Donderdag 4
November 1915.
No. 8642
66e Jaargang.
Stadsnieuws.
Uitgave van de Naamlooze Vennootschap „De Ainersfoortsche Courant, voorheen Firma A. H. van Cleeff'
HOOFD-REDACTEUR
F. J. FREDERIKS.
AMERSFOORT.
Verschijnt Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond. Abonnement per 3 maanden/i.
franco per postƒ1.15. Advertentiën 1—6 regels 60 cent; elke regel meer to cent. Bijregel-
abonnement reductie, waarvan tarief op aanvraag kosteloos. Legale,, officieele- en onteigenings-
advertentiën per regel 15 cent. Reclames 1-5 regels 1.25 Bewijsnummers naar buiten
worden in rekening gebracht en kosten, evenals afzonderlijke nummers, 10 cent.
Bij advertentiën van buiten de stad worden de incasseerkosten in rekening gebracht.
BUREAU
KORTEGRACHT 9.
Postbus 9, Telefoon 19
KENNISGEVINGEN.
De Gedeputeerde Staten der Provincie
U trecht
brengen ter kennis van belanghebbenden,
dat de Rekening der Provinciale inkomsten
en uitgaven over het dienstjaar 1913, be
krachtigd bij Koninklijk Besluit van xo Sep
tember 1915, No. 30, en de Begrooting der
Provinciale inkomsten en uitgaven voor het
dienstjaar 1916, goedgekeurd bij Koninklijk
Besluit van 9 October 1915, No. 50, inge
volge artikel 100 der Provinciale wet alge
meen verkrijgbaar zijn gesteld ter Provinciale
Griffie van Utrecht, elk tegen betaling van
fo.40 per exemplaar.
Utrecht, 25 October 1915.
VAN LYNDEN VAN SAN DEN BURG.
Voorzitter.
A. VAN DOORNINCK, Griffier.
LIJST
van eenige der meest voorkomende artikelen
met daarvoor aangenomen
maximum-prijzen.
(Deze prijzen hebben uitsluitend betrekking
op de gewone qualiteiten. De luxe-sortee
ringen, waarvoor in gewone tijden reeds veel
hoogere prijzen worden betaald, blijven buiten
aanmerking).
Deze Iyst vervangt de vorige.
Regeeringsbrood (bij ver
koop op broodkaart) per 1 K.G. f0,12
Tarwebrood (gebuild) -o,2 25
Tarwebrood (gebuild) (ge
bakken onder Rabbinaal
toezicht-o,235
Tarwebrood (ongebuild
bruin brood) -0,19
Roggebrood
Regeeringstarwemeel (bij
verkoop op meelkaart) -0,16
Tarwebloem (gebuild in-
landsch)- 0,25
Tarwemeel (ongebuild). -0,21
Boterc - 1,65
Volvette Goudsche Meikaas
met Rijksmerk. «0,5 K.G. - 0,62®
Volvette Goudsche Meikaas c -0,60
Edammer Meikaas (40-]-)2) -0,60
Volvette jonge Goudsche
en Edammer kaas met
Rijksmerk0,5 75
Volvette jonge Goudsche
kaas-0,55
Jonge Edammerkaas(40-J-)2) -0,55
Jonge Goudsche kaas (40-j-) 2) -0,50
Edammer en Goudsche kaas
30 2)- 0.425
Edammer en Goudsche kaas
(20 -H 2)-0,37s
Magere Edammer en Goud
sche kaas- 0,27s
Leidsche en Delftsche ko
mijnekaasc - 0,55
Friesche Nagelkaas -0,30
Rijst (grofmiddel Bassein
en/of Rangoon) 1 K.G.-0,22
Rijst (voorloop Bassein en/
of Rangoon) 0,24
Rijst (grof voorloop Bas
sein en/of Rangoon). -0,26
Havermout- 0,30
Suiker (witte geraffineerde) - 0,55
Margarine a)
Koffie (Santos, gebiande) - 1,16
Peekoffie (in pakjes) o.i KG. - 0,04
Cichorei - 0,03s
Raapolie
Boterolie 4)
Zout1 K.G. - 0,09
Zeep (zachte, witte of gele) c
Soda 4)
PetroleumLiter -o,n
De hierboven vermelde prijzen gelden voor
de maand November, behoudens vroegere
vervanging.
Klachten over niet-inachtneming van boven
vermelde maxima, alsmede wenschen om
voor bepaalde op de lijst niet-vermelde arti
kelen maxima vast te stellen, of wel om met
het oog op plaatselijke omstandigheden voor
eene bepaalde Gemeente wijziging in de
maxima te brengen, behooren gericht te
worden tot den Burgemeester.
Amersfoort, 1 November 1915.
De Burgemeester,
Van RANDWIJCK.
1) Een uniforme prijs voor roggebrood,
geldend voor het geheele land, kan, in ver
band met de zoo uiteenloopende bereidings
wijze in de verschillende Provinciën, niet
worden vastgesteld. Daarom zal zulks voor
elke Provincie afzonderlijk geschieden, i
overleg met de provinciale Rogge-commisf.ie.
2) Onder kaas, gemerkt 40-}-. 30 -J- of
20-J-, wordt verstaan kaas, welke respec
tievelijk 40 pet. of meer, 30 pet. ot meer of
20 pet. of n:eer vet in de droge stof bevat.
3) Van de grootste margarine-fabrieken
is de verzekering ontvangen, dat voorloopig
de prijzen der bekende merken niet zullen
verhoogd wordenmede met het oog op de
onderling uiteenloopende prijzen der verschil
lende merken wordt derhalve vooralsnog
eenvoudigsheidshalve geen maximum-prijs
vastgesteld.
4) Voor raapolie, boterolie en soda zijn
voorloopig geen maximum-prijzen vastgesteld;
zulks in vorband met de moeilijkheden, die
de aanvoer van koolzaad en soda uit het
buitenland ondervindt.
VERSTREKKEN VAN COKES.
Burgemeester en Wethouders van Amers
foort
maken bekend, dat op Maandag S Novem
ber a.s. een aanvang zal worden gemaakt
met het bezorgen van cokes aan hen, die
niet zijn aangeslagen in de Gemeentelijke
Inkomstenbelasting en een aanvraag tot het
verkrijgen van cokes hebben ingeleverd.
Geleverd zal worden 1 H.L. per week
tegen den prijs van 50 cent per H.L aan
huis bezorgd en tegen contante betaling.
Belanghebbenden worden verzocht, het
verschuldigde geld gereed te houden, ten
einde daardoor een vlugge bezorging te be
vorderen.
Niet-aangeslagenen. die nog geen aan
vraag hebben ingediend, kunnen daarvoor
alsnog ten Gemeentehuize een aanvraagfor
mulier bekomen.
Amersfoort, 3 November 1915.
Burgemeester en Wethouders
voornoemd,
De Burgemeester.
VAN RANDWIJCK.
De Secretaris,
A. R. VEENSTRA.
De Burgemeester van Amersfoort
brengt, ter voldoening aan de aanschrijving
van den heer Commissaris der Koningin in
de Provincie Utrecht van 1 November 1915,
4e afdeeling, no. 3205, ter kennis van belang
hebbenden, dat in de Gemeente Polsbroek een
geval van mon.l- en klauwzeer is voorgekomen.
Amersfoort, '2 November 1915.
De Burgemeester voornoemd,
Van RANDWIJCK.
Kieswet-herziening.
Te gelijk met de Regeeringsvoorstellen
nopens de veranderingen in het 2e, 3e en 4e
Hoofdstuk der Groudwet zijn voorstellen in
gediend tot verandering van de additioneele
artikelen dier wet, ten einde de Kieswet, de
Provinciale wet en de Gemeentewet in over
eenstemming te brengen met de Grondwet.
Het ontwerp schrijft voor, dat de ook de
verkiezingen voor de Tweede Kamer zullen
geschieden langs den weg van evenredige
vertegenwoordiging. De indeeling van ons
land In 100 kiesdistricten vervalt; voor de
verkiezing van de leden der Tweede Kamer
zal het Rijk worden ingedeeld in 18 kies
kringen, niet een andere naam voor de
tegenwoordige kies-districten, maar juist
om den nieuwen kieskring daarvan terdege
te onderscheiden en goed te doen uitkomen,
dat aan het nieuwe begrip geenszins de ge
dachte is verbonden aan een territoir, waar
binnen een bepaald aantal afgevaardigden
worden gekozen en de stemmen zijn opge
sloten.
Ten opzichte van de candidaatstelling en
de uitoefening van het stemrecht staat de
kieskring volkomen gelijk met het kiesdistrict.
De kiezer stemt uitsluitend over de lijsten,
die zijn ingeleverd binnen z ij n kieskring
maar zijn deze verrichtingen ten einde, dan
houdt elke overeenkomst op. Zoodra het ver-
kiezingswerk is gevorderd tot de verdeeling
der zetels, naar evenredigheid van het aantal
stemmen op elke lijst uitgebracht, dan vallen
de grenzen der kieskringen weg en wordt
het land éen kiesgebied, zonder dat de ter
ritoriale indeeling verder eenig gewicht in
de schaal legt. Het voorgestelde stelsel dwingt
de partijen, zich bij de verkiezing kringsge
wijze te organiseeren.
Naar het voorstel der Regeering vormen
de meeste Provinciën éen kieskringGelder
land en Noord-Brabant worden in 2, Noord-
Holland in 3, Zuid-Holland in 4 kieskringen
verdeeld.
De Provincie Utrecht vormt voor de ver
kiezing van leden der Tweede Kamer kies
kring no. 13, met 298367 inwoners.
Voor de verkiezing van leden der Provin
ciale Staten wordt de Provincie Utrecht
ingedeeld in 3 kieskringen (thans 6 districten).
De kieskring Amersfoort omvat de Ge
meenten Amersfoort, Hoogland, Bunschoten,
Eemnes, Baarn. Soest, Leusden. Stoutenburg,
Renswoude, Amerongen, Woudenberg, Vee-
nendaal, Rhenen, Leersum. Maarn, Langbroek,
Wijk bij Duurstede, Cothen. Werkhoven.
Odijk, Rijsenburg, Driebergen, Doorn, Zeist
en Bunnik, met 102 800 inwoners (Hoofd
bureau gevestigd te Amersfoort).
De leden der Provinciale Staten treden den
laatsten Dinsdag van Juli tegelijk af en zijn
dadelijk herkiesbaar. Zij worden voor vier jaar
gekozen (volgens de geldende Grondwet wor
den zij gekozen voor zes jaar en treedt de
helft om de drie jaren af). De candidaatstel
ling is vervroegd tot den laatsten Dinsdag
van Februari.
De verkiezing van leden van den Gemeen
teraad zal eveneens geschieden op den
grondslag van evenredige vertegenwoordiging.
De leden van den Raad zullen, naar voor
gesteld wordt, zitting hebben voor zes jaren.
In de Gemeenten boven de 15 000 zielen
treedt een derde van hen om de twee
jaren af, met den eersten Dinsdag van Sep
tember, volgens een daarvoor te maken roos
ter; in de overige Gemeenten (dus de kleinere,
beneden 15000 zielen) zullen de Raadsleden
oin de zes jaar tegelijk aftreden. De gewone
tijd ter candidaatstelling voor de verkiezing
van leden van den Raad is de tweede Dins
dag van April; alsdan zullen candidaten ge
steld worden ter vervulling van de plaatsen
der leden, die met den volgenden eersten
Dinsdag van September moeten aftreden.
De Gemeente wordt volgens het ontwerp
niet verdeeld In kieskringen. In verband hier
mede wordt voorgesteld beperking van het
aantal candidaten. Op éen lijst mogen ten
hoogste vijf candidaten meer worden geplaatst
dan het aantal te vervullen plaatsen bedraagt.
Het is geenszins uitgesloten, dat ook bij
evenredig kiesrecht de verkiezing tot geen
strijd zal leiden en dus kan geschieden bij
enkele candidaatstelling. Indien geen candida
ten zijn gesteld of te weinig om alle plaatsen
te vervullen, zal een geheel nieuwe candidaat
stelling plaats hebben.
Voor tusschentijdsche vacatures zoowel
van de Tweede Kamer, de Provinciale Staten
als den Gemeenteraad zal gekozen ver
klaard worden de candidaat, die met het uit
vallend lid voorkwam op de zelfde lijst en
van de niet-verkozen candidaten dier lijst de
meeste stemmen heeft behaald. Indien de lijst,
waarop het uitvallend lid is gekozen, is uit
geput, zal een regeling gelden, waarbij de
plaats blijft aan een candidaat van de zelfde,
althans van een aanverwante partij. Is dat
onmogelijk, dan moet de plaats openblijven
tot de volgende algemeene verkiezing.
HERSTEL.
Onder dezen aanhef schrijft de «Utrechtsche
Crt.»
De weekstaat der Nederlandsche Bank
toont een bedrag vau 393 millioen aan be
schikbaar goud.
Herinneren wij ons goed, dan was dit cijfer
cijfer in het begin van den oorlog 120 mil
lioen.
Toen hielden de menschen elk goudstukje
vast en wilden ze geen bankbiljet in betaling
ontvangen.
Met 'n pak bankbiljetten in den zak kon
men toentertijd in sommige plaatsen nog
geen boterham koopen.
Nu mag in gewone omstandigheden de
Nederlandsche Bank niet meer dan 2>/2 maal
zooveel bankbiljetten uitgeven, als ze goud
in voorraad heeft.
De goudvoorraad moet dan 40 pet. van
het bedrag der uitgegeven bankbiljetten be
dragen.
Met 120 millioen aan goud mochten er
dus voor 360 millioen aan bankbiljetten
worden uitgegeven.
Om te voorkomen, dat de uitgifte van
bankbiljetten op een gegeven oogenblik zou
worden stopgezet, heeft de wetgever de 40
pet. veranderd in 20 pet., zoodat er vijf maal
meer bankbiljetten mochten worden uitge
geven dan het bedrag van den metaalvoor-
raad.
Op dit oogenblik is de goudvoorraad 393
millioen.
Er mag dus voor bijna twee milliard aan
bankbiljetten worden uitgegeven.
Er is slechts uitgegeven een half milliard.
Dus ongeveer anderhalf milliard is er over.
Wat 'n heel ander beeld van onzen finan-
cieelen toestand is dit, dan in het begin van
den oorlog vertoond werd.
Toen moest de 40 pet. tot 20 pet. ver
minderd, omdat men vreesde, dat de Ned.
Bank den waarborg van 40 pet. niet zou
kunnen handhaven.
Nu bedraagt de goudvoorraad 393 millioen,
Het bedrag der uitgegeven bankbiljetten
567 millioen.
Dus is 72 pet. der uitgegeven bankbiljetten
door goud gedekt.
Noodig is slechts een dekking van 20 pet.
Er is dus geen krimp.
En men kan zeggen, dat de Nederlandsche
financiën zich van den schok uit het oorlogs
jaar 1914 volkomen hebben hersteld.
In de Doopsgezinde kerk hier hoopt aan
staanden Zondagochtend voor te gaan ds.
Ten Cate.
Burgemeester en Wethouders schreven aan
den Raad
De tegenwoordige scheiding van de straten
Achter de Arnhemschepoortwal en Groote
Haag is gelegen achter school A, dus feitelijk
midden in een straat.
Bij de vernummering van de in deze straten
gelegen perceelen is dan ook de wenschelijk-
heid gebleken om aan genoemde straten een
meer natuurlijke scheiding te geven.
Wij stellen U mitsdien "oor. deze straten
nader te bepalen als is aangegeven in bijgaand
concept-besluit.
Het concept-besluit luidt:
De Raad, enz., besluit
de Alphabetische stratenlijst der Gemeente
Amersfoort, bedoeld in artikel 1 der Veror
dening, regelende de verdeeling der Gemeente,
de nummering der gebouwen en de verplich
tingen als inwoner, te wijzigen door de rich-
