Donderdag 3IS0& December 1914.
Bericht.
No. 8511.
64e Jaargang
I itpve
Xaamlooze ennootschap „I)e Amersfoortsche Courant, voorheen Firma A. H. van Cleeff".
hoofd.redaciei.r
S'RïDEEtES.
amersfoort.
Verschijnt DinsdagDonderdag- en Zaterdagavond. Abonnement per 3 maanden fI.—
franco per post /t.15. Advertentien 1—6 regels 60 cent; elke regel meer to cent. Bij regel-
aDonnement reductie, waarvan tarief op aanvraag kosteloos. Legale, officieêle- en onteigening»-
aavertentiën per regel 15 cent Reclames 1—5 regels ƒ175. Bewijsnummers naar buiten
worden in rekening gebracht en kosten evenals afzonderlijke nummers to cent.
Bij advërtentier. van buiten de stad worden de incasseerkosten In rekening gebracht
SORTXGRACET O.
Postbus 9.
Ingevolge Raadsbesluit van
22 December zal bet steno-
grafisch verslag der openbare
vergaderingen van den Ge
meenteraad worden saniense-
steld en gedrukt door de
X. „De Amersfoortsche
Courant, voorheen firma A. H.
van ('leeft'".
Het /.al kosteloos wor
den toegezonden aan de j
abonne's op de Amersfoort
sche Courant.
Xiet-geabonueerden op die
courant kunnen volgens art.
5 van de overeenkomst met
de Gemeente de geregelde
toezending van dat verslag
voortaan zich verzekeren
tegen betaling van 50 cent
per kalenderjaar.
DE DIRECTIE.
IlIllSt F. V I S li.
Burgemeester en Wethouders van Amersfoort
maken bekend, sla; bet Bureau van der. Bur
gerlijken Stand op t
.Nieuwjaarsdag
voor liet publiek geopend zs\ r.;r, ie? v'.oriniii-
dags van half negen tot negen uur uitsju:'.en-l
tot het doen van aangit'.e van geboorte 0: over-
lijder.
De hiervoor noodige aanvrage moet ge«cnie-
den aan het (ietneer.'.ehuis. atou-ieurg o. se.irif-
telijk. uiterlijk tu^oheri acot uur enswartover
acht des voormiddag^ van dien dag.
Aiuer-ioort. G" December lvl4.
Burgemeester en w etnomiers
voornoemd,
De Burgemeester.
YAS RANDWIJCK.
De Secretaris.
A. II. VKBJWTBA.
Oudejaarsavond.
Terwijl ge deze courant openslaat, begin
nen de klokken te luiden voor den Oude-
jaarsavonddienst en de wind draagt 611.1
tonen mee over een nog vrij v <-derla..d
On o n r 0 11 bodem behoeft geen moeder
te weencn over bet verlies van haar zoon.
die viel bij de verdediging des lands, oc-
hueft geen kinderstemmetje te vragen waar
vader Lh blijft; behoeft geen ion«=
het rouwkleed te dragen voor den verloofd-
die zijn leven gaf voor zijn land
Moge groote dankbaarheid ons -ervui en
dal, bij het vele ernstige, dat indejBWj
vijf maanden over ons kwam, dit on i tverd
bespaard en de eerste weMch voor he
nieuwe jaar zijn, dat het ons late een vrij
weerkeeren In
Europa.
Van de dingen, die
voorbij gaan.
Als de herfst komt
zomsr, waarin het lev,
schittering van gouden glans. 4« bladeren,
doodgeschroeid door vurigen zor.nekus, de
takken, waarvan ze ir. trossen neerhingen,
loslater, en ter aarde vallenals de uren van
den dag, d:e in nevelen wegzwijmt, krimpen
en de nachten groeier., de nachten zonder
sterren en zwart van wolkengrauw, dan ont
waakt weemoed ir. de ziel en klinker, klachten
om verwelkte schoonheid, om gestorven bloe
men. gebroken door der dagen gang.
Er is iets droefs in dat langzaam vergaan
van wat jong en lieflijk was in de jeugd
van het jaar, nu dat jaar oud is geworden.
Zooals er iets droefs is in al hetgeen vergaat,
al is ook het wegteerenae. het kwijnende en
tct eindelijk verval gedoemde niet zonder
schoonheid. Op een mooien Octoberdag is
het bosch vaak een sprookje van kleuren
en licht. eer. jubelende schatering als van
eer, grooten. laatsten lach. die over de aarde
klinkt, doch wij weten, dat al dit mooie de
bruidstooi is van een sterver.de, voor wie de
blanke bruidskamer van den witten wir.ter-
dood spoedig opengaat. Het is de laatste
donkering der verwording, de schoonheid
van oud geworden leven, dat zich ter ruste
nijgt.
Al'.es gaat voorbij. De lente met haar be
loften, haar frisch jong groen, geurend in
den zoeler wind. de zomer met zijn bloemen
weelde. de herfst met zijr. stormen, die de
wouden en zeeën geeselen, de winter met
zijn gewaad van sneeuw, waaronder de aarde
slaapt.
Alles gaat voorbij; jok in het menscben-
lever.. De vreugde en het spel waarvar. het
kind droomt, zijn niet meer de vreugde en
het spel van der. jongen mar. er. het jonge
meisje, dat eens gelukkig maakte. Een hand
vol knikkers, een hoepel, eer. pop. is weg-
gedaan of ligt ongezien in een verborgen
hoekje, er. voor oogen, waarin verwachting»-
licht schijnt, blinken nieuwe visioenen: de
opgegroeide kinderen peinzen over andere
spelen en dansend gaande door de poorter,
j van het groote menschenleven speler, zij het
spel der liefde. Dan komt de tijd. waarin
I jonge menschenharten bonzen van naamlooze
vreugde om den glimlach van een vrouwen-
oog. waarin een blonde of bruine haarlok
I eer. kostbare schat. eer. warme handdruk of
i geheime kus hemelheii beteekent
De hemel schijnt een paradijs, een sprook-
j jeswcreld, waarin goede feeën wonen, die
het lever, maken tot een durend feest, en
onsterfelijk droomt men zich het geluk, de
vreugden van het spel der liefde. Het is de
tijd van het optimisme, var. de ontkenning
j der donkere zijde van'.het bestaanhet is
1 de dag van gouden zonlicht, da: oogen en
1 iiarten drenkt met warmen gloed, en vol
vertrouwen ziet men uit naar de toekomst,
die zooveel zaligheid bergt in haar schoot.
I Maar aiies gaat voorbijook de luidende
1 klokjes van het spel der liefde verklinken,
ook de zon van den meest glorievollen dag
1 gaat onder en de smart komt om teleur
stelling, de wanhoop, het groote leed. om
dat de kostbare vaas van jonge liefde brak.
1 Het groote leed schijnt onoverkomelijk; geen
lichte morgen Z3l meer dagen na der, zwar
ten nacht, die de door smart geslagen men-
schenziel omhult, geen hoop slaat haar kleu
rig weefsel om het donker beeld der toe
komst. die is als een bedreiging.
Toch komen en gaan de uren en als
vreemde wondervogels uit een sprookje
dragen zij op hun wiekende vleugels telkens
weg een stukje van den centenaars zwaren
last. die ondraaglijk scheen. lot de smart is
gestild, tot de last is weggenomen en nieuwe
droomen komen, visioenen van eerzuchtige
verlangens, wier bevrediging de rijpere, zoo
genaamd verstandige man of vrouw begeert.
Een streven om iets te beteekenen in de
wereld, een pogen om naam te maken, in
kleiner of grooter kring, is het nieuwe spel,
dat de mensch met het leven speelt. Doch
als de begeerte wordt vervuld en de schaal
met het gewenschte ooft wordt gereikt aan
den eerzuchtige, dan blijken het Sodoms
appelen te zija en hun smaak is bitter.
Voorbij de droom van liefde en eerzucht,
en de oud geworden mensch buigt het hoofd,
dat vergrijsde in het zoeken, in de vruebte-
looze jacht naar de diagen, die voorbijgaan,
buigt het hoofd naar de aarde en verlangt
naar rust. Geslagen door Jen golfslag van
den stroom der durende verandering spoelen
wrakken van menschenlevens aan op de kust
der eeuwigheid, levens, die ondergingen in
de zee van den tijd, omdat zij niet koersten
in de richting van het eenwige, omdat zij
het vergankelijke, de snel wegschitterende
glansen kozen boven het stabiele, der ver
schijnselen kern, die niet vergaat.
De vreugde gaat voorbij, maar ook de
smart, en dit is een troost voor hen, die,
omdat zij dieper en fijner voelen dan de
massa, cok meer lijden dan de massa.
In de voortdurende wisseling der dingen
is niets bestendig dan de verandering en
volgt er op den dag een nacht en op den
nacht een nieuwe dag
De wereld gaat voorbij en haar begeer-
lijicheid.
Beseffen wij de waarheid der door Scho
penhauer in zijn «Parónesen und Maximen*
geciteerde woorden
>Ist eiaer Weit Besitz fur dich zerTonnen,
Sei nicht in Leid darüber, es ist nichts;
Und hast Du eir.er Welt Besitz gewonnen.
Sei nicht erfreut darüber, est ist nichts.
Vorüber gehn die Schmerzen ur.d die
[Wonnen
Geh'n an der Welt vorüber. es ist nichts*
dan verheugen, wij ons niet al te zeer om
's werels vreugden, noch bedroeven ons te
erg om 's werelds smarten.
Het is slechts het niets der wereld, dat
voorbijgaat en niet het eeuwige, dat zich
openbaart in der dingen tijdelijkheid. Dat
blijft en is de onvergankelijke kern. het
wezen van hetgeen in den vloed der veran
dering ten onder gaat.
De vormen, waarin het leven zich kleedt,
worden verbroken, doch het leven zelf is
onsterflijk.
Evenals de bladeren aan den boom ont
vallen als de herfststorm waait, dcch de
boom blijft, die zich bij de komst der lente
met versche loovers tooit, zoo komen en
gaan de verschijnselen en komen opnieuw,
zoo vervluchtigen de wanen des levens en
verstuiven, verdord en verschroeid onder den
adem des tijds. Maar het wezen blijft.
Het spel der liefde komt aan zijn einde,
maar de l.efde, die twee menschenzielen
samenvoegde in goddelijke omhelzing, blijft
en zegent eiken levensdag. Het spel der
liefde is een spel der zinnen en gaat met
den tijd voorbij doch hetgeen ontspringt
aan de bronnen der ziel is onuitputtelijk als
die peillooze bronnen en draagt het ken
merk van zijn eeuwigen oorsprong.
Het spel der eerzucht, dat zich richtte op
de dingen der aarde, gaat voorbij en baart
teleurstelling, maar de eerzucht d»r ziel. die
niets anders begeert dan de verwerkelijking
van den Goddelijken Wil. is oi.breekoaar
en heeft het blijvende aan zich.
Wat voorbijgaat, is altijd het betrekkelijk
waardeloozewat blijft, is hetgeen zich tijde
lijk in vergankelijke vormen hulde het leven
dat onsterflijk is en niet kan vergaan.
Zeker, er is weemoed in de vergankelijk
heid der dingen, er is iets droevigs in het
weten, dat onze blijde dagen zullen onder
gaan in nevelen, dat ons lang gewenscht en
eindelijk verkregen geluk, broos is en ijl
als een waterbel, die door een ademtocht
uiteenspat.
Is niet onze levensweg bedekt met scher
ven van veel kostbaars, dat brak door den
tijd, en worden niet moeilijker de reis en
pijnlijker de voeten naarmate wij
vorderen op dien weg?
Het vergankelijke der dingen is hetgeen
ons doet lijden en menig menschenhart wordt
gekneusd en vertrapt door de geweldige
smart der tijdelijkheid, die over menschen
harten treedt en ze vaak breekt tot ruinen.
Dat is hetgeen den mensch maakt tot pessimist,
het zien der eindigheid aller dingen, het
weten, dat in de teer ontloken rozeknop
reeds schuilt de kiem van het verderf, en
dat het jonge, mooie, bloeiende leven Is ge
doemd tot ouderdom en verval.
Maar wie zich niet blind staart op de ver
welking der dingen, doch door de schijnen
heenboort om te komen tot het wezen, zal.
ofschoon de eindigheid van al het geschapene
erkennend, zich een hooger optimisme ver
overen dan de aldagsmensch kent. Hij kent
de wonde, doch ook de balsem, die de wonde
heelen kan, want hij ziet in den woelenden
maalstroom der verandering het onverganke
lijke te midden van allen ondergang, bet
oneindige in alle eindigheden.
En als hij dit beseft, niet met zijn ver
stand, doch met zijn ziel, dan wordt in hem
geboren de wijsheid, die liefde is, en daalt
over zijn leven een vrede, die is uitgegaan
boven smart en vreugde beide.
Uit «Eenheid*.
Scheurpapier.
In een bij de flrma Teulings te 's-Herlogen-
bosch verschenen brochure, getiteld «De
oorlog en het volkenrecht», wijst Staatsraad
prof. Struycken er op, hoe in dezen oorlog
niet slechts aan éen kant, doch aan alle
zijden men zich eenvoudig niets laat gelegen
liggen aan de plechtigste overeenkomsten.
Ikzelf, zegt hij, heb als docent in bet
volkenrecht mijn leerlingen steeds gewaar
schuwd voor den s c h ij n van recht en
vrede, waarin de volken leefden, maar
daarnaast toch ook als mijn vav.e overtui
ging uitgesproken, dat ten minste de uit
drukkelijk tusschen de Staten overeenge
komen regelen van oorlogsrecht in een
oorlog tusschen beschaafde volken stipt zou
den worden nageleefd. Ik wist wel, dat er
in militaire kringen in de groote Staten velen
waren, wien zelfs het weinige, dat in Den
Haag is overgeengekomen nog te veel
was. maar ik vertrouwde vast, dat zij bet
zich toch aan hun eer en waardigheid ver
plicht zouden achten, zich nauwgezet naar
die regelen te richten, De Balkanoorlog deed
reeds een werkelijkheid zien van geheel
anderen aard. Mijn vertrouwen bleef; wij
gevoelden ons immers zooveel beschaafder
dan de half-barbaarsche volken van het
BalkanschiereilandToen kwam deze oorlog.
Dat Duitschland, in strijd met de nog in
190.2 uitdrukkelijk herhaalde neutraliteit*-
garantie, zonder waarschuwing zelfs, Luxem
burg deed bezettendat het schond de
neutraliteit van België, die het zoo dikwijls
en nog kort te voren had verzekerd te
zullen eerbiedigen, het schokte diep ons
rechtsgevoel, maar men wist het zoo
dikwijls werden reeds polldeke tractaten
geschonden, als ze strijdig waren met
politieke of strategische belangen. En deze
schending kwam niet geheel onverwacht.
Maar van het oorlogsrecht, dat de geheele
Statengemeenschap pas plechtig had bekrach
tigd. verwachtte ik nog steeds stipte naleving.
1 En wat is ervan gekomen? Legt naast de
couranten, die gij dagelijks leest, de ver
schillende convention, en gij zult het weten.
Weten, dat noch in den landoorlog, noch in
den zeeoorlog, noch in de verhouding tus
schen de oorlogvoerenden, noch In die tot
de neutralen, in ernst aan die tractaten wordt
gedacht. Is het wel noodig. voorbeelden te
noemen? Denkt aan den regel, dat geen
oorlog mag worden begonnen zonder oorlog»-
verklaring of ultimatum. Denkt aan de rege
ling van de houding der troepen ten opzichte
van de burgerbevolking bij den Inval en na