Stadsnieuws.
nemen beslissing nog aanwezig blijkt, voor
goed verleend.
Amersfoort, u Maart 1916.
De Burgemeester voornoemd,
VAN RANDWIJCK.
MILITIE.
Vrijstelling wegens kostwinnerschap.
De Burgemeester der Gemeente Amers
foort
brengt ter kennis van belanghebbenden,
dat vrijstelling wegens kostwinnerschap wordt
verleend aan hem. door wiens verblijf in
werkelijken dienst voldoende middelen tot
levensonderhoud zouden komen te ontbreken
aan zijn gezin of aan dat, waartoe hij be
hoort of waarin hij als pleegkind is opge
nomen, dan wel aan personen, die hem in
den eersten of den tweeden graad van bloed
of aanverwantschap bestaan.
Geldt het iemand, die reeds is ingelijfd,
dan wordt de vrijstelling niet verleend, zoo
de belangen van den dienst het wcnschelijk
maken, haar niet te verleenen en bij toe
kenning eener vergoeding van ten hoogste
een gulden per dag voldoende in de midde
len tot levensonderhoud van het gezin of
van bedoelde personen zou worden voorzien.
Voor het kostwinnerschap in den zin van
de Mililiewct wordt niet vereischt, dat de
eenige of voornaamste bron van inkomsten
gelegen is in den arbeid van den militie-
plicbtige, doch is het voldoende, indien door
zijn mogelijke dienstvervulling de gezamen
lijke inkomsten der betrokkenen met een
zoodanig bedrag zouden worden verminderd,
dat het overblijvende niet meer gezegd kan
worden voor hen «voldoende middelen tot
levensonderhoud* te vertegenwoordigen.
Tot het verkrijgen van vrijstelling wegens
kostwinnerschap moet worden overgelegd
een staat van inlichtingen, opgemaakt door
den Burgemeester der Gemeente, waar de
belanghebbende voor de militie is ingeschre-
ven of voor welke hij heeft geloot. De staat j
kan echter ook door een anderen Burge-
meester worden opgemaakt, als daarvoor I
een bijzondere reden bestaat. Indien het be- j
zwaren oplevert, den staat van inlichtingen J
hier te lande te doen opmaken, kan in de
plaats van zulk een staat worden overgelegd
hetzij een gelijksoortig, hetzij een ander in
het buitenland opgemaakt stuk, waaruit met
genoegzame zekerheid de omstandigheden
blijken, welker bekendheid voor de beoor
deeling van het recht op vrijstelling noodig is.
Door of vanwege dengene, die vrijstelling
verlangt wegens kostwinnerschap, moet zoo
veel mogelijk ter Secretarie der Gemeente
aanvraag worden gedaan tot het opmaken
van bedoelden staat van inlichtingen, en wel
i. tusschen 21 en 31 Maart van het
jaar, waarin het inschrijvingsregister is ge
sloten, ingeval de reden van vrijstelling aan
wezig was op eerstgenoemden datum;
in dc maand November van het jaar,
voorafgaande aan dat, waarin hij zou moeten
worden ingelijfd
a. ingeval de reden van vrijstelling is
ontstaan tusschen zi Maart en 1 November
van eerstbedoeld jaar
b. ingeval hij opnieuw vrijstelling vraagt
en hij bij de eerste maal verkeerde in het
geval omschreven onder a;
3. binnen een maand nadat de reden van
vrijstelling is ontstaan, ingeval dit heeft
plaats gehad op of na 1 November van het
jaar, voorafgaande aan dat, waarin hij is of
zou moeten worden ingelijfd
4. in de maand, op éen na voorafgaande
aan die, waarin dc loopende vrijstelling ein-
digt, ingeval hij opnieuw vrijstelling vraagt
en hij bij dc eerste maal verkeerde in het
geval, omschreven onder 3.
Degene, die aanvraag doet tot het opmaken
van zulk een staat van inlichtingen, dient
zooveel mogelijk daarbij opgaven te ver
strekken omtrent de omstandigheden, waarin
de militieplichtige en waarin het gezin of de
naaste bloed- of aanverwanten verkeeren.
Bij voorkeur zal voor het opmaken van
staten van inlichtingen ten behoeve van het
aanvragen van vrijstelling wegens kostwin
nerschap. voor zoover dit tusschen 21 en 31
Maart moot geschieden, zitting worden ge
houden op Woensdag 22 Maart a.s„ voor
middags tusschen 9 en 12 uur.
liet vorenstaande geldt niet alleen voor
hen. die voor het eerst zijn ingeschreven,
maar ook voor hen, die voor de lichting van
het volgend jaar opnieuw zijn ingeschreven,
Tot dezen behooren o.a. zij, die het vorig
jaar tijdelijk zijn vrijgesteld bij een uitspraak
van Gedeputeerde Staten, die voor 1 Sep
tember onherroepelijk is geworden, of bij
een Koninklijk besluit, dat vóór dien datum
is genomen op een ingesteld beroep,
Omtrent de vrijstelling wegens kostwin
nerschap wordt beslist door Gedeputeerde
Staten, zoo dc reden van vrijstelling aan
wezig is op at Maart van het jaar, waarin
het Inschrijvingsregister gesloten isanders
door dc Koningin.
Deze vrijstelling wordt aanvankelijk slechts
tijdelijk en wel ten hoogste viermaal voor
ócn jaar en daarna, zoo de grond voor de
vrijstelling ook bij dc ton vijfden male te
nemen beslissing nog aanwezig blijkt, voor
goed verleend.
Voorts wordt ook vrijstelling verleend,
in het geval, dat een dienstplichtige, aan
wien geen vrijstelling is verleend wegens
kostwinnerschap, zoodanig persoonlijk onmis
baar is voor de instandhouding der midde
len van bestaan van zijn gezin of van dat,
waartoe hij behoort of waarin hij als pleeg
kind is opgenomen, dan wel van personen,
die hem in den eersten of den tweeden graad
van jbloed- of aanverwantschap bestaan, dat
zijn aanwezigheid daarvoor dringend nood
zakelijk is.
Tot het verkrijgen van vrijstelling op dezen
grond moet worden gehandeld in overecn-
komstigen zin als tot het verkrijgen van vrij
stelling wegens kostwinnerschap.
Omtrent het verleenen van vrijstelling
wegens aanwezigheid van het bedoeld geval
wordt echter uitsluitend beslist door de Ko
ningin.
Amersfoort, 11 Maart 1916.
De Burgemeester
voornoemd,
VAN RANDWIJCK.
HINDERWET.
Burgemeester cn Wethouders van Amers
foort
brengen ter openbare kennis, dat bij hun
besluit van 10 Maart 1916 aan H. C. IPEN-
BURG, en zijne rechtverkrijgenden voor
waardelijk vergunning is verleend tot
het uitbreiden van ecne wagenmakerij met
een electro motor van 3 P.K., voor het drij
ven van een zaagbank in het perceel alhier
gelegen Kleine St. Jansstraat 15. kadastraal
bekend Gemeente Amersfoort, Sectie E no.
3481.
Amersfoort, 11 Maart 1916.
Burgemeester en Wethouders
voornoemd,
De Burgemeester,
Van RANDWIJCK.
De Secretaris,
A. R. VEENSTRA.
straat, Molenstraat. Hcllingsteeg cn Pater-
nosterstccg naar de binnenstad (Hof).
1 Bij de ter aarde bestelling op de Nieuwe
1 Algemeene begraafplaats van het stoffelijk
hulsel van den oud-Gemeentebode N. Virk.
was hedenmiddag het Dagelijksch Bestuur
der Gemeente vertegenwoordigd door Wet
houder H. W. van Esveld en het Burgerlijk
Armbestuur door den heer L. A. baron Van
Ittersum.
Aan de groeve werd niet gesproken,
j De heer P. M. M. Asselberg is benoemd
tot godsdienstonderwijzer der Ned. Hervormde
gemeente tc Winterswijk.
i De heer 1-. A. Th. van Ditzhuizen is be
noemd tot Secretaris van den Bijzonderen
raad der St. Vincentius-vereenigingen hier.
Dr. Hugo R. Kruyt, oud-leerling der
Hoogere Burgerschool hier, thans lector aan
de Rijks-universiteit te Utrecht, zal binnen
kort worden benoemd tot buitengewoon
hoogleeraar in de faculteit der wis- en
natuurkunde aan die hoogeschool.
Overste dr. S. de Jong, chef van het Mi
litair hospitaal hier, zal 1 April kolonel C.
J. Schouten vervangen als chef van het Mi
litair hospitaal te 's-Gravenhage,
In «Staatscourant* no. 60 zijn opgenomen
aankondigingen betreffende toelating tot de
Kon. Militaire Academie, de C. 1 ittenschool
en den Hoofdcursus.
In de Doopsgezinde kerk hoopt aanstaanden
Zondagochtend voor te gaan ds. S. I.ulofs,
uit 's-Gravenhage.
Des avonds zal in die kerk voor de plaatse
lijke afdeeling van het religieus-socialistische
verbond spreken ds. N. J. C. Schermerhorn.
uit Nieuwe Niedorp.
Daar voor eenigen tijd zendeling Prins,
te Dourme op Ilalmaheira, welke zendings-
post werd bekostigd door de Zendingsver-
eeniging der classis Amersfoort van de Ned,
Hervormde kerk, overging naar de Geref.
Zendingsbond, heett het Bestuur dezer Zen-
dingsvereeniging besloten, na gehouden be
raadslaging met het Hoofdbestuur der Utr.
Zendings-vereeniging, haar steun te blijven
geven aan de zending op Halmaheira, voort
aan meer bijzonder aan den post Tobelo,
waar thans zendeling Metz arbeidt, die
vroeger te Dorumé werkzaam was.
Aan dezen zendeling dus steun biedend,
blijft alzoo eenige betrekking bestaan tot
Dorumé, waar voortaan waarschijnlijk de
arbeid alleen door inlandsche helpers
(goeroe's) zal worden voorgezet.
Behalve opruiming van woningen van
minderwaardig type beoogt, naar «DeEem-
bode" kau meedeelen, de Gemeente bij haar
aankoop van huizen aan de Molenstraat.
Hellingsteeg en St. Jorisstraat bet maken
van een breeden verkeersweg van het Soester-
weg-kwartier door de Van Asch van Wijck-
Art. 102 Grondwet.
De Staats-commissie voor het onderwijs
(de Bevredigingscommissie) deelt officieel met
machtiging van H. M. de Koningin mede,
dat in een op 11 Maart gehouden slotver
gadering overeenstemming is verkregen om
trent de redactie van een nieuw artikel 192
der Grondwet met bijbehoorende toelichting,
over de wetsontwerpen met de Memorie van
toelichting ter uitvoering van dat artikel en
omtrent het eindrapport zelf. De vaststelling
van een en ander is geschied met de grootst
mogelijke meerderheid der Staats-commissie.
Van de aan het eindrapport toegevoegde
drie ontwerpen van wet. hebben twee de
strekking tot wijziging en aanvulling van de
Wet tot regeling van het Lager onderwijs.
Het eerste dier ontwerpen betreft in hoofd- I
zaak de geldelijke voorziening in de kosten I
van het Openbaar en het Bijzonder Lager
onderwijs en bevat voorts voorstellen tot ver
betering van de salarieering der onderwijzers,
tot wijziging der bepalingen omtrent school
geldheffing »n omtrent de reorganisatie van
bet schooltoezicht.
Het tweede is gewijd aan de opleiding
der onderwijzers.
In het derde is neergelegd een wettelijke
regeling van het Bewaarschoolonderwijs.
In verband met de aanbieding aan de
Koningin en de voor het afdrukken vereischte
werkzaamheden, kan de verschijning van het
rapport met de bijlagen over eenige weken
worden tegemoet gezien.
Aan het hoofd van het jongste nummer
van «Leeszaalnieuws* schrijft het Bestuur
Een mooie instelling, die Openbare lees
zaal en bibliotheek vormend, opvoedend, ont
wikkelend.
Ja, maar we kunnen op den duur niet
blijven bestaan
Het bezoek neemt er voortdurend toe.
ja, maar wij kunnen op den duur niet
blijven bestaan!
En de cijfers der Uitleenbibliotheek stij
gen maandelijks.
Ja, maar er zal een maand komen, dat we
niet meer kunnen bestaan
Alleen het is er sinds lang niet ruim ge
noeg meer. Een nieuw gebouw, naar de
eischen des tijds ingericht, moest er eigen
lijk spoedig komen,
Ja, maar we kunnen zelfs met onze een
voudige woning op den duur niet blijven
bestaan
Weten onze leden dat? Willen ze dat?
Laat ieder eens rustig de Begrooting voor
dit jaar bekijken, die voor de leden in de
leeszaal ter inzage ligt. Ziet ge hoeveel we
tekort zullen komen En onze cijfers voor
uitgaven zijn waarlijk niet opgedreven. Aan
het meer-dan-brood-noodige hebben we zelfs
niet durven denken.
Dan moeten dus de inkomsten vermeer
deren
De meeste posten aan die zijde zijn con
stant Rijks- en Gemeente-subsidie.
Maar de contributies dan
Daar zit het!
We geven te veel voor te weinig,
«Hoeveel bedraagt de contributie wordt
er gevraagd. En dan zeggen we: «het mini
mum bed-aagt 50 cent*.
Wie dan een gulden geeft, gaat heen met
de gedachteik steun een goede zaak.
Maar de werkelijkheid is dezezal onze
inrichting aan bescheiden eischen blijven vol
doen zal ons personeel behoorlijk worden
bezoldigd; zullen de diensturen niet over
matig lang zijnzal aanschaffing van boek
en tijdschrift iets blijven beteekenen dan
mag niemand van onze Leeszalen gebruik
maken, laat ons zeggen 100 maal per jaar
voor 100 cent; en 50 ot 100 of 300 deelen
ter leen nemen voor die zelfde 100 cent
bovendienniemand, dan alleen hij, die
niet meer missen kan.
Daarom mogen we onze minimum-contri
butie niet verhoogen eer de toestand onhoud
baar wordt.
Maar daarom ook moeten we vragen
contribueer naar draagkracht. En begin met
uw contributie te verdubbelen, zoo ge inziet
ik gaf tot nu toe te weinig.
We eischen niet maar vragen we vra
gen maar geen aalmoes. Doe uw plicht!
Blijkens advertentie in dit nummer zal
Teresa Carrenjo aanstaanden Zaterdagavond
een concert geven te Utrecht, waar zij o.a.
ten gehoore brengt Beethoven's Waldstein-
sonate en de groote Fantasie op. 17 van
Schumann.
Het jaarverslag over 1915 van de Oud-
keidkundige vereeniging «Flehite* is in druk
verschenen.
Onder voorzitting van den heer G. J.
Buijs werd gisteravond in het schoolge
bouw aan den I.eusderweg gehouden de
39ste Algemeene vergadering van de ver
eeniging «Ambachtsschool voor Amersfoort
en omstreken*. Aanwezig waren 10 leden.
De notulen van 20 October 1915 werden
gelezen en goedgekeurd. Vervolgens bracht
de heer Teengs rapport uit over de ex
ploitatie-rekening 1915. De Penningmeester,
mr. Van den Bergh, las hierna de
rekening. Deinkomsten bedroegen f37 776/1-,
waarbij f 17.400 aan subsidie van het Rijk,
f 5250 van dc Provincie cn f7300 van de
Gemeente. Dank zij f 6300 extra-uitkeering
van het Rijk bedraagt het tekort slechts
f 122.79.
Op de inrichting is een tekort van f 4300,
dat met het tekort bij exploitatie moet ge
dekt worden. Hiertoe zal van het Rijk wor
den gevraagd f 2500, van de Gemeente f 1000
over 1916 en f 1000 over 1917.
In alle opzichten is zuinig gewerkt. De
arbeid bij den bouw en de inrichting ver
richt door onderwijzers en leerlingen heeft
f 5000 bespaard. De electrische leiding geeft
f 1000 bezuiniging.
Tegenvallers waren: bij de berekening
van den bouw f 2880vergoeding aan de
werklieden wegens ziekte f400. Ook heeft
de bouw niet 8 maanden, doch meer dan
een jaar geduurd. Aan den Directeur is
slechts een gratificatie van f 600 voor zijn
werkzaamheden bij het ontwerp toegekend.
De notaris-rekening bedroeg f 1258.47;
hierbij is f775 voor een enkele hypotheek-
acte, noodig voor ratificatie der Gemeente.
Het fonds, dat ruim f3000 bedroeg, beeft
veel van zijn kracht verloren. Ruim f 2000
stond als deposito bij de firma Lamaison
Bouwer. Deze gelden zijn vrij problema
tisch geworden. Het tekort is zoo klein,
doordat de heer Kam als architect zooveel
belangloos arbeid heeft verricht.
De Begrooting voor 1917 is niet erg be
moedigend. Het totaal uitgaven zal f6800
hooger zijn dan het loopende jaar.
Gevraagd zal worden voor 1917 een ver
hooging van subsidie cn wel van het Rijk
f 3400, van de Provincie f 1000 en van de
Gemeente f 2300.
De avondteekencursus voor volwassenen
schijnt een stiefkind bij Rijk en de Provincie.
Het Rijk gaf minder dan gevraagd werd.
Het tekort van f400 is dan ook gedekt
door giften van particulieren.
De toestand der school is bloeiend. De
Directeur, de heer Groote Haar, gaat tot
onzen spijt heen; zijn opvolger, de heer
Baert, komt 1 Mei in functie. Het Bestuur
vertrouwt, ook iu hem een goede keus ge
daan te hebben.
Het aantal nieuwe leerlingen neemt steeds
toe en bedraagt ruim 100, waarvan voor
smid-bankwerker 45,
Het aantal timmerlieden is weer stijgende
en bedraagt nu 25, Voor electro-techniek
zijn er 20.
Klassesplitsing kan niet plaats hebben,
waardoor ze te vol zitten en leerlingen
moeten worden afgewezen. In de toekomst
is meer toeneming te verwachten, ook in
verband met den voorbereidenden cursus
voor Middelbaar technisch onderwijs, dat
's avonds zal worden gegeven. De Voorzitter
hoopt, dat, wanneer over 3 jaar het eind
diploma wordt uitgereikt, de jongelieden dan
van dit onderwijs kunnen genieten.
Een vergelijking met Dordrecht doet zien,
dat hier niet te royaal is aangepakt. Daar
is voor de school uitgetrokken f328000 en
ze telt minder leerlingen.
Maandagavond en Dinsdagmiddag en avond
worden in «Amicitia" kook-, bak- en braad-
proeven gehouden op Junker Ruh-gas-
fornuizen.
Een advertentie hiernevens geeft nadere
bijzonderheden.
Dat er niet alleen hier te lande papier-
nood bestaat en het geraden is, de grootst
mogelijke zuinigheid ook te dezen opzichte
te betrachten, blijkt uit de mededeeling van
een Engclsch handelshuis aan [een firma
hier ter stede, dat het voorloopig geen dubbel
zendt van zijn facturen en dat het den gebrui-
kelijken afstand tusschen de regels van het
machine-schrift belangrijk heeft ingekrompen.
De hoeve «Weldam", in November ver
kocht voor f22900, doch Dinsdag wederom
geveild door notaris J. Bolk, is nu in gene
rale massa voor f20720 verkocht aan G.
Hilhorst, te Hoevelaken.
De hoeve is omstreeks 20 H A. groot en
tot 22 Februari 1926 verhuurd voor f593
per jaar.
Naar de gister gehouden kalvermarkt wer
den aangevoerd 52 stuks, die golden van
f «4 tot 30.
De handel was vlug.
Men buigt zich voor het verstand; men
knielt voor de goedheid.
'CFii den Omtrek.
De staking der handlangers bij het herstel
van de dijken bij Nijkerk heeft gelukkig -er,
goed en snel verloop gehad. Hun uurloon
is gebracht van 18 op 22 cent.
Ook te Zeist tracht men een Hoogere
Burgerschool op te richten.
Afgevaardigden van 8 plaatselijke vereeni-
gingen vergaderden daartoe. Zij zullen de
zaak nader bespreken in hun Besturen en
daarna een commissie van voorbereiding
benoemen.
Te Utrecht overleed in den ouderdom van
80 jaar de oud-kolonel der artillerie J. Badon
Ghyben. oud-hnofd der artillerie-wetenschap-
