Tweede Blad
Araersfoortsülie Courant
Gemengd Nieuws.
van de
No. 8643
uitgave van
N.V. de AMERSFOORTSCHECOURANT
voorheen Firma A. H. van CLEEFF
VAN ZATERDAG 6 NOVEMBER 1915.
Frans Holst, hier bekend door zijn werk
verleden jaar op de tentoonstelling door ge
ïnterneerden gehouden in „Atnicitia», stelt
volgende week pastels, teekeningen, enz. ten
toon in den kunsthandel van den heer J. G.
Fontein, aan de l.angestraat.
Men zie de advertentie in dit nummer.
De uitvoering ten hate van het plaatselijk
steun-comité en het sanatorium-fonds van
»Ons Belang», gisteravond gegeven door de
onderoflicicrs-vereeniging »D. M. V.«, is uit
stekend geslaagd.
Evenals bij de groote repetitie, toen het
garnizoen tegen verminderden prijs toegang
had, was de groote zaal van >Amicitia< tot
in de uiterste hoeken gevuld niet een zeer
dankbaar publiek.
Opgevoerd werden >Onteerd«, tooneelspel
in bedrijven, en «Patiënt en arts», komische
scène, terwijl muziek-, gymnastiek- en scherm-
nummers ter afwisseling werden gegeven.
De zeer goede voorbereiding verdient ten
volle het volkomen bereiken van het ge
stelde doel.
Ten bate van het steun- en voedings
comité in België, ten behoeve waarvan deze
week reeds de verkoop van prentkaarten op
straat geschiedde, zal morgen acht dagen in
»Atnicitia< door Belgische geïnterneerden
een groot militair assaut worden gegeven,
waarbij symphonie-orkest en zangvereeniging
zullen meewerken.
Aanstaanden Donderdag geeft het A. D. C.
in het bioscoop-theater aan de l.angestraat
een invitatie-avond, uitsluitend toegankelijk
voor het garnizoen.
Er zullen twee voorstellingen worden ge
geven.
De plaatselijke afdeeling van den »Angob«
is opgeheven.
Strikt genomen had de feestvergadering
der plaatselijke Hanze-afdeeling, welke gister
avond werd gehouden onder voorzitting van
den heer J. Bun nik, moeten plaatshebben
op [6 October, den naamdag van den H.
Gerardus Majella, den schutspatroon, doch
het Bestuur slaagde er niet in, eerder een
spreke'r van grooten naam te krijgen.
Eer mr. A. baron Van Wijnbergen, onder
meer lid van de commissie voor de Midden
stands-enquête, kon tegenwoordig zijn, wer
den de'gewone zaken in behandeling genomen.
De notulen van 24 Juni werden gelezen
en ongewijzigd vastgesteld, met dank aan
den 2e Secretaris, den heer L. J. Hemels;
vervolgens werden nieuwe leden geïnstalleerd,
waarbij de Voorzitter er op wees, dat het
niet alleen voldoende is, dat de contributie
trouw wordt betaald, doch dat het bovenal
plicht is, te contribuceren aan den arbeid
iler afdeeling, óok door trouw de vergaderingen
te bezoeken.
Hierna bracht de heer Laurens J.
l.uycx verslag uit over de hier op 1 Juli
gehouden jaarvergadering van den Bond in
het aartsbisdom Utrecht Spr., wien terecht
hulde werd gebracht voor zijn keurig verslag,
deelde aan het eind daarvan mede, dat, na
den gemeenschappelijken maaltijd, in den
prachtigcn zomeravond een rit werd gedaan
door den nieuwen uitleg der stad, waarbij
de afgevaardigden een zeer gunstige» indruk
^kregen van Amersfoort als woonplaats.
Naar aanleiding van ingekomen stukken
werd besloten, de wegens dienstplicht onder
de wapenen zijnde leden niet te doen con
tribuceren en ben tijdelijk te ontslaan van
hun verplichting om de vergaderingen bij
te wonen.
De Statuten, enz. van de onderlinge (Bonds)
brand-assurantie zijn r.og in studie bij het
Bestuur, dat werd gemachtigd, ten deze -e
beslissen. Het antwoord wordt ingewacht
vóór 1 December.
Ten slotte was ingekomen van het Bonds-
hestuur de volgende mededeeling:
liet Bestuur van »de Hanze», Bond van
K. K. middenstandsvereenigingen in het
aartsbisdom, heeft de eer het volgende onder
de aandacht van alle R.K. middenstanders,
georganiseerde zoowel als niet-georganiseerde,
te brengen.
De lang verbeide wct-Aalberse, tot be
strijding der oneerlijke concurrentie in ons
maatschappelijk leven, heeft haar zegenrijke
werking aangevangen.
Er dreigt echter een gevaar, n.l. dat velen
bij elk geval van vermeende oneerlijke con
currentie een klacht zullen indienen.
Een gevolg hiervan is, dat in vele geval
len zaken worden aangebracht, die niet als
oneerlijke concurrentie - al of niet in den
geest der wet zijn te kwaliticeeren.
Hierdoor kan deze voortreffelijke wet in
haar toepassing in hooge mate worden ge
schaad en als gevolg daarvan impopulair
worden.
Daarom worden alle middenstanders er
uitdrukkelijk op gewezen, dat elk aan te
brengen geval nauwkeurig moet worden
geconstateerd, hetzij door onbetwistbare ge
tuigen, of door photo's en dergelijke.
Indien dan iemand voor zich overtuigd is,
dat een geval van oneerlijke concurrentie
vast staat, hij wende zich dan niet eigen
machtig tot den rechter, doch zende zijn
bescheiden aan hetBondsbestuur (adres: den
Secretaris) die de zaak voorlegt aan een des
kundige commissie.
Wordt door deze de klacht gegrond be
vonden, dan wordt van harentwege de over
treder gewaarschuwd en zoo deze daaraan
niet voldoet, wordt door het Bondsbestuur
een aanklacht te bekwamer plaatse ingediend.
Dit alles geschiedt zónder eenige kosten
voor den inzender.
In het belang van den eerlijk concurreefen-
den middenstand verzoekt het Bondsbestuur
ieder met aandrang, bovenstaande wenken
ter harte te nemen en den aangewezen weg
te volgen.
Van het Bondsbestuur was nog ingekomen
het bericht, dat tot propagandist van »De
Hanze» is benoemd de heer Chr. J. Vrugt,
te Leiden.
Mr. A. baron Van Wijnbergen was
inmiddels ter vergadering gekomen en had,
na te zijn gecomplimenteerd, het woord ver
kregen.
Spr. had gemeend, de uitnoodiging, hier
als feestredenaar te willen optreden, niet te
mogen afwijzen omdat de middenstand meer
dan tot nu toe gelijken tred moet houden
met andere organisaties op ander terrein en
omdat om een woord van dr. Schaepman
te bezigen de middenstand »mannen noodig
heeft; meer nog, helden».
Een 20 jaar geleden bestond nog niets
van het vele goede, dat we thans zien; óok
niet de R. K. middenstands-organisatie. Dat
deze is ontstaan en in zóo korten tijd zóo
goed zich beeft ontwikkeld, geeft moed voor
de toekomst. Het hangt van hen, die thans
leven, af, of, door hun trouwe medewerking,
die organisatie hecht zal blijven, gestaag
zal groeien, voorspoedig zich zal ontwikkelen.
De middenstand moet naar voren gebracht
niet door een dolzinnig voorthollen, doch
met juiste bewaring van het goede even
wicht, bewaring van liefde tot den even-
mensch, bewaring ook van een hechte
organisatie. Daartoe moet ieder lid het zijne
doen om het geheel vooruit te brengen.
Maar óok moet iedere middenstander
daartoe meewerken. De onverpoosde activiteit
in de organisaties van de werklieden en
van de boeren zij den middenstanders een
voorbeeld, opdat niet klinke het: telaat,
door eigen schuld. De middenstand behoeft
geenszins te komen in het gedrang, als
allen die er toe behooren zich maar aan
gorden en arbeiden vo.or hun stand.
Doch de meer voornamen, de hoogeren,
willen niet meedoen. Spr. acht dit een
groote fout, al is ook waar te nemen het
verblijdend teeken, dat thans is tot stand
gekomen een Vereeniging van R. K. werk
gevers. Spr. meent intusschen, dat zij daar
mee niet kunnen volstaan, doch dat zij
behooren mee te doen aan de zuivere mid
denstands-actie. Al achten zij zichzelven
wellicht daarvoor te hoog, zij zijn midden
standers. Waar blijft dan de hooggeroemde
solidariteit? Is het niet op de eerste plaats
hun plicht, hun stand vooruit te brengen?
Ook de menschen van groote zaken behooren
thuis in den middenstand en behooren zich
dus aan te sluiten bij de middenstands-ver-
eeniging.
Een andere fout is, dat het middenstands-
crediet niet stevig is gefundeerd. Daarop mag
niets af te dingen zijn en aan het hoofd
der crediet-instellingen moeten staan eerste-
klasse menschen met eersteklasse salarissen.
Een derde belangrijk punt vormen de vak-
afdeellngen, de gilden, waarmee het hier te
lande over het algemeen nog maar sober is
gesteld.
Een vierde zaak van gewicht is het mid
denstands-onderwijs, opdat de noodige kennis
kan worden verworven op zakenterrein.
Eerst thans is ingediend een ontwerp voor
vakonderwijs, iets van het allerhoogste belang
voor den middenstand, die, in afwachting van
dc tot stand koming van dit onderwijs vol
gens de wet, zelf moet oprichten ontwikke
lingscursussen. waar de practische vakkennis
kan worden voltooid en geschraagd door
juiste theoretische kennis.
Daarom >k zijn van zoo groot belangde
jeugd-org misuties. Veelal wordt het voort-
ge/et onderwijs na de l.agere school In de
patronaten gevolgd door kinderen van arbei
ders. De jeugdige middenstanders hebben
ander onderwijs van noode en voor hen
vorme men burger-jongelingenvereenigingen,
of hoe men ze ook wil noemen. Op de meeste
plaatsen heeft men dit nog niet ingezien;
Amersfoort is echter rfeeds een jeugd-orga-
nisatie rijk en daarmee wenscht spr. het
hartelijk geluk.
Van liever lede, eindigde spr., komen de
gewone toestanden terug; laat ons dan vol
komen gereed zijn, opdat wij den komenden
feilen strijd goed toegerust kunnen aanvaarden.
De Voorzitter dankte den feestredenaar
en gaf de verzekering, dat zijn woord niet
tevergeefs zou zijn gesproken, doch rijke
vruchten zal afwerpen.
Spr. deed vervolgens mededeeling omtrent
de jeugd-organisatie, die onlangs In werking
is getreden en thans 15 leerlingen heeft, bijna
allen zoons van Hanze-leden. die 's Zondags
anderhalf uur op godsdienstig en maatschap
pelijk gebied worden ónder .vezen door zeer
uitstekende jonge krachten.
Hierna bracht hij ter sprake den cursus in
Boekhouden, In «menwerking met «Handel
en Nijverheid» op te richten. Den prijs van
f8 voor den geheelen cursus van 16 leasen
vonden Hanze-leden echter te hoog het
Bestuur Is dat volstrekt niet met hen eens
en midderwijl bood een bevoegde zich aan
om eveneens i(> leasen te geven voor f2.50
in totaal, waarna reeds 1 o leden zich opgaven
voor deelneming.
Bij de nu volgende rondvraag bracht de
heer L. Houbaer ter sprake de vereeniging
«Handelsschool voor Amersfoort en omstre
ken». Spr. herinnerde, dat haar schooi thans
wordt bezocht door 138 leerlingen, doch dat
het aantal leden is gedaald tot ongeveer 100.
Neemt dit toe, blijkt dus het particulier initi
atief, dan zal het Bestuur meer steun krijgen
bij de aanvragen om subsidie van Rijk, Pro
vincie en Gemeente nok voor verbetering van
het schoolgebouw, dat te eenen male onvol
doende is voor een zóo groot aantal leerlingen.
De Voorzitter meende, dat alle mid
denstanders lid zouden zijn van de vereeni-
«Handelsschool». Eén rijksdaalder per jaar
is toch beslist niet te veel voor een zóo uit
nemend middenstandsbelang, dat immers geldt
de toekomst van de jeugd, die in den bestaans-
strijd zeer geducht moet zijn gewapend. Spr.
spoorde de leden der Hanze-afdeeling aan,
lid te worden van de vereeniging «Handels
school».
De heer Houbaer verklaarde zich bereid,
zitting te nemen in een propaganda-commissie,
welke desnoods door huisbezoek het ledental
zou doen toenemen. Er wordt veel gevraagd
van den middenstand, voor tal van vereeni-
gingen en onder allerlei vorm, maar voor
de eigen kinderen en de eigen standsbe-
belangen kunnen de middenstanders nooit
genoeg doen.
De Voorzitter achtte het beter, dat de
vereeniging «Handelsschool» deze propaganda
»zou voeren. Spr. erkende, dat persoonlijk
bezoek veel nut zal hebben en beval de zaak
nogmaals aan.
De heer Houbaer bracht vervolgenster
sprake het wetsontwerp waarbij in uitzicht
wordt gesteld verhoogd briefport en vroeg
of actie daartegen niet noodig is, nu reeds,
opdat men niet te laat kome. Vooral op den
middenstand zal deze verhooging drukken.
De Voorzitter zegde overweging in het
Bestuur toe en zoo noodig overleg met
«Mandel en Nijverheid».
Hierna werd de vergadering op de ge
bruikelijke wijze gesloten.
De vergadering van de middenstands-glas
verzekering moest gisterayond weer worden
verdaagd tot den igden.
De aandacht zij er nog eens op gevestigd,
dat volwassenen zich alsnog kunnen aan
melden voor het volgen van den tuinbouw-
wintercursus, die 's Maandagsavonds om half
zeven wordt gehouden in de school aan de
Beekstraat.
Men talme echter niet langer; want dan
komt men te veel achter. Immers de cursus
is reeds aangevangen.
Gelijk reeds meedeelden, ontvangt Quick
hier morgen Daventria.
H. V, C. gaat naar P. E. C„ te Zwolle.
Van 15 tot en met 18 December wordt
te Amsterdam gehouden een Congres voor
watersport, waarbij onder meer ter sprake
komt de zwemkunst, de in ons waterland
veel te weinig beoefende sport.
Het spreekt vanzelf, dat de Amersfoortsche
zwemclubs in het programma worden ver
meld onder de deelnemende lichamen, die
het doel van het congres samenwerking
voor en opheffing van de watersport na
streven.
De verkoop van het groot-grondbezit Hoe
velaken, toebehoorend aan de familie Schim-
melpenninek van der Oye van Hoevelaken
en zich uitstrekkend over 204 H.A., dus
meer dan de helft der Gemeente Hoevelaken,
is thans geëindigd.
De zeven veilingen hebben opgebracht
ruim f 396 000, zoodat gemiddeld werd be
taald 13 cent per vierkanten Meter.
Naar de Centrale eierveiling werden deze
week aangevoerd 7848 kipeieren, tegen
7772 in de zelfde week van verleden jaar.
De kipeieren deden f 9.35 tot f u.to
(tegen f 9.55 tot f 11). de eendeieren f 9.05
tegen f 10.50 (f 6.50 tot f 6.80). dc kalkoen
eieren f 13 per honderd
Jonge hanen golden 66 tot 77 cent (50 tot
60), kippen 36 tot 60 cent (41 cent) per Kilo.
Morgen is hier alleen geopend de apotheek
van den heer W. A. van den Bovenkamp,
IJtrechtschestraat 12, telefoon 63.
De lantaarns van auto's en rijwielen moeten
volgende week uiterlijk tien minuten over
half vijf, die van de overige voertuigen uiter
liik*tien minuten na vijven zijn aangestoken
Aan het hoofd-bureau van politie zijn voor
de rechthebbenden terug te bekomen een
damesbond en een schoen, op den openbaren
weg gevonden.
Door de politie is tegen verschillenden proces
verbaal opgemaakt wegens het zonder nood
zaak op een rijwiel rijden op een trottoir en
wegens het rijden met een rijwiel over het
brugje bij de Van Asch van Wijck-straat.
Aan de bierbrouwerij werd eeti koperen
afsluitkraan gestolen.
De heler zit thans in voorarrest.
De heer C. J. van Dortb, adjunct-inspecteur
van Bouw- en wouingtoezicht. keurde dezen
zomer een partij baksteen af.
Een graankoopman uit Ueusden verzocht
hem, de partij goed te keuren, opdat zijn
pakhuis eerder zou gereed zijn. De heer Van
Dorth verwees hem naar den Inspecteur, den
heer Schulte Nordholt, die, zoo noodig een
herkeuring zou kunnen doen. In stede daar
van zond de koopman den heer Van Dorth
een briefje met een bankbiljet van f23, ten
einde dezen alsnog, in strijd met zijn ambts
plicht, goedgunstig voor zich te stemmen.
De zaak werd vervolgd en dc Ambtenaar
van het Openbaar ministerie te Utrecht eischte
thans een maand gevangenisstraf wegens
poging tot omkooping van een ambtenaar
De grens tusschen een optimiste en een
pessimiste levensbeschouwing is dikwijls niet
breeder dan een bankbiljet van 25 gulden.
"Cit don Omtrek.
Te Baarn worden pogingen aangewend tot
het stichten van een Concert- en schouw
burgzaal.
Men rekent daarvoor f 85 000 noodig te
hebben, te plaatsen in aaudeelen van f 1000
en f 500.
Bij De Bilt (station) zal een Hervormde
kerk verrijzen. Een particulier schonk daar
voor reeds terrein.
De pas opgerichte afdeeling Hoogland van
»Het Groene Kruis» telt reeds 234 leden.
Wie i.a 1 Januari 1916 zich aansluit, moet
een maand lid zijn om te kunnen genieten
van de voordeelen der afdeeling. dan wel
een inieggeld beulen van f 10.
De heer C. Guldensteeden Egellng. lid van
den Centralen gezondheidsraad, sedert i38i
Hd van den Gemcente'raad cn sinds 1894
Wethouder van Zeist, is daar Donderdag in
den ouderdom van 64 jaar plotseling overleden
De 6iate lijst van het Kon. nationaal steun
comité heeft aan bijdragen f 1 907.85.
In het geheel werd tot 17 October ont
vangen f3 247417.33.
Men wil weten, dat we een vroegen, feilen
en langen winter te duchten hebben en leidt
dit af uit de bijzonder vroege zomerstieeuw
In het hooggel>ergte. bet plotseling ontbladeren
der beuken reeds in dc tweede helft vu
Augustus, het maken van gangen op de dub
bele diepte door de veldmuizen, en den on
gewoon vroegen trek der zwaluwen en wilde
eenden.
Sinds wanneer houdt men zangvogels
Reeds de klassieke oudheids wist de zang
vogels te waardeeren. maar als lekkerrij
I.ucullus liet bijv. eens een schotel opdienen,
die versierd was met de tongen van 5000
zangvogels. In Europa wordt het eerst van
zangvogels gesproken in een Saksische
kroniek van de 10e eeuw; hierin vertelt
Widekind van Corvay hoe men valken
africhtte om kleine vogels te verschrikken
Deze dieren verborgen zich dan in het loof
en waren zoozeer door vrees bevangen, dat
zij zich niet meer konden bewegen en dan
gemakkelijk gevangen konden worden. Ook
hier ging de liefde voor dc zangvogels nog
door de maag. Dc minnezangers dachten cr
anders over; bekend is de verklaring van
een hunner, dat een vrouwevoet pas mooi
is, wannneor de holte van den voet plaats
biedt voor een kleinen vogel. Dc eerste zang
vogels waren de kanaries. In 1609 bood dc
stad Bremen, uit dankbaarheid voor het
plaatsen van een vuurtoren op het eiland
Wangeroog, aan de gravin van Oldenburg
een paar kanarievogels aan. Dit schijnen de
eerste exemplaren te zijn van bet bccstj<
dat zich thans als huisgenoot »Piet« beeft
ingeburgerd.
