Zaterdaq 4 Juli 1914. No. 8436 63e Jaargang. Stadsnieuws. Uitgave van de Naamlooze Vennootschap „De Amersfoortsche Courant, voorheen Firma A. H. van Cleeff". HOOFD-REDACTEUR F. J. 7RSSSKZSS. AMERSFOORT. Verschijnt Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond. Abonnement per 3 maanden f 1. franco per postA.15. Advertentien 1-6 regels 60 cent; elke regel meer 10 cent. Bijregel abonnement reductie, waarvan tarief op aanvraag kosteloos. Legale, officieêle- en ontelgenlngs- advertentiën per regel 15 cent Reclames 15 regels f 1.25. Bewijsnummers naar buiten worden in rekening gebracht en kosten evenals afzonderlijke nummers 10 cent. By advertentien van buiten de stad worden de incasseerkosten in rekening gebracht. Postbus 9. BUREAU: KORTSGR4CBT 9. Telefoon 19. KENNISGEVINGEN. De Burgemeester en Wethouders van Amers foort, Gelet op artt. C en 7 der Hinderwet, brengen ter kenniB van het publiek, dat een door M. H. J. van LENT ingediend verzoek, met bijlagen, om vergunning tot het oprichten van een ruwen-oliemotor vanl'/i P.K. voor het drijven van verfmolens, in het perceel alhier gelegen aan de Valkestraat no. 31, bij het ka daster bekend onder sectie E no. 4006, op de Secretarie der Gemeente ter visie ligt, en dat op Dinsdag den 14 Juli aanstaande, des voor middags te half elf uren, gelegenheid ten Raad- huize wordt gegeven om, ten overstaan van het Gemeentebestuur of van éen of meer zijner leden, bezwaren tegen het oprichten van de inrichting in te brengen. Tot het beroep, bedoeld in art. 15, le lid der Hinderwet, zijn volgens de bestaande jurispru dentie, alleen zij gerechtigd, die overeenkomstig artikel 7 der Hinderwet voor het Gemeentebe stuur of éen of meer zijner leden zijn verschenen, ten einde hunne bezwaren mondeling toe te lichten. Amersfoort, 30 Juni 1914. Burgemeester en Wethouders van Amersfoort, De Burgem-ester, Van RANDW1JCK. De Secretarie, A. It. VEENSTRA. De Burgemeester van Amersfoort Brengt ter kunnis van belanghebbenden, dat op 7 en 8 Juli a. s. en zoo noodig ook op vol gende dagen, schietoefeningen gehouden wordon van de kustbatterij te HELLEVOETSLUIS. Er zal gevuurd worden met kanonnen van zwaar kaliber ('24 c.M.) waarbij onveilig ge maakt wordt een sector, begrensd door de ware richtingen W.N. W. en Z.W. (670 graden) tot op 6000 M. van d6 batterij, De Noordelijke grens van dezen sector zal op de kustbatterij worden aangegeven door een stel bakens, voorzien van een zwarte ruit. Op de dagen, dat gevuurd wordt, zal van de kustbatterij een roode vlag waaien, die 3 uur vóór het begin van de oefening halfstok en éen uur v6or de oefening geheel voorgeheBchen wordt. Bovendien zal op den avond vóór en op de dagen, dat gevuurd wordt een waarschuwings bord geplaatst worden op de markt te Hellevoet- sluis. Indien een atoomvaartuig tot waarchuwen of sleepen aanwezig is, zal, indien de oefeningen zulks toelaten, aan kleinere vaartuigen desge- wenscht hulp wórden verleend om uit den on- veiligen sector te komen. Amersfoort, 2 Juli 1914. De Burgemeester voornoemd. Van RANDWIJCK. Kunstlicht. in ELECTRISCHE ENERGIE In een der vorige artikelen schreven we, dat de moderne gastechniek alleruiterst waak zaam is en, telkens als de electro-technici iets nieuws en goeds hebben bedacht, óok een verbetering aan de markt brengt. Een vriendelijk le-.er geeft ons daarvan een zeer treffend bewijs. Nauw is in gebruik de Philips' half-Watt- lamp die evenwel nog slechts op een lichtsterkte van 200 kaarsen wordt gemaakt en dus nog slechts toepassing kan vinden in zeer groote zalen of een Duitscher maakte een half-Liter-gloeikousje, dat een werke lijk zeer groote besparing in gasverbruik geeft. De vinding van dit zoogenaamde »Mundus Licht* is betrekkelijk nogzóonieuw, dat het nog wel qen poosje zal duren eer de gasverbruikers het hier 2ullen kunnen toe passen. Deze kous voor invert-licht heeft bij een lichtsterkte van 150 kaarsen een gasverbruik van qo Liter of een uurkaarsverbruik van 0.6 Liter. Het behoeft wel niet gezegd, dat Philips al druk bezig is met laboratorium-proeven om den Duitschen collega, dr. Killing, weer de loef af te steken. We zulle'1 ons niet begeven in een ver gelijking van de verschillende systemen gasgloeilicht en electrische lampen. Men vindt dergelijke uit den aard der zaak vrijwel on- geving. Denk maar eens aan het kostbare genietbare tabellen in alle populair geschre- betonnen voetstuk waarop de motor moet ven boekjes over electriciteit en haar toe- 1 passing door leeken. Eén staatje volge hier echter. Denken we ons een huis-installatie van 10 lichtpunten elk van 50 normaalkaarsen; huis nu eens wil weten hoeveel hem de ver lichting kost met electrisch en hoeveel met gastlicht (staand gasgloeilicht, dat 120 L. per lamp en per uur verbruikt) en met een ge middelden brandduur van 30 uren per maand en per lamp. Voor Amersfoort zal zijn maandrekening er dan uitzien als volgt: met electriciteit (1 K. W. U. kost 20 cent) 30X.lX55x,'g- meterhuur - 0.30 f 3-6o met gas (i stère kost 7.5 cent) 30 X 10 X 120 w T55SX 7-5 f 2.70 meterhuur - 0.30 f 3-oo Nog weer eens men redeneere nu niet dat gaslicht zooveel goedkooper is. Wie niet verplicht is, eiken cent om te keeren, heeft al heel gauw zijn keuze gedaan want hij denkt aan de ellende bij het springen, van glazen, het breken van kousjes, de grootere hygiene van electrisch licbt, het grootere gemak bij bei unisteiten uaaiva.,, en zooveel meer. En wat beteekent dan twee centen per dag meer gesteld. Voor beweegkracht of andere doeleinden, behalve verlichting, zal Amersfoort een tarief heffen van 15 cent per Kilowatt-uur. I Het is heel moeilijk om in korte woorden VOOr iedpr HiliiHpliilf t. mnL'pn wat ..n Wiln. nemen we aan, dat de bewoner van zoo'n voor ieder duidelijk te maken wat een Kilo huis nu eens wil wptpn hnpuppl hpm rl. u.r. j:-_ii_t. j wattuur precies is; dit zou alleen gaan als men bij iedereen voldoende kennis derelec- triciteitsleer mocht veronderstellen. Het juiste begrip is echter voor de meeste verbruikers niet noodig, als men maar weet wat men alzoo met éen Kilowattuur doen kan, en om dit zoo duidelijk mogelijk in het licht te stellen, laten we hier een aantal voorbeelden volgen Met éen Kilowattuur kan men éen lamp van 25 kaarsen 36 uur laten branden. Eén lamp van 32 kaarsen 28 uur laten branden. Eén lamp van 50 kaarsen 18 uur laten branden. Met éen K.W.U. maakt men uit ruw hout 3 radnaven van 20 c.M. middellijn, 29 c.M. 1 lengte en 8 c.M. asmiddellijn voor 12 spaken, op de draaibank gedraaid en geboord. Met éen K.W.U. bewerkt men met de cirkelzaag 600 lijstdeelen 12 c.M. breed en 2 c.M. dik, dus 1200 zaagvlakken. Met éen K.W.U. worden 10 planken van in 8 minuten gezaagd, j Met éen K.W.U. worden in een kneedma- trekken van Amersfoort naar Zeist, in welke richting 20 ritten per dag worden ge maakt, sommige echter slechts tot Huis ter Heide. Door aansluiting te Zeist kan men, 's och tends om 6.27 van hier vertrekkend, te 10.46 te Arnhem zijn en vandaar om 7.10 's avonds vertrekkend te 11.40 te Amersfoort terug zijn. Aan het plaatselijk telefoonnet is thans ook aangesloten met no. 346 de heer R. le Poole, inspecteur der volksgezondheid, Prinses Marie- laan 5. De heer A. Nijhoff, Commissaris van politie hier ter stede, is weder benoemd tot lid der examen-commissie voor het politie-diploma, welk examen zal worden afgenomen te Am sterdam van 15 tot 27 September. Er zijn ditmaal 550 adspiranten. De »Noord-Brabant«, die het stoffelijk hulsel van majoor Thomson naar het vader land terugbrengt, wordt thans 15 Juli te Amsterdam verwacht. chine 300 pond meel tot 510 pond deeg verwerkt. I Met éen K.W.U. wordt op ue vleeschvvolf En nu de vraagzal de Gemeentelijke een vleeschmassa voor 540 worstjes bewerkt, gasfabriek niet zoo ten onrechte genoemd Met éen K. W. U. worden op de gecom- de kurk waarop Amersfoort drijft geen bineerde snij-vouwmachine 15 000 kartonnen geweldigen klap krijgen nu de Gemeente deksels van 35 c.M. breedte en 30 c.M. ook electrische energie gaat verschaffen f lengte gesneden en omgezet. Geenszins. Overal waar electrisch licht j Met éen K. W, U. kunnen 7750 carton- wordt genomen, vraagt men óok om of nen doosjes van 10 c.M. lengte. 7 c.M. behoudt men gas, vooral om te koken. Wie, breedte en 2.5 c.M. hoogte gesneden, ge- als in de groote Duitsche nijverheids-centra, 1 electrisch licht heeft van de groote »Ueber- j vouwen en gelijmd worden. Met éen K. W. U. worden met de boor- land Zentralen» vindt het al heel gauw toch machine 1200 gaten van 5 m.M. geboord in wel een beetje sneu, dat hij zijn potje moet koken op een petroleum-stel en zelfs de gewone arbeider vraagt daar om muntgas. Di is een verschijnsel, dat overal zich voor doet en ook hier ter stede zich nu reeds heeft voorgedaan bij hen, die, een nieuw ijzeren plaat van 5 m.M, dikte en 87 van 2 c.M. middellijn in een ijzeren plaat van 1 c.M. dikte. Met éen K. W. U. worden op een revol- v rbank 100 stuks driekwarts boutjes van 5 c.M. lengte vervaardigd, ouis betrekkend, aansluiting vroegen bij het Met éen K. W. U. kan gedurende 40 electrische net, doch te gelijk zich deden minuten een zware luchthamer gedreven aansluiten bij de gasfabriek. worden. Met éen K. W. U. kan gedurende 80 mi- Van gansch anderen aard is het gebruik nuten een smidsvuur worden aangeblazen, van electrische energie voor het kiein-bedrijf. j Met een K. W. U. worden met de dorsch- 't Tc hancf nvpphriHiff Hp vnnrHpplpn van u:u T 't Is haast overbodig, de voordeelen electrische kracht, vooral voor de kleine be drijven in het licht te stellen; als men na gaat hoe in de verschillende steden, waar electriciteit verkrijgbaar werd gesteld, de aansluitingen van kleine motoren toenemen, dan staat men versteld. Eén enkel voorbeeld. In 1910 werd de electrische centrale tc. Gouda geopend. Er stond toen in die Gemeente 355 P. K. aan machine 1.42 H.L. boekweit gedorscht, of 2.5 ILL. haver, of 1.15 H.L. rogge, of 1.03 H.L. gerst. Met éen K. W. U. worden op de centri fuge en op de kneedmachine 13 pond boter gemaakt. Met éen K. W. U. worden in een wasch- machine 385 handdoeken gewasschen, in de centrifuge rondgeslingerd en in den mangel gemangeld, gasmotoren. Een jaar later was dit cijfer te- j Met éen K. W. U. worden op de schoen- ruggeloopen tot 264 F» K. en waren er bij- zooimachine en op de polijstmachine 4 paar gekomen 271 P. K. aan electromotoren, en schoenen gezoold, de zooien afgesneden en zoo gaat het overal waar de electriciteit gepolijst. haar intrede doet. Als voordeelen van den electromotor bo ven andere mogen genoemd worden 1. De electromotor loopt vanzelf aan. 2. Kan gemakkelijk stop gezet en in gang gebracht worden; een kind kan hem bedienen, 3. Vereischt geen vakkennis. 4. Groote zindelijkheid. 5. Geen hinderlijk stooten. 6. Gering benoodigd kapitaal. 7. Geringe plaatsruimte. 8. Verbruikt bij mindere belasting ook minder electriciteit. 9. Gering onderhoud. 10. Minder last met de Hinderwet dan bij een gasmotor, die op allerlei manieren moet worden schadeloos gemaakt voor zijn orn- Met éen K. W. U. worden op de snelpers 670 heele bladen reclamebiljetten bedrukt en dubbel gevouwen. De heer M. Monasch, opperrabijn in het ressort Amersfoort en Drente der Ned. Is- raelietische kerk, tijdelijk gevestigd te Utrecht, is benoemd tot ridder in de orde van den Nederlandschen I.eeuw. De tram Amersfoort—Zeist zal het traject tusschen beide plaatsen afleggen in ongeveer 40 minuten en van 's ochtends 6.27 tot 's avonds 11.50 ongeveer om het uur ver- H. M. de Koningin heeft aan de garnizoenen afdrukken doen toezenden van de door haar te Groningen uitgesproken rede tot huldiging van majoor Thomson, ten einde die in de cantines te doen voorhangen. u De Ministervan OprlpjjJh|e&B eebrokeri eieren steeds op een Zaterdag te doen plaats hebben en thans bepaald, dat de niewbenoemde reserve-2e luitenants op Woensdag 8 Juli zullen worden beëedigd en in functie gesteld. Aan paardenarts dr. T. J. van Capelle, thans op non-activiteit, is op zijn verzoek eervol ontslag verleend uit den dienst. Van het 5e regiment infanterie hebben voldaan aan het toelatings-examen voor het iste studiejaar van den cursus tot opleiding voor officier de sergeanten F. Wijnman, H. W. J. van Engelen, H. W. van der Kamp en W. I.angeraar en korporaal J. D. de Jonge. Aan het examen voor kornet hebben vol daan van het ie regiment veld-artillerie de reserve-wachtmeesters C. H. Jeltes, A. J. Verbeek van der Sande en B. F. Enschede. Een detachement van de telegraaf-compa- gnie van het regiment genietroepen hield hier eergister en gister oefeningen met yeld- telégraaf en veld-telefoon. Ais station was ingericht het terras van hotel Reichmann, terwijl berichten werden gewisseld met geïmproviseerde posten op den Stompert, bij Oud-Leusden en in het ge niekamp. Volgens de thans bestaande bepalingen ontvangen de bij het Instructie-bataljon vrij willig in dienst getreden jongelingen daar hun opleiding tot den sergeantsrang en worden eerst dan overgeplaatst bij de regi menten infanterie. Deze opleiding wordt echter onderbroken door een detacheering bij de korpsen in den rang van korporaal. Thans zijn voor het eerst van het Instructie bataljon de korporaals, in opleiding tot ser geant, bij d< korpsen gedetacheerd om daarna hun opleiding te Kampen te vervolgen. Op initiatief van den Burgemeester heeft %ich geconstitueerd een plaatselijk comité voor Amersfoort tot bevordering van de oprich ting van een monument te Quatre-Bras. Met ingenomenheid vervult zij de opdracht, haar hierdoor gegeven. Het is zoo goed, schrijft zij in haar circu laire. 'n een tijd, waarin materieele belangen zoo dikwijls op den voorgrond treden, te herinneren aan den ouden tijd, waarin va derlandsliefde een der machtigste drijfveeren was, en aan de groote mannen, die hun le ven hebben veil gehad voor de redding van ons land. Hen >.e eeren, hetzij de historie hun namen vermeldt of niet, is aller plicht. Ook

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsche Courant | 1914 | | pagina 1