Zaterdag 15
Augustus 1914.
Nq. 8454.
63e Jaargang.
Uitgave van de Naainlooze Vennootschap „De Amersfoortsche Courant, voorheen Firma A. H. van Cieeff"
HOOFD-REDACTEUR
F. J. 7RSD2HXKS.
AMERSFOORT.
Verschijnt DinsdagDonderdag- en Zaterdagavond. Abonnement per 3 maanden ft.
franco per post f1.15. Advertontion 16 regels 60 cent; elke regel meer 10 cent. Bijregel
abonnement reductie, waarvan tarief op aanvraag kosteloos. Legale, officieële- en ontelgenlngs-
advertentiën per regel 15 cent Reclames 15 regels f 1,25. Bewijsnummers naar buiten
worden in rekening gebracht en kosten evenals afzonderlijke nummers io cent.
Bij advertentiën van buiten de stad worden de incasseerkosten in rekening gebracht.
BUREAU:
KORTXGZtAOHT O.
Postbus 9.
Telefoon 19.
KENNISGEVINGEN.
JACHT.
De Commissaris der Koningin in de Provincie
Utrecht,
Gezien het bcaluit van de Gedeputeerde Staten
dier Provincie van den 27sten Juli 1914, Ie afdee-
ling, no. 132/59,
Gelet op artikel 11 der Jagtwet,
Brengt ter kennis van de belanghebbenden
1. dat de opening der jacht op klein wild,
vermeld in de 2de zinsnede van art. 17 der
voormelde wet, voor dit jaar in de Provincie
Utrecht is vastgesteld op Dinsdag 1 September
a. s. met zonsopgang, met uitzondering van de
jacht op hazen en fazanten, waarvan de opening
is bepaald op Dondardag 1 October a. s met
zoneopgang
2. dat de lange jacht alleen des Dinsdags en
des Vrijdags van elke week zal mogen worden
uitgeoefend, en het jagen in ongemaaid te veld
Btaand koren, peulvruchten en klaverzaad, welke
nog in 1914 moeten geoogst worden, verboden
is, evenals het jagen in tabakslanden, zoolang
het zoogenaamd bestgoed niet is geoogst
3. dat de jacht op reebokken zal zijn geo
pend van. Donderdag 1 October a. s. met zons
ondergang tot 1 December d.a.v. met zonsonder
gang, en de jacht op reegeiten zal zijn geopend
van 16 November a. s. met zonsopgang tot 1
December d.a.v. met zonsondergang
4. dat de jacht op reekalven niet zal worden
geopend.
Utrecht, C Augustus 1914.
De Commissaris der Koningin
voornoemd,
VAN LYNDEN VAN SANDENBURG.
Burgemeester en Wethouders van Amersfoort
brengen ter openbare kennis, dat de balans,
winst- en verliesrekeningen der gemeente Gas
fabriek en Waterleiding over het dienstjaar 1913
vanaf heden gedurende veertien dagen voor een
ieder op de Secretarie der Gemeente ter lezing
liggen.
Afschrift dier rekeningen is tegen betaling der
kosten verkrijgbaar.
Amersfoort, 14 Augustus 1914.
Burgemeester en Wethouders
voornoemd,
De Burgemeester,
Van RANDWIJCK.
I)e Secretaris,
A. R. VEKNSTRA.
LANDSTORM.
Oproeping tot den werkelijken dienst van tot
den landstorm behoorende dienstplichtigen.
Ter voldoening aan de daartoe door de be
voegde militaire autoriteit gedane uitnoodiging
roept de Burgemeester der Gemeente Amersfoort
tot den werkelijken dienst op de hieronder ver
melde tot den landstorm behoorende dienst
plichtigen, die in deze Gemeente voor den land
storm staan ingeschreven.
Petrus Jouannes MEINDERS en
Bkrnardcs SCHOOLEMAN,
beiden van de jaarklasse 1898, model no. 2,
onderscheidenlijk onder volgnummor 8 en 14,
met last om zich aan te melden te 's-Graven-
hage, bij den Plaatselijken of Garnizoenscom
mandant, op 18 Augustus 1914, om 2 uur des
namiddags, om dienst te doen bij de wapens en
dienstvakken van de Landmacht.
De aandacht van de opgeroepenen wordt iD
het bijzonder gevestigd hierop
1. De opgeroepene, die niet aan de oproeping
voldoet, wordt als deserteur behandeld, zoodra
hy ingevolge den last van den Minister van
Oorlog als doserteur is afgevoerd.
2. De opgeroepene, die door ziekte of lichaams
gebrek buiten staat is, aan de oproeping te
voldoen, moet daarvan onverwijld kennis geven
aan den Burgemeester, onder overlegging van
een desbetreffende geneeskundige verklaring,
afgegeven door een tot de uitoefening van
geneeskunde in Nederland bevoegd persoon.
3. Voor zoover aan de opgeroepenen bij hunne
opkomst uniformkleeding wordt uitgereikt, wordt
hunne burgerkleeding vanwege de militaire
autoriteit en op 's Rijks-kosten gezonden aan den
Burgemeester hunner woonplaats, ten einde aan
hunne woningeD te worden afgegeven don wel
te worden opgelegd ter wederuitreiking aan de
eigenaars, zoodra dezen naar hunne haardsteden
zijn teruggekeerd.
4. De opgeroepene behoort mede te brengen
de aan hem uitgereikte kennisgeving nopens
sijne inschrijving voor den landstorm en liet
zakboekje, zoomede do andere bescheiden, wolke
van vorigen militairen dienst in zijn bezit
mochten zijn.
Amersfoort, 14 Augustus 1914.
De Burgemeester voornoemd,
Van RANDWIJCK.
GROKNTEPRIJZEN.
Veiling 13 Augustus.
Snyboonen 10 il 12.5 cent per honderd.
Princesseboonen 2.25 il 5
Aardappelen f2.10 per H. L. (eigenheimers).
Kropsla f 0.55 A f 1.30 per 100 krop.
Savoyekool 4.5 il 5 cent per stuk.
Roodekool 4.5 A .5
Audijvie 55 il 80 cent per 100 struiken.
Wortelen 8 cent per bos.
Markt 14 Augustus.
Snjjboonen 12 A 20 cent per honderd.
Princesseboonen 3 il 0
Aardappelen f 1.75 per H. L. (boor en jongens).
f 2.50 per H. L, (goede burgers).
Waarom de Dtiitsciici-s in
België vielen.
Duitschland moest thans den oorlog ver
klaren aan Frankrijk, omdat het de zekerheid
had, dat Frankrijk en Rusland het in 1915,
dus volgend jaar, lamgelegd zouden hebben,
hetzij door dan twee zeer sterke legermachten
geheel gereed te hebben, hetzij door het den
oorlog te verklaren.
Noodgedrongen, werkelijk om het behoud
van het Duitsche Rijk, heeft de Duitsche
Keizer den oorlog verklaard en onmiddellijk
daarop de op 15 November 1831 gewaar
borgde neutraliteit van Luxemburg en van
België geschonden.
Wil het Frankrijk onschadelijk maken, dan
moet Duitschland, ten koste van hoeveel
menschenlevens en andere offers ook, een
inval doen in Noord-Frankrijk en moeten
de Duitsche "legers zich een doortocht banen
door de Moezelpoort of door de Maaspoort,
zoo mogelijk door beide, afrekenen met
Frankrijk en daarna Rusland te lijf gaan.
Nemen we nu eens de kaart van Frankrijk
vóór ons bij hetgeen generaal jhr. G. F, van
der Goes schrijft.
Luneville ligt Oostwaarts en op 25 K. M.
van Nancy, bij het punt van samenkomst der
riviertjes Meurthe en Vezouse en der grootc
wegen, die van Colmar, Schletstad, Straats
burg en Saarburg in Zuid-Westelijke, Wes
telijke en Noord-Westelijke richting van Nan
cy voeren; het is 45 K. M. verwijderd van
Epinal en even zoover van Toul, de beide
eindpunten van de z.g. »trouóe de la Moselle f.
Zoolang dus Luneville in het bezit is van
de Fransche troepen, wordt een opmarsch
van Duitsche troepen, met het doel om de
Moezelpoort te forceercn, in de rechterllank
ernstig bedreigd, en het is dus duidelijk, dat
de Duitschers aan het bezit van Luneville
groote waarde hechten, maar óok, dat het
in bezit nemen van Luneville het voorspel is
of zal worden van den aanval op de Moezel-
poort.,
Deze *trouéec, zooals reeds gezegd, bevaï
het Moezelgedeelte tusschcn Epinal en Toul
en heeft een breedte van 08 K. M.dit ge
deelte is geheel van versterkingen ontbloot
en door de Franschen opengehouden om als
uitvalspoort te kunnen dienen.
Epinal en Toul zijn verschanste leger
plaatsen, dns omringd door een kring van
forten, terwijl zoowel de strook Epinal—-Bel
fort als de strook ToulVerdun zoodanig
zijn versterkt en versperd, dat een, doordrin
gen in deze vakken slechts mot onmiddellijke
offers zou kunnen gelukken.
Achter, dus Westelijk van de trouée de
la Moselle liggen, respectievelijk 60 K. M.
van Epinal en 15 K. M. van Toul, bij Neuf-
chateau en Pagny sperfortcn, djenende om
naar deze punten voerende spoor- en straat
wegen af te sluiten; hun werking strekt zich
echter niet verder uit dan de uitwerking van
hun geschutvuur en is dus van geen invloed
bij een aanval op de Moezclpoort.
Het terrein Oostelijk van de Moezelpoort
is met tallooze verharde wegen doorsneden
en legt aan den opmarsch van verschillende
evenwijdig opmarcheerende colonnes geen
moeilijkheden in den wegindien deDuitschc
troepen Colmar en Luneville in hun bezit
hebben, kunnen zij langs een vijftal groote
wegen naar de Moezelpoort oprukken, om
deze bijvoorbeeld tusschcn Chatal en Bayon
te forceeren.
Zijn de Duitsche troepen in deze strook
de Moezel over, en lukt de aanval op de
Maaspoort, tusschen Verdun—Mézières, dan
kunnen de Duitsche legers concentrisch op
rukken.
De Maaspoort strekt zich uit van het ver
sterkte Verdun tot aan Mézières over een
lengte van 80 K.M.het gedeelte Stenay—
Sedan - Mézières is slechts ongeveer 20 K.M,
van de Belgische grens verwijderd, terwijl
de afstand van Verdun tot de T.uxemburgsche
grens 40 K.M. bedraagt.
In Zuidoostelijke richting van Verdun lig
gen op ongeveer 50 K.M. de verschanste
legerplaatsen Nancy en Toul tusschen Moezel
en Maas.
Een oprukken in Noordwestelijke richting
naar de Maas, van een leger dat de Moezel
poort heeft geforceerd, is dus niet denkbaar,
omdat het daar zou stuiten op het Kanaal
van de Marne met de zooeven genoemde
versterkte legerplaatsen en de forten bij
Pagny en Commercy. Bovendien is het ter
rein ten Noorden van de lijn Nancy—Toul
Commercy doorsneden door tallooze ri
viertjes en overdekt met vennen en groote
boschperceelen, terwijl de wegen loopen in
de richting Oost West.
De opmarschrichting uit het Oosten naar
de Maas ligt hier dus ten Noorden van de
lijn Verdun Zuidwestpunt van het Groot
hertogdom Luxemburg.
Bedenken we nu, dat de trouée de la
Moselle slechts 68 K.M. breed is en aan de
beide uiteinden de versterkte legerplaatsen
Epinal en Toul liggen, dan is het duidelijk,
dat daar geen ruimte is voor meer dan éen
leger, en dat de Duitschers, om met 335
legers Frankrijk binnen te kunnen dringen,
genoodzaakt, zijn geweest over het onzijdige
gebied van Luxemburg en België te gaan.
Wij willen de neutraliteitsschending hier
mede niet excuseercn, doch haar alleen ver
klaren, onder opmerking, dat een binnenruk
ken van Frankrijk in het Zuidoosten, door
de Poort van Bourgondie, aan een langdurig
oponthoud zou bloot stellen.
Hier toch is de trouée afgesloten door de
vesting Belfort met haar grooten fortenkring
en de versterkingen bij Montbéliard en Lo
mond, zoomede de daarachter gelegen sterke
vestingdriehoek Langres DyonBesan<,on,
welke laatste versterkte legerplaats aan den
voet van de Zwitserschc Jura grenst; voorts
is het terrein Oostwaarts van de lijn Bel
fortMontbéliard zeer doorsneden en met
vennen overdekt, dus voor operatiën van
groote troepen massa's weinig geschikt.
Keeren wij thans terug tot de Fransche
versterkingen aan do Maas ten Noorden van
de lijn Verdun Zuidwestpunt van het
Groothertogdom Luxemburg.
Wij vinden hier op een afstand van 5
K. M. van de T.uxemburgsche grens een
sperwerk bij Longuy en op 9 K. M. van de
Belgische grens een sperwerk bij Montmédy,
beide bestemd om de spoor- en straatwegen
te bestrijken, die respectievelijk uit Luxem
burg en België voeren naar de Maaspoort.
Zooals reeds gezegd, zijn er tusschen Ver
dun en Méziéres geen permanente verster
kingen aan de Maas; bij Meziéres ligt het
sperfort van Ayvelles en bij Givet, het Noord
punt van Frankrijk, weder een sperfort. Deze
laatste forten zijn van zeer beduidende betee-
kenis voor de bestrijking van het Oostwaarts
gelegen zeer boschrijke terrein.
Achter de trouée de la Meuse op een
afstand van drie A vier dagmarschcn liggen
in een bol gebogen lijn de versterkte leger
plaatsen La Fèrcs, Laon en Reims; Ooste
lijk van La Fèrea, op den wegnaar Givet,
ligt nog een sperwerk bij Ilirson en Westelijk
van de genoemde vestingen een dergelijk
werk bij Soissons.
Men ziet dus, dat een overgang over de
Maas, buiten de trouée. op krachtige per
manente versterkingen stuit en het Duitsche
leger-commando terecht aanstuurt op de
poorten.
Wij spraken hierboven van de mogelijkbield,
dat de Duitschers ongeveer een half mlllioen
troepen zullen bestemmen om de trouées van
Moezel en Maas te forceeren en van daar
concentrisch op te rukken in de richting
Parijsofschoon dit cijfer groot schijnt, is het
niet overdreven, want men moet bedenken,
dat van de door ons genoemde versterkte
legerplaatsen en sperwerken vele zullen
moeten worden ingesloten, ten einde te
beletten, dat van die steunpunten uit de
Duitsche operatie-lijnen aanhoudend worden
bedreigd.
Oudtijds ging een leger geen vesting, die
zijn operatie of étappe-lijnen in gevaar kon
brengen, voorbij, zonder haar naar de regels
van de kunst te belegeren. Daarmede gingen
natuurlijk weken, soms maanden verloren
thans is een dergelijk tijdverlies niet meer
mogelijk en derhalve zullen de Duitsche le
gers er zich toe moeten bepalen om de bij
operatie-lijnen gelegen vijandelijke sterkten
afdoende tc observceren, terwijl de hoofdmach
ten voortrukken.
Resumcercnde cn in aanmerking nemende
het overwegend belang voor Duitschland om
den veldtocht in Frankrijk in gunstige banen
te leiden, eer het in Silezië door Rusland
ernstig wordt bestookt, komt men vanzelf
tot het inzicht, dat Duitschland moest over
gaan tot de schending der onzijdigheid van
België en Luxemburg.
De oorlog.
EEN POLITIEKE VOORSPELLING.
Een paar dagen geleden bereikte ons bet
gerucht, dat de diplomatie te Brussel heime
lijk werkzaam was, misschien wel aan den
vrede. Sedert is dat alweer tegengesproken.
Over de neutraliteit van Nederland en Noor
wegen heette het te gaan, en zóo weinig
was er sprake van vrede, dat juist nu Italië,
wegens het bombardement van Anti var!,
zich gereed maakte, Oostenrijk te gaan be
oorlogen. Nu moet ai dadelijk dit gezegd
worden, dat de aanvallende neigingen van
Italië, zoo ze al bestaan, niets te maken heb
ben met de mogelijke vredelievende stem
ming onder de strijdende Staten. Wij kunnen
het natuurlijk niet weten, maar het lijkt ons
verre van onwaarschijnlijk, dat deze er nu
reeds genoeg van zouden hebben. Alles is
anders gcloopcn dan men dacht. Duitschland
geloofde zijn vijanden te zullen verpletteren
de Keizer zei het nog in zijn eerste toe
spraak >wir werden den Feind zerschmet-
torn*' Daar is niets van gekomen. Het wordt
gewoon kans tegen kans. Een militaire mo
gendheid, tc land sterker dan de andere,
bestaat niet. En zelfs ter zee is dal nog niet
zoo zeker. De Engelsche vloot kan evenmin
zeggen >Ik kwam, zag en overwon* als
het Duitsche leger. Nu de oorlogsfurie is ont
ketend beseft men eerst wat een neder
laag zal bcteekenen.
Is het oorlogvoeren wel mogelijk Mil-
lioencn soldaten worden naar de grenzen
vervoerd. Dat is mogelijk gebleken ten koste
van het stopzetten van alle verkeer, zelfs
met de neutrale buren. Men heeft verrader
lijke aanslagen voorkomen, maar ten koste
van een optreden tegen de vreemdelingen,
die men in vroeger eeuwen barbaarsch zou
hebben gevonden. Nu moet men die groote
legers dagelijks voeden ten koste van een
land, dat van zijn arbeidskrachten is beroofd.
Vroeger dacht men nog vaag >de oorlog
moet den oorlog voedenwij plunderen bij
den vijand*. Maar de vijand heeft zelf niets.
Het internationaal verkeer is zóo omvangrijk
gebleken, dat geen Staat eigenlijk op zich
zelf meer kan bestaan. Men zal toch in de
hoofdsteden van Europa niet zóo blind zijn