Donderdag 29 Januari 1914.
MEBSFOOBÏSCIE COURANT.
RONA.
No. 8370.
63e Jaargang.
Stadsnieuws.
RONA
Uitgave van de Naamlooze Vennootschap „De Amersfoortsche Courant, voorheen Firma A. H. van Cleeff",
HOOFD-REDACTEUR
F. J. 7BSDSEZZ3.
AMERSFOORT.
Verschijnt Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond. Abonnement per 3 maanden f\
franco per post f 1.15. Advertentiën 1—6 regels 60 cent; elke regel meer 10 cent. Bijregel
abonnement reductie, waarvan tarief op aanvraag kosteloos. Legale, officieële- en ontelgenlngs-
advertentiën per regel 15 cent Reclames 1—5 regels f 1.25. Bewijsnummers naar buiten
worden In rekening gebracht en kosten evenals afzonderlijke nummers 10 cent
Bij advertentiën van buiten de stad worden de incasseerkosten in rekening gebracht
BUREAU:
KORTSGBACST 9.
Postbus 9.
Telefoon 19.
KENNISGEVINGEN.
De Gedeputeerde Staten van de Provincie
Utrecht,
Voorzieningen willende nemen tot het doen
opmaken der Lijst van de hoogstaangeslage
nen in Rijks directe belastingen, ter benoe
ming van leden voor de Eerste Kamer der
Staten-Qeneraal,
Gelet op de 2de alinea van art. 102 der Kies
wet,
Noodigen de bewoners van dit gewest uit om
bijaldien zij elders dan in deze Provincie in
Ib Rijks directe belastigen zijn aangeslagen,
daarvan vóór den 15den Maart 1914 aan hun
College te doen blijken.
Utrecht, 16 Janaari 1914.
De Gedeputeerde Staten
voornoemd,
F. D. SCHIMMELPENNINCK,
Voorzitter.
A. van DOORN1NCK,
Griffier.
Burgemeester en Wethouders van Amersfoort,
Brengen ter kennis, dat bij hen is ingekomen
een adres van Johanna Petronella NöTHEN,
wonende alhier, houdende verzoek om vergun
ning voor den verkoop van sterken drank in
het klein, voor gebruik ter plaatse van verkoop,
voor de beneden-lokaliteit van het perceel,
staande aan de Utrechtschestraat no. 14,alhier;
dat biimen twee weken na deze bekend
making ieder tegen het verleenen van het ver
lof schriftelijke bezwaren bjj Burgemeester en
Wethouders kan inbrengen.
Amersfoort, 27 Jannari 1914.
Burgemeester en Wethouders
van Amersfoort,
De Burgemeester,
Van RANDWIJCK.
De Secretaris,
A. R. VEENSTRA.
Aanstaanden Zondag wordt in deRemon-
strantsche kerk des ochtendsom 10 uur weer
gehouden een godsdienstoefening voor jonge
lieden en des avonds te 7 uur een dienst
voor de gemeente, beide onder voorgaan van
ds. Hooykaas.
In de Doopsgezinde kerk hoopt voor te
gaan ds. Ten Cate.
De Dinsdagavond van 8 tot 10.50 onder
voorzitting van den Burgemeester, mr. J. C.
graaf Van Randwijck, gehouden ver
gadering van den Raad dezer Gemeente
werd bijgewoond door 17 leden en den
Secretaris, den heer A. R. Veenstra.
Afwezig met kennisgeving waren de hee-
ren Briët en Rolandus Hagedoorn.
De notulen van 19 December werden als
vastgesteld beschouwd.
De Voorzitter zeide, alvorens over te
gaan tot de behandeling van den beschrij
vingsbrief, het volgende
In deze eerste vergadering van het jaar
1914 wil ik uw aandacht vragen voor een
terugblik in het verstreken jaar.
Mochten wij als Nederlanders de herden
king vieren van ons onafhankelijk volks
bestaan, als ingezetenen van Amersfoort zijn
wij getuigen geweest van tal ven belang-
rijke gebeurtenissen.
In de eerste plaats mag ik wel hieronder
vermelden het feit, dat de Gemeente eigena
res is geworden van een uitgestrekt grond
bezit. Nadat in het einde van 1912 op den
weg van grondverwerving de eerste stap
was gezet door den aankoop van het land
tusschen de Barchman Wuytierslaan, ter
hoogte van de halte Vlasakkers, en den
Ouden Utrechtschen weg, werd in twee
tempo's de beschikking verkregen over een
gordel, welke zich uitstrekt tot een tame-
lijken afstand ten Zuiden van den Leusder-
weg, en welks bezit der Gemeente een aan
zienlijke macht geeft over de toekomstige
uitbreiding der Gemeente, en de vestiging
daarin van bewoners.
Onmiddellijk In verband met deze aan
koopen, moet ik U noemen den, door Ge
deputeerde Staten evenwel nog niet goed-
DAT IS DE CACAO
die wij zoo lekker vinden
en waarvan Moeder zegt
dat ze zoo voordeelig in
het gebruik is.
Gij moet bepaald dadelijk
een bus gaan koopen.
De naam is
Van Houten s
gekeurden, aankoop van den Berg, en de
aankoopen van terreinen tusschen den Utrecht-
scheweg en den Leusderweg vlak bij de
grens der Gemeente, waardoor ook hier op
beide evengenoemde levensbelangen der
Gemeente een zeer groote invloed kan wor
den uitgeoefend.
Dat deze aankoopen zijn tot stand kunnen
komen, is in de allereerste plaats te danken
aan de instelling van het Grondbedrijf, waar
door immers de gewone inkomsten der Ge
meente zijn ontlast van de verplichting tot
betaling van rente en aflossing.
Aan de andere zijde gelukte het ons,
verkoopen af te sluiten op Birkhoven, aan
de Barchman Wuytierslaan en ten slotte een
zeer belangrijken aan de Zuidzijde van den
Berg. Deze grond-exploitatie, hoewel in het
begin niet zonder angst van de zijde der
burgerij bekeken, mag zich evenwel, als ik
mij niet vergis, thans in haar sympathie
verheugen.
Als ik het wel heb, dan ligt in die grond
exploitatie de grondslag voor een voor
spoedige verdere ontwikkeling van Amers
foort.
Geheel in het teekeu van grond-exploi
tatie stond het jaar 1913 evenwel niet; ik
noem U verder als een zeer belangrijk feit
het in bedrijf brengen der gemeentelijke
waterleiding, die eenerzijds hooger druk geeft
dan de tot dusver gebruikte waterleiding,
en anderzijds veel lager prijzen vraagtde
ontwikkeling van dit bedrijf laat zich zeer
gunstig aanzien.
Ten aanzien van dit bedrijf en het gas
bedrijf moet ik U verder noemen het besluit,
waarbij in beginsel werd vastgesteld, dat
particuliere wegen zullen worden overge
nomen en verhard door de Gemeente, waarna
levering van gas en water zal kunren plaats
hebben.
De verhouding der bedrijfs-financiën tot de
gemeente-financiën werd op een betere basis
gevestigdgebroken werd met het stelsel
om te veel te steunen op de uit den aard
wisselvallige opbrengsten der gasfabriek.
Bovendien werd de gelegenheid geopend aan
de bedrijven om zich in meer vrijheid te
kunnen ontwikkelen. Verder werden plannen
beraamd tot leverantie in naburige Gemeenten.
Een andere tak van gemeentezorg, n.l. de
brandweer, onderging als het ware een ver
jongingskuurhet was met 1 Juli, dat in
werking trad de nieuwe organisatie, steunende
op alarmeering door electriciteit, en op een,
in den waren zin des woords, hoogedruk-
waterleiding.
Nopens het vraagstuk der volkshuisvesting
valt op te merken, dat uw Raad bevorderde
de toepassing der Woningwet ten aanzien
van den aanbouw door particuliere vereeni-
gingen, zoodat weldra de tot stand koming
var. een 170-tal woningen mag worden
tegemoet gezien. De door middel van een
woningtelling verkregen gegevens hebben
den tegenwoordigen treurigen stand der
volkshuisvesting in een zóo hel licht geplaatst,
dat verdere maatregelen niet kunnen uit
blijven. Voor dit doel werden inmiddels
bouwgrond en enkele krotten aangekocht.
Van Rijkswege werd voor een en ander
medewerking verkregen.
Een andere maatregel in het belang der
volksgezondheia, waarvan, naar ik verwacht,
veel nut zal worden getrokken, is het besluit
tot oprichting van een keuringsdienst voor
eet- en drinkwaren. Voor dezen dienst en
voor de Gemeente-financiën werden Com-
missiën van bijstand ingesteldanderzijds
werd de taak van het college van Dage-
lijksch Bestuur minder moeilijk gemaakt door
een verbeterde organisatie der Gemeente
secretarie.
Als gevolg van de in werking treding van
het Werkliedenreglement op 1 Januari 1913
trad weldra op het Scheidsgerecht voor de
Gemeente-werklieden, welks bii-'and echter
niet werd ingeroepen.
Op bescheiden schaal werd een aanvang
gemaakt met veilingen van groenten en fruit
deze, zoowel als de ingestelde kaasmarkt,
geven hoop op uitbreiding.
In het belang van land- en tuinbouw wer-
dei^ pogingen in het werk gesteld om alhier
een winterschool van Rijkswege gevestigd
te krijgenhelaas mislukte zulksik hoop
echter, dat het centraal proeffokstation voor
de pluimveeteelt, waarvoor U een mooi
terrein op bijzonder gunstige voorwaarden
beschikbaar steldet, weldra met Rijks steun
gesticht zal worden, en Amersfoort zal
maken tot het centrum van deze steeds be
langrijker wordende bron van volksbestaan.
Om thans te komen tot de scheepvaart,
wensch ik U mede te deelen, dat het aantal
schepen, hier binnen gekomen, aanzienlijk is
toegenomen, n.l. met 167, en dat de tonnen
inhoud met bijna 25000 ton, of bijna 30 pCt.,
vermeerderde. Het vuur-, haven- en tongeld
bracht circa f 1600, of ruim 26 pCt. meer op
dan het vorige jaar. De handel en de nijver
heid schijnen geen reden tot ontevredenheid
te hebben gehad.
Ten aanzien van het bouwvak valt op te
merken een aanzienlijk meerdere aanbouw
van woningen van hoogere huurwaarde.
Wat de andere belastingen betreft, vestig
ik er uw aandacht op, dat het aantal aan
slagen in de Inkomstenbelasting met 9 pCt.
toenam, en dat de opbrengst vergeleken
bij 1912, en voor een juiste vergelijking ook
voor dit jaar naar een heffingspercentage van
3Va berekend een vermeerdering gaf van
f9000, of 7 pCt. Al moge de sedert eenige
jaren bestaande verbeterde heffing hiertoe
voor een groot deel hebben bijgedragen, zoo
mag toch voor een ander deel de vooruitgang
worden toegeschreven aan ruimere inkomsten
der ingezetenen.
De heffing der inkomstenbelasting en der
schoolgelden voor Gymnasium en Hoogere
Burgerschool werd naar billijker grondslag
geregeld.
Op onderwijsgebied trekt, hoewel andere,
niet onbelangrijke beslissingen werden ge
nomen, in de eerste plaats de aandacht de
overeenkomst met de Ambachtsschool, welke,
als zij door Hooger Bestuur wordt goedge
keurd, den stoot kan geven tot uitbreiding
van het reeds zoo bloeiende vakonderwijs.
Een reglement van het Burgerlijk Armbe
stuur, steunende op de nieuwe Armenwet,
werd vastgesteld; andere verbeteringen zul
len hiervan het gevolg kunnen zijn.
Door de Gemeente-ambtenaren zal het jaar
913 niet licht vergeten worden; de wetten
op de pensionneering van hen en hunne
weduwen en weezen traden den 1 October
in werking, terwijl de verschillende regelin
gen, door het Gemeentebestuur alhier ge
troffen, hun belangen, naast die der Gemeente,
niet uit het oog verloren.
Ten opzichte van de verfraaiing der stad,
herdenk ik den aanleg van een rosarium,
aangeboden door »Nos Jungent Rosaac. Als
de rozen nu in bloei staan, zal de stad een
aantrekkelijkheid te meer bezitten.
In dien zelfden tijd zal, naar te verwachten
is, de tramverbinding met Zeist een feit zijn
geworden, waarvoor uw Raad, voorzooveel
hem aanging, zijn medewerking verleende.
Alles samen genomen, durf ik gerust
zeggen, dat een belangrijk jaar achter ons
ligt. Er is van uwe en van onze werkkracht
veel gevorderd, maar ik zie het oogenblik
nog niet gekomen, waarop van een kente
ring sprake zal wezen. Immers voortdurend
worden, hetzij uit uw midden, hetzij door
Burgemeester en Wethouders, hetzij ook door
de burgerij, zaken aan de orde gesteld, welke
veel arbeid vereischen. Dit noem ik een ge
lukkig teeken, want het streven, dat hieruit
spreekt, is een streven naar verbetering. En
niet minder gelukkig is het, dat U allen
bezield zijt met de beste voornemens om, met
waardeering van elkanders gevoelens, tot die
verbetering mede te werken.
Mogen U allen dan ook de gezondheid en
kracht worden geschonken om de door U
gekoesterde oornemens ten uitvoer te bren
gen, dan zal het nu ingetreden jaar wederom
belangrijke feiten hebben te boeken in het
credit van onze geliefde Gemeente. (Instem
ming).
Ingebracht .verden 53 stukken, van welke
wel de belangrijkste zijn
twee Koninklijke besluiten waarbij wordt
goedgekeurd de heffing van vuur-, haven- en
tongeld „voor het bevaren van de rivier de
Eem door de Gemeente Amersfoort tot 1
Januari 1917 en waarbij wordt goedgevon-
den aan de Gemeente Amersfoort een voor
schot uit 's Rijks-kas te verleenen tot een
bedrag van f 13 500, voor den aankoop van
grond aan den Liendertscheweg, en waarbij
afwijzend wordt beschikt op het verzoek om
een bijdrage in de annuïteit, verschuldigd
voor het bovengenoemde bedrag aange
nomen voor kennisgeving.
Brief van den Minister van Binnenlandsche
Zaken, waarbij wordt toegezonden het Kon.
besluit van 5 Januari 1914, No. 9, waarbij
aan de Gemeente Amersfoort een voorschot
uit 's Rijks-kas wordt toegekend tot een
bedrag van f 3000, tot opheffing van wo
ningmisstanden in deze Gemeente, alsmede
een bijdrage in de ter zake van dat voor
schot verschuldigde annuïteiten als voren.
Besluit van Gedeputeerde Staten, waarbij
wordt meegedeeld, dat de beslissing omtrent
de Begrooling, dienst 1914 wordt verdaagd
en Burgemeester en Wethouders worden ge
machtigd tot op de helft der aangevraagde
sommen uitgaven te doen en de inkomsten
te innen als voren.
Besluit van de zelfden van 10 Januari 1914,
waarbij de beslissing op het Raadsbesluit dd.
19 December 1913, no. 588, tot aankoop van
de zoogenaamde Berg-terreinen van de N. V.