Dinsdag 18
Augustus 1914.
No. 8455
63e Jaargang.
Stadsnieuws.
Uitgave van de Naamlooze Vennootschap „Be Amendoortsche Courant, voorheen Firma A. H. van Cleeff
HOOFDREDACTEUR
F. J. FREDERIZS.
AMERSFOORT.
Verschijnt Dtnjuhg-, Donderdag- en ZaterdagavondAbonnement per 3 maanden ft.—
franco per post /1.15. Advertentien 1 6 regels 60 cent; elke regel meer 10 cent. Bijregel
abonnement reductie, waarvan tarief op aanvraag kosteloos. Legale, officieêle- en ontelgenlngs-
advertentiën per regel 15 cent Reclames 1—3 regels f 1.25. Bewijsnummers naar buiten
worden in rekening gebracht en kosten evenals afzonderlijke nummers 10 cent.
Bij advertentien van buiten de stad worden de incasseerkosten in rekening gebracht.
KORTSGRAOBT 9.
Postbus 9.
Telefoon 19.
De hooikist.
In het vorig nummer ried een lezeres aan,
ter besparing van kookgas gebruik te maken
van de hooikist
't Is ons opgevallen hoe heel velen sedert
Zaterdagavond informeerden wat nu toïh
eigenlijk wel een hooikist is.
Te meer viel dat ons op omdat reeds in
het najaar van 1893 nu wijlen dr. Middel
burg de hooikist, die hij in Scandinavië had
leeren kennen, hier introduceerde maar óok
omdat de Industrie- en huishoudschool èn in
de betere standen èn door haar volkscursus
sen nu toch al aan wel zeer velen dit hoogst
nuttig hulpmiddel heeft doen toepassen.
Buitenmenschen, die een veeren bed heb
ben, plegen in den hooitijd, of als er andere
werkzaamheden op het veld zijn die alle
handen noodig maken, het eten half gaar
zóo van 't vuur in' het bed te zetten, de
kussens er bovenop. De warmte blijft behou
den in pan of pot en laat het eten volkomen
gaar worden.
De hooikist nu berust geheel op het zelfde
principe hooi is óok een heel slechte warmte
geleider.
De hooikist is een goedsluitende, stevige
houten kist. Elke kist kan daarvoor gebruikt,
als men de naden maar goed toeplakt met
papier. Die kist wordt gevuld met hooi en
dit bekleed met zakkengoed. Voor pan of
pot wordt een opening uitgespaard, waarin
de pan zooveel mogelijk pastop de pan
wordt weer een kussentje van hooi gelegd.
Men kan ook zoo'n hooikist koopen, met
keurige emaille-pannetjes er in doch men
kan haar best zelf maken.
Ook de deksel moet goed sluiten en men
vuile die met hooi zóo, dat de pan waarin
het eten geheel door het niet al te stevig
aangestampt en door het zaklinnen bij el
kaar gehouden hooi aan alle kanten is om
geven met een oude zak en een paar vertinde
spijkertjes doet men al heel veel.
Wie geen kist en geen hooi heeft, kan
mand of mandje gebruiken waarin courant-
papier het papier van de »Amcrsfoortschc
Courant* is, dat spreekt vanzelf, daarvoor
buitengewoon geschikt en doet absoluut het
zelfde resultaat bereiken.
Het voordeel van hooikist of papiermand
is, dat spijzen, die anderhalf uur moeten
koken om gaar te worden, slechts een kwar
tier op het gas behoeven te staan en verder
gaar worden in de hooikist. Bezigt men een
mandje met papier dan behoeven de spijzen
slechts een zesde van den gewonen tijd op
het gaskonfoor te staan en driemaal zoolang
in het papier als ze anders tijd noodig heb
ben om geheel gaar te worden.
In de hooikist slaagt buitengewoon bouil
lon trekken, groenten, stamppot, boonen,
erwten, rijst, gort, gierst, havermout, sago,
boekweitegort, tapioca, macaroni, enz.
De eerste paar keeren zal 't zoo vlot niet
gaan, doch met een beetje geduld zal de
hooikist een bijna onmisbaar keukenmeubel
blijken.
Nu we tóch aan 't smullen zijn, het vol
gende uit Dordrecht.
Daar is men begonnen om artikelen, die
tijdelijk weinig waarde hebben, te bewaren
voor tijden, waarin krachtig voedsel een
welkome gift zal zijn, o.m. voor allen, die
uliet in staat zullen blijken, dit te koopen.
Van rundermergpijpen, pooten, enz. wordt
de bouillon en het vet getrokken, en, zoo
niet dadelijk gebruikt, dan bewaard in een
koellokaal van het abattoir om later te
dienen tot het bereiden van krachtige en
smakelijke groenten- of erwtensoep. De
"leeschhouwers hebben hun belanglooze me-
"ewerking toegezegd, terwijl een conserven
fabrikant zich heeft belast met de voorbe
werking.
Weliswaar hebben we te Amersfoort nog
geen koelhuis, doch er zijn Krumeich-potten
en Weck-glazen bij de vleet en ieder kan
alvast voor zich eens probeeren hoever zij
't brengt met dit »Kochen auf Vorrat*.
Ds. W. J. Meiners, predikant bij de Ned.
Hervormde Gemeente hier, heeft zich aange
meld als veldprediker.
Morgenavond te half acht wordt in de
Gereformeerde kerk aan de Langegracht
weer een bidure gehouden, waarbij andermaal
zullen voorgaan ds. Donncr en ds. Teerink.
dat anderen, goedgezinden, gedwongen wor
den, met betaling in gebreke te blijven en
op hun beurt weer de bronnen voor nood
zakelijk levensonderhoud van derden ver
stoppen.
Een dergelijke handelwijze verdient niet
slechts afkeuring, doch behoort ook aanlei
ding te geven om in het algemeen belang
tegen zoodanigen de wet in al haar gestreng
heid toe te passen.
Het verlecncn van de gunst van uitstel
kan slechts zijn bedoeld ten aanzien van
Mgr. H. van de Wetering, aartsbisschop *an s ?cntus zlJn Deaoeia ten aanzien van
,n Utrecht, i< benoemd tot groot-officier in h?"' l1"'' .hoo™er in «'P™/®" iolvab.1.
de orde van Oranje-Nassau.
De vacantiën aan do Gemeentescholen A
en B zullen eindigen op 1 September, die
aan de scholen C tot G op 25 Augustus.
Luitenant-kolonel jhr. E. A. L. Gevers
Deynoot, sedert 2 Februari 1914 commandant
van het 16e regiment infanterie, is Zaterdag
plotseling overleden.
Zijn stoffelijk hulsel werd hedenmiddag
te 's-Gravenhage ter aarde besteld.
De heer J. C. Snouck, loeraar Gymnastiek
M. O., is te Alkmaar belast met de lichame
lijke opleiding van recrutcn.
uit onmacht ten gevolge van de thans heer-
schende crisis niet dadelijk aan hun verplich
tingen voldoen en van wie kan worden
aangenomen, dat zij binnen niet te langen
tijd wederom regelmatig hun verplichtingen
zullen nakomen.
Bijzonder uitstel aan hen, die tot betaling
niet geheel onmachtig zijn, wier onmacht
niet een dadelijk gevolg is van den oorlogs
toestand, of die binnen redelijken termijn
toch niet kunnen worden verwacht zich
financieel te zullen herstellen, is noch billijk,
noch wenschelijk in tegendeel zouden daar
door de rechtmatige aanspraken van anderen,
de zekerheid van hun belangen en het alge
meen verkeer noodcloos worden geschaad.
Hoezeer overtuigd, dat door u aan den
inhoud van meergenoemde circulaire' geen
andere strekking dan de hierboven uiteen-
De heer H. J. W. Sevenhuijsen verwierf
de Middelbare akte Duitsch, mejuffrouw G.
B. Kraanen de Lagere akte Duitsch en de
heer G. L. Engels de Lagere akte Engelsch. I gezette zal zijn toegekend en door u de
•digc waardeering van do motieven, voor
Waar de betalingen van particulieren
achterwege blijven, moeten noodzakelijk de
leveranciers te kort komen in hun ver
plichtingen tegenover den groothandel.
Op die wijze zijn de particulieren grooten- 1
deels schuld aan de algemeene stagnatie in
nering en bedrijf.
Iedereen wordt dus dringend in overvve-
ging gegeven, zijn openstaande rekeningen
te vereffenne.
En wie, na deze herhaalde verzoeken om
te voldoen aan hetgeen niets meer is dan
zijn plicht, tóch op zijn geld blijft Zitten,
mag wel eens ter dege konnis nemen van
het volgende schrijven van den Minister
van Justitie aan de rechterlijke macht.
Die Minister heeft aan den Hoogen Raad
der Nederlanden, de gerechtshoven, arren-
dissements-rechtbanken en kantongerechten,
en aan advocaten, procureurs en notarissen
de volgende circulaire gericht
Naar mij van verschillende zijden en vooral
uit kringen van den handel wordt ineege
deeld, heeft mijn circulaire van 3 dezer bij
een deel van het publiek tot een misvatting
van mijn bedoeling aanleiding gegeven,
welke in het belang van een gunstig ver
loop van de tegenwoordige economische crisis
zoo spoedig mogelijk behoort te verdwijnen.
Terwijl dezerzijds daarin werd aangedron
gen om zooveel mogelijk een gedragslijn te
willen volgen, welke er toe zou kunnen
leiden, dat niet dadelijk tot maatregelen van
uitwinning wordt overgegaan, wanneer de
schuldenaar niet aan zijn verplichtingen vol
doet, daartoe gedwongen door de buitenge
wone tijdsomstandigheden,schijnen sommigen
daaruit de gevolgtrekking te maken, dat in
het algemeen de verplichting tot betaling
practisch als opgeschort moet worden be
schouwd.
Het behoeft nauwelijks betoog, dat het
tegendeel in de bedoeling was gelegen, waar
een zoodanige gevolgtrekking feitelijk zou
leiden tot een moratorium, hetwelk de Re-
geering thans, blijkens den aanhef van even-
bedoelde circulaire, juist zeer onraadzaam
oordeelt.
Personen, die om redenen van eigenbaat,
met het oog op mogelijke stagnatiën in het
handelsverkeer in dc naaste toekomst, uit te
ver gedreven voorzichtigheid of om welke
redenen ook betaling van hun schulden
weigeren, hoezeer zij de daarvoor benoodigdi
verzoeken om uitstel aangevoerd, in ieder
bijzonder geval reeds geschiedt, meende ik
goed te doen, bij de algemeene bekendheid,
welke aan die circulaire is gegovcn, de juiste
bedoeling der Regecring te dezen aanzien
nogmaals in het licht te stellen.
Ik heb dc eer u bcleetd te verzoeken,
voor zoovcol noodig, te willen bevorderen,
dat daarmede in rechtspraak en praktijk
worde rekening gehouden.
hiel en den voet te maken. Dat is heel erg
hinderlijk bij het marcheeren.
De sokken bij voorkeur onopgerold te
zenden en elk paar met een draadje aan
elkaar te hechten.
Men kent dc adressen, waaraan men ze
zenden kan mevrouw Van Reede, Olden-
barneveldlnan 46, en mevrouw Frederiks,
Kortegracht 9, alhier.
Tot groot leedwezen van het comité moe
ten de poppenkastvertooningen wegens on
voorziene omstandigheden voorloopig gestaakt
worden.
't Is echt jammer, want dc jongelui, die
met zooveel amino alles in elkaar hebben
gezet, hadden nog zooveel aardigs bedacht.
E11 dc moeders, maar niet minder het kleine
volkje zijn erg teleurgesteld, zoo werd ons
van meer dan éen zijde verzekerd. We ge-
gelooven dat gaarne, denkend aan de hon
derden kinderen, die met elke voorstelling
de zaal in 't Valkje, lang vóór don aanvang,
vulden.
Een woord van hartchjkon dank aan alle
medewerkenden vinde hier namens het co
mité een plaats. Ook aan de padvinders en
de vele jongemeisjes, die met zooveel tact
een prettigen geest onder het levendige
volkje wisten te doen bewaren.
Vol erkentelijkheid zij ook de bereidwillig
heid herdacht, waarmode het Bestuur der
sociëteit kosteloos de zaal afstond, terwijl
den kastelein en diens flinke doortastende,
vrouw geen moeite te veel was om het
comité te helpen, waar zij slechts konden.
Gister werd aan dc kaasmarkt geen kaas
aangevoerd. Daar het vervoer thans weer
beter is geregeld, is besloten op 24 Augustus
1914 kaas aan te voeren, terwijl door koop
lieden toezegging is gedaan om de markt
te bezoeken.
Het Bestuur van den Bond van den geld
en effectenhandel in de Provincie deelt het
volgende mede
liet Bestuur dringt, met het oog op dc
zichtbare ontspanning, er bij de leden op
aan, bij opvragingen van deposito's en ore-
dit-saldo's geen betalingen te weigeren,
noodig voor dc verplichtingen of dc voort
zetting van het gewone bedrijf der cliënten.
/.ulke weigeringen zouden in strijd zijn met
dc bedoelingen van den genomen maatregel,
Hot steun-comité reikt thans reeds aan
o gezinnen de helpende hand om door de
ooilijkc tijden heen te komen,
i Van dc groote bouwwerken ligt thans
I ïlleon stil de Ambachtsschool.
Werkloosheid is er bij schoen- en kleer-
I makerij en sigaren makerij. De overigen
worden zoo goed en zoo kwaad als 't kan
aan den gang gehouden.
/.ij die geen enkel vak verstaan, vormen
het grootste contingent der workloozen,
liet vertrouwen keert terug; bij de Rijks
postspaarbank wordt alweer vrij normaal
ingelegd.
I Bij «Staatscourant* no. 189 zijn gevoegd
1 de Statuten der coöperatieve verbruiksver-
eeniging «Samenwerking», vroeger -r>
voordeel*.
«Ons
Het eerste partijtje sokken is reeds ver
zonden.
Van bevoegde zijde werd ons meegedeeld,
dat er groote behoefte bestaat aan sokken
en dat elk paar met erkentelijkheid wordt
ontvangen.
De dames en de jongemeisjes, die zoo
naarstiglijk breiden, hebben «onze jongens*
te velde en hun superieuren een buitenge
woon grooten dienst bewezen.
opdracht van den aartsbisschop van
gelden hebben of op cenige wijze kunnen j Utrecht zijn alle R. K. Zusters in het aartsbis-
verkrijgen, handelen in lijnrechten strijd met dom aan het sokkenbreien voor de militairen,
's lands belang, verergeren noodeloos dn 1 zoo meldt liet «Rotterd. Nieuwsblad*,
economische toestanden en zijn aanleiding, Dcnke men er om, geen naadjes in den
Voor de rechthebbenden zijn aan het hoofd
bureau van politic terug te bekomen een
gouden broche, een gouden horloge-ketting,
een wit metalen armband, een bril in étui,
een fietspomp en ecnige portemonnaies met
geW-
Op aanwijzing van de politie hier is door
die te Haarlem aangehouden een loopknecht,
die zijn patroon bestal.
Hij is thans ingesloten te Utrecht.
I)c politie zit weer heel dik in de na9ht-
verblijvers en houdt een extra oogje op de
zwervers, welk laatste in deze tijden wel zeer
gcwenscht is, nu de Rijks-politic dienst doet
bij de grenswacht.
Ook is zij veel aangehaald met transporten.
Zoo stelde zij sedert Zondag op transport;
twee verdachten, te Amsterdam aangehouden
en bestemd voor Leeuwarden en voor Nij
megen en twee minderjarige jongens en een
minderjarig meisje, eveneens te Amsterdam
aangehouden en bestemd voor Putten, Nij
megen en Zwolle.
Er mag wel eens herinnerd, dat thans
reeds na 24 uur onwettige afwezigheid een
militair als deserteur wordt beschouwd.
Wij eischen wel, dat een ander schuld
bekent, maar denk» n er zoo zelden aan om
zelf schuld te belijden
Het Bestuur van het Utrechtsch Landbouw
Genootschap geeft in zijn jongste o.w .»ii de
volgende wenken aan de landbouwers
1. Blijf oogsten en zaaien. Bedenk, dat
stoppelknollen geschikt zijn voor mcnschcn-
voedsel.
2. Houdt bij gebrek aan zaalzaad en
mest uw land voortdurend zwarthet is tevens
een uitstekend middel om het onkruid te
bestrijden.
3. Bewaar uw beste fokvee, al is 't wat
duur.
4. Verkoop uw varkens niet voor eiken
prijs. Bedenk, dat de vleeschprljzen vroeger
of later omhoog moeten gaan.