Zaterdag 24 JSI October 1914.
No 8484
64e Jaargang
Stadsnieuws.
AMERSFOORTSCIE
Uitgave van de Naamlooze Vennootschap „I)e Amersfoortsche Courant, voorheen Firma A. H. van Cleeff".
HOO^'D-REDACTEUR
p. J. frsdehizs.
AMERSFOORT.
Verschijnt DinsdagDonderdag- en Zaterdagavond. Abonnement per 3 maanden ft.
franco per post /1.15. Advertentien 16 regels 60 cent; elke regel meer 10 cent. Bijregel
abonnement reductie, waarvan tarief op aanvraag kosteloos. Legale, officieële- en onteigenings-
advertentiën per regel 15 cent Reclames 1—5 regels ƒ1.25. Bewijsnummers naar buiten
worden in rekening gebracht en kosten evenals afzonderlijke nummers 10 cent.
Bij advertentiën van buiten de stad worden de incasseerkosten in rekening gebracht.
BUREAU
KORTEGRACHT 9.
Postbus 9.
Telefoon 1 9
K K N N I S G K V I N G E X.
De Commissaris der Koningin in de Provincie
Utrecht.
Gezien het besluit van Gedeputeerde Staten
dier Provincie dd. IV) October 191-1. 1de afdee-
linp. No. 107
Gelet op artikel 11 der Jagtwet
Brengt ter kennis van belanghebbenden, dat
in de navolgende gedeelten van Gemeenten,
waarin thans de jacht is gesloten voor zooveel
betreft de jachtbedrijven vermeld in artikel 15
lilt. c en d der Jagtwet:
J u t p h a a s ten Westen van den Galekop
scben dijk en Groenesteeg en ten Zuiden van
den Rauddijk,
O u d e n r ij n, met uitzondering van het ge
deelte, gelegen tusschen het Merwedekanaul, den
Leidschen Rijn, den Galekopschen dijk, een
rechte lijn, loopende in de richting West-Oost
van den duiker in den Galekopschen dijk, ter
hoogte van Nieuw-Welgelegen, tot de grens der
Gemeente Jutphaas, en verder langs die grens
lot hel Merwedekanaul,
Utrecht ten Westen van de lijn, loopende
van de Proostwetering naar het Merwedekanaul
op 500 M. Westwaarts van eu evenwijdig met
den Lagenweidschen dijk en vervolgens langs
genoemd kanaal,
Vreeswijk ten Westen van het Merwede-
kanaal en ten Noorden van den Lekdijk,
de jacht op waterwild en de jacht op klein
en grof wild voor de uitoefening van alle ge
oorloofde jachtbedrijven zal zijn geopend met
ingang van "21 October 1014.
Utrecht, 1!) October 191-1.
De Commissaris der Koningin
vo irnoemd,
bij afwezen
Het lid van Gedeputeerde Staten
I.OTKN Van DOELEN GROTHE.
Bleekseldery f 6.50 per 100 bos. Peterselie
f 1.per 100 bos. Witte kool 2.5 a 9 cent
per stuk. Savoyekool 4.5 a S cent per stuk.
Groene kool 2 cent per stuk. Roode kool
2 a 4 cent per stuk. Spruitkool 40 cent per
ben. Pronkers 15 cent per too.
Toerisme van smarte.
De Burgemeester van Amersfoort
Gezien artikel 41 der Gemeentewet,
Brengt ter kennis van de ingezetenen, dat de
Raad dezer Gemeente zal vergaderen op Dins
dag '27 October aanstaande, 's middags twee uur.
Amersfoort, 22 October 1914.
De Burgemeester v >ornoemd
Van ItANDWIJCK.
KOSTELOOZE INENTING.
Burgemeester en Wethouders van Amersfoort
Brengen ter algemeene kennis, dat des Woens
dags van iedere week, des namiddags ten drie
uur, in een der lokalen van het voormalig Werk
huis, aun den Westsingel alhier, gelegenheid tot
kostelooze inenting wordt gegeven.
Vestigen er voorts de aandacht op, dat bij dc
aanmelding het vertoonen van een geboortebe
wijs of trouwboekje gewenscht is.
Amersfoort, 2.'5 October 1914.
Burgemeester en Wethoutlers
van Amersfoort
De Burgemeester
Van RANDWIJCK.
De Secretaris.
A. R- VEENSTRA.
VREEMDELINGEN.
Aangifte voor de Bevolkingsregisters.
Burgemeester en Wethouders van Amcrs-
foort
noodigen nogmaals de inwoners, die
vreemdelingen huisvesting verleenen, uit ten
spoedigste de noodige opgaven te doen op
het Bureau Bevolking (Kamer no. 3).
Niet tijdige aangifte kan gestraft worden
met hechtenis van ten hoogste veertien dagen
of geldboete van ten hoogste honderd gulden.
Amersfoort, 24 October 1914.
Burgemeester en Wethouders
voornoemd,
De Burgemeester,
VAN RANDWIJCK.
De Secretaris.
A. R. VEENSTRA.
Bedreigd door 't moordend lood en ijzer,
door 't al vernielend vuur, trokken zij heen
uit aigen land.
In dichte drommen draafden, strompelden,
kropen ze, jong en oud, over den langen,
hangen weg, achterlatend zooveel, dat hun
dierbaar was, zij 't ook het schamele inboe-
deltje, gekocht met zuurverdiende en over
gespaarde penningen, jaren geleden.
L.i velen sjouwden mee, niet wetend of
zij in Noordelijke, Zuidelijke, Oostelijke of
Westelijke richting zich lieten meevoeren
door de eindelooze rij van droeve tafereelen,
maar allen willend het zelfde ver weg te
komen van het hclsche spektakel, ver van
het dood en verderf brengend materiaal, dat
met woeste, nietïte^breken kracht zich door
de lucht slingerde, treffend hen, die toevallig
zich in zijn baan bevonden.
Anderen waren gelukkiger geweest en er
in geslaagd, zich per spoor of boot, per auto,
motorrijwiel of fiets in minder tijd naar vei-
lig-Holland te begeven dan hun loopende.
sjouwende, zwoegende lotgenooten, van wie
er langs de wegen enkelen in onmacht
vielen of dood ineenzonken.
Maar allen waren toeristen toeristen
van de smart, en allen hadden slechts éen
en het zelfde doelhet zoeken van rust en
veiligheid.
Aan de andere zijde van het hoog ge
boomte, dat het logies van een 200-tal vluch
telingen aan het oog van het volk van mede-
doogen onttrekt, ligt de stad. En daarboven
uit domineert de kerktoren als een trouwe
wachter, aan wiens vier hoofdzijden deze
woorden zij geschilderd
Fide. Deo. Vigila. Console. Fords. Age
hetwelk, vrij vertaald, beteekent
Op God den Heer vertrouwen,
Uit waakzame oogen schouwen,
Verzinnen voor beginnen,
En kloeke daden minnen.
Het Fide Deo staat gekeerd in de rich
ting van het gebouw der vluchtelingen.
En rond dien torentin alle straten, stegen
en pleinen, arbeidt de bevolking der stad
voor haar dagelijksch onderhoud. Door haar
«verzinnen* hoe zij zich te moede zou ge
voelen, wanneer zij door vuur en ijzer en
lood tot vluchten genoodzaakt zou worden,
heeft zij het harte warm voelen worden bij
het aanschouwen van zóo veel ellende, als
waarvan ze nu getuige is. En ze heeft ge
voeld, dat de tijd; was om te beginnen,en
te toonen, dat zij kloeke daden mint.
Fide Deo, arme vluchtelingen.
Oók als ge straks den zelfden weg in
omgekeerde richting zult afleggen.
Aldus S. in »De Kampioen*, het orgaan
van den Toeristenbond voor Nederland.
komen. Hoe langer wegblijvi
kans, in dienst te komen
hoe minder j
i Nu reeds duizenden vooral uit het Zuiden
des lands zijn teruggekeerd, zijn in deeerst-
Kardinaal Mercier, aartsbisschop van Meche- 'volgende dagen maatregelen van Regee-
len, verklaarde, dat hij «innig den terugkeer ringswege te verwachten om, zooveel moge-
der gevluchte bevolking wenscht* en voegde I lijk, ook het Noorden en het Oosten van
daaraan toe: «in alle oprechtheider is geen j Belgische vluchtelingen te ontlasten, óok in
enkel gevaar te vreezen. Ik zou het bijzon- j het belang van het land zelve,
Fruit- en Groentenveiling
omstreken
Amersfoort en
Prof. De Louter heeft het weer zoo heel
juist gezegd >de Belgische vluchtelingen, in
zulk een aantal als ze thans over onze grens
kwamen, kunnen niet hier blijven, omdat
deze oplossing Nederland onoverhiddelijk aan
de zijde der gealliëerden zou plaatsen en zijn
neutraliteit in het hart zou treffen.
«Bevordering van den terugkeer onzer
Zuiderburen naar hun eigen land is dus plicht,
i al moeten barmhartigheid en geduld daarbij
Suikerboonen 7 tot 12 cent per 100. Snij- tot het einde worden betracht*,
booncn 85 cent per ben. Zoete appelen 40 Burgemeester De Vos, de bekende burger-
- - 1 I >«- Antniofno» heeft, desgevraagd,
ssie voor de uitge-
Het is in het belang der
Veiling Dinsdag 20 October 1914.
cent per ben. Zure appelen 6 cent per pond. j vader van Antwerpen,
Handperen 7 cent per pond. Andijvie fi.ro aan de Centrale commissie voor de uitge-
Handperen
per 100 krop. Wortelen f 0.80 a f 1.30 Per
100 bos. Kroten f 2.- a f 2.50 per 100 bos.
wekenen bericht
Gemeente beambten,
der op prijs stellen, indien de bladen in Hol
land de aandacht wilden vestigen op de
volgende toezeggingen, die ik van deDuitsche
overheid verkreeg en welke ik gerechtigd
ben, in haar naam te doen De jonge man
nen behoeven niet te vreezen, naar Duitsch-
land te worden weggevoerd om in het
Duitsche leger te dienen of tot dwangarbeid
verplicht te worden. Indien ergens het poli-
tie-reglement door enkele personen wordt
overtreden, zal de overheid de daders
opsporen en de plichtigen straffen, zonder de
schuld aan de gansche bevolking toe te
schrijven. De Duitsche en de Belgische over
heden zullen alles in 't werk stellen om te
beletten, dat er gebrek aan voedsel ontstaat*.
Mr. Louis Franck, Kamerlid en Voorzitter
van de internationale commissie van Ant
werpen, heeft in gelijken zin gesproken en
verklaard: «Wij kunnen officieel en gerust
aan alle ordelievende menschen aan
raden, thans terug te keeren".
De heer Jos. Soeten. Gemeenteraadslid van
Antwerpen zeide: «Indien gij respect hebt
voor uw eigendom, voor uw woning, voor
uw huisraad, enz., keert clan zoo spoedig
mogelijk naar uw woonplaats terug. Talmt
gij met terugkeeren, dan stelt gij uw bezit
bloot aan plundering. En meent niet, dat dit
plunderen zal geschieden door hen, die gij
vreestneen, geplunderd zal er worden door
hen, die we altijd, ook als er geen oorlog
is, te vreezen hebben. Zorgt dus voor uw
eigendom. Keert allen zoo gauw mogelijk
terug. Niet allen tegelijk dat zou niet kun
nen; maar bij gedeelten*.
De uitgewekenen zijn, nu veertien dagen
geleden, hier met hartelijk mededoogen ont
vangen, even hartelijk als de velen die thans
nog, avond aan avond, hier komen om in de
verschillende kampen nasporingen te doen
naar man of zoon of broeder en wien, na
een voedzaam avondmaal genoten te hebben,
onderkomen wordt verschaft opdat zij den
volgenden dag, van zware vermoeienis en
nóg grooter beklemming, hun droeven tocht
kunnen voortzetten, heel het land doortrek
kend om te zoeken onder al die jongeman
nen en den éenen niet te vinden.
Doch al blijft het hart warm, het hoofd
dient koel te worden gehouden en er moet
overwogen, dat, met den winter voor de
deur ii waar'ijk geen overdaad aan voedings
middelen, het niet aangaat, de nagenoeg
anderhalf millioen menschen langer hier te
houden dan n o o d i g is.
En te gelijk nuttig is voor velen hunner
want het niets, doen, is voor een aantal
hunner, vooral indien het eenigszins lang
duurt, zeer noodlottig.
Enkelen zullen nog een poos hier moeten
blijven eu heel het land zal hun de zelfde
gastvrijheid bewijzen, die ze tot dusver geno
ten en welke alle Nederlanders hun zoo van
ganscher harte bewezen.
Doch de overigen, die, door den schrik
bevangen, op de vlucht sloegen en vooral
zij. die openbare betrekkingen bekleedden,
doen veel beter door terug te keeren eer
hun plaatsen worden ingenomen en eer hun
huis wordt geplunderd door het gespuis,
dat vooral in de grootc steden nu de vrije
hand heeft.
De zeer waakzame Nederlandsche Regee
ring heeft thans aan professor Ph. Kohnstamm,
hoogleeraar aan dc Gemeentelijke universi
teit van Amsterdam, opgedragen, zich naar
België te begeven om, in overleg met, en
met medewerking van het Duitsche leger
bestuur en het Belgische civiele bestuur, na
te gaan den toestand, waarin zich bevinden
cle huizen, eigendommen, enz. van uitgewe
kenen in de daarvoor op de eerste plaatsin
onmiddellijk terug te aanmerking komende Gemeenten.
in den
komenden winter vele duizenden landgenoo-
ten steun noodig hebben ten gevolge van
den wereldbrand, die nog best kan overslaan
naar Noord-Nederland.
Het ligt ook in de bedoeling van de
Regeering om elementen, die hier te lande
blijven vertoeven, maar wier verspreiding
over de verschillende Gemeenten om ver
schillende redenen minder wenschelijk wordt
geoordeeld, in speciale Regeeringskampen
J saam te brengen.
Aan den heer A. E. J. Bertling is, op zijn
verzoek, met ingang van heden eervol ont
slag verleend als Minister van Financiën.
Tot Minister van Financiën is benoemd
mr. M. W. F. Treuo, wien eervol ontslag is
verleend als Minister van Landbouw, Nijver
heid en Handel, doch die laatstgenoemd
Departement zal blijven besturen tot de af-
deeling Arbeidsverzekering zal zijn gebracht
onder het Ministerie van Financiën, terwijl
ook de uitvoering der Beurswet hem zal
worden opgedragen.
Aanvullings-agenda voor de openbare ver
gadering van den Raad der Gemeente Amers
foort op Dinsdag 27 October 1914, des mid
dags te 2 ure.
51. Voorstel van Burgemeester en Wet-
I houders om toe te treden als lid der N. V.
«Gemeentelijke Credietbank*.
52. Voorstel van Burgemeester en Wet
houders tot in gebruik neming van een stukje
grond voor de plaatsing van een transfor-
mater op een terrein van het St. Pieters- en
Bloklandsgasthuis.
53. Benoeming van een tijdelijk Haven
meester.
54. Voorstel van Burgemeester en Wet
houders tot wijziging der Verordening voor
de Werkeloozenverzekering.
55. Benoeming van een onderwijzer aan
school B.
56. Benoeming van zeven leden der Com
missie vati toezicht op het Lager onderwijs.
57. Voorstel van Burgemeester en Wet
houders tot intrekking van de in gebruik
geving van een lokaal van het gehouw in
de Koestraat aan den Bond van Ned. Ge
meente-werklieden.
De uitgewekenen.
Burgemeester en Wethouders verzonden
aand en Raad het volgende voorstel
De buitengewone tijdsomstandigheden stel
len zeer zware eischen aan de Gemeentekas.
Dank zij het bevredigend vloeien der be
lastingen en cle crisis haar intrede heeft ge
daan op een tijdstip, waarop de Gemeente
besturen in den regel over voldoende kas
middelen kunnen beschikken, is het tot heden
mogelijk geweest, in de behoeften te voor
zien, zonder buitengewone maatregelen te
treffen.
Het staat evenwel vast, dat dit niet zal
kunnen in de eerste maanden van het dienst
jaar.
Daarom heeft ons college nagegaan welke
maatregelen dienen te worden getroffen,
om dan in de behoefte aan kasgeld te kun
nen voorzien.
Rijpe overweging heeft ons tot de over
tuiging gebracht, dat het gewone middel
om in de behoefte aan kasgeld te voorzien,
het aangaan eener kasgeldleening, of, wat
in deze omstandigheden mogelijk gewettigd
zoude zijn. het aangaan eener tijdelijke lee
ning, zeer moeilijk kan worden gehanteerd.
De hooge renten, die verschuldigd zullen
zijn, zullen de hnancieele lasten, die de Ge
meente tengevolge van de omstandigheden
heeft te dragen, aanmerkelijk verhoogen, en