BIJBLAD
Amersfoortsclie Courant
Laatste Berichten.
Mar kt p rij zen.
van do
No. 8646
uitgave van
N.V. do A M E RSFOORTSCHE COUIi A NT
voorheen Firma A. H. van CLEEFF
VAN ZATERDAG 13 NOVEAIBER 1915.
De heer A. Frederikse is aan de Rijks
universiteit te Leiden bevorderd.tot arts.
De heer G. O. Donner slaagde aan de
Rijks universiteit te Utrecht voor het candi-
daats-examen Nederlandsche letteren.
De heer G, H. Mouw verwierf de Mid
delbare akte Staatsinrichting.
Myra Hess nu we den naam neerschrijven
van dit zeldzaam begaafde jonge meisje, dan
doorleven, doorvoelen we ze weer, die paar
uren vol wijding, van groot, opbouwend
genot, die zij ons Donderdagavond schonk
door haar heerlijke kunst, tot een volmaking
gebracht, welke tot eerbied en bewondering
noopt.
Myra Hess mag zonder eenig voorbehoud
beschouwd worden tot een der geroepenen,
die ten volle uitverkoren is. We denken
hierbij niet alleen aan het feit, dat haar tem
perament haar 't sterkst doet voorbeschikt
zijn voor die werken, waarin haar teer-
vrouwelijk voelen, haar nooit weeke, maar
steeds gedistingeerde smaak zich manifes
teert, maar ook aan haar groot technisch
kunnen, waarvoor geen moeilijkheden meer
schijnen te bestaan, hetgeen zij schitterend
bewees, vooral in de sonate van Schumann
en in Chopin's étude in a moll.
In Mozart's fantasie in d-moll was het
vooral de rijke afwisseling van tint en gloed,
waarmede ze ons machtig bekoorde, terwijl
in Scarlatti's sonaten zoo echt nog in den
ouden stijl (1600) gehouden haar schitte
rende aanslag telkens en telkens weer frap
peerde.
De mooie Bechstein (uit het piano-magazijn
van den heer Louis Klein) scheen zij in*
Schumann's sonate te laten zingen zeld
zaam rein, als gepareld elke toon.
Nooit te voren hoorden we idealer ver
tolking van Rrahm's walsen dan door dit
jonge meisje; vol gloed en bezieling bracht
zij elke nuanceering, ongemeen frisch van
opvatting, tot ons.
Een warm applaus dankte haar voor al
hetgeen ze heeft geschonken, zoo eenvoudig,
zoo zonder eenig effectbejag.
Maar van oneindig meer waarde zal haar,
de ondanks haar jeugd zoo ernstige en ge
rijpte kunstenares, de verzekering zijn, dat
ze ons veel heelt meegegeven, dat in menig
ougenblik van ons leven als een weemoedige,
ons goeddoende herinnering aan een genot
van zeldzaam en edel gehalte in ons zal
natrillen.
Nog zij aangeteekend, dat, ondanks het
gelijktijdig concert in de Groote Kerk, de
zaal van Amicitia bijna geheel was bezet;
voor ons een bewijs, dat ook het tweede
abonnements-conrert. té geven door het Hol-
landsch strijkkwartet, die belangstelling zal
hebben, welke het zoo ten volle verdient.
D.
De Wognummers hebben, of liever de
Gemengde zangvereeniging »Jaeob Kwast»,
uit Wognum. want de heer Willem Saai
haalt zijn beste krachten niet alleen uit het
thans over heel de wereld bekende Xoord-
Hollandsche dorpje, heeft Donderdagavond
weer een schitterend concert gegeven in de
(ïroote kerk.
Door hun militaire plichten waren vier der
zangprs verhinderd, naar hier te komen; de
14 overige deden wat meer hun best. En
de 19 vrouwtjes in 't wit zongen weer on
verbeterlijk zoodat het geen wonder was,
dat aan het slot men zich niet kot"» inhouden
en, de plaats vergetend in welke men den
wonderschoonen zang had genoten, met hand
geklap de uitvoerenden dankte.
Zeldzaam mooi was de vertolking van het
oude Wilhelmus»opmerkelijk de nauw-
uitgesproken slotletters, alsof er stond Nas-
souw', getrouw', betrouw', enz. en roerend
het zeer zacht gezongen couplet »Oorlof,
mijn arme schapen». Het «Wilt heden nu
treden», eenigszins gewijzigd een veran
dering, die een treffende verbetering bleek
en do Bede voor het vaderland» sloten
zich volkomen aan bij de wijze waarop het
oude 'heldenlied werd verklankt.
Hoe gaarne zouden wc geheel het pro
gramma volgen; doch 't was alles even af,
met steeds weer die kostelijke harmonie in
de stemmen, welke deze eenvoudige men
sehen op zoo hoogst ongekunstelde en juist
daardoor zoo treffende wijze weten te bereiken.
Zoowel de sopraan-soliste als dc bassen
gaven weer onbeschrijflijk goeden zang.
Subliem was de als geneuriede begeleiding
doorliet gehocle koor toen de sopraan Loevvc s
«Hoe lang nog, o zorgen» voordroeg.
Behalve de liederen van Rossinni, Himmel,
I.oewe, Mozart, Dvorak, Mendelssohn en Abt
I werd gezongen het Belgisch lied «Waar ging
vader heen», het mooie gedichtje waarin een
half weesje zijn groot leed klaagt. Beschei-
denlijk werd in het programma de naam
van den componist niet vermeld. Het is op
muziek gebracht door Willem Saai, den
eenigen dirigent van dit eenige zangkoor,
die ook in die compisitie toonde hoe zeer
muzikaal hij is.
De kerk was heel goed bezet, veel beter
nog dan bij de jongste orgelconcerten. Men
schatte het aantal bezoekers op iooo tot 1200.
Wil men 't weten Behalve het zangkoor
van «Kinderzorg» waren er juist 682, of bijna
de Helft van vóór twee jaar, toen er ruim
1200 waren.
De uitvoering, Dinsdagavond door »Harpe
Sions», onder leiding van den heer G. G,
van Lunteren gegeven in Amicitiaheeft
ten bate van Patrimonium's ziekenfonds op
gebracht f 70.
Het jongste nummer van Leeszaal nieuws»
bevat een artikel van den heer G. J. Buys,
den geestelijken vader der Ambachtsschool,
dat icservoir van materieele volkskracht, over
het verband tusschen die instelling en de
Openbare leeszaal, het reservoir van ideëele
volkskracht.
Uit dat nummer blijkt mede, dat in Octo
ber 48 en sedert 1 Januari .536 nieuwe leden
toetraden.
Het aantal bezoekers van de couranten
en tijdschriftenzaal was in October dezes jaars
2679, tegen 1744 en 1139 in de zelfde maand
van 1914 en 1913; dat van de studiezaal 493,
tegen 323 en 396dat van de uitgeleende
banden 4293, tegen 2693 en 1160. Van deze
waren er 2240 romans en 924 kinderboeken.
De koers van den Belgischen franc is thans
bij de spoorweg-maatschappijen 37 cent. Ten
behoeve van de Belgische vluchtelingen en
geïnterneerden heeft de Nederlandsche Bank
den koers nog bepaald op 3Q:i/« cent.
De eerste woningen van Elisabeths-dorp,
bij de halte Vlasakkers, zijn heden betrokken.
In 't geheel komen er 50, met een kerk
en hetgeen ar bij behoort.
De verkoop hier ter stede der prentkaarten
waarop het portret van den Kroonprins der
Belgen ten bate van het Belgisch comité
voor melkverschaffing aan Belgische zuige
lingen, heeft opgebracht f 300.65.
Er zijn volgende week weer heel wat
uit-jes, die we achtereenvolgens reeds hebben
aangekondigd.
We meenen dan ook te kunnen volstaan
met verwijzing naar het Vergaderlijstje.
Het eerste elftal van Quick gaat morgen
naar de naamgenoote, van den Hoofdcursus,
te Kampen. Haar tweede speelt hier tegen
een elftal van de voetbalclub Amersfoort».
Het tweede van II. V. C. ontvangt hier
een elftal van het reserve-bataljon uit Har
derwijk. Het eerste heeft een vrijen Zondag.
Hetgeen, indien markweer werkelijk kark-
weer is, met de andere clubs óok wel het
geval zal wezen.
Naar de Centrale eiermijn werden thans
aangevoerd 7307 kipeieren, die gister werden
verkocht voor 110.50 tot f2.60 per honderd.
De cendeieren deden fS.50 tot f8.75, de
kalkoeneieren f13.
Jonge hanen golden 80 tot 82 cent, kip
pen 56 en oude hanen 51 tot s2 cent per
Kilo.
Morgen is hier alleen geopend de apotheek
van den heer H. G. Ittman, l.angestraat
9, telefoon 164.
De lantaarns van auto's en rijwielen moeten
volgende week uiterlijk vijf minuten over
half vijf, die van de overige voertuigen ten
allerlaatste.vijf minuten na vijven zijn aan
gestoken.
De last des levens is het zwaarst voor
hen, wien het in hun jeugd heeft ontbroken
aap oefening om het te leeren dragen.
In het mondaine Den Haag, waar heel wat
wordt gedaan aan kunst en haar hulpweten
schappen. is thans een nieuw tijdschrift ver
schenen. »Dc kroniek, geïllustreerd maanblad
voor Noord- en Zuid-Nederland», dat èn om
zijn uitvoering èn om zijn inhoud wel mag
worden vermeld.
Het vóór ons liggende November-nummer,
het eerste van den eersten jaargang, besaat
36 pagina's. De tekst is grootendeels in het
Fransch, anderdeels in het Nederlandsch.
Henri Borel opent deze eerste aflevering
met een interessante studie over Boeddhis
tische beelden, welk artikel wordt verlucht
door 6 afbeeldingen van Oud-Chineesche
becldkunst. VolgenEchos beiges, met gocd-
geteekende karikaturen; een artikel over
Louis Couperus; eer, welverzorgde Muziek-
kroniek; een rubriek »Society«, waarin onder
meer worden opgesomd de huwelijken, in da
laatste paar weken gesloten tusschen leden
van voorname geslachten in den lande; een
zeer belangrijke, tooneel rubriek mooi ge
ïllustreerde mededcelingen over schilderkunst;
een zeer interessante revuc-IIirschen ecu
Beurs-overzicht.
Een tijdschrift, dat er wezen mag en on
danks zijn schitterende uitvoering, ook wat
de rotogravures betreft, billijk is te noemen.
Kunstmatige kamfer Een van de groot
ste triomfen in de chemie is geweest de
synthese van kamfer door oxydatie van het
uit terpentijnolie gewonnen isoborneol met
overmangaanzure kalium. Deze synthetische
kamfer onderscheidt zich in geen van zijn
natuurkundige en chemische eigenschappen
van de in Japan en op Formosa groeiende
kamferboom. Niet alleen voor de industrie,
die de kamfer noodig heeft voor het maken
van rookloos kruit en voor de cellulose-fa-
brikatie, maar ook voor de geneeskunde
hoopt men, dat de nieuwe vinding bruikbaar
zal blijken. Men is dan tevens niet meer
afhankelijk van Japan.
A MSTKBDAMSCHE SNUFJES.
Een nieuwe actie tegen Wethouder Jitta.
Men schrijft ons uit Amsterdam
Een der couranten wist te vertellen, dat
Wethouder Jitta aan de andere leden van het
College van B* en W. gevraagd zou hebben,
wat of de heeren ervan dachten, of hij aan
uioest blijven, dan wel of hij het bijltje erbij
moest neerleggen. Waarop de collega's een
ontwijkend antwoord zouden hebben gegeven.
Het bericht is tegengesproken, maar inderdaad
schijnt Wethouder Jitta zich af te vragen, of
het niet het beste isj af te treden, na alle
harde woorden, die de Raadsleden hem naar
het hoofd hebben geworpen.
Van goed-ingelichte zijde deelt men ons
mee, dat de positie van Wethouder Jitta al
langen tijd wankel is. De Rechterzijde heeft
vertrouwen in zijn beleid, de gematigd Libe
ralen eveneens, doch èn Sociaal- èn Vrijzin
nig-democraten schijnen hem niet als de rechte
man op de rechte plaats te beschouwen.
Hoofdzakelijk is dit het gevolg van Jitta's
zeer getemperde vooruitstrevendheid. Echter
schijnen er ook allerlei persoonlijke dingen
achter te zitten ook buiten de politiek zouden
er weieens conflicten gerezen zijn tusschen
den heer Jitta en zijn vermoedelijken ambts
opvolger dr. brahams, het Vrijzinnig-demo
cratisch Gemeenteraadslid.
Van verschillende zijden dringt men er bij
Wethouder Jitta op aan, zijn post niet te ver
laten. Op het oogenblik bestaat het College
van B. en W. uit éen Anti-Revolutionair, éen
gematigd Liberaal, éen vooruitstrevend Libe
raal. éen onafhankelijk Vrijzinnig-Democraat
(Burgemeester Tellegen) en twee Sociaal-
Democraten. De sterke Vrijzinnig-Democra
tischeSociaal-Democratische minderheid in
den Raad heeft in het College van Dagelijksch
Bestuur dus nog geen meerderheid. Zou
echter Wethouder Jitta door dr. Abrahams
of eventueel een anderen Vrijzinnig-Democraat
worden vervangen, dan zou het Dagelijksch
Bestuur »om« zijn. waarvan wellicht een al
te radicaal bewind met al te hooge be
lastingen het gevolg zou kunnen wezen.
Men verzoekt ons, het volgende op te-
nemen
Het Bestuur der R.K. kiesvereen'ging
Recht en Orde», te Amersfoort, heeft de
eer U mede te deelen, dat in de algemeene
ledenvergadering, gehouden op Vrijdag 12
November 1915, met algemeene stemmende
volgende motie is aangenomen
»De R. K, Kiesvereeniging »Recht en
Orde», in algemeene vergadering bijeen op
Vrijdag 12 November 1915;
«gehoord de mededeelingen en verklarin
gen betreffende den koop van grond aan de
Barchman Wuytierslaan. door den heer H.
Kroes afgelegd:
»overwegende, dat van een veronacht
zamen of een schuldig benadeelen der Ge
meentebelangen door het lid van den Raad
der Gemeente Amersfoort, den heer H. Kroes,
in deze niets gebleken is;
«betreurt de aanvallen, waaraan de heer
Kroes als Raadslid onverdiend bloot stond
•spreekt haar ongeschokt vertrouwen uit
in genoemd lid.
«besluit deze motie in afdruk toe te zen
den aan de leden van den Amersfoortschcn
Gemeenteraad,
>en gaat over tot de orde van den dag».
Amersfoort, 13 November 1915.
Itijooiikomsteii.
Dagelijks Openbare leeszaal en bibliotheek.
Laantje 2, en R. K. openbare
leeszaal en bibliotheek, Kamp 18.
Oudheidk. museum I'lehite.
Dinsdag Theosofische leeszaal.
Vrijd. tot Dond. Bioscoop l.angestraat
Zat. tot Maand. Bioscoop »De Arend».
14 Nov. Belgisch militair assaut.
16 Nov. Protestantenbond, dr. Van Mourik
Broekman
Lichlbeeldcii-avond over China.
17 Nov. Opvoering Bijbelsch drama De
verloren zoon.
18 Nov. Handel en Nijverheid.
1 <J Nov. Middenstands-g'.asverzekering.
Soiree bouwfonds T. B. C.
24 Nov. Theosofische lezing, dr. Fred.
van Eeden.
25 Nov. Braun's operette.
27 Nov. Jaarverg. Amicitia.
9 Dec. Amersfoort's Mannenkoor.
14 Dec. Toonkunst.
13 Jan. Hollandsch strijkkwartet.
29 Jan. Theosofische lezing, Van Maanen.
3 Febr. Hanna Verbena.
23 Febr. Theos. lezing, dr. De Hartogh.
9 Mrt. Ilona Durigo en Evert Cornells,
l'RKIUKBEURTEN.
Zondag 14 November.
Evang. Luthersche kerk.
Voorm. io'^uur.ds.J.L. F. de Meijere JohCz.,
uit 's-Gravenhage.
Remonstrantsche kerk.
Voorm. 10V2 uur- ds. Hooykaas.
Doopsgezinde kerk.
Geen dienst.
Gereformeerde kerk (Langegracht),
Voorm. 10 uur. ds. Donner.
Avond 5>/2 uur, ds. Teerink.
Gereformeerde kerk (Zuidsingel).
Voorm. 10 uur, ds. Terink.
Avonds 5V2 uur. ds. Donner.
Chr. Gereformeerde gemeente.
Voorm, 10 uur, ds. Lengkeek,
uit 's-Gravenhage.
Avond 5'/2 uur, ds. Lengkeek.
Vrijdag 10 November.
Avond 7 uur, ds. H. Jansen,
veldprediker bij de 3e divisie.
Vrije Gereformeerde gemeente.
Voorm. 9>/2 uur, godsdienstoefening.
Avond 5 uur, godsdienstoefening.
Hersteld Apostolische gemeente.
Voorm. 10 uur, godsdienstoefening.
Avond 5 uur, godsdienstoefening.
Burgerlyke Stand Tan Amersfoort
van 5 tot en met 15 November.
GEBOREN
Gerrit Elbertus Arend. z. van A. van Dors-
sen en W. Boks. Marie Louise, d. van
L. E. Vaes en M. V. Bawin, Jemeppe (Belgifi).
Petronella Christina, d. van J. G, van de
Veer en P, C. van Lent. Ivonne Hortense
Heuriêtte, d. van Henri Désiré Julien Franck
en Julia Emérencia Ghislaine Thirion. Johan
Andries, z. van Johan Andries de Heus en
Jennigje Admiraal. Cornelia Jenneke, d,
van Willem Polhout eu Elisabeth Jenneke
van Keulen. Albertus, z. van Gerard us
Bokkers en Catharina van Empelen. Piet
Richard, z. van Krijn Pieter Westhoeve en
Johanna Geertruida Richard.
ONDERTROUWD:
Gerardus Johannes Bruinis en Melisje ten
Hoven. Jacobus Hendrikus Robben en
Johanna de Wit. Jan Eek en Cornelia Wil-
helmina van Gulik.
GEHUWD:
Hendrikus Frederikus Balk en Geertruida
Hendrika van den Bogert. Evert Johan
Broeker en Anna Tombroek. 7an Willem
Karei van Wandelen en Anna Heijs. An
dries Leonardus Lablans en Willemijntje Arlar.
Dirk van Dorssen en Johanna van de
Kuilen.
OVERLEDEN:
Gerarda Petronella de Waal, 12 mnd. -
Hendrikus de Jager, 47 jr., ongeb. Gerrit
Geurt Slots, 21 mnd. Evertje Riksen, 15
mnd. Een levenloos aangegeven kind
Auna Rens. 14 mnd. Grietje Klein. 59 jr.,
wed. van Teunis Dirk de Gans. Wilhelmus
van der Linden, 56 jr., wedn. van Maria
Elisabeth Roodenburg. Margje Moes, 61 jr.,
echtg. van Gerrit Velthuijsen.
AMERSFOORT, 12 November 1915.
Appelen f 1,80 a f 4.50. Peren f 2.50 a
f8. .Nieuwe aardappelen f o,afo.Zand-
aardappelen f2.50 a f 3.—Hoendereieren
f 11af 11.50 per 100 stuks. Biuine eieren
f 11.50 a f 12.25 p. 100 stuks. Hooiboter f 1.45
a f 1.65 per Kilo. Kippen f 0.90 a f 1,
Kuikens f 1.80 a f 2.70. Piepkuikens f 0.80 A
f 1.30. Ganzen fo.a fo.Oude eenden
f0.90 a f1.30. Jonge eenden fo.— a fo.—
Hazen f 1.50 a f2.20. Wilde konijnen fo
a fo.—Tamme konijnen fo.So a f 2.25 per
stuk. Duiven f0.50 a fo.70 per paar. Vette
varkens f o.a f o.Magere varkens f 00.—-
f 00.Zeugen f óo.a ri20.Biggen
f 10.a f 2i.Kalveren f o.a f o.
Aangevoerd waren ongeveer 400 heet.
Appelen. 100 heet Peren, heet. Kleiaard-
appelen heet. Zandaardappelen18000
stuks Hoendereieren st. Eendeneieren
250 Kilo GrasboterVette Varkens;
Magere Varkens; Varkens voor export-
slagerij; 500 Biggen 20 Zeugen - kalveren.
