Donderdag 24
Juni 1915.
No. 8585.
64e Jaargang.
Uitgave van de Naamlooze Vennootschap „De Amersfoortsche Courant, voorheen Firma A. H; van Cleeff"
HOOFD-REDACTEUR
p. j. rasDSHiss.
AMERSFOORT.
Verschijnt Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond. Abonnement per 3 maanden 1.
franco per post /1.15. Advertentie!) 16 regels 60 cent; elke regel meer 10 cent. Bijregel
abonnement reductie, waarvan tarief op aanvraag kosteloos. Legale, officieële- en ontelgenings-
advertentiën per regel 15 cent Reclames 1—5 regels f 1^5. Bewijsnummers naar buiten
worden in rekening gebracht en kosten evenals afzonderlijke nummers 10 cent.
Bij advërtentien van buiten de stad worden de incasseerkosten in rekening gebracht.
BUREAU:
ZO&TSGRACST 9.
Telefoon 19.
KENNISGEVINGEN.
De Burgemeester en Wethouders van
Amersfoort
doen te weten, dat door den Raad dier
Gemeente in zijne vergadering van 4 Mei
1915 is vastgesteld de volgende verordening
Verordening tot wijziging der Bouw
verordening.
Eenig Artikel.
Het vierde lid van artikel 49 der Bouw
verordening, vastgesteld bij Raadsbesluit van
28 Februari 1911, wordt gelezen als volgt:
«Burgemeester en Wethouders kunnen van
het bepaalde in lid 1 en 2 vrijstelling ver-
leenen».
Zijnde deze verordening aan de Gedepu
teerde Staten van Utrecht volgens hun bericht
van den 7/16 Juni 1915,3e afdeeling No. 1316/
1064, in afschrift medegedeeld en door de
Gedeputeerde Staten van Utrecht bij besluit
van 7/16 Juni 1915, 3e afdeeling No. 1316
1064, goedgekeurd.
En is hiervan afkondiging geschied, waar
het behoort, den 22 Juni 1915.
Burgemeester en Wethouders
voornoemd
De Burgemeester,
Van RANDWIJCK.
De Secretaris,
A. R. VEENSTRA.
De Burgemeester en Wethouders van Amers
foort,
Gelet op art. 6 en 7 der Hinderwet,
Brengen ter kennis van het publiek, dat een
door de Directie der HOLLANDSCHE IJZEREN
SPOORWEG MAATSCHAPPIJ, ie Amsterdam,
ingediend verzoek, met bijlagen, om vergunning
lot het uitbreiden van hare Wagenwerkplaate
te Amersfoort, gelegen op d6 perceelen alhier,
bij het kadaster bekend onder sectie D, Nos.
2013, 2754, 2755, 2756, 1835, 2816, 281S en 883,
op de Secretarie der Gemeente, ter visie ligt,
en dat op Dinsdag den- 6 Juli aanstaande, des
voormiddags te half elf uren, gelegenheid ten
Raadhnize wordt gegeven oiu, ten overstaan van
het Gemeentebestuur of van éen of meer zijner
leden, bezwaren legen het uitbreiden van de in
richting iu te brengen.
Tot het beroep, bedoeld in art. 15, le lid der
Hinderwet, zijn volgens de bestaande jurispru
dentie alleen z\j gerechtigd, die overeenkomstig
artikel 7 der Hinderwet voor het Gemeentebe
stuur of éen of meer zijner leden zijn versche
nen, ten einde hunDe bezwaren mondeling toe te
lichten.
Amersfoort, 22 Juni 1915.
Burgemeester en Wethouders
voornoemd,
De Burgemeester,
Van RANDWIJCK.
De Secretaris,
A. R. VEENSTRA.
Amersfoort in beeld.
In ieder opzicht een Gulden boeck is de
Donderdagavond ons toegezonden uitgave
van de commissie, welke reeds zóo veel deed
om onze goede stad aantrekkelijk te maken
en thans »Amersfoort als woonplaats* het
licht deed zien ten einde er ook verre buiten
onze landspalen de aandacht op te vestigen.
De typografische uitvoering de vele
en geheel nieuwe cliché's in grisaille, de
tekst, naar de stadskleuren, in rood is
subliem en doet den verzorger, den heer
G. J. van Amerongen, alle eer aan.
Als straks iemand, terugkeerend, uit Insu-
linde, in den lees-salon van den stoomer het
boek ter hand neemt, om de mooie prentjes te
bekijken, zal hij vanzelf den tekst raadplegen.
Tien tegen éen, dat zij of hij zal zeggen
ik wist toch waarlijk niet, dat er in 't hartje
van ons land een zóo interessant stedeke
ligt, waar het zóo goed te wonen is. En
hij zal er eens gaan kijken en, zoo mogelijk,
er zich metterwoon vestigen. Behalve de
korte inleiding, jammer genoeg niet getee-
kend door de commissie met den leelijken
naam, die een zóo mooi boek deed samen
stellen we denken altijd aan de reclame
commissie voor de plaatselijke Inkomsten
belasting bevat de bundel een kort over
zicht van de Geschiedenis van Amersfoort.
Niet minder dan 28 heel fraaie kiekjes
verluchten dat overzicht, door dr. H. J. Reyn-
ders, den Gemeente-archivaris, geschreven,
óok een slechts aan zeer weinigen bekende
afbeelding van de Heilige Geest kapel, thans
verbouwd tot Luthersche kerk.
De heer Frederiks schetst Amersfoort als
woonplaats, waar «elck wat wils» vindt; mr.
Van Schaardenburg beschrijft de Amers
foortsche samenleving in 't bijzonder de uit-jes.
Dr. Jorissen zingt den lof van Amersfoort
uit medisch oogpunt en zegt daarin«mij
heeft de ervaring geleerd gedurende de ruim
achttien jaar dat ik hier als geneesheer ben
gevestigd, dat het aantal acute ziektegevallen
meestal gering en zeer weinig afhankelijk
is van weersveranderingen en temperatuurs-
verwisselingen» en elders: «de hoogere Ve-
luwe maakt, dat de koude Noordooster te
Amersfoort zich minder scherp doet gevoelen».
De heer Th. Wight behandelt ligging
van Amersfoort ten opzichte van spoor- en
tramverkeer.
Het Grondbedrijf wordt beschreven door
den heer A. R. Veenstra.
Het wonen le Amersfoort, door den heer
J. Schulte Nordholt. Een dozijn afbeeldingen
van oudere en nieuwere woningen zelfs
een in aanbouw zijnde villa versiert dit
hoofdstuk.
Do heer L, A. baron Van Ittersum geeft
alle denkbare inlichtingen over het plaatselijk
belastingstelsel.
Dr. H. W. de Boer beschrijft het kortelings
hier ingevoerd overheidstoezicht op voedings-
en genotsmiddelen.
De heer A. C. Koppejan, de Gemeente
bedrijven: electriciteit, gas en water.
Aan het onderwijs in al zijn schakeeringen
zelfs het militaire onderwijs— is een zeer
groote plaats ingeruimd, terwijl het Lager
onderwijs bovendien is behandeld door den
heer C. J. F. Prins. Wie het algemeen over
zicht schreef, wordt niet vermeldeen werkelijk
te groote bescheidenheid van den samersteller,
die letterlijk alles te dezer zake vermeldde.
De bladzijden 91 tot 117 zijn gewijd aan
hetgeen men zoo dikwijls noemde de kurk,
waarop Amersfoort drijft.
Dat de Openbare leeszaal en bibliotheek
in éen adem wordt genoemd met het onder
wijs wekt zeker geen verwondering.
Majoor A. Hogervorst beschrijft het rosa
rium van zijn lievelings-vereenigingmevrouw
T. van Assen vertelt van de Onderlinge
keuken en de heer Joh. H. van der Meiden
van den tuinbouw. Ook hier even moois als
interessante kiekjes; een zevental uit den
proeftuin.
Het geheel wordt besloten door een artikel
over de exploitatie van Gemeentelijke bouw
terreinen, door den heer C. G. Beltman, den
Gemeente-architect.
We meenen, dat de commissie goed zou
doen door dit boek ook in den handel te
brengen. Menig stadgenoot zal op menige
van de 132 bladzijden er zaken in aantreffen
kiekjes in vinden, die hij nog nooit had op
gemerkt.
Moge het kostelijke boek in ieder opzicht
voldoen aan de verwachtingen, welke de
commissie er met reden van heeft, Amersfoort
ten zegen.
Het (iïste Landhuishoud-
kundig congres.
Amersfoort zal van 13 tot 15 September
voor de derde maal de gastheer mogen zijn
van de in 1846 opgerichte vereeniging »Het
j Nederlandsch Landhuishoudkundig Congres*,
wier Beschermheer, der Prins de Nederlanden,
althans een deel der beraadslagingen zal bij
wonen.
Haar doel is de belangen van den lanö-
bouw te bevorderen, mede door het houden
van besprekingen van zoowel practischen
als wetenschappelijken aard.
Dinsdagmiddag werd in de groote zaal
van »Amicitia« door den Algemeenen Voor
zitter, mr. A. G. A. graaf Van Rappard,
uit Tiel, de Commissie van bijstand geïnstal
leerd.
De Voorzitter achtte het een groot
voorrecht, alle aanwezigen hartelijk welkom
te mogen beeten en nu reeds hen te kunnen
danken voor hun bereidwilligheid om deel
uit te maken van de commissie van voor
bereiding.
Aanvankelijk was 't het voornemen, het
congres te houden te Assen. Door de buiten
gewone tijdsomstandigheden moest dit plan
worden losgelatenniet het minst door de
vrees, dat de ligging van Assen af breuk zou
doen aan het bijwonen van het congres. Het
Bestuur mocht het daarop niet laten aanko
men, mocht niet toelaten, dat het zoo wel
geslaagde congres te Apeldoorn zou worden
gevolgd door een minder druk bezocht.
Daarom besloot het, om te zien naar een
meer gunstig- gelegen plaats en het vestigde
al spoedig zijn keuze op Amersfoort, in het
centrum des lands gelegen en bij vele leden
nog vol goede herinneringen aan de gast
vrije ontvangst in 1906, bij de oudere leden
zelfs in 1880 en bij enkelen in 1864.
Waren in de allereerste jaren der vereeni
ging allerlei feestelijkheden verbonden aan
de congressen, thans geldt meer uitsluitend
hef «labor omnia "incite (ernstige arbëid
overwint alles). Nochtans zal er gelegenheid
zijn tot ontspanning na zwaren arbeid, die
thans hoofdzakelijk zich beweegt op land
bouwgebied de dikwijls vermoeiende debat
ten doen, als wel vanzelf spreekt, velen
reikhalzend uitzien naar eenige verpoozing.
Ook de wetenschappelijke boog kan, even
min als de klassieke van Apollo, niet steeds
gespannen zijn. Daarom werden de heeren
uitgenoodigd, zitting te nemen in de Com
missie van bijstand, welke het aangename
met het nuttige zal trachten te verbinden.
Spr. uitte den hartgrondigen wensch, dat
ook hier het congres moge slagen en dat,
als we scheiden, een »tot weerziens* als
vanzelf wordt uitgesproken.
Spr. bracht vervolgens een woord van
dank aan het Eere-lid mr. J. C. graaf Van
Raadwijck voor zijn tegenwoordigheid en
was niet minder dankbaar aan mr. dr. F.
A. C. graaf Van Lynden van Sandenburg,
Commissaris der Koningin in de Provincie
Utrecht, die het Eere-voorzitterschap wel
beeft willen aanvaarden en aan mr. W. H.
de Beaufort, lid van de Tweede Kamer voor
het district Amersfoort, die het Eere-lidmaat-
schap aannam.
Niet minder dankbaar was spr. de leden
van den Gemeenteraad van Amersfoort, die
de financieele opoffering zich wel wilden
getroosten door welke het mogelijk is, dat
het congres hier wordt gehouden.
Hiermede verklaarde spr. de Commissie
geïnstalleerd.
Zij bestaat uit de heerenH. W. van
Esveld, R. G. Rijkens en N. Veis Heijii,
Wethouders van AmersfoortW. H. de
Beaufort, Voorzitter van het Utrechtsch Land
bouw Genootschap, te Maarn A. J. Looxmna
van Weideren baron Rengers, Onder-voor
zitter van het U. L. G„ te AmersfoortA.
M. Tromp van Holst, Voorzitter, H. Tromp
van Hols», Eerelid, en A, van den Hengel
Fz., D. Lam, P. van den Bremer en J. K.
Knottenbelt, Bestuursleden der afdeeling
Amersfoort van het U. L. G.mr. H. J.
Doude van Troostwijk, te NieuwersluisC-
J. Kneppelhout van Sterkenburg, te Drie
bergen G. C. Spengler, Secretaris van het
U. L. G., te Soestmr. S. G. van Weideren
baron Rengers, te Amersfoortjhr. G. F.
van Tets, Secretaris van Nos jungunt ros®,
te ZeistC. K. van Daalen, Rijks-landbouw,
te Utrecht; H. Lindeman, aldaar; C. J. Bie-
lemaD, Rijks-zuivelinspecteur, aldaar; H. B.
Hylkema, zuivel consulent, aldaardr. H.
Kroon en dr. B. Sjollema, leeraren aan 's Rijks
veeartsenijschool, aldaar J. Leendertz Cz.,
Rijks-tuinbouwleeraar aldaar; mr. J. baron
De Wijkerslooth de Weerdesteyn, Voorzitter
van den Stichtschen boerenbond, aldaar; mr.
G. J. A. Schimmelpennick, lid van de Tweede
Kamer, te RhenenA. A. Nengerman, te
De Bilt; H. B. Beaufort, pluimveeteelt-con
sulent te AmersfoortT. Swierstra, veeteelt
consulent, te ArnhemD. van de Grift, te
BaarnArend Lagemaat, te LeusdenJ.
Makker, te Eemnes-buitenH. W. Klerk
de Reus, Voorzitter, en Th. C. V. ter Maat,
Secretaris van Vreemdelingenverkeer, te
AmersfoortJoh. Knoppers, aldaarK. van
der Burg en dr. J. W. Jorrissen, leden van
de Provinciale Staten, aldaar; H. Gerritsen,
jhr. S. M. van Reigerberg Versluys, J. van
der Wal Kz., A. R. Veenstra en P. J. Fre
deriks, aldaarF. van Dissel, Inspecteur van
het Staats-boschbeheer, te Utrechten jhr.
Van Weede van Dijkveld, te Zeist.
Het Bestuur der vereeniging bestaat thans
uit de heeren: mr. A. G. A. ridder Van
Rappard, Voorzitter; H. J. Avis, te Mid-
woud; I. G. J. Kakebeeke, te Goes; A.
Rauwerda, te Leeuwarden E. Schrage, te
Assen; en A. G. Mörzer Bruijns, Secretaris-
penningmeester, te 's-Gravenhage, Heeren
gracht 42.
De Voorzitter deelde na deze opsom
ming mede, dat de leden van het congres
Maandag 13 September officieel ten Stad-
huize zullen worden ontvangen en dat
's avonds het congres wordt geopend. Dins
dag is een concert aangeboden en wordt de
officieele maaltijd gehouden. Ook Woensdag
ochtend wordt het congres voortgezet, ter
wijl 's middags een excursie wordt gehou
den naar de model-melkerij Vinkenhoef*,
naar den proeftuin van de tuinbouw-vereeni-
ging «Amersfoort» en naar het proef-foksta-
tion der V. P. N. bij »Birkhoven«.
De eerste prae-adviezen zullen 15 Juli
worden verzonden.
De beraadslagingen zullen grootendeels
worden gehouden in «Amicitia*.
Spr. verzocht de Commissie uit haar mid
den een Bureau te kiezen en noodigde de
aanwezigen, die nog geen lid zijn van de
vereeniging, toe te treden, hetzij voor éen
jaar voor f 3, hetzij tegen betaling van f 2.50.
Volgend jaar zal de vereeniging haar 70-ja-
rig bestaan herdenkenwie deze herdenking
wenscht bij te wonen, doet goed, niet lid te
worden uitsluitend voor dit congres.
Het Bureau van de Commissie van bijstand
werd hierna saamgesteld als volgtA. M.
Tromp van Holst, VoorzitterA. J. Looxma
van Weideren baron Rengers (Fornhese) ie
Secretaris; jhr. S. M. van Reigersberg Ver
sluys, 2e Secretaris; J. K. Knottenbelt (Vin
kenhoef) Penningmeester; J. van der Wa!
Kzn., excursie-commissie; Th. C. V. ter
Maat, huisvesting-commissieP. J. Frederiks,
pers-commissie.
Met een opwekking om propaganda te
maken voor het bijwonen van het congres
werd de vergadering hierna gesloten.
Productief maken van
terreinen.
De beer J. M W. Schmidt, te Baarn, gaat
in »De Eembode* verder in op hetgeen we
schreven over de mogelijkheid om vóór den
komenden winter de hoeveelheid leeftocht
te vergrooten, hetwelk door dat blad werd
overgenomen en, gelijk we te zijner tijd
eveneens vermei iden, door T. G., een zijner
medewerkers, werd uitgebreid.
De heer Schmidt schrijft nu:
T. G., geeft den raad aan het Gemeente
bestuur, de groote terreinen heide voor iets
anders te gebruiken dan voor uitsluitend
bouwterrein.
De ramp van den oorlog heeft de men-
schen tot nadenken gebrachtwij leven niet
meer in den tijd, dat vele menschen de ge-
dachte alleen gevestigd hadden om te genieten,
alles voor zichzelf op te eischen; nu komt
er kentering; wij zien nu een tijd komen,