AMERSFOORTSCIE COURANT. Dinsdag II Januari 1916. No. 8669 66e Jaargang Uitgave van de Naamlooze Vennootschap „De Amersfoortsche Courant, voorheen Firma A. H. van Cleeff". HOOFD-REDACTEUR F. J. FREDERIES AMERSFOORT. Verschijnt Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond. Abonnement per 3 maanden1.— franco per post/i.ij. Adverteutiën 1—6 regels 60 cent; elke regel meer 10 cent. Bijregel abonnement reductie, waarvan tarief op aanvraag kosteloos. Legale, officieele- en onteigenings- advertentiën per regel 15 cent. Reclames 1—5 regels ƒ1.25 Bewijsnummers naar buiten worden in rekening gebracht en kosten, evenals afzonderlijke nummers, 10 cent. Bij advertentiën van buiten de stad worden de incasseerkosten in rekening gebracht. BUREAU: KORTEGRACHT 9. Postbus 9. KENNISGEVINGEN. HINDERWET. Burgemeester en Wethouders van Amers foort brengen ter openbare kennis, dat bij hun besluit van 7 Januari 1916 aan W. H. SCHUILEMAN en zijne rechtverkrijgenden voorwaardelijk vergunning is verleend tot het plaatsen van een electro-motor van 2.5 P.K. voor het drijven van een vleesch- hakmachine, in het perceel alhier gelegen aan de I.angestraat no. 67/69, bij het kadas ter bekend onder Sectie E no. 3489. Amersfoort, 10 Januari 1916. Burgemeester en Wethouders voornoemd, De Burgemeester, Van RANDWIJCK. De Secretaris, A. R. VEENSTRA. MAXIMUM-PRIJZEN VAN VARKENS- VLEESCH. De Burgemeester der Gemeente Amers foort maakt bekend, dat met ingang van mor gen de maximum-prijzen voor varkensvleesch per v ij f ons zijn vastgesteld als volgt rollade 60 cent magere lappen 55 doorregen lappen 45 vette lappen 4° carbonade 35 versch vet spek 45 versch doorregen spek 50 gezouten of gerookt vet spek 45 gezouten of gerookt mager spek 50 reuzel 45 kluiven 15 gehakt 35 Amersfoort, 11 Januari «916. De Burgemeester voornoemd, Van RANDWIJCK. GEZOUTEN SPEK. De Burgemeester der Gemeente Amersfoort, maakt bekend, dat winkeliers vóór 14 Januari a.s. aan het Levensmiddelen-bu reau kunnen opgeven hoeveel gezouten spek zij van dat bureau wenschen te ont vangen op de volgende voorwaarden inkoopsprijs per vijf ons 37.5 cent. verkoopsprijs per vijf ons 42,5 of per ons 9 cent. Aan aanvragen beneden 10 K.G. kan niet worden voldaan. Amersfoort, 11 Januari 1916. De Burgemeester voornoemd, Van RANDWIJCK. De Burgemeester en Wethouders vai Amersfoort, Gelet op art. 264 der Gemeentewet, Doen te weten, dat het 3e suppletoi kohier der STRAATBELASTING, alsmede het 5e suppletoir kohier der INKOMSTENBELASTING over het dienstjaar 1915, goedgekeurd door Gedeputeerde Staten van Utrecht, in af schrift gedurende vijf maanden op de Secre tarie der Gemeente voor een ieder ter lezing liggen. Amersfoort, it Januari 1916. Burgemeester en Wethouders voornoem 3, De Burgemeester, Van RANDWIJCK. De Secretaris, A. R. VEENSTRA. De Burgemeester van Amersfoort brengt ter kennis van belanghebbenden, dat in de Gemeente Snelrewaard een geval van mond- en klauwzeer is voorgekomen. Amersfoort, 8 Januari 1916. De Burgemeester voornoemd, Van RANDWIJCK. De GEZONDHEIDS-COMMISSIE voor de Gemeente AMERSFOORT brengt ter kennis van belanghebbenden, dat zij hare Openbare vergadering, bedoeld zouden hebben berust in een huwefijkswet- weerwil, dat professor Molengraaf als zijn I meening uitsprak: »het is ondenkbaar, dat afgevaardigden, mede door vrouwen gekozen, art. 27 e der Gezondheidswet, zal houden op Vrijdag 24 Januari 1916, des avonds te half negen, in het Raadhuis. Amersfoort, 11 Januari 1916. De Voorzitter, Dr. H. W. SCHREUDER. De Secretaris, des TOMBE. Vrouwenkiesrecht. De openbare vergadering door de Ver- ceniging voor vrouwenkiesrecht belegd en gisteravond onder leiding van ireule S. W. A. Wichers in «Amicitia» gehouden, werd zóo druk bezocht, dat nog vóór achten de buitendeur op order van de politie moest worden gesloten met het oog op gevaar bij Hongaarsche primaat Kislev, de Burgemees- geving, zóo vernederend, onbillijk werpelijk voor de vrouwe. Ondanks dat alles heeft de gehuwde vrouw heden ten dage nóg geen macht. Zelfs bij de Auteurswet van 1912 werd haar ontzegd het recht om te beschikken over het door haarzelve verdiend als auteur, van welke soort ook. Zulk schromelijk onrecht zal worden be stendigd tot tijd en wijle de vrouw kan op komen voor eigen rechten door middel van het stembiljet. Moet heden ten dage nóg worden over wogen de vraag kan de vrouw in staat zijn, van haar kiesrecht een goed gebruik te maken Dat is immers overbodig r.u overal waar vrouwenkiesrecht is ingevoerd de stoutste verwachtingen verre zijn overtroffen. een mogelijke paniek, Mejuffrouw C. J. E. 1 sidente der plaatselijke afdeeling, opende ter van Christiania, de President van den Finschen Landdag zijn geheel eenstemmig in hun zeer gunstig oordeel ten deze. even na achten de bijeenkomst en herinnerde, I Hier te lande wordt nog wel aangevoerd dat in November door de Vereeniging een het oudbakken argument, dat de vrouw, door landelijke meeting werd gehouden te Am- kiesrecht te krijgen, haar gezin zal verwaar- sterdam om het thans ingediende ontwerp loozennonchalieert dan de man-kiezer zijn tot Grondwetsherziening te bespreken, in gezin door het kiesrecht Zulk een argument welke vergadering tevens werd besloten, tegen vrouwenkiesrecht is een beleediging overal in den lande openbare vergaderingen voor de vrouw. te houden. Spr. heette hierna welkom de Niet in éen Staatskundige partij hier te spreeksters en de sprekers en vooral me- lande heeft vrouwenkiesrecht geen aanhan- vrouw dr. Aletta H. Jacobs, Presidente der gers. Pater Raaymakers zegt: »geen enkel dogma verzet zich tegen vrouwenkiesrecht' de anti-revolutionnairen beroepen zich op Paulus. Spr. leest nu het overbekende artikel uit »De Ploeger»: «Men ■•iaagt hem niet» en eindigt ongeveer: De tijd zal niet verre meer zijn, dat alle iwenkiesrecht zullen ver voor de zon, vooral Vereeniging. Hierna sprak freule Wichers een wel komstwoord namer.s het Hoofdbestuur der vereeniging. Mevrouw mr. B. Bakker N o r t, uit Groningen, vervolgens het woord verkrijgend, herinnerde, dat sedert de Grondwet van 1848 het kiesrecht steeds meer is uitgebreid tot J bezwaren tegen thans het Algemeen mannenkiesrecht zoo 1 dwijnen als snet goed als een teit is geworden. De eischen 0ns land, waar een Koningin regeert. Aan van geschiktheid en maatschappelijken wel- j de vrouw dienen de zelfde rechten gewaar- stand zijn hoe langer zoo meer losgelaten. borgd als aan den man; geen enkel land, Althans voor de mannen. waarin vrouwenkiesrecht is ingevoerd, onder- Voor het vrouwenkiesrecht staat de zaak j vond daarvan een schok of zag een revo- echter gansch anders, ofschoon het in de lutie ontstaan. De belangen der vrouwen Memorie van toelichting van Minister Cort zijn in menig opzicht geknot en verwaar van der Linden heet »dat uilsluiting van een loosd doordien mannen de wetten maakten deel der bevolking de natie in tweeën splitst» i slechts vrouwen kunnen de verbetering aan- en reeds Thorbecke de zelfde gedachte was j brengen. De mannen hebben niet alléén de toegedaan toen hij schreef: »hoe meer alge- j wijsheid in pacht, hebben niet alléén verstand meen de deelneming, des te steviger de om het land te regeeren; waarom worden Staat». I dan de vrouwen buitengesloten? Maar waarom dan het kiesrecht gegeven I Er moet geen tijd meer worden vermorst; de invoering van vrouwenkiesrecht is te laat i gekomen om de vreeselijke menschenslachting j van dezen gruwelijken tijd te voorkomen. Daarom, helpt allen mee, ook hier te lande nagenoeg alle mannen, zelfs aan jongens, gevangenen, verpleegden in gestichten, die het immers te eeniger tijd nog krijgen, het zij het kind tot man is opgegroeid, hetzij de gevangene zijn straf heeft uitgezeten. Waarom vrouwenkiesrecht zal blijven het groote onrecht, datdeeene j Het Kamerlid de heer A. B. Kle e re- helft der bevolking de tyrannieke macht zal koper, alsnu in de plaats van het Kamer hebben over de nog wel grootere weder- 1 lid den heer J. H. A. Schaper, die door helft: waarom nog altijd dit meten met twee j ongesteldheid werd verhinderd te komen, maten, terwijl reeds tijdens de Franschc het woord verkrijgend, achtte vier pleitbezor- revolutie Condorcet wees op het hoogst on- gers voor een zaak, die werkelijk geen ver- j dediging meer behoeft, wel wat heel veel en zou zich dan ook niet te buiten gaan aan eenigc verdediging, doch wilde zich er billijke daarvan. O zeker, de vrouwen hebben óok rechten, doch dit zijn meer plichten, veelal zeer zware plichtenhet >recht« om den man te moeten volgen, het recht om toe te zien als de mans een afgevaardigde kiezen, het recht om te gehoorzamen aan wetten door mannen ge maakt, het recht om de zelfde strafwet te ondergaan, enz. De vrouwen kunnen adresseeren, petitio- neeren, protesteerendoch ieder weet hoe bitter weinig dit uitwerkt. Vermogensrecht en huwelijkswetgeving zijn hoogst eenzijdig gemaakt, zonder eenig j als de mannen en dus moet ook voor haar spoor van eerlijke en onpartijdige samen- opgevorderd Algemeen vrouwenkiesrecht, werking. En dit, ondanks reeds in 1871 Een logische uitsluiting van een bepaalde professor Teilegen ons Burgerlijk Wetboek groep vrouwen is niet te bedenken; wie in typeerde als een verzameling rechten voor opstand komt tegen de uitsluiting der vrou- den man, doch plichten voor de vrouw; 1 wen van het kiesrecht komt óok in opstand ofschoon professor Oppenheim schreef, dat tegen een uitsluiten van een deel harer. ons Burgerlijk Wetboek de vrouwen niet Het ontwerp der Regeering lost op zeer beschouwt als personen, doch als zaken; in ruime en loyale wijze in de toezegging bepalen, iets te zeggen van de practijk van het vrouwenkiesrecht. Spr. ooren waren nog vol van den geest drift waarmee Zondag door de s. d. a. p. de strijd voor Algemeen kiesrecht is ingezet in het buitengewoon congres, te Arnhem gehouden. Over de vraag hoeveel vrouwenkies recht behoeft niet meer te worden getwist; de vrouwen willen evenveel kiesrecht hebben 1913. De formuleering heft op de vraag of vrouwenkiesrecht Grondwettelijk toelaatbaar is en draagt den wetgever op, uit te maken hoeveel en welke vrouwen hij wil toelaten tot de stembus. Daarmee is beslecht het pleit voor vrou wenkiesrecht, dat nog slechts is een quaestie van tijd. Niet houdbaar is 't, alle vrouwen verkies baar te maken zonder hen het recht te geven, ook te kunnen kiezen. Is 't zóo moeilijk, te weten wie men moet kiezen? Onze samenleving stelt de vrouw voor heel wat moeilijker vraagstukken; bij voorbeeld de vrouw, die in dezen tijd met haar gezin moet rondkomen van f9 per weekdat is heel wat grooter kunststuk dan ééns om de 4 jaar een wit plekje zwart te maken (applaus). De vorige spreekster herinnerde er aan. dat sommigen wenschen, dat de vrouw blijft bij den huiseiijken baard. Spr. hoopt, dat er dan steeds brandstof in dien haard is (applaus), i Spr. partij, de s. d. a. p., staat er zóo voor: zij ziet in de quaestie van vrouwenkiesrecht niet alleen een vraag van den strijd der klassen die voorstelling is onjuist doch een sexe-vraagstukzij ziet in de uitsluiting der vrouw het improductief maken van de grootste helft der bevolking waar het geldt het Staats-levenvoor haar is de uitsluiting der vrouw een natuurlijk gevolg van de maatschappelijke verhoudingen, die ook daar om dienen gewijzigdvoor haar is Algemeen vrouwenkiesrecht van zóo groot belang om dat juist de proletarische vrouw zoo brood- noodig heeft het stembiljet tot verheffing van haar klasse en van haarzelve. Immers de economische gevolgen komen het eerst recht bij moeder de vrouw; zij ziet in het mbiljet een wapen in den strijd tegen het kapitalistisch stelsel en daarom eischt zij op het stembiljet in handen van alle vrouwen. Volkomen terecht heeft spr. voorgangster gezegd, dat geen der kerkelijke partijen dogmatische bezwaren heeft tegen vrouwen kiesrecht sterker nog, weldra zult ge ver dat vrouwenkiesrecht wortelt op de Openbaring van de Christelijke leer. De vrouwen moeten van stonde aan inzien, dat zij zoodanigen druk hebben uit te oefe nen op de openbare meening, dat zij thans eindelijk het kiesrecht krijgen moeten zor gen, dat zij worden vernomen en gehoord. Minister Cort van der Linden zeide immers zelf in zijn Memorie van toelichting, dat hij, wat het Algemeen kiesrecht voor mannen betreft, is bezweken voor den w i 1 der natie. De vrouwen hebben zich dus te doen hooren de Kamer luistertuit der vrouwen stemmen komen de stemmen. Hervormingen komen niet tot stand door het Parlement, doch door de publieke opinie. Laat de vrouwen dit toch bedenken. Zij be hoeven niet meer te bepleiten hun goed recht, behoeven niet langer te zenden adres sen, doch moeten manifesteeren, zóo lang en zóo hard tot zelfs de doofste het hoort (applaus). Het mannenkiesrecht heelt tot zulke ge volgen geleid, dat in het ontwerp voorkomt «stemplicht». Dat de vrouwen bekwaam zijn om thuis te blijven, hebben zij eeuwen aaneen volop getoond. Rechts en links in de Kamer bevinden zich voorstanders van vrouwenkiesrecht. Het komt er maar op aan, de overigen zóo te bewerken, dat zij den treurigen moed missen, op te komen tegen vrouwenkiesrecht. De zaak staat thans zóo, dat ze met uit zicht op vrucht kan worden doorgezet. Spr. partij zal dat dan ook doen; sedert 1913 heeft zij op haar program het vrouwenkies recht en vroeg van de tegenstanders als minimum het blanco-artikel. Strijdt vastberaden en met kracht vóór het vrouwenkiesrecht; gij hebt daarbij den zedelijken en den practischen steun van de partij, welke ik vertegenwoordig (applaus). Het Kamerlid mr. H. P. Mar chant, die nu als derde het woord verkreeg, zeide, dat

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsche Courant | 1916 | | pagina 1