915.
i
No
64e Jaargang.
■en Firma A. H. van Claeff".
burhau,
'rts: KOSTIORAOHT 8
,jlt Postbus 9. Telefoon 19.
Bü 1
dat de arbeiders met het noodige weerstands
vermogen probeeren. met dat middel hun
maatschappelijke positie te verbeteren. Maar
als zoo'n staking uitbreekt, onvoorbereid en
zonder eenig weerstandsvermogen, dan loopt
dat bijna altijd uit op een échec, óf voor de
werklieden óf voor de patroons. Nu wil ik niet
zeggen, dat als het feit er eenmaal toe ligt,
de vak-centrale het zich niet zal aantrekken;
maar het is beter, dat een staking of uitsluiting
goed voorbereid is. En ik bedoel hierbij zoo
wel de arbeiders als de patroons. Maar in elk
geval, de maatschappelijke belangen zijn beter
gediend wanneer een staking het gevolg is
van een weloverwogen besluit van een arbei
dersgroep, dan dat het spontaan geschiedt.
Feitelijk moet door elk individu in de maat
schappij worden ingezien, dat zijn beste be-
bescherming ligt in organisatie.
En daarom is het werkelijk beter, dat de
autoriteit van de vak-centrale wordt erkend.
Dan blijven ook B. W. of de Directeur
wie het dan ook zal zijn veel beter in
onmiddellijk contact met de menschen, wien
het aangaat. Ik heb het ook reeds in de ver
gadering van de afdeeling gezegd, ik zie er
groot voordeel in, dat de arbeiders dergelijke
dingen niet doen vóór zij weten, of zij over
het noodige weerstandsvermogen beschikken,
vóór zij weten, dat de strijd berust bij een
hechte organisatie. Doen zij dat niet, dan
komt daarvan allerlei, als het inzamelen van
geld, enz. enz., zooals wij dat al zoo dikwijls
gehad hebben.
Het is veel beter, dat dergelijke dingen
goed zijn voorbereid door een vak-centrale en
behoorlijk georganiseerd. En ik kan mij dan
ook niet begrijpen, dat, zooals B. W. hier
voorstellen, de Arbeidsbeurs slechts tot op
zekere hoogte neutraal moet zijn.
Zal zij werkelijk neutraal zijn, dan moet zij
zich onthouden van het verleencn van elke
bemiddeling in een dergelijk conflict.
De Arbeidsbeurs zal zeker altijd een neu
trale houding moeten aannemen tegenover
uitsluitingen en werkstakingen, en aan de
vak-centrale zal zij de beoordeeljng moeten
overlaten. Dat is het eenig juiste standpunt.
Ik heb zooveel ervaring op dat gebied.
Wanneer dergelijke dingen niet gebeuren
op den grondslag zooals ik dien mij voorstel,
dan geeft dat altijd een hoop maatschappelijk
leed. Zij behooren van de vak-centrale uit te
gaan, maar dan moet men de beoordeeling
ook aan de vak-centrale overlaten en daar
voldoende vertrouwen in stellen. En dan on
verschillig of dat een vak-centrale is van de
werklieden of van de patroons, want ik stel
mij als lid van den Raad volstrekt geen partij
in deze beide partijen. Maar de vak-centrale
moet erkend worden in dit geval.
Wat bedoel ik nu, M. de V,, met die ken
nisgeving aan B. W. en niet aan den
Directeur. Daarover loopen onze meeningen
tamelijk wijd uit elkander.
Ik stel mij zoo voor en ik ben van dat
idee door de beantwoording van B. W.
nog niet teruggebracht ik stel mij zoo
voor, dat, al da werkkring van den Direc
teur zeer delicaat zooals B. W. het
uitdrukken - hij toch in elk geval onder
vigueur van een instructie zal staan. Die
instructie zal worden ontworpen. Welnu, wan
neer B. W. er prijs op stellen, dal de
Directeur doet, wat zij zoo gaarne wenschen,
dan moeten a»j ook alles doen wat daartoe
leiden ka n.Wanneer nu in zijn instructie .be
paald wordt, dat de Directeur, na ontvangen
mededeeling van B. W., voor het bekend
maken van een staking of sluiting moet zorg
dragen, dan zal de Directeur natuurlijk on
middellijk mededeeling doen aan B. W.,
dat hij aan hun mededeeling gevolg heeft j
gegeven. Waarom nu, zeggen B. W., dat
het niet gewenscht is, dat de mededeeling
aan hen gebeurt, in pla^s van aan den Direc
teur? Omdat er een langefb administratieve
weg aan verbonden is. Ja, tot op zekere hoogte
hebben zij daar wel gelijk aan.
Er kan 's avonds om half 8 een conflict
uitbreken en dat zou dan, als op dat uur de
Beurs nog open is, aan den Directeur gemeld
kunnen worden, terwijl op dat oogenblik B.
W. als College niet te bereiken zullen
zijn. Dat is werkelijk waar.
Maar staat niet daartegenover het groote
voordeel, dat ik reeds heb genoemd in de
afdeeling, nl. dat wij altijd het volle recht
hebben, B. W. te interpelleeren. Daarom
zou ik er prijs op stellen, dat de kennisgeving
gericht werd tot B. W.
Nu is door U, M. de V., of liever door
het College van B. W., geantwoord, dat
de Raad evengoed het recht heeft, het College
over zaken van de Arbeidsbeurs te interpel
leeren, omdat de Directeur werkt onder ver
antwoording van B. W.
Ik veronderstel nu maar eens als een
instructie gemaakt wordt, moet nu eenmaal
met allerlei eventualiteiten rekening gehouden
worden dat de Directeur geen gevolg zou
geven aan wat zijn instructie bepaalt. Dan
zijn B. W. evengoed verantwoordelijk.
Goed. Maar dergelijke dingen behooren orga
niek niet in een verordening, maar in de in
structie van den Directeur te staan.
Ik houd dus vast, M. de V., aan hetgeen
ik heb Voorgesteld.
Verder heb ik nog voorgesteld, art. 3 aan
te vullen met deze alinea >Noch binnen de
Gemeente, noch in de plaatsen, tot haar ge
bied behoorende, ook voorzoover de Arbeids
beurs buiten de haar aangewezen plaatsen
als inlichtingsbureau optreedt, verleent ,;ij
eenige bemiddeling tot plaatsing of controle
op gevraagde arbeidskrachten bij werkstaking
of uitsluiting*.
B. en W. willen zich bepalen tot het op
hangen van eeii kaart in het wachtlokaal der
Arbeidsbeurs. Ik zegneen de Beurs moet
neutraal, gansch neutraal zijn. Wanneer er
een conflict uitbreekt^ moet het de taak der
Beurs zijn, buiten dat conflict te blijven. En
dat bereikt men niet alleen door een simpele
kennisgeving in het wachtlokaal van «Ie Ar- j
beidsbeurs. Wel, niet waar, wanneer de Beurs
als vanzelf, automatisch, krachtens de veror
dening ophoudt haar bemiddeling te verlce-
nen in zulke conflicten.
Ik zou dus veel verder willen gaan dai?
B. W. voorstellen. Nu weet ik wel, dat
B. W. verklaren zich aan te sluiten bij het
gevoelen van de Staats-commissie voor de
werkloosheid en ik lees dan: »haar memier-
heid heeft de wenschelijkheid uitgesproken,
dat de houding der Beurs bij werkstakingen
en uitsluitingen die moet zijn, welke haar in
het door ons aangeboden ontwerp is toege
dacht*. Nu is dat zeer goed mogelijk, maar
daar staat tegenover, dat er Gemeenten zijn,
die daarvan zijn afgeweken. Het is geen wet
van Perzen en Meden, M. de V. Dat lichaam
zal zijn maatschappelijke taak zeer zeker naar
behooren vervullen; daarover kibbelen wij
niet. Maar het is toch geen wet van Meden
en Perzen, dat wanneer dit ljghaam, dat in
Den Haag zetelt, iets wenschelijk acht, de
Raad dat maar zonder meer moet nakomen.
Er zijn toch' ook andere Gemeenten, zooals
Gouda en Enschede, meen ik wel, en Delft,
als ik mij niet vergis, die een dergelijke be
paling, als door mij voorgesteld, Lebben
ingevoerd.
promts
j vade-
De VoorzitterWanneer ik den heer
Hofland even mag antwoorden, kan ik in de
eerste plaats verwijzen naar het schriftelijk
antwoord van B. W. De heeren hebben
gehoord het belangrijk pleidooi van den heer
Hofland over de organisaties der werklieden
en dit noopt ons wel, daarop even nader in
te gaan. Door de heeren, di» natuurlijk met
belangstelling naar dit pleidooi hebben ge
luisterd, zal, daarvan ben ik overtuigd, aller
minst het nut der organisatie worden betwist
maar nu is de vraag of de conclusie, die de
heer Hofland heeft getrokken, wel geheel
juist is. Uit een organisatie-oogpunt gezien,
is het zeer wenschelijk, dat elke staking en
uitsluiting wordt beoordeeld door een orga
nisatie van arbeiders of patroons. Natuur
lijk krijgen die vak-centrales bij die beoor
deeling groote macht en ik kan mij begrijpen,
dat dit juist van arbeidersstandpunt zeer sterk
wordt toegejuicht, omdat daardoor de orga
nisatie wordt versterkt. Tot zooverre zal ieder
den heer Hofland gelijk geven; maar nu stel
ik deze vraag en kom ik ook tot het punt.
waarop de heer Hofland in bet laatste ge
deelte van zijn rede de aandacht heeft ge
vestigd. nl. dat de Arbeidsbeurs moet zijn
neutraal, gansch neutraal, gelijk de heer Hof
land zeide.
Mag nu de Arbeidsbeurs, indien zij neutraal
wil blijven, de beslissing of een staking of
uitsluiting al dan niet geoorloofd is. overlaten
aan een vak-centrale? Ik gelobf, dat als de
Raad instemt met het amendement van den
heer Hofland en de beslissing niet meer wordt
gelegd in handen van een neutraal orgaan,
dat juist dan de neutraliteit in het gedrang
geraakt en ik geloof dan ook, dat. op grond
van deze redeneêring. het amendement van
den heer Hofland moet vallen.
Nog een enkel woord zou ik willen zeggen
over de quaestie of de kennisgeving gericht
mucl TT or don aan den Directeur dan wol
B. W. Ik geloof werkelijk, heeren, dat
hierover niet veel woorden meer gezegd be
hoeven te worden. B. W., bij wie dagelijks
de stukken op het Stadhuis binnenkomen,
weten welk een omweg vele van die stukken
moeten maken voor zij aan hun bepaald adres
terecht komen. Daarom ben ik er sterk vóór,
die kennisgevingen onmiddellijk tot den Di
recteur te doen richten en niet eerst over de
schijven van B. W.
AIS 's morgens de post inkomt, komt die
eerst in handen van den Burgemeester, dan
van den Secretaris en doorloopt zóo de ver
schillende stadia eer zij op de eigenlijke plaats
van bestemming is aangekomen.
Daarom zou ik willen vragenwat is er nu
tegen, dat de Directeur zelf onmiddellijk de
stukken opent? De heer Hofland behoeft er
niet bang voor te wezen, dat de Raad B.
W. niet ter verantwoording zou kunnen roe
pen. Integendeel, B. W. blijven verant
woordelijk.
Vraagt een van de heeren nog het woord
De heer Hofland: Ja, M. de V ik zou
nog graag iets willen zeggen over het neu
trale standpunt der Beurs.
Hoe zien B. W. een dergelijken toestand,
wanneer de Arbeidsbeurs eenmaal functioneert
£tel, er breekt ergens een conflict uit. is het
dan niet bejer, dat op dat zelfde oogenblik
de Beurs zegtik weet niet, wie gelijk heeft,
ik bemoei mij er niet mee, ik matig mij geen
oordeel aan over het rechtvaardige of onrecht
vaardige van een staking of een uitsluiting.
Het moet altijd onrust wekken, voor beide
partijen, wanneer de Beurs zich op dat oogeu-
blik niet strikt neutraal houdt, maar voortgaat,
haar bemiddeling te verleenen. Ik herinner
van den heer A. C. Beljer, timmerman on
aannemer aan de Krommestraat, die, deelec-
triciteit benuttend, zich gaat toeleggen op de
machinale houtbewerking.
Door aanschaffing van zaagmachine, enz.
wordt dan het materiaal verwerkt tot deuren,
ramen, kozijnen, enz.
De electriclteits-levering van Gemeente
wege is in dit en veel andere gevallen het
middel waardoor de ambachtsbaas, de klein-
industrieel, zich kan vooruit werken.
De heeren J. H. Warning en A. Pijpers
verwierven de hoofd-akte.
Mejuffrouw G. Lap is benoemd tot onder
wijzeres aan de ie openbare Lagere school
te Nijkerk.
Het Mulo-diploma A werd behaald door
M. A. Grünwald, J. H. Mak en D. Snapper.
De nieuwbenoemde officieren, herkomstig
van den Hoofdcursus, zullen reeds aanstaanden
Maandag worden beledigd en in functie gesteld.
In den ouderdom van 68 jaar is te 's-Gra-
venhage overleden mr. H. C. I'. de Bruyn.
j tot 1912 Secretaris-generaal van het Depur-
tcment van Oorlog.
De bepaling, dat, bij oproeping onder de
j wapenen, de gehuwden bij den Vrij willigen
[Landstorm aanspraak kunnen maken op kost -
winnersgeld is thans uitgebreid tot alle cate
gorieën van kostwinners, dus weduwnaars,
die een gezin hebben te onderhouden, eenige
zoons eencr weduwe, enz.
Een zo-tal jongens van Jan de Wit, leden
van de afdeeling Amersfoort van den Vrij-
willigen Landstorm, zullen morgen deelnemen
aan een marsch over 35 K.M., uitgeschreven
door de Nederlandsche athletleke unie en de
voetbalclub U, D., te Deventer.
Hedenavond vertrekken zij per trein naar
Deventer, in volle veld-tenue met gerolde
deken, waar zij overnachten en morgenochtend
om 8 uur vangen zij den marsch aan.
Hebben de Lammert Slaapzak's en de Jan
Salie's, die onlangs onze infanteristen uitlachten,
die hier van zoo'n 35 K. M.-narsch terug
keerden, er wel eenig besef van, weik een
durf er toe behoort, zich op te geven voor
zoo'n marsch, met al hetgeen daaraan is ver-
bonden, nog afgescheiden van de reiskosten,
die iedere deelnemer uit eigen zak betaalt?
Ook uit de geïnterneerden-kampen bij
Soesterberg zal een aantal Belgen, mijnwer
kers van beroep, naar Heerion vertrekken
om, tegen het volle loon, werkzaam te worden
gesteld in de Staats-mijnen.
Ten bate van het Comité tot steun van
noodlijdenden In België zal de Franscho af
deeling van den tooneelkring der hier ge
ïnterneerden aanstaanden Woensdagavond in
sAmicilia* opvoeren het tooueelspel »L'homme
que assassina*. van Pierre Froudaye, een
succes-stuk van het Theatre Antoine te Parijs.
De geheele opbrengst zal worden afgedragen
voor dit menschllevende doel. Do medespe-
lenden ook de vrouwerollen worden bezet
door heeren ge»en dus niet alleen hun
talenten, doch dragen >ok de kosten.
Moge dit een aansporing te meer zijn om
de in ieder opzicht welverzorgde voorstelling
bij te wonen.
De waterpolo-competitio vangt morgen
middag klokke twee uur aan.
Aan de Centrale eierveiling werden gister
aangevoerd 58 134 kipeieren, die werden ver
kocht voor f6.70 tot f7,30.
De eendeieren golden f6.50 tot f6.65, de
kalkoeneieren fg tot f9.50 per honderd.
Jonge hanen deden 30 tot 45 cent, kippen
40 tot 47 cent per Kilo.
Morgen is hier alleen geopend de apotheek
van don heer C. M. M. Vermolen. Varken
markt (4, telefoon t6o.
De lantaarns van auto's en rijwielen moeten
volgende week uiterlijk kwart na achten, die