Zaterdag 20 Mei 1916.
66e Jaargang
Stadsnieuws.
de Naamlooze Vennootschap „De Amersfoortsche Courant, voorheen Firma A. H. van Cleeff".
Verschijnt Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond. Abonnement per 3 maanden
franco per post/1.15. Advertentiën 1—6 regels 60 cent; elke regel meer 10 cent. Bijregel
abonnement reductie, waarvan tarief op aanvraag kosteloos. Legale, officieele- en onteigenings-
advertentiën per regel 15 cent. Reclames 1—5 regels 1.25 Bewijsnummers naar buiten
worden in rekening gebracht en kosten, evenals afzonderlijke nummers, 10 cent
Bij advertentiön van buiten de stad worden de incasseerkosten in rekening gebracht.
ZORTEGRAOBT 9.
Postbus 9. Telefoon
E T 1 N O E N'. I en philosophie. Daarna zal worden over-
wogen wat de «stoffelijke* werkelijkheid
AARTEN. inhoudtdus wordt besproken -. het wezen
I der materie, het leven, enz. een en ander
Ier Gemeente Amers- in verband met «natuur» en >geest«. Ver
der zal worden toegelicht de theorie aan
gaande den aard van het zieleleven, de
menschelijke persoonlijkheid, de wilsvrijheid,
enz.
En eindelijk behaoren de metaphysische
beginselen aangaande wereld-wording,
mensehheidsdoel, cultuur-ontwikkeling, enz.
te worden doorzocht om aldus te komen
tot een overtuiging aangaande den zin des
levens.
Dr. de Hartog zal er dus naar streven,
de deelnemers aan den cursus op te wekken
tot zelfstandig leven en denken aangaande
een al-omvattende wereldbeschouwing en
aan dit leven en denken richting en inhoud
te geven.
In den zelfden cursus zullen tevens spre
ken
18 Juli des morgens van 9.30 tot 10.30
H. C. V'erkruysenInleiding tot de philo
sophie der kunst.
19 Juli des avonds om 8.30 H. P. Brem-
merInleiding tot de beeldende kunsten
(met lichtbeelden).
30 Juli des morgens van 9 30 tot 10.33
ur. A. PitMethode bij de studie der beel
dende kunsten.
31 Juli des morgens van 9.30 tot 10.30
K. P. C. de BazelDe verhouding der
bouwkunst tot den Godsdienst.
23 Juli des morgens van 9,30 tot 10.31
(de spreker wordt Tater bekend gemaakt)
Inleiding tot de dichtkunst.
De Tweede Kamer heeft aangenomen
met algemcene stemmen het ontwerp van
wet op de Oorlogswinstbelasting eu met
51 tegen 34 stemmen, zuiver links tegen
rechts, het ontwerp Ouderdomswet.
De Minister van Landbouw, Nijverheid
en Handel, die wegens ongesteldheid
eenigen tijd rust moet nemen, doch te
zijnen huize de loopende zaken hoopt af te
doen eer hij tot het volgen van een kuur
zich naar het buitenland begeeft, heeft de
volgende circulaire gericht aan de Burge-
Bankvereaniging H. L. A. DULLAERT Co. 1
AMERSFOORT Seherpenzeel Soest.
Lansegraolit BO - Tol. intoro. 868 I
Verhuren loketten in hare „LIPS"
inbraakvrije kluis.
brand- en
geestesleven, beschouwd als verschijning I Niet alleen, dat zij hun dagelijksche be-
van den oneindigen Geest. Uit dit gezichts- noodigdheden hier zullen koopen, maar zij
punt zijn te verstaan de samenhang en de zullen later, naar huis teruggekeerd, van
tegenstelling van natuur- en geestesleven, hun ervaringen mededeeling doen en daar-
Daarbij komt ter sprake het begrip der door Amersfoort nóg meer bekend maken,
menschelijke persoonlijkheid en wordt over- En wat dit wil zeggen, wordt gelukkig
Naar aanleiding van het verbod om witte
brood te bakken, bereiken mij tal van
klachten o.a. over renteverlies, bederf van
de groote hoeveelheden bloem welke bij
de bakkers zijn opgeslagen, enz. Ik ben
bereid, bij wijze van proef, op de volgende
wijze aan deze bezwaren tegemoet te
komen.
Met ingang van Zaterdag 26 dezer zal
door U, indien U dit voor uw Gemeente
wenschelijk voorkomt, het bakken van
wittebrood op Zaterdag (vanaf Vrijdagavond
12 uur) kunnen worden toegestaan. Het op
dezen dag gebakken brood zal ook uit
sluitend dien dag mogen worden bezorgd
en in de winkels verkrijgbaar worden ge
steld.
Met het oog op de Sabbathviering is het
wenschelijk, dat aan de Joodsche bakkerijen
met ingang van 26 dezer de zelfde ver
gunning voor den Vrijdag wordt gegeven.
In verband hiermede zal, ten einde clan
destien bakken van wittebrood te voorko
men, het wittebrood, dat op medisch advies
moet worden geleverd, ultsiuitend op
Woensdag (door de Joodsche bakkerijen
uitsluitend op Dinsdag) mogen worden
rondgebracht en verkocht. Iedere afnemer
van dergelijk wittebrood mag echter slechts
van êen bepaalden bakker brood ontvangen.
De prijzen blijven als volgt vastgesteld
voor tarwebloem (gebuild inlandsch) groot-
handelprijs f 19.25 per 100Kilogram; klein-
handelprijs 25 cent per Kilogramterwijl de
maximumprijs voor wittebrood (gebuild tar-
wewaterbrood) blijft 23 cent per Kilogram
voor wittebrood (gebuild tarwe-waterbrood)
gebakken onder rabbinaal toezicht 24 cent
per Kilogram voor andere soorten naar
evenredigheid.
wogen over de werkkrachten waarmede
deze haar geestelijken arbeid volvoert. In
het geestesleven voltrekt zich de zelfont
vouwing der persoonlijkheid, waarbij het
gaat om een einddoelde eenheid des
menschen in zichzelf, d.i. de eenheid met
den oneindigen Geest. In het doel ligt de
richting aangewezen en krachtens deze ver
keert het leven in ontwikkeling.
De ontwikkeling van het geestesleven
heeft haar eigen innerlijke wet en wetma
tigheid daarbij brengt het leven zijn gees
telijke inhouden voortin onderlingen samen
hang. Spreker wil doen uitkomen hoezeer
deze zienswijze de diepte en eenheid van
ons leven laat verstaan en, zonder rationa
listische of dogmatische eenzijdigheid, het
oog opent voor den geestelijken rijkdom
Op een der avonden dr. A. H. de Hartog
Inleiding tot de muziek.
24 tot 29 Juli des morgens van 9.30 tot
10.30 mevrouw dr. J. van den .Bergh
van Eysinga—EliasGeestelijke atroo-
mingen in- Nederlandsche letterkunde der
19e eeuw.
3t Juli tot 5 Augustus des morgens van
9.30 tot 10.30 mevrouw J. de Hartog—
Meyjes: Mystiek.
Tweede vacantie-cursus van 7 tot 26
Augustus 1916, onder hoofdleiding van dr.
H. W. Ph. E. van den Berg van Eysinga,
uit Zutphen.
Dr. Van den Bergh van Eysinga zal
spreken op 7 Augustus des avonds om 8
uur en voorts eiken morgen (behalve des
Zondags) van 11 tot 12 uur.
Hij hoopt in zijn cursus 's ochtends
een uur te spreken over de vorming
van een religieuse wereldbeschouwing
en over de plaats, die de religie inneemt j rechtsphilosophie.
in het algemeene cultuurleven. Allereerst j 11 tot 16 September des morgens van
zal hij aantoonen hoe de wetenschap van- 9.30 tot 10.30 dr. G. A. van den Bergh
zelf leidt tot wijsbegeerte en hoe de ware j van EysingaInleiding tot de godsdienst
wijsbegeerte een geestelijken achtergrond philosophie.
der dingen toont. Feiten uit de ervaring Wie zich interesseert voor deze belang-
zullen dit moeten staven. Dan zal worden j rijke dingen, vrage aan den Secret .ris van
onderzocht wat religie is, in welke vormen het curatorium der school, dr. II. W. Denier
zij zich openbaart: mystiek, accesc, enz. van der Gon (Prinses Marie-laan 14, te
De hoofdgedachte van verschillende gods- Amersfoort) het uitgebreid prospectus
diensten zal wordqn besproken. Verder zal waaraan we het bovenstaande ontleenden,
worden toegelicht het verband tusschen
In dezen cursus zal voorts worden be
handeld door
29 Augustus tot 2 September des mor
gens van 9.30 tot 10.30 dr. Clay Inleiding
tot de natuurphilosophie,
4 tot 6 September des morgens van
9.30 tot to.30 uur mej. mr. Clara Wichmann
Inleiding tot de philosophie der samen
leving.
7 tot 9 September des morgens van 9.30
P. Tideman Inleiding tot de
religie en kunst.
Voorts zal in dezen cursus door de vol
genden worden gesproken
8 tot 12 Augustus des morgens van 9.30
tot 10.30 de heer I-od. van MieropGeeste
lijk leven en ascese, wel te onderscheiden
van ascetisme, dus oefening in zelfbe-
heersching.
14 'ot «9 Augustus des morgeus van
9.30 tot to.30Letterkunde. (Wordt later
bekend gemaakt).
21 tot 26 Augustus des morgens van 9.30
tot to.30 de heer J. A. Blokmystiek.
In alle kringen is reeds groote belang
stellingen voor deze vacantie-cursussen,
welke dus van half Juli tot half September
worden gehouden. Uit alle kringen der
samenleving zullen menschen hierheen
komen om een of meer cussussen te volgen
een beperkt getal kaarten voor het bij
wonen wordt zelfs kosteloos beschikbaar
gesteld.
Het is nu maar de vraag of de inwoners
van Amersfoort willen helpen voorzien in
het tekort aan logeer-ruimte, dan wel of
zij er de voorkeur aan geven, dat zij die
willen deelnemen aan de cursusson hetzij
Derde vacantie-cursus van 28 Augustus spoor-student worden, hetzij daarvan moeten
tot 16 September 1916, onder hoofdleiding afzien omdat Amersfoort zoo weinig gast-
van dr. J. D. Bieréns de Haan. I vrij is, te hunnen opzichte althans.
Dr. Bierens de Haan zal spreken op 28 I Van welk belang het voor de stad zal
Augustus des avonds om 8 uur en voorts zijn, indien een groot aantal vreemdelingen
eiken morgen (behalve des Zondags) van zich hier eenige weken elke cursus
11 tot 12 uur. duurt ongeveer 3 weken zal ophouden,
Hij zal in dezen cursus spreken over het behoeft niet nader te worden aangetoond.
ook door hen die daarbij direct belang
hebben (den winkelstand) meer en meer
begrepen,
Daarom deed Vreemdelingenverkeer»
een beroep op allen om er voor te zorgen,
dat den cursisten een behoorlijk tehuis kan
worden aangeboden.
Men houde natuurlijk rekening met de
dure tijden, doch ga eens na hoeveel per
dag men dient te vragen voor eiken be-
talenden logé zonder er nu met geweld
beter van te willen worden.
En dien prijs geve men op aan den heer
Ter Maat, Secretaris van •Vreemdelingen
verkeer: die de transactie op de meest be
scheiden wijze bewerkstelligt en, daar hij
aanvragen heeft voor allerlei beurzen, haar
ook zal tot stand brengen.
Waarlijk, met nog geen dozijn aanbie
dingen wordt het belang van onze goede
stad niet bevorderd.
Van den oorlog.
De Tubantia.
De besprekingen van kapitein-luitenant
ter zee Canters te Berlijn betreffende de
oorzaak van den ondergang van het Neder
landsche stoomschip »Tubantia< hebben niet
tot een afdoend resultaat geleid.
Na onderzoek van eenige metaalstukken,
welke in de sloepen der »Tubantia« wer
den gevonden, heeft de Duitsche admirali
teit erkend, dat deze afkomstig zijn van
een Duitsche torpedo, weike tot de bewape
ning van een Duitsche onderzeeboot be
hoorde.
De commandant dier boot heeft verklaard,
dat deze torpedo niet op 16 Maart tegen
de >Tubantia<, maar reeds op 6 Maart
tegen een Britsch oorlogsvaartuig is gelan-
ceetd, doch haar doel heeft gemist.
De Nederlandsche Regeering zal stappen
doen om op een dieper gaand onderzoek
aan te dringen, ten einde volledige klaar
heid in het gebeurde met de Tubantia*
te brengen.
Aldus het officieele communiqué.
En nu Zouden we geneigd zijn. te vra
gen.
Wegens de samenkomst, morgenavond
in de Luthersche kerk, der Orde van Goede
Tempelieren zal die der plaatselijke afdeeling
van het religieus-socialistisch verbond, in
welke prof. dr. J. van Rees zou spreken,
niet plaats hebben.
Er bestaat alle kans, dat binnenkort de
vee- en vleeschprijzen weder zullen dalen.
Op dit oogenblik houden de boeren nog
hun mestvee vast en vragen zulke buiten
sporige prijzen, dat het vleesch 80 cent en
meer per pond slachtgewicht kost, Wan
neer echter allengs blijkt, dat van uitvoer
van slachtvee en zelfs van ongelimiteerden
uitvoer van melkvee geen sprake kan zijn,
zullen zij wel van gedachten veranderen.
De buitengewone vergadering der Pro
vinciale Staten van dit gewest zal 30 dezer
worden gehouden in het nieuwe Provin
ciaal gebouw, Achter St. Pieter te Utrecht.
Burgemeester en Wethouders hebbenden
Raad wederom eenige voorstellen doen toe
komen.
Utrechtscheweg.
Na de verbreeding van den Utrechtsche
weg hebben wij ons gewend tot de Directie
der H. IJ. S. M. met verzoek, den over
gang van den spoorweg Amersfoort-Keste;
te verbreeden tot gelijke breedte als de rij
De Directie der H. IJ. S. M. deelde ons
mede, dat zij onder voorbehoud van
goedkeuring van den Minister van Water
staat bereid ls, de breedte der verharding
van den overweg tot 11 Meter te verhoo-
gen en in verband daarmede de bestaande
wipalultboomen te vervangen door twee
stel nieuwe wipslultboomen, n.l. a. éea
■tel met een dag wijdte van 9.50 Meter,
ter afsluiting van rijweg en trottoir (zijde
Kesteren), en b. éen stel met een dag wijdte
van 3.50 M. ter afsluiting van het trottoir
(zijde Amersfoort),
De roedewerking zal kunnen worden ver
leend onder de volgende voorwaarden
1. De uitvoering der werken geschiedt
door de H. IJ. S. M. op kosten van de
Gemeente (kosten begroot op f 1400);
2. De te maken werken zullen na vol
tooiing tot den spoorweg Amemfoort-Kes-
teren behooren;
3. Ter tegemoet koming in de kosten
van meerder onderhoud van den spoorweg,
als gevolg van de uitvoering der werkeD,
zal de Gemeente ineens betalen een bedrag
van f 1225.
Hoewel het totaal bedrag der kosten
f1400 f1225 f2625 n'et garing la,
raeenen wij U toch te moeten voorstellen,
ons te machtigen de werken te laten uit
voeren en ons het benoodlgde credlet te
verleenen, daar een zeer groote verbetering
voor het verkeer zal worden verkregen.
Het aanbrengen van twee afslultboomen
is wenschelijk met het oog op de groote
breedte, die de overweg thans krijgt, terwijl
daardoor de mogelijkheid ontstaat, voet
gangers afzonderlijk door te laten, hetgeen
van groot belang is voor eene goede regeling
van het verkeer.