Stadsnieuws.
Ingezonden,
De manslidmaten de Gereformeerde ge
meente aan de Langegracht zijn opgeroe
pen voor een morgenavond te houden ver
gadering tot bespreken dor samensmelting
met de Gereformeerde gemeente aan den
Zuidsingel.
Naast de kinderkerk, welke in het VVijk-
gebomv aan de Kemstraat wordt gehouden,
zal met ingang van ,s Juli m de voormalige
Diaconie-school, bij het Sluisje, een tweede
worden ingericht.
Naar »De Ingenieur* uit betrouwbare bron
verneemt, bevindt liet verslag van de com
missie, die in November 1913 onder voorzit
terschap van den hoofdingenieur-directeur van
den Rijks waterstaat ickl. II. Wortman, c.i.,
door den Minister van Waterstaat werd in
gesteld om te onderzoeken welke wijzingen
zouden zijir te brengen in de begrootingen,
voorkomende in Hoofdstuk VII van het Ver
slag der Staats-commissie in zake de afslui
ting en droogmaking der Zuiderzee van 14
April 1894. zich reeds sedert het begin van
Maart in handen van den Minister.
De Haagsche redacteur van het 1 Tandels-
blad» schrijft
In parlementaire kringen hcerscht, naar wij
gemerkt hebben, de vrij vaste overtuiging
dat Minister l'rcub heeft besloten, de bedeel
den in het ontwerp-ouderdomsrente op te ne
men. Wij kunnen echter verzekeren, dat hier
omtrent nog niets is beslist cn dat de Minis
ter zich met de heele zaak zelfs nog niet
ernstig heeft kunnen bezighouden.
Wij leiden daaruit tevens af, dat, aange
zien de Tweede Kamer het ontwerp dus niet
meer voor het najaar kan behandelen en van
de meerderheid der Eerste Kamer niet veel
medewerding tot spoedbchandeling is te wach
ten, de werking van artikel 369 der Wet
Talma op 1 Januari niet zal zijn beëindigd.
Uit Den Haag wordt bericht, dat de Staats
commissie voor de electriciteits-voorziening
haar arbeid voltooid en aan H. M. de Ko
ningin aangeboden heeft.
Op 1S Juni zal de heer S. A. Kalveen het
carillon van den I.ieve Vrouwe-toren des
avonds bespelen en in verband met den
Waterloo-dag oude en nieuwe vaderlandsche
liederen doen weerklinken.
Mei is weer eens een slechte maand ge
weest voor de tram.
Er werden vervoerd 10587 betalende pas
sagiers. of S56 minder dan in Bloeimaand
1913; de opbrengst uit de passage bedroeg
f 527.05. o f f 46 minder; de totale ontvang
sten beliepan f 6i6.6o.of f S945 minder; de
dagkilomctcr-opbrcngst was f 11.05, off 1.60
minder.
Silvio, de Amersfoortschc briefschrijver in
het Vrijzinnig-democratisch weekblad »De
Vooruitgang», dient in het jongste nummer
van repliek en schrijft
Nu het Bestuur der afdeeling Amersfoort
van den Vrijzinnig-Dcmocratischen Bond in
ons blad van 30 Mei 1914 de mededeeling
heeft gedaan, dat onze laatste artikelen in
>De Vooruitgang» niet de mecning der af
deeling weergeven, willen wij onzerzijds
eenige toelichting geven.
Op een desbetreffend verzoek hebben wij
ons in October 1913 bereid verklaard, voor
»De Vooruitgang» de Amersfoortschc cor
respondentie te leveren. In geen enkel op
zicht is ons bij het schrijven daarvan be
perking opgelegd. Wij konden onze artikelen,
mits in overeenstemming met de Vrijzinnig-
Democratische beginselen, neergelegd in het
Vrijzinnig-Democratisch program, inkleeden,
zooals wij dit wenschelijk oordeelden. Wij
mochten vrij onze persoonlijke meening weer
geven, wat tot logisch gevolg heeft, dat wij
niet als spreekbuis uer Amersfoortschc af
deeling behoefden te fungecrcn.
Uit deze toelichting zal het een ieder dui
delijk zijn, dat de mededeeling van het
Bestuur der afdeeling Amersfoort ons nim
mer als een verwijt kan worden aangerekend.
Als vingerwijzing, hoe wij in het vervolg
zullen moeten handelen, wenschcn wij de
mededeeling niet te acccptceren. Wij ge
voelen geen roeping, correspondenties te
schrijven, waaraan de afdeeling Amersfoort
eerst haar sanctie zal moeten vcrlecncn, al
vorens ze voor plaatsing in aanmerking kun
nen komen. Wij geven der afdeeling het
recht, onze artikelen te toetsen aan de Vrij/..-
Dem. program en afwijking daarvan te si-
gnaiceren ook kan de afdeeling zich de
vrijheid voorbehouden een andere mecning
tegenover de onze te stellen, maar wij zullen
nooit dulden, dat de afdeeling Amersfoort
zich als een adviseur aan ons opdringt.
Wat den verderen inhoud van het schrijven
van het Bestuur der afdeeling aangaat, zou
den wij zeer gaarne vernemen met welke
door ons geschreven artikelen het Bestuur i
zich niet ka» vereenigen en waarom niet.
Het Bestuur zal zeker wel meer in onze
artikelen kunnen aanwijzen, waarmee het
zich niet kun vereenigen, dan dat éene zinnetje
uit onze correspondentie van 25 April, j
luidendeI
»In don beginne wij denken hierbij aan
de allereerste nummers van »De Vooruit
gang» is misschien (spatieering van
ons) niet steeds onbevooroordeeld gecriti-
seerdwij durven te verklaren, geen hoof
den van Jut noodig te hebben en geen
personen te kennen, waarop wij bij voorkeur
onze pijlen richten».
liet is toch moeilijk aan te nemen, dat de
afdeeling enkel op zoo'n futiliteit haar mee
ning heeft gebaseerd. Er staat in dit zinnetje
immers niet, d a t er onbevooroordeeld ge-
critiseerd is.
Velen waren destijds de meening toege
daan, dat dc critiek van »I)e Vooruitgang»
te veel naar éen kant was gericht. Waar wij
ons niet konden vcreenigen met de wijze
waarop critiek geoefend werd, hebben wij
ten aanzien van het al of niet bevooroordeeld
critiseercn van den vorigen briefschrijver
geen partij willen kiezen. Wij hebben alleen
de mogelijkheid opengelaten, dat de opinie
van velen - - waaronder ook Vrijzinnig-de
mocraten in deze juist is.
Het is wel zeer opmerkelijk, dat er in den
laatsten tijd herhaaldelijk vraag is naar ge
meubelde huizen of étages.
Natuurlijk een gevolg van de sluitzcgels
en de vele andere poging'en van do com
missie van niet-bclanghebbenden. doch zuiver
belangstellenden in den vooruitgang van
Amersfoort.
Als 't getij verloopt, moet men de bakens
verzetten.
Heeft men er hier al eens over gedacht,
dergelijke villaatjes of gedeelten er van be
schikbaar te stellen
Mejuffrouw C. B. M. Vermolen is geslaagd*
bij het examen voor apothekers-assistente.
In het jongste nummer van «De Kampioen»
schrijft een Bondslid uit Utrecht over »een
wandelweg, die niet van den A. N. W. B.
is* en zegt
Men kan op het oogenblik, dat ik dit
schrijf (28 Mei) geen krant opnemen, ot men
leest iets over het nieuwste van den Toe
ristenbond cn het trof mij bijzonder, dat
juist in dezen tijd, nu de wandelsport hoogtij
viert, ik kennis moest maken met een wan
delweg door een stad.
Door een stad/ Ik zie in mijn gedachte
reeds duizenden nieuwsgierige gezichten bij
deze woorden. Toch is het niet zoo vreemd
als het op het eerste gezicht wel lijkt. Zij,
die eens in een hun vreemde stad vertoefd
hebben, zullen wel hebben loopen zoeken en
draaien, om zeer dikwijls op het zelfde punt
uit te komen, en om dan later te vernemen,
dat men het een of ander interessants op
enkele schreden heeft voorbijgeloopen.
Dit feit zal bepaald den ontwerper van
den Amersfoortschen stadswandelweg be
kend zijn geweest en hem op zijn practisch
denkbeeld gebracht hebben.
Toen ik dezer dagen te Amersfoort kwam,
werd mijn oog getroffen door een bord, dat
bij den ingang van het station vóór een hecs-
tergroep stond.
Zien cn lezen was éen, en de stadswan
delweg was mij geopenbaard.
Op dit bord bevindt zich een korte beschrij
ving van den weg en de bczienswaardig-
hclen, waarlangs hij voert, terwijl onderaan
de raad wordt gegeven, de blauwe borden
volgens de pijltjes te volgen. En zie, deze
weg leidde mij langs Koppelpoort, museum,
kerken, interessante bouwwerken.
Xu zult gij zeggen, dat dit 111 eiken gids
is tc vinden. Ik geef u dit volkomen toe,
doch deze weg was gekozen langs mooie
grachtjes, door pittoreske straatjes, langs
schilderachtige doorkijkjes, punten die men
ongezien voorbijgaat, soms op korten afstand,
als men, gewapend met een gidsje, van mu
seum naar kerk en van kerk naar monument
loopt.
De stad Amersfoort werd mij geopenbaard.
Ik was er meermalen geweest, had verschil
lende dingen reeds gezien, doch de stad zel
ve heb ik in al haar schoonheid eerst op dien
Meimiddag loeren kennen. Vooral de oude
stadsgedeelten kunnen zoo mooi zijn.
En dc bedoeling van mijn schrijven U
op te wekken, Amersfoort te bezoeken?
Xcen Echter wél om de aandacht van ons
Bondsbestuur en van de Besturen der Ver-
ecnigingen tot bevordering van vreemdelin
genverkeer attent te maken op deze wijze
van geleiden langs stedenschoon. Op weinig
kostbare en - voor elke kleine kas be
reikbare wijze wordt hiermede het bezoek
aan steden bevorderd.
De Redactie van de Kampioen* betuigt
sympathie met het Amersfoortsche denkbeeld
011 beveelt den Vereenigingcn tot bevordering
van vreemdelingenverkeer navolging aan.
Van 22 Juli tot 26 September wordt aan
de Eerste school voor verlofs-ofïicieron hier
een vaandrigs-cursus gehouden voor alle
reserve-sergeanten, die 21 Juli verplicht onder
de wapenen komen.
De vergadering op 22 Mei, in welke de heer
l'iera, uit Dordrecht, sprak over sport en spel,
heeft mede dit gevolg gehad, dat verschil- I
lende sport-verccnigingcn hier ter stede reeds 1
voorlichting hebben gevraagd aan kapitein
II. Bierman om te komen tot een minder 1
eenzijdige beoefening der sport als zij tot
dusver dreven.
Zoo zou het best mogelijk zijn,dat bijvoor
beeld buiten het officieele voetbal-seizoen le
den van voetbal-vereeoigingen ook aan andere
athletiek zich gingen wijder..
In »Tivoli« te Utrecht wordt sedert Zater
dagavond tot en met aanstaanden Maandag
een Internationaal kegel-concours gehouden,
uitgeschreven door Altijd Kans».
In den Botidenwedstrijd won de Amers
foortsche Kegel Bond met 468 houten den
1 iden prijs. De ie prijs werd behaald met
534 houten de 12e of laatste met 435 door
den Oost-Gelderschen Bond, een veel oudere
combinatie dan de Benjamin.
Veel kegelaars uit Amersfoort statu er
thans heel goed voordoch 't is heden pas
de vierde dag en de matadors probeeren
eerst ernstig in 't eind der week hun geluk.
Uit den proeftuin der Tuinbouw-vereeni-
ging Amersfoort» zijn reeds een 150 pond
aardbeien verkocht aan Je veiling, tegen een
middelprijs van 36 cent.
Bij «Staatscourant» no. 131 zijn gevoegd
de Statuten der woningbouw-vereeniging
«Samenwerking», gevestigd te Amersfoort.
Dr. CL Wisse, Gereformeerd predikant te
Bodegraven, hoopt Vrijdagavond in «Ami-
citia-in een openbare vergadering van de
anti-revolutionnaire propaganda-club «Groen
van Prinsterer», te spreken over: lijkver
branding.
Er is geer. debat.
De Vrouwenkiesrecht-dag zal dit jaar wor
den gehouden op Zondag 14 Juni cn wel op
6 plaatsen in den lande.
De afdeelingen Amerongen, Amersfoort,
Amsterdam, Bussum, Buren, Culumborg, Hil
versum, Maarssen, Rhenen, Utrecht, Vianen,
Zalt-Bommel en Zeist van de Vereeniging
voor vrouwenkiesrecht zullen samenkomen
bij het restaurant «Crailoot, bij Bussum.
Natuurlijk wordt ook propaganda gemaakt
voor het Petitionnement voor Grondwettelijke
gelijkstelling van man en vrouw.
Men zie de desbetreffende advertentie hier
achter.
Aan het onzen lezers welbekende inge
nieurs-bureau Nicolai Lebret, nu Amers
foort wordt geGlectrificeerd hier vertegen
woordigd door den heer Bern. Brom, is door
een groote stoom-drukkerij te Utrecht op
gedragen het leveren en plaatsen van 2
eenankeromvormers met bijbehoorende trans
formatoren, hoogspanningsinrichtingen en
lichttransformatoren, in aansluiting op het
i hoogspannings draaistroomnet der Gemeen
telijke Electrische centrale te Utrecht.
De installatie dient voor het omvormen van
den draaistroom, 6000 Volt, in gelijkstroom
van 220 Volt en heeft een totaal-capaciteit
van 190 effectief P.K.
Ter gister gehouden kaas-weekmarkt wer
den aangevoerd 30 wagens met 15 000
pond kaas.
De prijs was 28 tot 321/., cent; voor kaas
onder Rijks-controle zelfs 34 cent.
De handel was zeer vlug.
Voor de rechthebbenden zijn aan het hoofd
bureau van politie terug te bekomen zilve
ren lepeltjes, in het huisvuil gevonden, en
een horloge met ketting, een horloge-ketting
en een lorgnet, op den openbaren weg ge
vonden.
Ilondekar-houders mogen er vast wel eens
over gaan denken, dat met ingang van 1
Septemoer de schouderhoogte van honden,
die vóór de kar worden gespannen, ten
minste 60 c.M. moet bedragen. De schouder
hoogte van honden, die onder een kar
loopen, blijft voorloopig bepaald op tenmin
ste .50 c.M.
Proces-verbaal is opgemaakt tégen ver
schillenden. die hun hond tusschen 's avonds
11 en 's ochtends 5 uur onbeheerd op den
openbaren weg lieten loopen.
De Rechtbank te Utrecht veroordeelde
gister den 45-jarigen cartonnage-vverkcr, die,
onder voorgeven opzichter te zijn bij een
of ander groift werk, hier en in den omtrek
kamers huurde, zich flink liet onthalen, doch
vergat tc betalen en met de Noorderzon
I vertrok, wegens oplichting tot anderhalf jaar,
onder aftrek van het voor-arrest.
Dwazen leeren alleen door eigen onder
vinding wijzen door die van anderen.
XTit den Omtrek.
Het «Nieuws voor Baarn», herinnerend dat
het morgen 40 jaar zal geleden zijn, dat het
traject Amsterdam-Amersfoort van de Ooster-
spoor voor publiek verkeer werd in gebruik
gesteld (nochtans zonder eenige festiviteit)
memoreert van hoe zeer grooten invloed
dit is geweest voor Baarn, dat daardoor
werd delustplaats voor Amsterdam, en citeert
uit een schrijven van 26 Maart 1874:
«Dc man die in alles zoo krachtig mede
werkt om de welvaart van ons land te ver
meerderen, onze Prins Hendrik, heeft zich
ook thans niet onbetuigd gelaten.
1 Immers heeft hij bij de onteigening van
het stationsterrein dc voorwaarde gesteld,
voor het gebouw een groote uitgestrektheid
gronds als plantsoen aan te leggen. Voorts
laat Z. K. H. tegenover het station door
een gedeelte bosch nieuwe sierlijke wegen
aanleggen, waardoor een park gevormd
wordt voor onderscheidene villa's. Deze
worden op uiterst billijke condities in erfpacht
gegeven, welke erfpacht zóo geregeld is,
dat deze telkens na 30 jaren door den pachter
kan hernieuwd worden cn het bezit van de
eene hand in de andere kan overgaan.
«Deze verzameling van villa's zal, ter ge
dachtenis aan de gemalin van onzen Prins,
den naam dragen van Amalia-park en belooft
reeds thans een schoon geheel te zullen
worden. De terreinen zijn op enkele na reeds
gepacht en zullen binnen een jaar met villa s
doch met niets anders bebouwd moeten zijn.
Eenige van die villa's zijn reeds voltooid,
andere onder handen, alle in elegantcn stijl
gebouwd en grootendecls bestemd voor
Amsterdammers, die des zomers hier verblij
vende door den korten afstand per spoorweg,
hun zaken te Amsterdam gedurende een
deel van den dag kunnen blijven waarnemen.
«Dat de Baarnsche inwoners er zich op
inrichten om 't den aanstaanden parkbewoners
zoo gerieflijk te maken als hun mogelijk
is, behoeft wel geen vermelding*.
Dreadnought contra duikboot.
Het is wèl bemoedigend voor de volkeren,
die zich afsloven in het bouwen van steeds
geweldiger oorlogsschepen, het oordeel te
lezen in de «Times» van den gepensionneer-
den Britschen admiraal sir Percy Scott
niet de eerste de beste die in een inte
ressant artikel uiteenzet, dat de dreadnoughts
in een eventueel e zee-oorlog zoo wat even
veel waard zijn als oudroest, en het de toe
komst aan de duikbooten is. De admiraal
verklaart, dat al hetgeen geschied is tot
verbetering van het geschut, nutteloos is
geworden door hetin gebruik komen der
onderzeebooten, wier wapen de torpedo is.
Volgens zijn meening zijn alle oorlogsschepen,
die geen onderzecbooten zijn, veroordeeld
zij zijn n.I. totaal overgeleverd aan de tor
pedo's.
Uitgaande van het principe, dat de eene
onderzeeboot de andere niet kan aanvallen,
voorziet hij het eind van den zee-oorlog.
Geen enkel oorlogsschip zal zich meer op
zee kunnen wagen, want wanneer beide te
genstanders voldoende voorzien zijn van
onderzeebootcn kunnen zij alles wat dc zee
bevaart vernielen. Onder dien toestand zal
vermoedelijk Engeland van alle Staten wel
het meest te lijden hebben, want zijn voort
bestaan hangt af van den toevoer over zee.
Het voordeel, dat het ervan zal hebben, is.
dat het beveiligd is tegen een inval want
als kruisers en pantserschepen niet meer
kunnen varen, is dat ook voor transport
schepen niet mogelijk.
Admiraal Scottbeschouwt derhalve het geld,
dat ten koste wordt gelegd aan den aanbouw
van groote schepen, waarmede men tóch
niet kan vechten, als weggesmeten cn meent,
dat het nuttiger besteed kan worden voor
onderzeebooten en watervliegtuigen.
Zooals wij boven zeiden, is het prettig voor
de verschillende volkeren om dit oordeel te
lezen en nog aangenamer wordt het, als zij
vernemen, dat dc ondervindingen, bij de
jongste vlootmanocuvres in Engeland opge
daan, het oordeel van admiraal Scott voor
een groot deel bevestigen. Bij die manoeu
vres moet, moet volgens de «Pall Mali Ga-
zette», gebleken zijn, dat de groote schepen
zoowat alle door duikbooten vernield zouden
'zijn, als 't ernst geweest was. En het gevolg
van die pijnlijke ervaring is geweest, dat men
de manoeuvres plotseling heeft afgebroken.
Bij bedoelde oefeningen hebben de duik
booten nog zonder hulp van watervliegtuigen
geopereerd. De uitwerking zal nog veel groo-
ter zijn als «vlieger» en «zwaardvisch» elkaar
bijstaan, meent het blad.
Admiraal sir Cyprian Bridge blijkt het in
beginsel eens met Scott. Ook hij acht den
bouw van reusachtige kruisers en slagsche
pen een groote lont.
Buiten verantwoordelijkheid van de Redactie.
Kopy van Ingezonden stukken, al dan
niet geplaatst, wordt nimmer teruggegeven.
M. d. R.
Naar aanleiding van het stukje van den
heer Bos in de «Amersf. Crt.« van Zaterdag
over de vergadering in Amicitia zoudt U
ons verplichten met opneming van het vol
gende
De schuld voor de niet-toclating van de
enkele menschen, die een kaart gekocht had
den, ligt zeer slechts voor een klein gedeel
te bij ons, voor de rest aan de omstandig
heid, dat de zaal veel voller liep dan wij ge
dacht hadden. Op het oogenblik, dat wij op
het podium nog eenige plaatsen beschikbaar
stelden, verklaarde de aanwezige politie-ambte-
naar, dat hij de verantwoordelijkheid niet
langer kon dragen, zoodat de deuren geslo-
