Zaterdag 18 ff-T-S§ Maart 1916.
66e Jaargang
Stadsnieuws.
de Naamloozo Vennootschap „Do Aniersfoortscho Courant, voorheen Firma A. II. van CloefT",
Verschijnt Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond. Abonnement, per 3 maanden t.—
franco per post/1.15 Advortentiën 1—6 regels 60 cent; elke regel meer 10 cent. Bijregel
abonnement reductie, waarvan tarief op aanvraag kosteloos. Legale, ofiiciecle- en onteigenings-
advertentiën per regel 15 cent. Reolames 1—5 regels 1.25 Bewijsnummers naar buiten
worden in rekening gebracht en kosten, evenals afzonderlijke nummers, 10 cent.
Bij advertentiën van buiten de stad worden de incnsscerkostcn in rekening gebracht.
van deze Bank con waro Instelling tot nut
van liet algemeen in hot leven is geroepen.
Van belang is hot, er nog op te wijzen,
dat aan de Nuts-spaarbank een wachtkamer
is verbonden, zoodat belanghebbenden alléén
met het Bestuur in aanraking komen en a f-
zondert ijk worden geholpen en dat aan
het Bestuur bij de Statuten strikte ge
heimhouding omtrent de inlagen is opge
legd.
EOHTSGRAOHT 9.
Postbus 9.
strijd sterker te maken. En het is zeker neit
in de allerlaatste plaats, dat onze vaderland-
schc bodem meer belangstelling en grooter
zorg vraagt. Mülioenen en nog eens milli-
nencn zijn noodig om dien bodem te doen
beantwoorden aan zijn natuurlijke bestem
ming het opbrengen van die stoffen, welke
waarde hebben voor het leven van tnensch
en «lier, Heen tak van ons volksbestaan is
er voorzeker, waaraan de millioencn ter ver
zekering van ons toekomstig welzijn heter
zijn besteed en waarin zc veiliger kunnen
worden belegd dan in bodemcultuur.
liet verdiende geld behoort, zooals gezegd,
in de eerste plaats ten goede te komen aan
Nederland. Daarom moet er met alle kracht
naar worden gestreefd, dat zulks ook inder
daad geschiedt.
Het mag nog wel eens worden herhaald,
dat de gewoonte van ontelbare Hollanders
om veel geld 111 buitenlandsche ondernemin
gen te stoken, niet is in 't belang van ons
land. Althans zeker niet, wanneer, zooals
vaak gebeurt, aan buitenlandsche fondsen
de voorkeur wordt gegeven. Veelal hoort
men beweren, dat op die wijze een hoogere
rente wordt gekweekt. Doch verzwegen wor
den de enorme verliezen, die geleden worden
door aanzienlijke koersdalingen. Ontzaglijk
groot zijn de in Amerika, Rusland en andere
landen belegde kapitalen, die op deze wijze
verloren zijn gegaan en nog verloren worden.
Begrijpt men dan niet, dat het voor vreemde
landen een vitaal belang kan zijn, buiten-
landsch geld op een laag niveau te brengen
en te houder..
Van bewaking der buitenlandsche fondsen
kan geen sprake zijn. Dat moet aan vreemden
worden toevertrouwd. Een Nederlander mag
alleen van verre toezien.
Heel wat veiliger is het, wanneer het geld
wordt belegd in eigen land of in de koloniën.
Al inag de rentc-uitkeering dan niet altijd
liet toppunt bereiken van de verlangens van
lion, die tóch nooit tevreden zijn, het kapi
taal is veilig en helpt den bloei va,, ons
land en het welzijn van ons volk verhoogen.
Veel wordt tegenwoordig gesproken en
geschreven over c'e drooglegging der Zuider
zee. Best, laten we dit werk uitvoeren als
het geld er voor is, of gevonden kan worden
zonder drukkende lasten te veroorzaken, en
1 aten we het zeker doen als het geld anders
toch over de grenzen gaat. Nederland wordt
er grooter en sterker door en zal door zoo'n
grootsch werk ongetwijfeld in de achting
van andere lauden stijgen.
Da.i zijn er onze woeste gronden, nog een
half millioen Hectaren nota bene, waarop
o.m. bosschen kunnen worden geplant, waar
van het hout later voor mijnen, huizen, fa
brieken, schepen en waterwerken kan dienen,
en waarop duizenden en nog eens duizenden
Hectaren gras- en bouwland zijn aan te
leggen. Wie dit niet gelooft, make een tocht
door de heide om de oasen te bewonderen,
die men hier en ginds tusschen het woeste
I land aantreft. Iiij ga de ontginningen der
I Heidemaatschappij zien om het bewijs voor
de levensvatbaarheid van een dergelijk
ondernemen te erlangen.
I Door uitbreiding van het productieve land
rer spreken.dat kan onze veestapel met tienduizenden stuks
ons volk goed worden vergroot, onze graanvoorraad zeer
ommige zelfs veel aanzienlijk worden uitgebreid. En wat er to
1 mag zich geluk- veel is, kan naar het buitenland gaan om
rheugen, hetgeen daar den naam van het Hollandsch product
belangrijke toe- j hoog te houden.
Is niet ons vee door heel de wereld be
kend en beroemd? Werken wij, 200 han
delende, niet veel meer mede aan de be-
enen met de wel- 1 vordering van het landsbelang en de ver-
zich hierover van brciding van onzen naam over het wereld-
daar de grootere rond, dan wanneer wij met ons geld de
eweging mogelijk productie van andere landen helpen stijgen
1 Laten wij met ons eigen geld de produc-
uren zijn, indien tie van ons eigen land verhoogen. Dat ver
geld niet in de sterkt Neerland's innerlijke kracht en zijn
Baakvsrosaiging H. L. A. DULLAERT Co.
AMERSFOORT Sefcerpeszeel Soest.
rjangegraotit QO - Tol. Iiitoro. BOB
Yorlmron loketten in lini'o „I.II'S" linind- en
inlirnukvrlje kluis.
van f zo 000, naar het buitenland uitgevoerd,
verbreiden den Noderlandschen naam veel
meer dan die som, in geld gezonden voor
een spoorweg of een petroteumbron.
«Niet in het oogsten van de padi ligt de
vreugd, maar in het oogsten van de padi,
die men zelf heeft geplante, zei de groote
Multatuli.
Wat is het bovendien een heerlijk werk,
meer productieven grond en meer boerde
rijen te scheppen, zoodat onze landgenooten
niet verplicht zijn, naar den vreemde te trek
ken om daar het arbeidsveld te zoeken, dat
het eigen vaderland hun niet biedt. Men
loenc den grondgebruiker, den bewerker van
den vaderlandscben grond, het noodigc geld
tegen matige rente en neme daarbij niet tot
richtsnoer den rente-standaard van buiten
landsche hypotheekbanken,
Nu zijn er gelukkig in Holland instellin
gen, die onvermoeid strijden voor verhooging
der productie van ons land. Naast do land-
bouwers-vereenigingeii zijn het onder ineer
do Oranjebom! van Orde en de Kwartgul*
denvereeniging voor heide-ontginning, de
Levensverzekering-maatschappij «Utrecht»,de
Maatschappij van Weldadigheid, die door
daden toonen, hoezeer zij de waarheid erken
nen van hetgeen hierboven is gezegd:
Voorts legt, evenals andere, ook de bekende
ontginning «Het Zeycrveld', bij Assen, waar
15 landbouwers uit Zeeland en de beide Pro
vinciën Holland een nieuw arbeidsveld hebben
gevonden, een levend getuigenis af voor deze
zoo belangrijke wijze van geldbelegging in
's lands belang. Het zelfde geldt voor de
ondernemingen dor T'wontsche en Brabantschc
fabrikanten op elk gebied der bodemcultuur,
voor de bebossching van woeste gronden
door den Staat, die een tegenwicht vormen
bij do ongebreide kapmanie van tegen
woordig. Zeker, er wordt zeer veel gedaan
maar nog lang niet genoeg, Er zijn nog te
veel personen, die alleen toezien, Ook dezen
moeten worden gewonnen voorde verbetering
van onzen vaderlandscben grond, Zij kunnen
hieraan medewerken door tot lichamen als
de Oratijebond van Orde en do Kwartguldens-
vereeniging voor heide-ontginning als lid toe
tc treden of deze veroenigingen op andoro
wijze in staat te stellen, met bet ontginnen
krachtig voort te gaan. Deze vereenigingen
houden zich bezig zoowel met de bebossching
van zandverstuivingen en slechte heide
gronden ais met liet slichten van Maatschap
pijen, die heide ontginnen, om daarmede het
dubbele dool te bereikenproductief maken
van de woeste gronden en tevens een be
hoorlijke rente verschaffen aan do aandeel
houders. De leiding der werkzaamheden is
opgedragen aan dc Ncderlandschc Heide
maatschappij,
Deze laatste zoo bij uitstek nationale in
stelling, die haar arbeid in hot belang van
onzen bodem in elk hoekje van Nederland
een lichaam, dat in stuat Is, aan clkon wensch
op dit gebied tegemoet te komen.
Ons volk moet eenparig de belangen van
onzen bodem behartigen. Wanneer wij daarbij
tevens voortgaan, ook de belangen der ar
beiders voor te slaan en hen o. m. in dc ge
legenheid stellen, op een stukje land hun
eigen groenten en aardappelen te verbouwen,
dan wordt de solidariteit en saamhoorlgheld
der Nederlanders op een gezonde wijze ver
sterkt.
AGENDA voor de openbare vorgade-
rlng van don Raad dor Gomoeuto Amorx-
foort op Dinsdag 21 Maart 1916, des
uvonds ton 8 ure.
Ingekomen stukken en niedodeolingon.
1. Voorstel 0111 do tijdelijke aanstelling
van don hoor J. I). Moorwnldt nis leeranr
in do klassieke talon aan liet Gymnasium
10 veranderen in 00110 vnsto aanstelling.
(Gedr. Vorz. No, 70)
I 2. Benoeming van een onderwijzer
Telefoon to. «en de openbare Lagere school C. daar
do hour I. C. Knoot voor zijne benoe-
- niing heeft bedankt.
3. Voorstel van Burgemeester on Wot-
■■11^ houders in zako do rcgollng vundojanr-
wedde van don Directeur dor Burger-
i avondschool. (Gedr. Vorz. No. 74.)
j 4. Voorstel van Burgomoostor en Wet-
houders tot overneming van oen strook
grond nan do Koningin Wllhelmlnaslroa»
j van o C. L. Huiskamp on L. C. Huls.
(Gedr. Vorz. No. 68.)
j 5. Voorstel vun Burgemeester on Wet
houders tot wijziging van do Verorde
ning, regelende het bobonwon van gron-
1 den in do Gomoonto Amersfoort, bestemd
voor opon bebouwing. (Gedr. Vers. No, 64.)
6. Voorstel van Burgomoostor 011 Wet
houders tot verkoop van een perceel
grond nan mr. R P. van dor Mark (Gedr.
I Vorz. No. 67.)
7. Voorstel van Uurgemooslor on Wot-
houderatol verkoop van oen perceel grond
nan W. van Gonderon. (Gedr. Vorz.
No. 73.)
8. Voorstel van Burgomoostor on Wet
houders in zake do aanstelling van een
opzichter voor hot Grondbedrijf. (Gedr.
Vorz. No. 00.)
9. Voorstel van Burgomoostor on Wet
houders tot aankoop van do boerenhof
steden genaamd «Do Vurlgo Wegen» on
Do Platluis» on «Do Qiaaïiut»,motbijbo-
Dc Nuts-spaarbank.
Men schrijft ons
Nu wij aan den vooravond staan van de
opening der Nuts-spaarbank te Amersfoort,
komt het ons niet ondienstig voor, het een
en ander omtrent het onataan on de ir.rich
ting dezer nuttige instelling mede te dooien,
Bij de in gebruik stelling dor nieuwe
Ambachtsschool kwam het kapitaal, dat hot
departement Amersfoort der Maatschappij tot
Nut van het Algemeen vroeger beschikbaar
had gesteld oni de oprichting en In stand
houding dezer school mogelijk tc maken,
tot het departement terug.
Het Bestuur meende dit vrijgekomen kapi
taal niet beter te kunnen besteden, dan daar
mede de ingezetenen van deze Gemeente en
omstreken door de oprichting eener spaar
bank in de gelegenheid te stellen, hun spaar
penningen op een zekere wijze tc beleggen.
Een commissie werd benoemd om de wer
king en inrichting van de reeds zoovele in
den lande bestaande Nuts-spaarbanken te
bestudeeren en, bijgestaan door den accoun
tant van het Hoofdbestuur, kon deze com
missie spoedig met voorstellen aankomen
voor het in het leven roepen dezer Bank,
In een daarop gevolgde Nuts-vorgadering
werd tot de definitieve oprichting besloten
en word een Bestuur benoemd, dat zich den
sisten Januari j.l. constitueerde.
De voorbereidende werkzaamheden zijn
thans zoover gevorderd, dat 1 April as, de
Spaarbank zal worden geopend.
Voor zekerheid dor gelden van do In
leggers heeft het Nutshestuur een waarborg
som van f20000 gedeponeerd bij de Kodor-
landsche Bank in aandeden der 5 pCts. loc-
ning Nederland en Neder laudsch Oost-Indlë.
Zitting zal worden gehouden in de Nuts-
Fröbelschool alhier op in do plaatselijke bla
den nader aan te geven dagen on uren.
Dc minimum-inlagen moeten bedragen
10.25, terwijl niet minder dan f 1 terugge
vorderd kan worden.
Het rcntccijfer is 3.6 pet.
In de spaarboekjes, die de Inleggers kos
teloos ontvangen, Is op duidelijke wijze
aangegeven op welke wijze hun belangen
zijn gewaarborgd en worden behartigd.
i aan het eigen invloed naar builen meer dan het zenden
P6jen in de Staats- van sommen naar den vreemde voor speen- r
1 van algemeen latieve doeleinden, waarvan we bovendien werk voelen aangetrokken en een deel
HH Zij, die inet dc werking der Nuts-spaar-
verricht, beschikt voor dit werk over ge- I banken in ons land eenlgzlns bekend zijn,
schoold personeel. Allen, die zich tot dat zullen zeker het bosltilt van het Amersfoort-
sche Nuts-dopartemcnt toojuichen en het is
idon, indirect om geen vreugde beleven door het aanschouwen hun gold willen besteden aan ontginningen te hopen, dat vooral de kleine spaarders
sn economischen van bereikte resultaten. Tien mooie koeion grondvorbetorlng. vinden in die Maatschappij van overtuigd worden, dat mot de opening Opzichters geboekt op het Grondbedrijf, daar
hooronde gronden, gelagen in do Gemeente
Soest en een tweetal stuk kon grond,
daaraan grenzende. (Godr. Vorz.. No». 06a
011 66b).
10. Voorstel van Burgemeester on Wet
houders met betrekking tot do vorbroo-
ding van de Langestrnat bij do Varkens-
marlet. (Gedr. Ver*. No. Ü5.j
11. Voorstel van Burgomoostor 011 Wet
houders tot wijziging der Gemeonte-bo-
grooting, dienst 1916.
Burgemeester en Wethouders hebben voor
de aanjtnanden Dinsdagavond te houden
Raadsvergadering den Raadsleden een to-tal
voorstellen doen toezenden,
/.ij stellen voor:
overeenkomstig het advies van h.t Col
lege van curatoren van het Gymnasium, dat
overtuigd 1». dat liet alles in het werk moet
stellen om goede leerkrachten te behouden,
de tijdelijke aanstelling van den heer J. 1).
Meerwaldt, leeranr in de klnssloko talen, in
een vaste te veranderen
doordien, wegens de uitbreiding van het
onderwijs aan de Ambachtsschool waar
thans ook gewoon schoolonderwijs wordt
gegeven het aantal leerlingen der Bur
geravondschool is tcruggeloopen van 136101
29 en dus over eenlgen tijd wellicht pogin
gen kunnen aangewend om deze avondschool
op tc heffen, de jaarwed do van den Direc
teur te verminderen van f730 tot f 300,
onder beding, dat de in dc plaats van den
heer Groote Haar te benoemen titularis,
behalve de verplichtingen, welke voortvloeien
uit het directoraat, ten minste 6 uur per week
les zal geven;
van do hceren J. C, I., Hulskamp en L,
C. Huls kosteloos óver to nomen een strook
grond nar. dc Wilhelminn-strant, aansluitend
bij de bij Raadsbesluit van 29 Februari
mede kosteloos afgestane strook grond
aan mr. R. R. van dor Mark te verkoo-
pen 775 M-. grond achter zijn perceel Ko*
ninglnnolaan no, 14 voor f 2.30 den M-
aan den heer W. van Gonderon, aannemer
alhier, ccn perceel bouwterrein ton Noord
oosten van de I'untenburgerlaan, groot 630
M-, voor f 2.50 den M-
Nog schreven li. W. aan den Raad
Ten gavolge van dc uitbreiding der Ge
meente on de voorbereiding en uitvoering
van verschillende belangrijke werken Is het
niet langer mogelijk, met het bestaande per
soneel, werkzaam aan den dienst Gemeente
werken, alles naar buhooren uit tc voeren.
Da werkzaarobedon van het Grondbedrijf
vergen zooveel van Gemeente-werken, dut
aanstelling van een Opzichter speciaal voor
dat bedrijf noodigIs do dlonst van Publieke
werken wordt dan vanzelf verlicht.
Tot heden werd het salaris van een der
