Zaterdag 18
April 1914.
No. 8404.
63e Jaargang.
BIJBLAD.
Stadsnieuws.
AIEBSMTSCHE
Uitgave van de Naamlooze Vennootschap „De Amersfoortsche Courant, voorheen Firma A. H. van Cleeff".
HOOFD-REDACTEUR
F. J. FEZDSBZZS.
AMERSFOORT.
Verschijnt Dmsdag-, Donderdagen Zaterdagavond. Abonnement per 3 maanden ft,
franco per post ƒ1.15. Advertentien 1—6 regelt 60 cent; elke regel meer 10 cent. Bijregel
abonnement reductie, waarvan tarief op aanvraag kosteloos. Legale, officieële- en ontelgenlngs-
advertentiën per regel 15 cent Reclames 1—5 regels f 1.35. Bewijsnummers naar buiten
worden in rekening gebracht en kosten evenalt afzonderlijke nummers 10 cent.
Bij advertentien van buiten de stad worden de incasseerkosten in rekening gebracht.
BUREAU:
KORTZGRAOHT 9.
Postbus 9.
Telefoon 19.
Bij dit nummer behoort een
KENNISGEVING.
STREMMING SCHEEPVAART.
De Commissaris der Koningin in de Provin
cie Utrecht
maakt bekend, dat de scheepvaart op de Vecht
(Keulsche vaart) in de Gemeente Utrecht bene
den de Weerdsluis zal zijn gestremd op Donder
dag 23 April 1914, van des voormiddags 7 nur
tot des namiddags 7 uur.
Utrecht, 16 Adril 1914.
De Commissaris der Koningin
voórnoemd,
F. D. SCHIMMELPENNJNCK.
De Einma-bloem.
Ieder weet wel wat de Emma-bloem is.
De lente brengt ons ieder jaar
Een rijken schat van bloemen.
Ook 't Emma-bloempje is weer daar,
Dat ieder hoorde noemen.
Haar hartje spreekt ons van het kruis,
Dat velen moeten dragen.
En 't komt daarom in ieder huis
Om hulp en bijstand vragen.
Geeft dan ook met blijmoedig hart.
Wat kan men schooner wenschen,
Dan troost te brengen in de smart
Van arme, zieke menschen.
Den 21 April 1879 deed de jonge Konin
gin Emma aan de zijde van haar grijzen
gemaal haar intocht in de hoofdstad van haar
nieuw vaderland en bij de gala-voorstelling
in den schouwburg werd door een mannen
koor, saamgesteld uit de beste zangers der
talrijke zangvereenigingen te Amsterdam,
haar een lied toezongen, waarin het heette
Zu dem Lande meerumschlungen
Führte Dich die Allmacht hin;
Denn Du wirst Dein Volk umfangen
Fest es schlieszen an dein Herz,
Gern erfüllen sein Verlangen,
Freudig lindern Leid und Schmcrz,
en dat eindigde met de woorden
Du wirst ja für dieses Leben
Hollands guter Engel sein.
Neerland's goede engel.
Dien eernaam heeft Koningin Emma ten
volle verdiend, alleen reeds door den grooten
steun, dien zij gaf aan het werk van de be
strijding der tuberculose, de geneesbare
ziekte. Haar woord en haar voorgaan door
een daad het afstaan van haar paleis bij
Wageningen gevolgd door zoo talloos
veel andere, heeft menigeen gewekt tot
mede-aanpakken en geleid tot dit gevolg,
dat thans reeds de vroeger zoo welig voort
woekerende ziekte doelmatig wordt bestre
den, jazelfs in de kiem gesmoord en, wat
meer nog zegt, voorkom.n door het stuiten
van nieuwe besmetting. Reeds nu maakt in
ons land de tuberculose 1000 slachtoffers per
jaar minder dan een 1 o-tal jaren geleden.
Het denkbeeld om door middel van den
verkoop van een bloem propaganda te ma
ken voor de tuberculose-bestrijding, werd het
eerst opgevat door mevrouw Heda Hollberg,
die in 1907 te Göteborg 137 000 bloemen
aan den man wist te brengen en zoodoende
het aardige sommetje van 14700 kronen
in kas kreeg. Sindsdien werd de bloem in
Zweden verkocht door een nationale orga
nisatie. En zulk schitterende resultaten werden
bereikt, dat het denkbeeld van den bloe
menverkoop al heel spoedig werd overge
nomen door andere landen.
In ons land werd de bloem ingevoerd in
1910 op initiatief der heeren Roelofs, te
Amsterdam, en dr. Van den Brink, te Monster.
Toen werd de bloem het eerst verkocht op
30 April en Juliana-bloem genoemddit
laatste echter ten onrechte. En in het tijd
schrift »Tuberculose» schreef dr. Van Gorkum
over den verkoop van de tuberculose-bloem
Zooals wij hadden verwacht, heeft het
bloempje den naam van de ziekte en de
blijde boodschap van baar vermijdbaarheid
en geneeslijkheid gebracht op de lippen van
duizenden en nog eens duizenden, die haar
tot heden niet hadden vernomen, en is van
deze weldadigheidsuiting voor de gezond
heid van ons volk een symbolische kracht
uitgegaan, die nog lang zal nawerken*.
De Emma-bloem ten bate van de tuber-
culose-lijders van alle gezindten zal dit jaar
wederom worden verkocht op 21 April.
In afwijking van vorige jaren is het bloem
pje nu niet van celluloid, maar van stof ver
vaardigd, waardoor het een veel natuurlijker
en lieflijker aanzien heeft. De minimum-prijs
is niettemin slechts 10 cent.
De weldadigheidsbloem is door de leveran
ciers verzonden naar de 217 plaatsen in
Nederland waar zij verkocht zal worden,
verpakt in 6550 doozen elk van 100 stuks
en als bouquet vereenigd, wat bij elkaar een
inhoudmaat geeft van 30 kub. M.
Aanstaanden Dinsdag zullen tal van jonge
dames ook hier de bloempjes aanbieden. Wie
kan ze weigeren; immers niemand.
De plaatselijke afdeeling van de Vereeni-
ging tot bestrijding der tuberculose in Ne
derland doet hetgeen in haar vermogen is,
doch kan niet allen zóo helpen als zij wel
wilde omdat de ontvangsten verminderen ter
wijl het aantal aanvragen juist en gelukkig
toeneemt; gelukkig, omdat hieruit blijkt,
dat de bestrijding der ziekte meer en meer
populair wordt.
Hetgeen de verkoop zal opbrengen, komt
haar echter niet alléén ten goede; elk der
sanatoria in den lande krijgt een evenredig
deel van het gezamenlijk ontvangen bedrag.
Wie 't eenigszins kan missen, koope eenige
bloempjes, die tot een trosje saamgevoegd
heel aardig staan in ceintuur of knoopsgat,
en ronde zijn gift naar boven af; wie 't min
der breed heelt, koope ten minste éen bloem-
pje.
't Zou heel jammer wezen als ze niet alle
werden verkocht; het welslagen der tuber
culose-bestrijding is immers ons aller belang.
Hoe aardig zou 't zijn als we in ons vol-
nummer konden vermelden, dat de verkoop
stertjes reeds vóór het middaguur alle bloem
pjes aan de vrouw en aan den man gebracht
hadden.
De schoonmaaktijd.
»Moleschott«, het weekblad voor popu
laire geneeskunde, al altijd actueel, wijdde
thans óok een artikel aan den kostelijken
schoonmaaktijd, die zoo tusschen Paasch-
dagen en Pinksteren in ons land pleegt te
woeden, en schreef:
Onze Nederlandsche huisvrouwen zijn be
kend om hun zindelijkheid. Zij zijn er dan
ook steeds ijverig op uit, het stof uit hun
woningen te verwijderen (de groote schoon
maak is weer op handen) maar zij doen dit
laatste op een wijze, die doet denken aan
wijlen August den Domme in een circus.
Voortdurend loopen zij een doel na en zor
gt n er zelf voor, dat zij dat doel nooit be
reiken.
Allereerst het kleedenkloppen. Op uren,
bij politieverordening toegestaan, en ook op
alle andere uren worden vloerkleeden, mat
ten, tafelkleeden, loopcrs, dekens en spreien
op de openbare straat geklopt. Voor de voor
bijgangers is dit een zeer onheusche behan
deling. Ik wil alle égards in acht nemen voor
de huisvrouw ik heb respect voor haar goede
hoedanighedenik mijd haar niet zoo zij
door besmettelijke ziekte wordt aangetast
ik vrees haar niet als zij in verstandsver
bijstering met mes of vuurwapen dreigt
maar op mijn wandeling onthaald te worden
op haar afvalproducten is iets, dat onsmake
lijk, onnoodig en schadelijk is, zonder dat
daar «enig nut of voordeel tegenover staat.
Wanneer in een straat een honderd ge
zinnen wonen en iedere huisvrouw laat eiken
dage een zeker aantal kleeden, enz. kloppen,
dan wordt daarmede bereikt, dat voor een
oogerblik een hoeveelheid stof uit de huizen
in de straatlucht wordt verspreid.
Voor een oogenblik, want door deuren,
ramen en kieren komt de met stof bezwan
gerde lucht weer binnen, en ieder, die de
woningen betreedt, brengt weer stof mede.
Het stof verdwijnt immers niet, maar blijft
in dë lucht zweven of valt op de straten.
Na zoo'n algemeene kloppartij krijgt dus ieder
weer stof binnenshuishet stof, dat men zelf
wilde verwijderen, voor éen deel en voor
een ander deel het stof van zijn buurman,
of als het waait van iemand, die een
straat verder woont. Is dit geen werk, August
den Domme waardig?
De bewoners van grachten zijn in veel
betere conditie. Immers daar bestaat de kans,
dat telkens een deel van het stof in het
grachtwater geraakt, waardoor dit deel ver
der als absoluut verwijderd beschouwd mag
worden.
Wordt bij iedere windvlaag op de grachten
stof verwijderd, in een stadswijk blijft het
stof aanwezig en wacht het slechts op de
gelegenheid om woningen, schoollokalen, enz.
linnen te treden.
Ot» or.def de ledikanten en kasten op slaap
kamers pluizen, stofjes, enz. te kunnen ver
wijderen, heeft de huisvrouw een bezemachtig
toestel dat alleen hiervoor gebruikt wordt
tot beschikking harer dienstbode gesteld.
Kan men zich het keuriger denken; een af
zonderlijk instrument, alleen dienstig om den
{rond onder verst gelegen deelen van een
edikant te reinigen Maar minder keurig is
het als de dienstboden -- en velen doen dit
den kamerbezem, na gebruik, uit het slaap
kamerraam schoon schudden en daardoor de
jluizen niet alleen op de hoofden der voor-
jijgangers strooien, maar ook op de ontbijt
tafels van hun buren, die, om frissche lucht
te hebben, hun ramen openden. Voor het
uitslaan» van stofdoeken geldt precies het
zelfde. In drukke winkelstraten slaat het win
kelpersoneel, zoowel 's ochtends als 's middags,
stofdoeken uit in het gelaat van voorbijgan
gers, beschouwers der étalages en van hen,
die van plan zijn, de magazijnen te bezoeken.
Ja het is al voorgekomen, dat iemand, die een
winkel wilde binnentreden, een stofdoek in
het gelaat werd uitgeslagen.
Dat dergelijke gewoonten gevaarlijk zijn,
maar ook hoogst onsmakelijk, moge voor
ieder een reden wezen om zijn personeel te
waarschuwen er voor te zorgen, dat hij niet
zelf voor een vieze mevrouw of een vie-
zen winkelier wordt aangezien.
Een onhygiënsche gewoonte, binnenshuis
toegepast, is het vegen. Door een vloerkleed
en dergelijke met een borstel te bewerken,
wordt het stof, dat zich op of in de bovenste
lagen van dit kleed bevindt, opgeveegd;
d. w. z, de grovere bestanddeclcn worden
op een »blik« opgevangen, de fijnere- en
gevaarlijkste deelen worden in do lucht ver
spreid, waaruit zij zich na zoowat een kwar
tier weer neerleggen op tapijten, meubels
en andere voorwerpen, welke zich in het
vertrek bevinden.
Dat men op deze wijze geen goede noch
een hygiënische reiniging verkrijgt, is reeds
lang ingezien. Sedert ruim een tiental jaren
worden dan ook toestellen gebruikt, zooals
«Nettoyage par le vide«, die het stof uit
vloerkleeden. enz. opzuigen en tevens uit de
woningen verwijderen, Inderdaad kan ieder
gemakkelijk zien, dat door deze methode nog
veel stof uit een goed geborsteld kleed kan
worden opgezogen. Wordt dit stof in een
reservoir opgevangen (en niet op de straten
verspreid) om daarna op doelmatige wijze
verwijderd te worden (bijv. verbrand) dan
heeft men zeker een zeer hygiënsche wijze
van stofverwijdering bereikt.
Niet onverdiend.
In oen pijl-artikeltje, waarvan de pijl dit
maal wel heel scherp is gepunt, vraagt de
»Utr. Crt.«
Vereeniging van Arnhemsche middenstan
ders, waar blijft go
Toen Minister Kolkman zijn Tariefwet had
ingediend, heeft uw stem als een stormklok
over geheel Middenstands-Nederland geraasd.
Ge hebt U toen geen rust gegund alvo
rens ge het aanvankelijk weigerachtig Be
stuur van den Middenstandsbond met uw
daartoe opgezweepte zusterverenigingen
hadt gedwongen, een buitengewoon congres
saam te roepen, waar moest worden gepro
testeerd tegen Kolkman's Tariefwet.
En nu
We hebben gewaebt en reikhalzend uitge
zien naar uw minstens even vlammend pro
test tegen de belastingplannen van Minister
Bertling.
We hebben gewacht tot heden, daar we
meenden, dat een alarmkreet uwerzijds, zij
het te elfder ure, vlak voor den aanvang
van de behandeling der belastingsontwerpen
In de Kamer, niet kón uitblijven.
Want het gaat immers bij de Middenstands-
verenigingen als zoodanig -■ niet om
den kleur des Ministers, maar om de kwali
teit van diens plannen
En nu nu zwijgt ge in de ongetwij
feld vele talen en dialecten, die voor U geen
geheimen hebben.
Dit, terwijl we twintig opcenten krijgen
op do Bcdrijfs- en de Vermogensbelasting.
Wat dat zeggen wil
Dat onze middenstanders, de kleine bur
gerij, een deel der arbeiders er door zal
worden gedrukt.
Want men stelt hen met hun kleinere
aanslagen niet vrij om bijv. een paar meer
procenten te leggen op de hoogerc inkomens
en de groote vermogens.
En dan de bieraccijns
Van dien drank, vooral door den kleinen
man en den middenstander genoten, wordt
de accijns verhoogd.
Terwijl die op den wijn een onbereik
bare drank voor vele middenstanders en na
genoeg alle arbeiders ongewijzigd blijft.
Ontwaak eens uit uw dommeling, o pio
niers toen het gold den aanval op de Tarief
wet.
En herinner U eens, dat do to opcenten
van het kabinet-De Meester op Bedrijf»- en
Vermogensbelasting, óok als t ij d el ij k be
doeld waren, zooals de nu voorgestelde 20,
maar ondanks de bedoeling b 1 ij v e n d zijn
geworden.
Er is dus ernstig gevaar, dat de 20 opcen
ten van Minister Bertling een zelfde lot zul
len ondergaan als de 10 van Minister De
Meester.
Nogmaals, gij, die destijds zoo luide van
den toren bliest, waar blijft nu uw wapen
kreet
Er is n u nog meer reden om de schetter-
trompet te steken.
Immers toon ging het hoofdzakelijk
tegen de buitenlandschc beurzen.
N u gaat voornamelijk uw eigen porte-
monnaie leeggepompt worden.
En nu zwijgt ge
/.onderling
De Comissaris dor Koningin heeft de Ge
meentebesturen in deze Provincie namens den
Minister van Blnnenlandscho zaken uitge-
noodigd, de handhaving en dc naleving ven
de Trekhondenwet en het uitvoeringsbesluit,
daarop betrekking hebbende, zooveel moge
lijk te bevorderen. Dc Minister heeft ge
vraagd, welke wijziging in do Trekhondenwet
en het uitvoeringsbesluit naar de meening
van den Commissaris uit practisch oogpunt
urgent wordt geacht.
In verband hiermede vraagt nu de Com-