Zaterdag 25
September 1915.
No 8625.
64e Jaargang.
B IJ B L A D
kosteloos-
Aan- en Verkoop van alle fondsen
SAFE-DEPOSIT.
Stadsnieuws.
Uitgave van de Naamlooze Vennootschap „De Amersl'oortsche Courant, voorheen Firma A. H van Cleefl
HOOFDREDACTEUR
F. J. FREDERIKS.
AMERSFOORT.
Verschijnt Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond. Abonnement per 3 maanden 1.—
franco per post f 1.15. Advertentien 16 regels 60 cent; elke regel meer 10 cent. Bijregel-
abonnement reductie, waarvan tarief op aanvraag kosteloos. Legale, officleêle- en onteigenlngs-
advertentiën per regel 15 cent Reclames 15 regels f 1.25. Bewijsnummers naar buiten
worden in rekening gebracht en kosten evenals afzonderlijke nummers 10 cent.
Bij advërtentien van buiten de stad worden de Incasseerkosten ln rekening gebracht.
ZOETSQRAOET 9.
Postbus 9.
Bij dit nummer behoort een
|ie zich met ingang
van 1 October doet in
schrijven als abound,
ontvangt de tot dien
datum verschijnende
nummers
K E N N I S O E V I N U K N.
RAADSVERGADERING.
De Burgemeester van Amersfoort,
Gezien artikel 41 der Gemeentewet,
Brengt ter kennis van de ingezetenen, dat
de Raad dezer Gemeente zal vergaderen op
Dinsdag den 28 September aanstaande, des
namiddags te acht ure.
Amersfoort, 24 September 1915.
De Burgemeester voornoemd
Van RANDWIJCK.
Burgemeester en Wethouders van Amers
foort,
brengen ter openbare kennis, dat de Be
grooting der plaatselijke inkomsten en uit
gaven voor het dienstjaar 1916 door hen aan
den Raad is aangeboden en van af heden
op de Secretarie der Gemeente voor een
ieder ter lezing is nedergelegd, zoomede,
tegen betaling der kosten, algemeen ver
krijgbaar gesteld.
Amersfoort, 25 September 1915.
Burgemeester en Wethouders
voornoemd,
De Burgemeester.
Van RANDWIJCK.
De Secretaris,
A. R. VEENSTRA.
MAXIMUM-BROODPRIJS.
De Burgemeester der Gemeente Amers
foort maakt bekend,
dat met ingang van 27 September a.s.
1. de prijs van tarwebloem (gebuild in-
landsch, uitsluitend éen soort) is gesteld op
f 19.25 per 100 K.G.;
2. de prijs van tarwemeel (ongebuild) is
gesteld op f 16.35 per too K.G.;
3. dat de onder 1 en 2 vastgestelde prij
zen zijn netto-contant, af fabriek molen of
magazijn, voor bakkers en dergelijke ver
bruikers;-
4. dat de maximum-prijs voor brood is
vastgesteld per K.G. contant, afgehaald aan
bakkerij of winkel, voor:
gebuild tarwewaterbrood op 23 ct.
(rabbin, toezicht) 24
tarwehalfmelkbrood 24s
tarwemelkbrood 26
ongebuild tarwebrood (bruinbrood) 20
op broodkaart 12
De maximum-prijzen der brooden worden
dus in centen
1 pnd. 1.5 pnd. 2pnd
of of of
o-5 kg. 0.75 kg. ï'kg.
melkbrood (ongemerkt) 13 195 2(i
halfmelkbr. (gem. H.M.B.) 12-» 18» 24.r>
waterbrood (gem. W.A.B.) 1 iJ I7-' 23
Rabbin, toezicht 125 185 24
tarwebrood (bruin brood) 10 15 20
regeeringsbrood 6 12
Amersfoort, 24 September 1915.
De Burgemeester voornoemd,
VAN RANDWIJCK.
Bulgarije.
Generaal jhr. Van der Goes geeft in de
*Arnh. Crt«. van Donderdag het is thans
wel zaak, ook te letten op den datum
in de volgende bewoordingen zijn meening
over het bericht, dat ook Bulgarije mobiliseert.
Terwijl in het Noordelijk gedeelte van
het Oostfront in de laatste dagen de Duit-
sche wapenen belangrijke voordeelen hebben
behaald, bereikt ons het bericht, dat de Bul-
gaarsche Regeering de algemeene mobilisatie
van het leger heeft bevolen, een gebeurtenis,
die in zijn gevolgen wellicht van zeer groote.
zoo niet van beslissende, beteekenis op den
oorlog zal worden en zeker van zeer groot
belang voor de Centrale Mogendheden moet
geacht worden.
Bedenkt men, hoe lang reeds en hoe drin
gend er gepoogd is om Bulgarije aan de
zijde der Entente te brengen, welke beloften
in geld en gebiedsuitbreiding zijn gedaan
om het over te halen om den oorlog aan
Turkije te verklaren en hoe de Entente den
bondgenoot Servië heeft geprest om den
cijns voor dat ingrijpen te betalen dan ge
voelt men niet alleen de beteekenis van
Bulgarije's houding als diplomatieke over
winning door de Centrale Staten, maar erkent
men ook den invloed op de Balkanstaten
der in het Oosten behaalde overwinningen.
Wel is waar is er ook van de zijde der
Centralen een belangrijke concessie gedaan
en heeft Turkije eenig grondgebied aan
Bulgarije afgestaan, maar dit staat niet in
verhouding tot de beloften der Entente, en
ware het niet, dat de oorlogskansen voor
haar zoo ongunstig stonden, dan had zij
stellig welden steun van Bulgarije verkregen.
Men kan toch bezwaarlijk beweren, dót
Bulgarije belangloos staat tegenover den toe
stand, en het zal nog moeten blijken of de
thans bevolen mobilisatie zal zijn een eerste
stap tot onverwijld werkdadig ingrijpen, dan
wel een geheel voorbereid afwachten van
het meest gunstige moment om aan te pak
ken. Dat Bulgarije's einddoel is de in bezit
neming van Servisch Macedonië staat even
wel vast, en dat het groote kans heeft, dit
doel te bereiken, is onder de gegeven om
standigheden nauwelijks twijfelachtig.
Er is reeds herhaaldelijk van verschillende
kanten beweerd, dat er een Servisch
Grieksch bondgenootschap bestaat, op grond
waarvan Griekenland zou ingrijpen indien
Servië door Bulgarije werd aangevallen; in-
tusschen is daaromtrent niets bekend met
zekerheid en ik geloof, dat Griekenland de
voorkeur zal blijven geven aan neutraliteit.
Of ook Roemenië neutraal zal blijven, is
een vraag, die mij minder gemakkelijk te
beantwoorden schijnt. Roemenië toch houdt
blijkbaar altijd nog rekening met Rusland
in de toekomst, al is de tegenwoordige toe
stand van dien buurman vrij ongunstig
bovendien heeft Roemenië gedurende den
oorlog, speciaal in de laatste maanden, ge
toond, dat het der Entente genegen is en
zich ten aanzien van het beletten van door
voer van munitie geheel en lijdelijk ge
schikt naar haar verlangen en zulks niet
tegenstaande het getuige was van den invoer
van munitie uit Amerika, uitsluitend ten
behoeve van Engeland en Frankrijk.
Intusschen zal Roemenië zich ook nog wel
eens ernstig bedenken vóór het Bulgarije
den oorlog verklaart en zich van de daaraan
verbonden bezwaren en gevaren terdege
ekenschap geven.
De Bulgaren hebben in den eersten Balkan
oorlog bewezen, dat zij een zeer strijdvaar
dig volk zijn, met welks leger niet valt te
gekscheren, terwijl het nu, casu quo, de hulp
van Duitschland en Oostenrijk zou hebben.
Bovendien is de Bulgaarsch-Roemeensche
grens krachtig versterkt; bijna geheel ge
dekt door den Donau, steunt haar verdedi
ging op de verschanste legerplaatsen en torten
Widdin, I.ons-Palanka, Rahowa, Svistor,
Roestjoek, Schoemla en Warna, de laatste
Banlsvereeniging H. L. A DULLAERT Co.
AMERSFOORT Scherpenzeel Soest.
L,aii«oKr«ctit OO - Tol. intero. 868
zoowel op binnen- als buitenlandsoh.e Beurzen.
LIPS' smeltproefvrije kluis. Nieuwste constructie.
drie verbonden door een spoorweg evenwijdig
aan de grens.
Op omstreeks 90 K.M. ten Zuiden van en
nagenoeg evenwijdig met die grens, strekt
zich het woeste Balkangebergte nit. Als ge
heel staat Bulgarije dan ook door natuur en
kunst tegen een aanval uit het Noorden
buitengewoon sterk.
Het komt mij dan ook voor, dat Bulgarije
zich door eventueel gevaar eener oorlogs
verklaring van Roemenië niet zal laten terug
houden om desgewenscht Servië binnen te
rukken.
De vraag nu, wat, de eigenlijke beteekenis
van de Bulgaarsche mobilisatie is, meen ik
als volgt te mogen beantwoorden.
Allereerst bestaat er blijkbaar verband
tusschen de Dinsdag ingeleide actie tegen
Servië door de Duitsch-Oostenrijksche troepen
aan den Donau en de Woensdag afgekon
digde mobilisatie in Bulgarije; neemt men
dit verband aan, dan ligt het voor de hand,
dat tusschen beide partijen de afspraak be-
taat, dat de Duitsch-Oostenrijksche troepen
Servië van uit het Noorden en de Bulgaarsche
troepen van uit het Oosten zullen binnen
rukken, de eerste richting nemende op Nisj,
de tweede op Uskub. Op deze wijze gaan
beiden langs den meest afdoenden en kortsten
weg op hun doel af, hetgeen voor Duitsch
land en Oostenrijk is, zich in het bezit te
stellen van de spoorbaan BelgradoNisj
Bulgaarsche grens, zoodat er over Servië eu
Bulgarije een vrije gemeenschap met Turkije
wordt verkregen, terwijl Bulgarije, zonder
zich te bekommeren over hetgeen in Noord-
Servië voorvalt, regelrecht bezit neemt van
Macedonië.
Dat dit einddoel, voor 't zoover het optreden
tegen Servië betreft, slechts kan worden be
reikt door het Servische leger te verslaan,
spreekt vanzelf, tenzij Servië er den voor
keur aan mocht geven, dit uiterste niet af
te wachten, maar, reeds onder den indruk
van het gevaar, afzonderlijk vrede te'sluiten.
Immers, hoe strijdvaardig en dapper het Ser
vische leger en volk ook mogen zijn, zij zijn
reeds in drie achtereenvolgende oorlogen te
zeer beproefd en verzwakt om ook nog dezen
schok met hoop op eenig gevolg te kunnen
doorstaan, terwijl zij op eenige hulp van hun
bondgenooten niet kunnen rekenen. Over
dekt als Servië zich in die oorlogen heeft
met een onvergelijkelijken krijgsroem, kan
geen blaam het treffen, indien het thans
in den steek gelaten en vereenzaamd
den vrede kiest boven hopeloos en nutteloos
verder strijden.
Men het in bezit nemen van Macedonië
zou Bulgarije zijn wenschen bereiken en zich
daartoe voorloopig bepalenmocht de begeerte
naar het bezit van de Grieksche haven Ka-
vala later te machtig worden en de omstan
digheden de voldoening van die begeerte
begunstigen, dan zou in elk geval de beves
tiging in Macedonië daarbij van groot belang
zijn.
Wat aangaat het bezit te verkrijgen van
een vrijen verkeersweg langs de spoorbaan
Boedapest—Belgrado en Sofia naar Konstan-
tinopel wordt hier een tweeledig doel beoogd,
t.w. een middel om Turkije te kunnen voor
zien van krijgs- en levensbehoeften en om
troepen naar het schiereiland Gallipoli te
kunnen overbrengen. Wat dit laatste betreft,
behoeft nauwelijks gezegd, dat de verschijning
van een betrekkelijk sterk Duitsch leger aan
het front aldaar meer dan waarschijnlijk er
toe zou leiden, dat de Engelsch-Fransche
expeditie zou worden opgegeven en Gallipoli
zou worden verlaten.
Het gevolg van deze oplossing der tot
dusver gebleken mislukking aan de Darde-
nellen zou zijn, dat het laatste en eenig be
lang, waarvan Rusland zich in dezen oorlog
mogelijk nog iets voorstelt, als rook zou ver
dwijnen, waardoor het wellicht er toe zou
komen, om mede in verband met den
binnenlandschen toestand een afzonderlijken
vrede met de Centrale Mogendheden te sluiten.
Op het gewicht van een zoodanigen stap
vestigde ik reeds vroeger de aandacht.
Met de bovenstaande beschouwing wil ik
geenszins te kennen geven, dat ik een g e-
1 ij kt ij dig oprukken der Duitsch-Oosten
rijksche en Bulgaarsche legers over de Ser
vische grens verwacht; waarschijnlijker komt
mij zelfs voor een wachten van Bulgarije
tot zich het resultaat der actie van de Cen
trale legers zal hebben doen gevoelen. Op
die wijze toch zou Bulgarije gemakkelijker
en met minder offers en minder sterke troe
pen zijn doel kunnen bereiken, zoodat het
meer krachten beschikbaar houdt tegenover
een eventueel optreden van Roemenië en
Griekenland.
Dat de Engelsche vloot casu quo tegen
de Bulgaarsche kust aan de Egeische Zee
krachtig zal optreden, is zeer waarschijnlijk,
zoodat ook hier tegen een eventueele landing
troepen beschikbaar behooren te zijn.
Met het oog op de overwegende beteekenis
der thans ingetreden phase op den Balkan,
zijn in de eerstvolgende dagen ongetwijfeld
belangrijke gebeurtenissen te verwachten.
In de Luthersche kerk hoopt morgenoch
tend voor te gaan ds. I. Hooykaas, Remon-
strantsch predikant hier.
Er zal een Rijks-commissie worden inge
steld tot herziening van de verschillende
pensioenwetten.
Men noemt mr. C. Aalberse, den vader
van het wetsontwerp tot beteugeling der
oneerlijke concurrentie, als opvolger van prof.
Greven, hoogleeraar in Staathuishoudkunde
aan de Rijks-universiteit te Leiden.
Burgemeester en Wethouders boden den
Raad aan de outwerp-begrooting der inkom
sten en uitgaven van de Gemeente voor den
dienst 1916, met de daarbij behoorende bijla
gen.
