Dinsdag 23 Februari 1915. No 8534 64e Jaargang Stadsnieuws Uitgave van de Naamlooze Vennootschap „De Ainersfoortsche Courant, voorheen Firma A. H van Cleeff". HOOFD REDACTEUR F. J. 7REDZRZZS. AMERSFOORT. Verschijnt Dim dag-, Donderdag- en Zater dat avond. Abonnement per 3 maanden 1.— franco per post /i.i5. Advertentien 16 regels 60 cent; elke regel meer 10 cent. Bijregel abonnement reductie, waarvan tarief op aanvraag kosteloos. Legale, officleèle- en ontelgenlngs- advertentifin per regel 15 cent Reclames 1—5 regels ƒ1.25. Bewijsnummers naar buiten worden in rekening gebracht en kosten evenals afzonderlijke nummers 10 cent. Bij advGrtentlen van buiten de stad worden de Incasscarkosten In rekening gebracht. KORTXGRACBT 9. Postbus 9. Telefoon 19, KENNISGEVING. De Burgemeester van Amersfoort, Gezien artikel 41 der Gemeentewet, Brengt ter kennis van de ingezetenen, dat de Itaad dezer Gemeente zal vergaderen op DinB- dag 23 Februari aanstaande, des namiddags te acht ure. Amersfooit, 20 Februari 1915. De Burgemeester voornoemd van randwi.jck. Out Holland. Opgedragen aan Hannie, als antwoord op ,,Koud Holland". (Zie Amersfoortsche Courant van ,5 December 1914). O Holland, Holland, landekijn Van hart zoo ruim, in perken klein, Je bent niet koud, maar lief en goed En 'k huldig graag je mild gemoed. 'k Kwam vroeger wel eens langs je heen Om vlug je steden door te treên, Ik keek ze in, maar je harteklop, Je ziele ving ik daar niet op. Toen voelde ik mij zoo vreemd in 't land, Dat ik van ras me dacht verwant. Een massa volk, geen druk gewoel, Een stil gedoe, een koud gevoel, Geen blik, die hartelust verried, Geen fluksch gebaar, geen jolig lied, Geen leute lach, geen bruisend woord En 'k vond je landje een killig oord. En wijl in dolle vaart de trein Mij henenvoerde uit 't landekijn En voor mijn oog ontvouwen liet Een zonnig zicht in schichtverschiet, Een zicht van gouwen, frisch en rijk, Van weiden weeldrig groen en wijd Met grazend vee en watertocht, Nu droomrig kalm, dan stroomentocht Zich wisselend met dennenrij, En 't paars tapijt der stille hei En bloemenvelden, kleurentooi En dorpjes toch zoó lief en mooi Toen dacht k »0 volk van 't landekijn Hoe kan je toch zoo koud-stil zijn Bij 't heerlijkste natureschoon 't Niet uiten in een jubeltoon!* Maar 'k wist niet, hoe 't jou beviel Want 'k dronge niet tot in je ziel Waar heimlijk straalde een zonnekijr. Van fijn gevoelen, diep en rein. Toen wist ik niet, wat ik thans weet Nu 't levenslot, zoo bar en wreed, Me toch genadig was en wou Dat 'k in je schoot aanlanden zou En er ontboezmen al mijn smart, Het leed van mijn ontredderd hart. Zóo ver van land en gade en kroost. En rust er vinden, hoop en troost. »Wees welkom,* klonk er welgemeend »0 mensch die lijdt, die treurt en weent, »Ons menschenhart voelt met je mee En heelde graag je zielewee*. Dus werd ik in je haard geleid Zoo zonnig voi gezelligheid En trad langs 't Hollandsch huisgezin Het Hollandsch ware leven in. Daar trof 'k een volk bewondrenswaard Zoo innig-vrederijk van aard. Een gansch vrij volk, vroom en vroed Echt menschenvolk. vol cdclmoed Daar trof ik levens heerlijk schoon Het leven naar mijn zieledroom In breede vlucht, zoo rein ontvouwd Met liefde omkranst, op liefd' gebouwd. O gulle Hollandsche vriendenkring Die tot een Belgisch banneling Zoo hartelijk meevoelend boog Ik dank je, min je, schat je hoog. Vergeef me wat ik vroeger dacht. Mijn hart hervormt het thans met kracht, En houdt je diep er in getooid Daar bloeit gij steeds, daar kwijnt gij nooit. O Holland, Holland, landekijn, Van hart zoo ruim in perken klein Je bent niet kil, niet stug, niet kou Maar gul en lief en 'k houd van jou. In 't bosch. In stille eenzaamheid staan hoog de ranke [dennen en luist'ren naar 't weemoedig lied, dat zachte [zephir zucht, ik zie het bleeke zonlicht in hun toppen [spelen dat helder straalt uit nauw bewolkte lucht. Wat is het stil; wat eenzaam om mij henen, geen schepsel doet zich voor aan mijn rond [blikkend oog; ik zie alleen het groen van mos en dennen- zoomen en 't matte blauw van najaarshemclboog. Geen vogel zweeft thans door de ijle luchten geen eekhoorn vlucht verschrikt op 't hooren [van mijn tred; het woud is hoorbaar stil. als heeft het plech- lug dc handen opgeheven tot een nooit geleerd [gebed. Ik dacht mij groot als mensch, als koning [van de Schepping en 'k voelde mij zoo nietig in 't Heelal; Ik weet: mijn kroon ligt lang mij van het [hoofd geslagen, maar 'k weet niet, hoe ik hem weer tot mij [nemen zal. J. G. Gr. Bdh. ten Velde. Onze straatnamen. (INGEZONDEN.) Naar aanleiding van uw vraag over de spelling van den familienaam Oldenbarne- veldt (met d, dt of t aan het einde) ben ik zoo vrij, u te verwijzen naar de voorrede in de Nederlandsche uitgave (Herziene verta ling) van »Het leven en sterven van Johan van Oldenbarnevelt* door John Lothrop Motley. »Er blijft*, zegt deze Amerikaansche be oefenaar van onze historie, »mij nog een enkel woord te zeggen omtrent den naam van den Staatsman, wiens leven ik ga be schrijven. Zijne [sicwerkelijke naam, waar onder hij altoos in zijn eigen land is bekend geweest, is Oldenbarneveldmaar tijdens zijn leven, en doorgaans in de geschiedenis, van dien tijd af tot nu toe, werd hij zoowel door Engelschen als door Franschen Barneveld geheetenen deze schrijfwijze is zóo alge meen, dat zij na eenige aarzeling ook in dit werk is aangenomen*. In een noot wordt echter daaraan toege voegd: »De vertaler heeft zich veroorloofd den «wezenlijken*naam van Oldenbarne velt te bezigen, zooals die door den Staats man zelf geschreven werd. De redenen, door den heer Motley voor het volgen eener andere handelwijze aangevoerd, schijnen toch, vooral voor Nederlanders, minder afdoende te zijn*. Men bedenke hierbij, dat deze vertaling verscheen met een Inleiding van dr. R. C. Bakhuizen van den Brink", welke inleiding aldus eindigt: Enkele in het oog loopende misstellingen heb ik stilzwijgend doen ver beteren*. Indien Bakhuizen de door den ver taler aangebrachte verandering niet als een verbetering had aangemerkt, zou hij haar zeker niet hebben geduld. Het zou water in de zee dragen zijn de, namen op te sommen van geschiedschrijvers, die, evenals de vertaler van Motley, den «wezenlijken* naam van Oldenbarnevelt be zigen, zooals die door den Staatsman zelf geschreven werd. Na de verschijning van »Het leven en sterven* gaf Groen van Prinsterer zijn »Maurice et Barnevelt* in het licht. Trouwens de advocaat zelf onderteekende zijn laatsten brief, den 11 Mey 1619, uyt j (syne) kamer der droefenisse, aan (syne) scer lieve beminde huysvrouwe, kinderen, swagers en kintskinderen geschreven uwe seer lieve man, vader, schoonvader en grootvader, Johan 1 van «Oldenbarnevelt zooals men kan lezen 1 in het tweede deel van Motley, blz. 298, tenzij de brief aldaar verminkt is weerge- 1 geven. Amersfoort is met zijn Johan van Olden- barnevelt laan en Oldenbarnevelt-stceg in 1 uitnemend gezelschap en de t van Falise is geheel correct; d of dt ware een onkiesche verminking geweest van het laatste krab beltje*, door der grooten Amersfoortcr op schrift gesteld. Waar dan die d of dt vandaan komt? Vóór mij ligt „Maurice et Barnevelt" van Groen van Prinsterer en daarnaast deel II van Winkler Prins' «Geïllustreerde Ency clopajdic» (2e uitgave), waarin dit boek wordt aangehaald als «Maurice et Barneveld*. In dit zelfde deel heet het boek van Motley op blz. 223 «The life and death of Johan van Barneveld*, op blz. 595 «Life and death of John of Barneveld* en heet de advocaat doorloopend Joan van Oldenbarneveldt. 1 Zoo is mij ook bekend een uitnemende verzameling van taalopgavcn, waarin dead- vocaat bij afwisseling Oldenbarneveld en Oldenbarneveldt (dus met d en dt) alleen maar niet met zijn eigenlijken naam Oldenbarnevelt wordt genoemd. En toch leven wij in een tijd (of ligt deze reeds achter ons?) waarin aan de juiste schrijfwijze van woorden en namen nogal eenige waarde wordt gehecht. Slordigheid, achteloosheid, willekeur, alsook lachbare naftperij van vreemden («hij werd zoowel door Engelschen als door Fran schen Barneveld genoemd*) zijn echter nog steeds dc wereld niet uit. En daarom is het goed, dat wij, elk op zijn beurt, elkaar wat op de vingers kijken en ook eens tikken als goede Amersfoorters «van vreemde smetten vrij* onszelven en anderen houdende. LEZER. Aanvullings-agenda voor de openbare ver gadering van den Raad der Gemeente Amers foort op Dinsdag 23 Februari 1015. des na middags ten 8 ure. Voorstel van Burgemeester en( Wethouders tot aanvulling der Ver ordening. waarbij ter zake van be paalde ontvangsten der Gemeente wordt afgeweken van het bepaalde bij artikel 113 der Gemeentewet, Voorstel van Burgemeester en Wethouders om machtiging te ver- leenen, de noodige leveranties en werken aan de Gasfabriek bij onder- ha ndsche aanbesteding op te dragen. Voorstel van Burgemeester en Wethouders tot overneming van een tweetal stukjes grond aan het Sta tionsplein tegeno* er het hotel-restau rant «Bellevue". Burgemeester en Wethouders schreven onder dagteekening van 19 Februari aan den Raad Nu het eerste exploitatie-jaar van het Grondbedrijf achter ons ligt, zal weldra moe ten worden overgegaan tot het opmaken van de rekening. Ten einde de balans, winst- en verliesreke ning te kunnen samenstellen, diont vast te staan, op welke wijze moet worden berekend de kostprijs van den grond. Zooals bekend, worden alle in het bedrijf gebrachte grond voor de exploitatie als «en geheel beschouwden dit kan ook moeilijk anders, zoolang niet de verkaveling van de terreinen in bouwblokken in haar geheel is tot stand gekomen. Toch meenen wij, dat het niet juist zou zijn, een eenheidsprijs vast te stellen, door het geheele kapitaal om te slaan over den verkregen M2 grond. Zoodra mogelijk zal moeten worden overgegaan tot verkaveling en door nu te handelen gelijk bedoeld, zou het onmogelijk worden, later een juist beeld te scheppen van den toestand. Om te komen tot de basis, meenen wij. dat het aanbeveling verdient, den kostprijs op te zoeken, door voor elk terrein het aan tal Ma te deelen op de geschatte of boek waarde. Op een bijgevoegde lijst zijn de uitkomsten daarvan aangegeven. Ingevolge art. 2 der betrekkelijke verorde ning. wordt de boekwaarde verhoogd met de bedragen, door de Gemeente besteed aan werken ten behoeve van het in gereedheid brengen van den grond iot bouwterrein. Ook zal de waarde van den grond, voor straataanlcg gebezigd, mogen worden bijge schreven. Door deze invloeden zullen de zoocven genoemde prijzen kunnen worden verhoogd. Dit moet nu reeds het geval zijn met de gronden, gelegen aan den Kalkweg. aan Berg-Zuid en die, gelegen langs de Daam Fockc ma-laan, Dc wegen langs deze terreinen zijn even wel nog niet afgebouwd, zoodat ook de juiste kosten nog niet kunnen worden ver meld. Ten einde evenwel bij het opmaken van de balans, winst- on verliesrekening over 1914 zoo veel mogelijk den julstcn toestand nabij te komen, zijn dc kosten globaal be rekend, met dit resultaat, dat de op den staat vermelde kostprijzen voor de terreinen aan den Kalkweg worden verhoogd mot 7 cent, die aan Berg-Zuid met 7S cent en die aan den Daam Fockema-laan met 75 cent. Wor den bij verkoop van grond deze prijzen als kostprijzen aangemerkt, dan zal, in theorie, de winst bedragen het verschil tusschen den kostprijs en dien waarvoor de grond van dc hand is gedaan. In theorie, omdat het duidelijk is, dat de werkelijk gemaakte winst pas kan worden vastgesteld, wanneer alle gronden zullen zijn verkocht. Toch bestaat er tegen het volgen van deze theorie, naar het ons wil voorkomen, niet het minste bezwaar, indien er maar voor wordt zorg gedragen, dat aan de winst dc bestemming wordt gegeven, die zij moet hebben; namelijk in reserve brengen, of, wat in deze op het zelfde neerkomt, aanwenden tot schulddelging. Niettemin komt het ons wenschelijk voor, aan dc boven ontwikkelde wijze van bereke ning van den kostprijs iets toe te voegen niet het oog op de gevallen waarin schuld rust op den grond. Aangenomen werd do toestand op 1 Janu ari 1914. Handhaaft men ook voor volgende jaren dc ten aanzien van den eenheidsprijs verkregen uitkomst, dan wordt geen reke ning gehouden met de inmiddels betaalde rente van de schuld, rustende op do nog overgebleven terreinen. Om hiermede wel rekening te houden, dient de kostprijs elk jaar bijvoorbeeld met 3 pCt. te worden verhoogd. Dit te doen. is ook daarom wenschelijk, omdat het mogelijk blijft, dat in ecnig jaar rente moet worden bijgeschreven. Vindt dit plaats, dan wordt aangenomen, dat de waarde van den grond gelijk blijft, en dit hier aan te nomen, is veilig de verhouding van dc waarde tot do schuld ongunstiger, Door nu den kostprijs telkens te ver- hoogen, zal die ongunstige invloed worden geneutraliseerd; immers bij verkoop is ook de winst-marge kleiner geworden en vindt de schulddelging spoediger plaats. Vertrouwende, dat uwe vergadering deze denkbeelden zal declen, hebben wij de eer U voor te stellen, bijgaand ontwerp-bcsluit vast te stellen, hetwelk strekt om te be palen

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsche Courant | 1915 | | pagina 1