Stadsnieuws.
^arktp
HaLYf^ajTl"!
de bezetting. Schenen niet de beste gedach
ten van het Haagsche tractaat daaraan ge
wijd? Werd niet in het bijzonder voor die
ongelukkige burgers, die alle ellende van
den oorlog hebben te ondergaan, en die, hoe
het bloed ook kookt en bruischt, vader-
landsioozen hebben te leven en te zwijgen
en te zwijgen en te dragen, hetgeen de vij
and hun oplegt, een beroep gedaan op >les
lois de l'humanité et les exigences de la
conscience publique"? Had men uit eerbied
voor het nationaal gevoel het hun niet zoo
gemakkelijk gemaakt, zich als oorlogvoe
renden te doen aanmerken? Heeft men hen
immer als zoodanig behandeld? En hoevele
menschlisvende bepalingen om hun lot drage
lijk te maken.
Te hunnen behoeve werd bepaald, dat in
het bezette gebied, tenzij in geval van abso
lute noodzakelijkheid, de wetten van het
land moeten worden geëerbiedigd; dat de
eer de particuliere eigendom en de gods
dienstige overtuigingen moeten worden ge
ëerbiedigd; dat de private eigendom niet
mag worden verbeurd verklaarddat nimmer
mag worden geplunderd; dat nimmer gemeen
schappelijke straffen op de bevolking mogen
worden gelegd voor de daden van enkelen
dat zelfs geen op heeterdaad betrapt spion
zonder voorafgaand vonnis mag worden ge
dood; dat geen requisities rnogen worden
gevorderd dan ter voorziening in de behoef
ten van het bezettingsleger, en dat ze
jaarsrede uitspreken, terwijl de heeren L.
Ruygrok, cellist, en J. van Drancn, violist,
in aansluiting met de rede gewijde muziek
zullen ten gehoore brengen.
De Eerste Kamer nam na langdurig debat
doch zonder hoofdelijke stemming aan het
wetsontwerp tot overbrenging van de Ar-
beidsverzekering naar het Departement van
Financiën.
De dienst van den Rijks-telefoon aan het
post- en telegraafkantoor hier is met ingang
van heden weder normaal.
Dat is op werkdagen van 's ochtends 8 tot
'savonds 9 uur; op Zon- en feestdagen van
8 tot 12 en van 1 tot 2.
Natuurlijk blijft het kantoor voorloopig het
geheele etmaal door geopend voor dienst
gesprekken.
Nader wordt gemeld, dat bij de spoorweg
maatschappijen nog voldoende kolenvoorraad
is om den meer uitgebreiden treinenloop te
handhaven tot half Februari.
Om zeker te gaan, zal echter met ingang
van 1 Januari een beperkte goederendienst
worden ingevoerd.
De Burgemeester houdt aanstaanden Zater-
dag geen spreekuur.
De tijdelijke Gemeentelijke Arbeidsbeurs
moge zij spoedig voorgoed ook hier zijn
ingesteld zal met ingang van 1 Januari
overeenstemming moeten zijn met de bestaans- geopend zijn op werkdagen van S uur tot
half 2 en van half 7 tot half S, des Zater
dags echter alleen van 8 tot 1.30.
Herinnerd zij, dat met ingang van morgen
de kippenmarkt wordt verplaatst van den
Hof naar het Havik.
Het plaatselijk steun-comité mocht ontvan
gen als baten van de uitvoeringen der
tooneel-vereeniging «Vriendenkring» f 24.50
en van het zangkoor van mejuffrouw Ellie
Geuer f 55.50.
De heer H. J. Viester behaalde de hoofdakte.
De heer W. van Hassel verwierf de La
gere akte Fransch.
Volgens «Hdbl.» en «N. Rott. Crt.» zal
het garnizoen van Hoorn worden overge
plaatst naar Amersfoort en zal te Hoorn
worden gevestigd het depot van discipline.
Een viertal Belgische officieren, die hier
sedert 11 October op eerewoord vertoefden,
vertrokken gisteravond om 6 uur naar Urk,
waar zij thans zijn geïnterneerd.
Dr. P. G. Tiddens, Directeur der Hoogere
Burgerschool, leidde gister in de te Amster
dam gehouden buitengewone algemeene ver
gadering der Vereeniging van leeraren bij
het Middelbaar onderwijs in de vraag
«Moet de Hoogere Burgerschool, of de
---- inrichting die daarvoor in de plaats zal
geankerde contactmiinen niet anders mogen s r,
j komen, een 5-jarigen dan wel een 6-jangen
worden crele?d dan zoo. dat ze na een uur uu
cursus hebben».
Spreker, die verklaarde diep respect te
bronnen der bevolking; dat de bezittingen
der Gemeenten en van particuliere Banken
niet mogen worden in beslag genomendat
niet-verdedigde steden op geen wijze mogen
wore ;n aangevallen of gebombardeerd en
dat aan ieder bombardement een waarschu
wing moet voorafgaan; dat bij belegeringen
en bombardementen alle noodige maatregelen
moeten worden genomen om de gebouwen,
gewijd aan den godsdienst, kunsten, weten
schappen en weldadigheid, historische monu
menten, hospitalen, te sparen, terwijl onder
bombardement ook het werpen van bommen
uit ballons zou zijn te begrijpen.
Herinnert u, dat krijgsgevangenen met
menschlievendbeid moeten worden behandeld
dat iedere oorlogvoerende Staat is, een inlich
tingsdienst hehoort te organiseeren betreffende
de geïnterneerden, ter geruststelling van
heazelven en ran angstige verwanten. Be
denkt, dat net verboden is, de rechten en
vorderingen der onderdanen van de tegen
partij vervallen, geschorst of niet-ontvanke-
lijk in rechten te verklaren verboden, geen
kwartier te geven verboden, de uniform
van den vijand te dragen. Geeft er u reken
schap van, dat de neutrale Staat niet ver
plicht is, den uit- en doorvoer te verhinderen
van goederen naar de oorlogvoerende Staten,
2elfs niet van munitie en wapenen, voor de
Regeering on de troepen bestemd dat niet-
worden gelegd dan zóo, dat ze na een uur
ongevaarlijk worden, en dat verankerde
cootactmijnen niet anders mogen worden
gelogd dan zóo, dat ze na een uur onge
vaarlijk worden, en dat verankerde mijnen
zóo moeten zijn ingericht, dat ze ongevaar
lijk worden, zoodra ze van hun ankers zijn
losgeraakt, enz. enz.
En laat ik nu zwijgen over de Londen-
sche Conventie. Engeland heeft ze niet ge- j
ratificeerd, beschouwt zich ook niet erdoor
gebonden. De Engelsche Regeering be- l
heerscht naar eigen inzicht den handel der j
neutralen en wraakt en belemmert dien
handel, waar slechts de mogelijkheid bestaat,
dat de goederen naar het land van den vijand 1
worden vervoerd. Als contrabande wordt j
feitelijk beschouwd niet alleen hetgeen be
stemd is voor de vijandelijke Regeering en
troepen, maar al hetgeen bestemd is voor
het vijandelijke volk. De Noordzee is tot
oorlogsterrein verklaard. Het gaat niet meer j "0°gescn001» ?e -
om de vraag, of de Londensche Conventie ,rede?' recds lhan!.te Ver.enging
zal worden nageleefd, maar of men zich
hebben voor de cultuur der oudheid, doch
het ongewenscht te vinden, daarin eiken
jongen les te geven en die betoogde, dat
andere leervakken op de zelfde hoogte staan
als het Latijn, verdedigde de 5-jarige
Hoogere Burgerschool op de volgende
stellingen
1. De opleiding, die de tegenwoordige
Hoogere Burgerschool met 5-jarigen cursus
aan haar leerlingen geeft, mag als alleszins
voldoende worden beschouwd, zoowel uit
een oogpunt van algemeene ontwikkeling
als wat betreft de voorstudie der leerlingen,
in verband met hun, mede krachtens hun
eind-diploma, te kiezen carrière.
2. De leeftijd, waarop o. a. zij, die als
abituriënten der H. B. S. hun vak-opleiding
ontvangen aan Universiteit of Technische
Hoogeschool, het practische leven binnen-
nog kan beroepen op de Declaratie van
Parijs van 1856.
Genoegwie de werkelijkheid van dezen
oorlog aan zijn oogen laat voorbijgaan,
schrikt aan alle zijden voor het schrille con
trast tusschen oorlogspractijk en oorlogsrecht.
In de Remonstrantsche kerk wordt aan
staanden Zondagochtend om 10 uur weer een
godsdienstoefening voor jongelieden gehou
den en 's avonds om 7 uur een dienst voor
de gemeente.
Een vriendelijke hand schrijft ons:
De religieus-socialistische samenkomsten,
welke tot dusver werden gehouden in >Ons I
Huis«, zullen in het vervolg beurtelings I
plaats vinden aldaar en in de Doopsgezinde
kerk.
Aanstaanden Zondagavond om half zeven
heeft de eerste samenkomst plaats in het
kerkje aan de Blankenheimstraat en tegelijk
zal dan eenigszins feestelijk worden herdacht,
dat bel een jaar is geleden, dat de eerste
bijeenkomst bier werd gehouden.
De heer Kees Meijer, uit Santpoort, schrij
ver vau >Het nieuwe leven*, zal een Nieuw-
van den duur der voorbereidende school met
éen jaar zou dezen leeftijd met het zelfdé
bedrag vermeerderen.
3. Speciaal onderwijs in cultuur der oud
heid worde niet ingevoerd op de Hoogere
Burgerschool.
4. Bij vergelijking van het Gymnasium
en de Hoogere Burgerschool als instituten
van onderwijs blijven motieven als die van
«fair play» en «concurrentie» achterwege.
5. De tegenwoordige H. B. S. eischt met
volle recht het jus promovendi, in de eerste
plaats in de medicijnen en in de wis- en
natuurkunde voor haar leerlingen.
Bij de besprekingen werd namens de
Vereeniging van Directeuren van Hoogere
Burgerscholen met 5-jarigen cursus verklaard,
dat deze met 31 van de 34 stemmen heeft
uitgemaakt, dat de Hoogere Burgerschool
een vijfjarigen cursus behoort tc hebben.
Men verzoekt ons, het volgende op te
nemen.
Van verschillende zijden wordt gevraagd,
op welke wijze de inschrijving op de 5 pCts.
Oorlogsleening moet plaats hebben door
middel van tusschenpersonen (bankiers, com-
missiounairs en makelaars in effecten) in het
bijzonder of dezen inschrijvingsbiljetten moe
ten overleggen van de particuliere personen
aan wie zij bun tusschenkomst verleenen.
Naar aanleiding daarvan deelt men ons
mede, dat dc Staat alleen te maken heeft
met degenen, die oen inschrijvingsbiljet tco-
kenen en inzenden en zich niet inlaat met
de vraag of de inteekenaar zulks voor zich
zelf doet dan wel ten behoeve van een ander.
Echter hebben personen, van wie het blijkens
hun beroep aan te nemen is, dat zij geheel
of grootendeels ten behoeve van anderen
inschrijven, aanspraak op een kwart percent
provisie over het hun toegewezen bedrag
hunner inschrijving, uit te betalen nadat alles,
waarvoor zij inschreven, door of namens hen
is gestort. Bankiers, commissionnairs, enz.
hebben geen mededeeling te doen van de
personen, voor wie zij inschreven vee!
minder een inteekenbiljet van dezen over te
leggen dan ingeval die personen prefe
rentie wenschen (tot ten hoogste f 10 000)
voor het bedrag, waarvoor de bankier voor
hem inschrijft. In dat geval moet de bankier,
enz, een verklaring van dien persoon over
leggen, dat hij preferentie wenscht en die
verklaring, waarvoor geen vorm of formulier
is voorgeschreven, aan zijn inschrijvingsbiljet
hechten, wanneer er meer zijn met een lijst.
Zijn er geen dusdanige verklaringen aan
het inschrijvingsbiljet van een bankier ge
hecht dan heeft hij, evenals anderen, alleen
aanspraak op preferentie tot een bedrag van
f 10000; in het andere geval heeft hij prefe
rentie tot het totaal bedrag der verklaringen,
met een minimum van f 10000
-De coupures zullen zijn f 100, f 250, f500
en f1000.
j Evenals de zangverecnigingen van dc
geheelonthouders hebben ook hun tooneef-
vercenigingen zich vereenigd onder den naam
Door Eendracht Sterk en met den heer
G. S. Grootkop als leider.
Blijkens advertentie in dit nummer wordt
in het bioscoop-theater aan de I.angstraat
met ingang van morgen vertoond de pracht
film »Nero en Agrippina». een meesterstuk
op cinematographisch gebied, dat overal een
zeer goede pers en reusachtige belangstelling
heeft.
Onder voorzitting van den heer A. M.
Tromp van Hflst werd Dinsdagavond
de najaarsvergadering gehouden van de
tuinbouw-vereeniging »Amersfoort«, welke
werd bijgewoond door 6 Bestuursleden en
6 gewone leden »een bewijs, dat alles loopt
als op rolletjes* werd van de Bestuurstafel
opgemerkt.
De notulen van 25 Mei werden gelezen
en ongewijzigd vastgesteld, met dank aan
den 2e Secretaris, den heer H. van der
Knoop.
De ie Secretaris deed vervolgens
eenige mededeelingen, aan welke we het
volgende ontleenen. Het uitgebreid verslag
zal weder worden geven in het voorjaar,
doch thans kan reeds meegedeeld, dat in
1914 de resultaten van den arbeid der ver
eeniging al heel goed merkbaar waren.
Aan de veilingen werd veel aangevoerd,
niet alleen uit Amersfoort en zijn onmiddel
lijke omgeving, doch ook uit den omtrek,
zelfs uit Nijkerk. Ook wordt hoe langer
zoo meer cultuur onder glas toegepast wel
een bewijs, dat het voorbeeld navolging
vindt en dat de resultaten worden erkend.
Door de crisis zijn de prijzen, vooral van
boonen en tomaten, lager geweest dan ver
leden jaar, maar toch was de opbrengst uit
den proeftuin nog f1700, waarvan f300
uit de nieuwe kas.
Ook de cursussen en vooral de wandel-
lessen in den proeftuin hebben veelgeleden
door de tijdsomstandigheden. Door de mo
bilisatie werden slechts 5 korte cursussen ge
houden, terwijl de overige niet konden door
gaan omdat de Directie van den Land
bouw geen verder subsidie toestond. Wel
werd voortgezet de 2-jarige tuinbouwcursus,
aan welken evenwel 2 leerlingen niet kon
den deelnemen, omdat zij in militairen dienst
werden geroepen.
De vereeniging verkeert in bloeienden
toestand en heeft ook in 1914 de bereiking
van haar doel belangrijk vooruitgebracht.
De Rijks-tuinbouwleeraar heeft de beplan
ting van den proeftuin goedgekeurd.
Tot Bestuurslid werd hierna met op éen
na algemeene stemmen herkozen notaris
Joh. Knoppers.
Deze bracht vervolgens als P e n n i n g-
meester de ontwerp-Begrootingvoor 1915
ter tafel. Zij werd vastgesteld op f 3300 in
ontvangst en uitgaaf met een post voor
onvoorziene uitgaven van f 78.
Ten slotte deelde de Onder-voorzatter, de
heer J. van der Wal Kz„ mede dat het
in het voornemen van bet Bestuur ligt, de
kweekers en de leveranciers aan de groenten-
en fruitveiling weldra bijeen te roepen, ten
einde te komen lot een Veilings-vereeniging,
vau welke de proeftuin lid kan zijn. Het is
beter, dat die veilingen komen geheel in
handen van de meest belanghebbendende
zaak loopt best en kan reeds heel goed op
eigen beenen staan.
Hierna werd de vergadering, die te 8.10
werd geopend, klokke half negen gesloten.
Naar de Centrale eierveiling werden gister
aangevoerd 9399 kipeieren, die f 7 a f 8.50
jier honderd deden, met een middelprijs van
f 7-35-
De eendeieren golden f6.25 6.5°, de
kippen 50 tot 60 cent per Kilo.
Er was llinke kooplust.
Dinsdagmiddag omtrent 2 uur was een
zeer fraaie zon-halo te zien en 's avonds te
gen 7 uur een prachtige maanregenboog.
Omtrent den Zuidwester-storm van Maan
dagnacht meldt het Kon. meteorologisch
instituut, dat hij in gemiddelde kracht nog
een weinig overtrof den zwaarsten storm,
die ooit te De Bilt is waargenomen.
Van middernacht tot 6 uur 's ochtends
bedroeg de gemiddelde windkracht 20 M.
per seconde bij den Noordwester-storm van
30 December 1904 was het gemiddelde 19.8.
De zwaarste stooten bedroegen 28 M. per
seconde, hetgeen overeenkomt met orkaan
kracht.
Van andere zijde schrijft men ons:
Gelukkig komt zoo'n storm niet elke week
voor. Menig jaar passeert zonder dat de
stormwind deze kracht bereikt. Wel daalt de
barometer meer tot 735 m.M.een daling
van 30 a 35 m.M. in twee etmalen is al zeer
belangrijk, maar nog niet kras, doch wan
neer dat plots gebeurt, wanneer dr weken
en weken kalmte en rust heeft geheerscht
in de luchtzee boven onze hoofden, dan heb-
hen wij aanleiding om ons ongerust te maken.
De diepe storm-depressie, die onze me
teorologische wereld zoo in rep en roer
bracht, is nu gelukkig voorbij. Maar of de
atmosferische rust spoedig zal terug keeren,
is een andere vraag. De kans is groot, dat
nieuwe depressies volgen en in ieder geval
kunnen wij bedacht zijn op surprises.
De politie hield Dinsdagnacht in de Heeren
straat twee kippendieven aan, die hun onguur
handwerk op den Heiligenbergerweg onder
Leusden hadden uitgeoefend. Den buit had
den zij in de voering van hun jas geborgen.
Een der vrienden, die 6 nog levende
kippen bij zich had, en de jas met 5 kippen
van den ander werden aangehouden en mee
genomen.
Die ander, evenzeer een heel goede be
kende van politie en justitie, werd heden
ochtend geknipt.
Hij had zich verscholen op een zolder
van zijn kosthuis aan de Teut.
Een der agenten, die niet voor een klein
geruchtje vervaard is, liep de zoldertrap op,
doch kreeg onverhoeds een slag op het hoofd
met een stok, die zóo hevig aankwam, dat
hij later heelkundig moest behandeld. Een
collega, bij wien een tweede slag afschampte
op de klep van zijn pet, schoot zijn revolver af.
Toen was 't vrij gauw gebeurdde man
werd onder hevig verzet gearresteerd en, na
verhoord te zijn, evenals zijn kompaan naar
Utrecht geleid en daar ingesloten.
F.r schijnt wel eens weer aan te mogen
herinnerd, dat het verboden is, zonder nood
zaak op de trottoirs te wielrijden.
En dat het heel gevaarlijk is, sinaasappel
schillen op straat te werpen.
Wenscht elkaar >veel heil en zegen
maar vooral weest elkaar ten zegen.
Het goede voorbeeld, door de patroons in
de bouwvakken gegeven, vond bereids na
volging bij de behangers-patroons.
Zoo werd uit den drang der tijden geboren
hetgeen de middenstands-vereenigingen reeds
zoo lang en zoo dikwijls vruchteloos tracht
ten tot uitvoering te brengen.
Geen jaar meer of de klanten zullen niet
beter weten dan dat zij contant behooren te
betalen en zij zullen den maatregel loven.
In het nu bijna afgeloopen jaar heeft het
liefdewerk »Oud papier* hier ter stede en
in de onmiddellijke omgeving verzameld
37 883 Kilo scheurpapier, waarvoor bij de
f300 is gemaakt.
0, laat dan
Zooals wanneer in feilen gloed
De huizen rond-ons brandend vallen,
En enkel eigen huis, van uilen
Nog vrij is van der vlammen vloed,
Zoo ligt ons land nog ongeschonden
Te midden van den wreeden strijd,
Al draagt ons volk den droeven tijd
En ziet en voelt der volk'ren wonden.
En als de scharen raadloos vluchten,
Van-over de grens, naar 't vrije land,
Dan reikt ons volk tot hulp de hand
Aan hen, die onder noodlot zuchten.
O! laat dan, burgers van een stad,
Die gastvrij in hun midden namen
Een deel van hen, die vluchtend kwamen,
En gul 'n rustplaats voor hen had,
O! laat naast 't mooie, dat ge deedt,
Uw hart, tot eigen kring zich wenden,
Tot hen, die vroeger welvaart kenden,
Thans dragen dicp-verborgen leed.
Zendt dan uw bijdragen of uw toezeg
gingen aan het plaatselijk steun-comité, ten
Stadhuize, kamer no. 5.
AMERSFOORT J0
Appelm f 4._~777
f4 - Nieuwe aardappLl,
aardappelen fo.- Yj
f f J'75 PM 10c s
i f i8< !L £"0,u'
Ï-' 1 5 ?er Kilo. 13
Kuikens fo.go i i
f 0.90. Ganzen fo - L
«uk.'BuiveT™.^
varkens fo.— fo
°-T' Ze«gni f 4'c-
4~ 1 Vette k
Aangevoerd waren
Appelen, i5 heet. Pe,ei
appelen; - heet Za.c
stuks Hoendereieren
300 Kilo Hooiboter-'
Magere Varkens; L A
slagerij; 50 Biggen; j
I