ook f2800 daaruit moet
ontvangen om nog iets te verdienen.
Het veilingswezen heeft van het Westland
gemaakt een streek waar ontzettend inten-
siefhet tuindersbedrijf wordt uitgeoefend, waar
de tuinders zijn vrijgemaakt van tal van
schadelijke invloeden en waar ook de posi
tie der koopers is verbeterd, omdat de com
missionair niet langer misbruik kan maken van
zijn macht, die hij kreeg door voorschotten
te geven, waardoor de tuinders aan handen
en voeten waren gebonden, óok omdat de
tuinder niet kon verzenden, daar de com-
ïissionairs er voor hadden gezorgd, alle
aandeelen in de schuiten te hebben.
Spr. zette dit in den breede uiteen en
deelde mede hoe juist door de veiling de
handel op Engeland is herwonnen, juist toen
dc crisis op 't hoogst was.
Alleen op de veiling te Loosduinen wordt
thans 2 millioen per jaar omgezet.
De eerste grondslag is samenwerking van
alle belanghebbenden in éen groote, sterke
vereeniging, waarin de leden elkaar niet
langer wantrouwen als concurrenten en wier
grootste vijanden zijn de lauwen, die wel
trouw hun contributie betalen, doch steeds het
Bestuur befitten en, als zij hun kans schoon
zien, buiten de veiling om verzenden, waar
door zij den prijs voor tuinder en koopman
bederven. Nog nooit is een wilde horde sterk
geweest, cocli wel een goed gedisciplineerd
leger. Als alle tuinders zich aansluiten en
trouw samenwerken in het algemeen belang,
slaagt de veiling, tot voordeel van tuinder
en koopman beiden.
Alleen door eerlijke samenwerking wordt
de aanvoer zoo geregeld er. zoo groot moge
lijk. Wanneer er groote aanvoer is, komen
de groote kooplui en worden mooie prijzen
gemaakt. De kooplui kunnen best 3000 tot
4000 meloenen per dag verwerken, vooral
als ie aanvoer geregeld iswordt die plot
seling te groot dan valt de prijs, evenals
wanneer 3 of 4 veilers plotseling een partij
onttrekken, hun beste producten naar de stad
of in consignatie en hun 'mindere waar naar
de veiling zenden. Te ^.oosduinen kan dit
niet, want dan beloopen zij zeer zware boeten.
De keuring moet uitsluitend geschieden
door den keurmeesteralle overigen blijven
van de producten af, die ze door stooten,
hard neerzetten, enz. zeer gemakkelijk kunnen
beschadigen.
Spr. ried nog aan, introductie-kaarten te
geven, opdat de kooplui elkaar niet kunnen
beconcurreeren en zichzelven maar ook den
tuinder schandelijk dupeeren. De veiling moet
streng zijn in de keur zoowel tegenover
den tuinder als den koopman. Daarom moet
de keurmeester, die een zeer moeilijke positie
bekleedt, vrij zijn tusschen tuinder en koop
man; hij moet trachten voor den tuinder te
maken den hoogst mogelijken prijs, zoo dicht
mogelijk bij den wereldprijs, doch tevens
behartigen de belangen van den koopman,
die, als hij weet, dat een veiling naar behoo
ren is ingericht, er veel liever koopt dan
van de tuinders.
Spr. stelde nog in 't licht de groote voor
deden van een veiling tegenover een coö
peratieve verzend-vereeniging. Zij hebben
dit gemeen, dat beide berusten op de innige
samenwerking der ledenhet groote ver
schil is dit, dat bij de verzend-vereenigingen
de koopman zooveel mogelijk wordt geC-ii-
mineerd.
Bij de veiling hebben de tuinders het ge
heel in de hand, goede prijzen te maken
daartoe behoeven zij slechts geregeld en
zooveel mogelijk te zenden bij de verkoop-
vereenigingen hebben zij steeds te tobben
met de wisselvallige resultaten van het zen
den in consignatie, zijn ze dus afhankelijk
van de meer of de mindere goedwilligheid
der buitenlandsche huizen. Bovendien heeft
geen enkele Directeur van zulk een vereeni
ging zooveel kanalen als de gezamenlijke
koopliedende beste waar gaat naar het
buitenland en hier te lande mag men zich
tevreden stellen met 2e of 3e kwaliteit, het
geen weer tot gevolg heeft, dat de hande
laren veel mécr prijs stellen op een veiling.
De Voorzitter besloot de zeer leer
rijke bijeenkomst met te danken den heer
Wiersma, die ondanks zóo korten tijd van
beraad zóo'n lange reis heeft gemaakt om
den eerst aangekondigden spreker, die plot
seling werd verhinderd, te vervangen, en
niet minder voor zijn boeiende, aangename
an leerzame voordracht.
Nu we hier staan voor het begin eener
veiling, die betrekkelijk nog zoo heel klein
is, verheugde het spr., dat reeds is ingevoerd
dat particulieren niet op de veiling mogen
koopen.
De korte les zij deze: richt een veiling
op, vereenigt u en blijft trouw samenwerken
in aller belang. Dan zal er veel aanvoer zijn
en komen er, waar zóo groote vraag is naar
groenten en fruit, ook veel koopers en maakt
gc goede prijzen. Het Bestuur zal aan alle
