Zaterdag 3 UI October 1914.
No 8475.
64e Jaargang.
BL00KERS
CACAO,
COURMT.
Uitgave van de Naainlooze Vennootschap „l)e Ainersfoortsche Courant, voorheen Firma A. H. van Cleeff"
HOOFD-REDACTEUR
F. J. FEIDIEIES,
AMERSFOORT.
Verschijnt Dinsdag-, Donderdag' en Zaterdagavond. Abonnement per 3 maanden ft.—
franco per poat /"i.i5. Advertentlon 1—6 regels 60 cent; elke regel meer 10 cent. Bijregel
abonnement reductie, waarvan tarief op aanvraag koetelooe. Legale, officle'le- en ontetgenlnga-
advertentifin per regel 15 cent Reclame* 1—3 regela ƒ1.25. Bewijenummera naar bulten
worden In rekening gebracht en koeten evenala afzonderlijke nummera 10 cent.
Bij advertentlen van bulten de atad worden de (ncasaeerkoeten In rekening gebracht.
Poatbua 9.
ORTEG SLACHT 9.
Telefoon 19
KKNNI8UEV1NUES.
Burgemeester en Wethouders van Amersfoort
ftrengen ter openbare kennis, dat door don
Gemeentelijken Keuringsdienst is geconstateerd
dat de melk, door de volgende personen, op
by»ertneldeu datum verkocht binnen de Gemeen
te Amersfoort, ondeugd el ij k van sa
menstelling was door de a a n w z i g
heid van b ij gevoegd water:
13 September A. de VRIES, Liendertsche weg
1, Amersfoort.
18September W. BROUWER, Klein Liendert,
Amersfoort.
21 September E. van den HAM, Soeeterweg
148, Amersfoort.
23 September A. EYBKRGKN, Groene Steeg
6, Amersfoort.
Door den Gauieentelyken Keuringsdienst is
geconstateerd, dat door SOPHIA BOSMAN,
buisvrouw van HENDRIK van DAAL, den
25 September j.l. op de botermarkt albier boter
werd verkocht mot onjuiste opgave
van de hoeveelheid, doordat alle door
haar aangeboden hoeveelheden te licht in ge
wicht werden bevonden.
Amersfoort, 1 October 1914.
Burgemeester en Wethouders
voornoemd,
De Burgem ester,
Van RANDWIJCK.
De Secretaris,
A. R. VEKNSTRA.
De Burgemeester van Amersfoort
maakt bekend, dat met ingang van heden de
volgende maximum-prijzen door de Regeering
sijn vastgesteld
Wit brood per K.G. f0 23. bruin brood per
KG. f0 21, gebroken Groningsch roggebrood
per K.G. f 0 12. Contant, bakkerij of winkel.
Een wittebrood mag dus in 5t vervolg ver
kocht worden voor 1 1 c e n t, mits het gewicht
van dat brood (goed gaar gebakken melkbrood)
minstens 180 Gram bedraagt (5 ons min 2 lood).
Een hruinbrood van 5 cent moet minstens
238 Gram wegen. Een bruinbrood van 10 cent
moet minstens 475 Gram wegen. (5 ons min 2.5
lood).
Ken roggebrood van 1.5 K.G. (3 pond) mag
hoogstens 18 cent, ren roggebrood van 3 K.G.
(6 pondj hoogstens 30 cent kosten.
De ambtenaren van den Gemeentelijken Keu-
ridgsdienst zullen geregeld gewicht en prye
controleereu.
Beste Zeeuwsche tarwe, met uitzondering van
saai tarwe, per 100 K.G. f1250. De andere
soorten van inlandsche tarwe naar verhouding;
Iolondsche rogge, met uitzondering van zaai-
rogge, per 100 K.G. fll.Tarwebloem, lnland-
ecbe.O per 100 K.G. f10 25. Tarwemeel (onge-
build) per 100 K.G. f 14.Roggemeel (onge-
build) per 100 K.G. f13.—
De prijzen zyn contant aan fabriek of molen
voor bakkers en dergelijke meel verbruikers. Aan
iussehenverbruikers moet op verzoek f0.25 kor
ting worden toegestaan.
Amersfoort, 2 October 1914.
De Burgemeester van Amersfoort,
VAN RANDWIJCK.
Het' moet.
Si KOSTELOOZE INENTING.
jJuBargemeester en Wethouders van Amersfoort
Brengen ter algemeene kennis, dat des Woens
dags van iedere week, des namiddags ten drie
uur, in een der lokalen van het voormalig Werk
huis, aan den Westsingel alhier, gelegenheid tot
kostelooze inenting wordt gegeven.
Vestigen er voorts de aandacht op, dat bij de
aanmelding het vertoonen van een geboortebe
wijs of trouwboekje gewenscht is.
Amersfoort, 3 October 1914.
Burgemeester en Wethouders
voornoemd,
De Secretaris.
A. It. VEKNSTRA.
De Burgemeester,
Van RANDWIJCK.
GROENTEN- en FRUITVEILING.
Asdag 29 Sept. en Donderdag 1 October,
nijboonen 21 ti 22 cent per too. Dubbele
-en 31' a 40 cent per ben. Roode kool
5 cent. Witte kooI 4 a 5 cent. Savoye
1 4 a 6 cent. Knolselderij 7 a 20, snij-
Jrij 1,5 ij cent per bos. Kroten 1.5
A 2 cent per bos. Wortelen f 1.20 A f 1.50
per 100 bos. Spinazie 15 a 20 cent per ben.
Koolrapen 1.5 A3 cent per stuk. Spruiten
25 'cent per ben. Augurken 55 cent per ben.
Het moet, en dus kan het.
En het kan ook, ala ge maar even wilt
bedenken hoe r*jk ge zijt, in vergelijking van
uw buurman, die, tot voor heel kort nog in
goeden doen, thans ia beroofd van allea en
dien ge thans moet meedeelen van hei vele
goede, dat U werd gelaten.
Uit Den Haag ontvangen we hartroerende
brieven en steeds dringender aanvragen om
toch óok te helpen, Belgische vluchtelingen,
die, door het milieu waartoe ze bebooren,
niet kunnen ondergebracht in een der kam
pen, op 4e eene of andere wijze onderdak te
verleenen. Het is niet mogelijk, hulp te wei
geren het gaat niet aan, bij wijze van
excuus aan te voeren, dat we al zoo veel
deden voor eigen omgeving. Want te gelijk
dringt zich de vraag ophebben we wel het
uiterste gedaan, mogen we deze medemen-
schen, die geheel bulten schuld in zóo zwa-
ren druk geraakten, in zóo matelooze ellende
werden gebracht, afwijzen
We willen trachten een huis te verkrijgen,
waarin we een paar gezinnen pnderdak kun
nen brengengezinnen, die het centraal-co-
mité zal uitzoeken, zóo, dat zij gezamenlijk
dat huis kunnen bewonen zonder elkaar
overlast aan te doen.
Meubelen en huisraad zijn ons reeds toe
gezegd en we houden er ons van overtuigd,
dat er nog heel veel goede menschen zijn
in de stad, die wel willen aanvullen als er
nog iets mocht ontbreken. Het dames-comité,
dat kleeren verzamelde voor de vluchtelingen
in het kamp bij Oldebroek heeft immers zijn
inzamelingen moeten staken om dat er zoo
veel inkwam; welnu, wie baar pakje niet
kon zenden, zal bet ons willen afstaan. Dan
doet het tóch zijn nut.
Maar we hebben ook nog geld noodig.
En dat zullen we óok krijgen. We vragen
niet veel, slechts éen kwartje per week
bedenk toch eens hoe ontzaglijk veel goed
ge doet met éen zoo'n kwartje -~ en we
zullen dat iedere week bij U laten balen,
zoodat U er heelemaal geen last van hebt.
Is er een lezeres, die geen kwartje kan
missen, niets belet haar, met eenige vrien
dinnen of kennissen saam te doen. Als ze
dan maar even laat weten, waar de bijdrage
kan worden in ontvangst genomen.
Dus U helpt ons, niet waar?
En U zoudt ons zoo zeer verplichten en
de goede zaak zoo bijzonder bevorderen door,
als bewijs van instemming, uw kaartje of
een briefje te zenden aan den Penningmees
ter, Pieter Both-straat 3. »Ik dot mee« en
duidelijk adres is al voldoend*. Valt schrij
ven U te lastig, telefoon dan maar even aan
no. 19. De Secretaris zal dankbaar en met
groote zorg aanteekening houden van uw
toezegging.
Niet uitstellen. Van uitstel komt zoo licht
afstel. En zoo heel gaarne zouden we Maan
dagavond weer vergaderen en dan spijkers
met koppen slaan.
Helpt ons de dringende beden van het
centraal-comité verhooren. Als er etn paar
gezinnen hier zijn, zult ge over uzelven
tevreden wezen omdat gij door uw mede
werking hun groot leed zooveel mogelijk
verzachtte en hen in staat stelde om, als de
vrede is teruggekeerd, met nieuwen moed
en nieuwe kracht een nieuw bestaan zich
te verschaffen.
Het Comité
C. 'J. F. Prins, Voorzitter.
P. J. Frederiks, Secretaris.
W. C. Engelberts, Penningmeester.
Mevrouw A. Jorissen—De Wit.
Mej. H. J. Muller.
Mevrouw E. E. Prins—Fortuin.
Mevrouw A. A. J. Rijkens—Van Slooten.
D. Gerritsen.
T. C. V. ter Maat.
A. L. Versluys.
DAALDERS
d« prijs is laag,
da cacao Is bast,
da verpakking Is aanvoudlg.
Non olet.
Keizer Vespasianus, die van 69 tot 79 en
dus al een heele poos geleden regeerde, is
de geestelijke vader van dit gevleugeld woord.
Toen hij een belasting had ingesteld op een
minder welriekend object zou zijn zoon Titua
daarover zijn ongenoegen hebben uitgespro
ken. De wijze vader hield hem het eerste
uit die belasting ontvangen geld onder den
neus. vroeg of er ook een luchtje aan was
en zeide, op de ontkennende beantwoording
»Het stinkt niet en het is tóch uit dien afval»
Af en toe is 't wel jammer, dat geld niet
riekt, met een patchouli-luchtje of een ander
geurtje, dat nu niet bepaald behoort tot de
wat men noemt gedistingeerde.
't Zou zoo goed zijn om dadelijk hen te
onderkennen, die alleen voor zichzelven leven
en zelfs thans nu van zóo veel kanten
een heerlijk attruïsme zich op allerlei wijze
uit, in den hoogaten graad egoïsten blijven.
Misschien zouden ze dan leeren.
Of Is 't niet bedroevend, te zien, dat de
Regeering tot dusver slechts vier verklarin
gen heeft ontvangen van hen, die zich bereid
verklaren, een deel van hun vermogen af te
staan ten behoeve van een te vormen Defen-
sle-fonds; :-s 't niet beschamend, dat Neder
landers, die een tonne gouds bezitten, hun
tienden penning hebben aangeboden, terwijl
de meer rijkeren zich om strijd Oost Indisch
doof hielden.
Men make zich echter niet ongerust.
Aan welingelichte zijde wordt gefluisterd,
dat de 648 warme vaderlanders die, blijkens
de opgave voor de Vermogensbelasting van
1912/1913, samen minstens 1330 millioen en
dus ieder ruim twee millioen bezaten dat de
1231 braven die toen samen 837 millioen
het hunne konden noemen en dus zich moes
ten behelpen met een kapitaaltje van een
half millioen tot een millioen en dat de
12 898 dapperen die volgens de zelfde opgave
moesten rondkomen van samen 2357 millioen
en die dus ieder een tot vijf ton rijk zijn,
slechts wachten op het wetsontwerp waarbij
hun tiende penning wordt gevraagd reeds
de twintigste penning van deze vermogens
zou meer dan het dubbele van bet Defensie
fonds opleveren om uiting te geven aan
bun blakende liefde voor het vaderland en
nog meer voor de koloniën, die hen in staat
stelden, hun groote fortuinen te verzamelen.
Het voorbeeld van honderden ambtenaren
bij Rijk, Provincie en Gemeente, bij de spoor
wegen en de groote en kleine Maatschap
pijen, enz., die als organisatie's maandelijks
duizenden offeren voor de steun-comité's,
moet zulk een geweldige indruk hebben
gemaakt op genoemde rijken, die onder de
3357 gelukkigen behooren. die in 1911/1912
waren aangeslagen voor een inkomen van
meer dan f 10 000, dat het Koninklijk Statut
comité weidia heel wat meer itl ontvangen
dan de even 5 ton, die tot dusver inkwamen.
Oorlog en overmacht.
Er gaat bijna geen dag voorbij of er wordt
ons aldus »De Middenstandsbond ge
vraagd of oorlog overmacht isof ook wel
of het wel billijk is, dat men kan gedwon
gen worden tot bet nakomen van overeen
komsten, welke men heeft aangegaan in een
tijd toen men met geen mogelijkheid kon
rekenen op omstandigheden als waaronder
wij thans leven. Een derden keer Is het de
wederpartij, die vraagt of het nu toch wel
aangaat, dat men zich tegenover haar, die
het toch óok niet helpen kan, dat bijna heel
de Oude wereld is gaan oorlogvoeren, op
dien oorlog beroept als «force majeure* om
zich ontslagen te rekenen van zijn afspraak.
Op die wijze vroegen eenerzijds pension
houdsters, of zij recht hadden op schade
vergoeding van u-n die voor de maand
Augustus kamers hadden besproken en nu
maar wegens de mobilisatie afschreven
klaagde aan den anderen kant menig huur
der over de hardheid der huisbeeren; en
vroeg een derde zelfs of de wetgever niet
goed zou doen door een moratorium af te
kondigen, speciaal voor huurders, omdat de
menscnen in den komenden winter allereerst
moeten zorgen voor eten en kleeding als
of de verhuurders geen menschen zijn en
»dua< huishuur niet vooraan mag staan want:
«men heeft zijn huis gehuurd vóór den oor
log en oorlog Is force majeure*. D« logica
gaat ietwat mank, doch dit doet er minder
toe en ieder heeft den mond vol van oorlog*
overmacht.
Het ia wel een merkwaardige apellagvan
het lot, dat de beste Nederlant'sche juristen
juist vóór het uitbreken van den oorlog, in
hun vergadering van Juni, de overmacht*
quaestie uitvoerig hebben besprokendat
geschiedde naar aanleiding van de vraag of
werkstaking overmacht mag heeten, maar
als men nu voor «werkstaking* In (.laats
stelt «oorlog*,dun blijft de zaak in boglnsel
de zelfde.
Het resultaat der juristen-bespreking is
echter met het oog op de rechtszekerheid
niet heelemaal bevredigend geweest, want
vrijwet algemeen waren de rechtsgeleerden
toegedaan de zoogenaamde moderne, subjec
tieve overmachtslecr, die in korte woorden
hierop neerkomt, dat een schuldenaar dan
van zijn verbintenis ontslagen Is te achten,
als hij alles heeft gedaan, dat redelijker
wijze van hem kan verwacht worden om
aan haar te voldoen. M. a. w. in het alge
meen valt het onmogelijk te zeggen of sta
king en een Europeeschc oorlog overmacht
genoemd mogen worden.
Daarmee komt men dus niet veel verder
en men zal rechterlijke uitspraken hebben
af te wachten om te weten in hoever onze
rechtsspraak in deze buitengewone omstan
digheden een reden tot bevrijding van ver
bintenissen en tot verbreking van contracten
zal zijn. Maar niettemin durven wij dit wel
voorspellen de rechter zal zekerlijk niet Al
te zeer geneigd zijn om overmacht aan te
nemen, waar het niet werkelijk heel duide
lijk is, dat de schuldenaar inderdaad deed
hetgeen redelijkerwijze van hem te verwach
ten was en dat hij niet, zooals zoo verbazend
dikwijls gebeurt in deze dagen, aldus heeft
geredeneerd «Er voldoen zooveel menschen
niet aan hun verplichtingen, dat ik het nu
óok maar niet zal doen*.
In zeer lezenswaard artikel in het «Week
blad voor Privaatrecht, Notarisambt en Re-
gistratic* (No. «032) heeft de Amsterdamsche
hoogleeraar S .holten met nadruk geweren,
in het bijzonder op de zoogenaamde leve
ringscontracten, maar hetgeen hij zegt, geldt
voor alle overeenkomsten
«Men vergat* aidus prof. Scholten
«dat tegenover grootere rampen groote krachts
Inspanning kan worden gefiiacht. Wie zich
tot prestatie heeft verbonden, is verplicht,
aan de uitvoering daarvan zijn beste krach
ten te gevenkomen er moeilijkheden, bij
heeft te trachten ze te overwinnen stape
len de bezwaren zich op, des te meer inspan
ning kan worden verlangd*.
Dat zijn wijze woorden, die meteen ant
woord geven aan onze vragers.
Waarom zou de verhuurder de volle schade
moeten dragen? E11 waarom, als vleescb,