AMtSFOORTSCHE COURANT. w Dinsdag 21 Maart 1916. No. 8699. 66e Jaargang kosteloos- Stadsnieuws. Uitgave van de Naainlooze Vennootschap „De Amersfoortsche Courant, voorheen Firma A. H. van Cloeff". HOOFD-REDACTEUR F. J. FEEDZHZES. AMERSFOORT. Verschuilt Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond. Abonnement per 3 maanden1.— franco per post ƒ1.15, Advertentiën 16 regels 60 cent; elke regel meer 10 cent. Bijregel abonnement reductie, waarvan tarief op aanvraag kc teloos. Legale, officieele- en onteigenings- advertentiön per regel 15 cent, Reolames 1—5 regels ƒ1.25 Bewijsnummers naar buiten worden in rekening gebracht en kosten, evenals afzonderlijke nummers, 10 cent. Bij advertentiün van buiten de stad worden de incasseerkosten in rekening gebracht. ZOB.TSGRAOHT 9. Postbus 9. Telefoon 19. ie zich met ingang van 1 April doet in schrijven als abonne, ontvangt de tot dien datum verschijnende KENNISGEVINGEN. RAADSVERGADERING. De Burgemeester van Amersfoort, Gezien artikel 41 der Gemeentewet, Brengt ter kennis van de ingezetenen, dat de Raad dezer Gemeente zal vergaderen op Dinsdag den 21 Maart aanstaande, des namiddags ten acht ure. Amersfoort, 17 Maart 1916. De Burgemeester voornoemd Van RANDWIJCK. HINDERWET. Burgemeester en Wethouders van Amers foort brengen ter openbare kennis, dat bij hun besluit van 10 Maart 1916 aan Joh. BRAKEN- HOFF, en zijne rechtverkrijgenden voor- waardel ij k vergunning is verleend tot het oprichten van een heeteluchtoven voor het bakken van alle soorten brood, klein goed en banket, in het perceel alhier gelegen aan de Langegracht no. 26, kadastraal bekend Gemeente Amersfoort, Sectie E No. 4128. Amersfoort, 15 Maart 1916. Burgemeester en Wethouders voornoemd, De Burgemeester, Van RANDWIJCK. De Secretaris, A. R. VEENSTRA. De Burgemeester van Amersfoort brengt, ter voldoening aan de aanschrij ving van den Commissaris der Koningin in de Provincie Utrecht van 16 Maart 1916, 4de afdeeling, no. 1066, ter kennis van belanghebbenden, dat in de Gemeente Drie bergen een geval van schurft bij paarden is voorgekomen. Amersfoort, 17 Maart 1916. De Burgemeester voornoemd, VAN RANDWIJCK. Menscheuuiateriaal. >De inzittenden werden gedood en met de overblijfselen van het vliegtuig opgeruimd». Aldus het slot van een dier vriendelijk klinkende perstelegrammetjes, bestemd om deel uit te maken van ons geestelijk voedsel, dag aan dag, sinds langen tijd, des ochtends en des avonds. Opgeruimd, als waardelóozc stof, zij die enkele minuten te voren daar nog hoog zweofden in de lucht, het voertuig besturend, dat de zegepraal van het nien- schenvernuft op de natuurkrachten vertegen woordigt! En ook dat tot een wrak ineen- geschoten. Wij raken gewend aan de krachttermen der verschrikking en denken er bijna niet meer over na, welk een afgrond van bar- baarschheid wordt geteekend in de beeld spraak van bataljons, die zijn «in de pan gehakt», van loopgraaf-verdedigers, «aai bajonet geregen», en rijen aanvallers, door de mitrailleurs «weggemaaid». En de v stelling van ruimten, met lijken bezaaid, hooge stapels menschenlichamen, een dam vormend tegen de aanstormende scharen er wordt, als iets banaals, langsheen gegleden. En toch, hoe onbeschrijflijk wanhopig is dit alles! Ziet, daar zijn de machthebbers, die er zich op beroemen, nog «menschen- materiaal» in overvloed voorhanden te hebben. Stel u dat nu toch eens voorenkele aardsche grootheden, die over de menschheid beschikken als ware zij uitsluitend te hun- believe en tot volvoering van hun plan- in het aanzijn getreden. En die machti gen, men kan van allen niet zeggen, dat zij verdekt zich opstellen, beschut tegcq de sla gen der verwoesting, door hen en onder hun leiding over de wereld gebrachtalthans éen hunner stelt zijn leven in do waagschaal of brengt dat van eigen zonen in het gedrang ook dezen rekenen zij tot het menschenma- tcriaal, waarover zij de beschikking hebben of dat zij nog in petto houden voor den tijd, waarin het thans in gebruik zijnde opraakt. Want het is niet meer zooals vroeger, toen een lijn kon worden getrokken, beneden welke begint de bestemming voor kunnon- ncnvleeschde democratie onzer dagen heeft die lijn uitgewischt, zoodat de golven der verwoesting nu óok stroomen over het voor heen gespaarde gebied. Wel verre van te zijn een afschrik van vredebreuk heeft deze opschuiving de ellende slechts kunnen ver meerderen, door al het materiaal, zonder onderscheid, ook dat waarvan voor den gees telijken opbouw van ons geslacht de beste diensten verwacht konden worden, aan de vernietiging prijs te geven. Wanneer de economische krachten niet naar haar grenzen worden gedrongen, zou de kamp lang kunnen worden volgehouden. Ieder jaar geeft een nieuwen oogst van levend materiaal, een »lichting«, die ter slachtbank kan worden geleid. De nieuwe lijnen der heden- daagsche arbeidsverdeeling maken het zelfs mogelijk, een antwoord te vinden op de vraag hoe arbeiden en vechten tegelijk kun nen plaats hebben de vrouwen nemen de taak der strijdenden over, straks bijgestaan door degenen, die met een voor verdere oorlogvoering niet langer geschikt lichaam naar huis zijn gezonden. Wat de kinderen aangaat, het opgroeiend geslacht - welks verzorging toch de taak der moeders in de eerste plaats mag heeten nu ja, die verwilderen wel wat als vader in de loopgraaf en moeder in de munitie fabriek is, hetgeen de vrees rechtvaardigt, dat van het menschenmateriaal der naaste toekomst de geestelijke hoedanigheid wel iets zal te wenschen laten. Doch dat is bij zaak te zijner tijd zal het de leef tij ds,rijp heid hebben bereikt om opgehitst te worden tegen den »vijand", hetgeen in den zin der oorlogvoerenden het hoofddoel is van den bouw, waartoe tot hun groote voldoening de bouwstoffen nog altijd in geruststellende hoe veelheid aanwezig zijn. De verbeelding staat stil bij de gedachte, wat van dit alles het einde moet worden. De verwachting van een overweldigende meerderheid van krachten aan de éene zijde, die tot een onderwerping aan den anderen kant moet leiden, neemt afde uitputting dreigt wederkeerig, ofschoon niemand nog weet te zeggen hoever zij wel gaan moet al vorens tot een „de wapens neer1'te dwingen. Maar dan zal de droevige geschiedenis van voorheen in gewijzigden vorm zich her halen. De eenzaamheid der woestenijen, waar toe eertijds bloeiende, met mooie steden en rijkbebouwde akkers bedekte streken gebracht zijnde uitwissching der beschavingsvormen, die nog slechts voor het oog der geleerde onderzoekers duidelijke sporen hebben nage laten, zou ook het lot worden van de gewesten, die sinds een duizendtal jaren de dragers zijn geweest der beschavingde oevers van Rijn en Maas zouden worden als die van Tigris en Euphraat, waar óok menschelijke razernij is gekomen tot het «opruimen" van menschen materiaal. Onder gewone omstandigheden, als er geen razernij heerscht, als wij ons werk doen in een atmosfeer van veiligheid en vertrouwen, zijn wij er zoo zuinig *>p. Wij beschouwen bet als een zegepraal der humaniteit, als kan worden geconstateerd, dat in den loop van een jarenreeks de gemiddelde levensduur langer is geworden. Wetenschap en techniek werken samen om do levensvoor waarden te verbeteren, de gevolgen van on kunde, van zorgeloosheid, van ongevoeligheid voor eigenwaarde te doen verdwijnen. De zwakke, door kiemen van vernietiging aange taste lichamen nemen wij onder onze bijzon dere hoede, om met groote zorg te trachten, ze van den ondergang te reddende flauwste glinsteringen van geestelijk vermogen worden, door toepassing van nieuwere onderwijs methoden, nog tot een graad van opflikkering gebracht, die den mlsdeeldon veroorlooft, nog wat levensgeluk te smaken en nuttig te zijn. Hoe schril steekt daarbij af do dolheid der verwoesting gedurende nu bijna twintig maandenWij hebben hier niet te doen met twee verschillende groepen van menschen, waarvan de eene het «materiaal" zooveel mogelijk tracht te behouden en te benuttigen, de andere het alleen opeischt om het aan de verniet'ging prijs te geven neen, die zelfde l'ranschen, Duitschers, Engelschen. wier overwinningsberichten zoo jammerlijk zijn ge steld in den toon van het geschutvuur, staan in de voorste rijen van den arheid der men- schenliefde, hebben op dat terrein prachtige dingen verricht, en zich daarbij geenszins be perkt tot de grenzen hunner nationaliteit. Dit is toch, willen wij hopen, de normale toestand, tot welken wij zullen wederkeeren zoodra het uur der bezinning is geslagen. Nóg voeren zij, die den haat nog sterker trachten aan te vuren die reeds nu zijn voortdurende heerschappij ook na het sluiten van den vrede als vaststaand voorstellen den boventoon. Maar het zal verkeeren. liet onzinnige van de aanmatiging eener vrije beschikking over het menschenmateriaal zal worden ingezien, met verbazing over hot feit, dat men zich die zóo lang heeft laten welgevallen. Blijkens advertentie in dit nummer kunnen inschrijvingen op de 4.5 pets. Vrijwillige Staatsleening groot 125 millioen geschieden van 27 tot 29 dezer. Prospecti o.a. aan alle post- en hulppost kantoren. Stortings-termijncn 8 Mei, 7 Juni, 7 Juli en 7 Augustus. Aan den heer J. H. H. Gunter Mohr is. op zijn verzoek, met ingang van 1 Mei onder dankbetuiging eervol ontslag verleend als Inspecteur der posterijen en telegrafie ter standplaats Utrecht, terwijl in zijn plaats is benoemd de heer D. J. van Dieren, thans Inspecteur te Middelburg. Burgemeester en Wethouders hebben aan den Raad voorgedragen ter benoeming tot onderwijzer aan de openbare I.agere school E, in de vacature ontstaan door het eervol ontslag op verzoek verleend aan den heer E. II. Buijtenhuijs en voortdurend door het bedanken door den heer I. C. Knoot, de heeren F, f' Tif. te Maartensdijk S. Got- lieb, te Winters 'jk; en J. B, Th, Kelch, tc Baarn. Zooals wij reeds schreven, is 16 dezer aan den Raad dezer Gemeente verzonden het vol gende adres: geven met vcrschuldigden eerbied te ken nen ondergeteekenden, A. Hulsten C. Wijnen, respectievelijk Voorzitter en Secretaris der afdeeling Amersfoort van den Nederlandschen Bond van werklieden in openbare diensten en bedrijven, goedgekeurd bij Kon. Besluit van 12 Januari 1915, dat zij zich, in opdracht van de huishoudelijke vergadering van boven- genoemde organisatie, tot uwen Raad wen den met het beleefd maar dringend vezoek om, nu de abnormale toestand en daarmede de zeer hooge stand der prijzen van de eerste levensbenoodighoden zoolang aanhoudt aan het personeel in dienst der Gemeente Amersfoort, dat minder dan f 1000 per jaar aan inkomen heeft, een hooger loon per week uit te koeren. Voor een nade.e motiveering van dit ver zoek zijn ze zoo vrij te verwijzen naar hij- gaande Memorie van toelichting. Hetwelk doende, enz. De Memorie van Toelichting luidt in haar geheel. De voortdurende stijging van de prijzen ir eerste levensbenoodigdheden brengt, in het hijzonder nu de buitengewone toestand zóo lang aanhoudt, ook voor het personeel in dienst der Gemeente zeer nadeulige gevol gen met zich mede. Zijn de loonen, in 1914 door uwen Raad vastgesteld, in normale tijden nauwelijks toe reikend om met een middelmatig gezin daar van te leven, nu, vooral in den loop van 1915, de prijzen der eerste levensbenoodigdheden met groote snelheid zijn omhoog gegaan, worstelen de gezinnen der arbeiders met een voortdurend tekort. Het index-cijfer der kleinhandelprijzen van 29 verbrulksartikelcn bedroeg voor December 150, tegen 14b in November, voor het gchcelc jaar 1915 was het 142, tegen 11 ft voor 1914 en 114 voor 1913. De.:e cijfers zijn onleeud aan bet «Maandblad voor het C.entrnal-bureau voor de statistiek» van 31 Januari 1916, Daarbij komt dan nog de scherpe stijging van schoeisel, kleeding en brandstoffen. Het zijn dus wel buitengewone omstandig heden, welke hier aanwezig 2ijn, zóo buiten gewoon. dat adressanten vrijheid vinden, ge bruik te maken van de reserve, welke zij gedurende het onderhoud met de Raads commissie in zake de herziening der loonon hebben gemaakt. Adressanten zijn zoo vrij, de desbetreffende passage uit het rapport van bovengenoemde Raadscommissie hfer te citeeren«Hierbij werd de stellige verklaring gogevon, dat, indien dusdanige loonregeling mocht worden ingevoerd, in de eerste 5 jaar geen wijziging daarvan - behoudens buitengewone omstandigheden zal worden verlangd*. De verlangde loonregeling is door uwen Raad vastgesteld adressanten brengen hier voor nog gaarne een woord van waardeering maar zij was berekend op normale lijden. De «buitengewone omstandighedendoor do oorlogscrisis geschapen, zijn reeds lang aan wezig en adressanten spreken dan ook den wensch uit, dat uw Raad dit met hen zal beamen. Adressanten vestigen or met nadruk de aandacht van uwen Raad op, dat do leden van den Bund, welke zij hier ropresenteeron, zich niet op het standpunt hebben gesteld, dat vóór alles of uitsluitend de belangen van het Gemeentepcrsotieel op den voorgrond moesten worden gesteld. Waar de oorlogscrisis zóo groote groepen van de burgerij, en in het bijzonder van de arbeiders, trof, hebben zij gemeend in de hoop, dat de oorlogstoestand binnen afzien- baren tijd zou eindigen - zich tevreden te moeten stellen met (le middelen, die worden aangewend om voor de geheelc arbeiders bevolking eenige verlichting van druk te ver krijgen. Adressanten orkennen gaarne, dat de be moeiingen van het Rijk en de Gemeente ten opzichte van een aantal levensbenoodigdheden voor de verbruikers resultaten hebben opge leverd en zij spreken het vertrouwen uit, dat in die richting zal worden voortgegaan. Uit den aard der zaak konden echter op deze wijze de gevolgen der prijsstijging slechts voor een deel worden teniet gedaan, Even- I wel is, nu de crisis zoo buitengewoon lang aanhoudt en het einde nog niet is te zien, de hulp, welke op deze wijze wordt geboden j alleen niet voldoende om verarming dor ge zinnen te voorkomen, 1 Adressanten zullen hier geen cijfers geven het zal den leden van uwen Raad voldoende bekend zijn, dat de koopkracht van het loon, ondanks de maatregelen van verhindering, belangrijk is verminderddat .een gezin, dat onder normale omstandigheden reeds moeite heeft om rond to komen, in dezen abnorma.il duren tijd met een steeds grooter wordend te kort heeft te worstelen.

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsche Courant | 1916 | | pagina 1