Stadsnieuws.
Ingezonden.
over zullen aanbieden voor oen Bond om
zich verdienstelijk te maken. Heeft hij een
kapitaal te zijner beschikking, dan is het
van latere zorg, om de bestemming ervan
aan te geven.
Op hel congres van 1915 te Utrecht is
besloten een commissie in te stellen om de
mogelijkheid te onderzoeken een kapitaal
te vormen ter beschikking van den Mid
denstandsbond. In deze Commissie werden
door het Bestuur benoemd de heeren Col-
lenteur en Rodenberg, leden van het Be
stuur, de ondergeteekende, die reeds op het
congres te Middelburg in 1913 het initiatief
genomen had tot deze kapitaalvorming en
de heer Koenraad, de Consulent van den
Middenstand. Nadat deze Commissie alszoo-
danig was geïnstalleerd, heeft zij onmiddel
lijk haar eerste vergadering gehouden.
Verscheidene proposities werden over
wogen en uit deze werden eenige genomen,
die uitvoerbaar geacht werden.
Wij stellen het aantal leden der Vereeni-
ginger, aangesloten bij den Middenstands
bond op 40 000, wat voorzeker niet over
dreven kan genoemd worden.
a. Eerste voorstel
De inleg voor ieder lid bedraagt 10 pet.
van zijn contributie. Stellen wij die op f 2.—,
dan is de storting per lid fo.20 en voor
40 000 leden f 8000.— per jaar. Worden deze
stortingen gedurende 10 achtereenvolgende
jaren bij het begin des jaars gestort en het
geld uitgezet op samengestelden intrest u
4 pet., dan bedraagt dit kapitaal na het eind
van die 10 jaren 8000 maal f 12 486 351
f99890.80 of rond f 100000.— De 10 maal
f 8000 f 80.000 die gestort zijn, zijn dan
aangegroeid tot f 100 000.— of elke f2.—
tot f2.50. Kon de jaarlijksche bijdrage per
lid 15 of 20 pet. bedragen, dan zou het
kapitaal in dien tijd respectievelijk tot
f150.000.of f 200 000.— aangroeien.
Het zal hieruit duidelijk zijn, dat uit de
samen brenging van vele kleine bedragen
op een gemakkelijke wijze een vrij aan
zienlijk bedrag kan bijeengebracht worden
en ter beschikking van den Bond gesteld.
Wij stellen voor, dat de inning der be
dragen op de gewone wijze door de Pen
ningmeesters der verschillende Vereenigin-
gen geschiedt, zoodat de incasseering geen
kosten met zich brengt. De administratie
van het fonds geschiedt door den Bond of
een door haar te benoemen Commissie.
Tweede voorstel zou de beste zijn.
Gingen we bij het eerste voorstel er van
uit, dat de Vereeniging feitelijk een ge
deelte der contributie afdraagt, en wordt
gerekend op algemeene deelneming, ons
tweede voorstel laat ieder lid der aange-
gesloten Vereenigingen vrij in zijn deel
name. t
Stort ieder deelnemer wekelijks f 0.25 dat
is f .3.— per jaar, dan zou de inning ook
doOi den Penningmeester der Vereeniging
kunnen geschieden, maar moeten de innings-
kosten betaald worden, die wij stellen op
f 1.per lid, dat is ongeveer 8u/0, dan
blijft er als storting per jaar f 12.— over.
Schatten wij het aantal deelnemers op
1000. dan is de jaarlijksche bijdrage voor
het fonds f 12000.Worden deze even
eens bij het begin van het jaar tot rente
op rente gezet a 4°/0, dan is het fonds na
het eind van 10 jaar aangegroeid tot
12000 maal f 12.486.351 f 149.836.20 of
rond f 150.000.—.
Onnoodig hieraan toe te voegen, dat bij
een deelname van b.v. 10000 leden dit
fonds na 10 jaar tot anderhalf millioen zou
aangegroeid zijn.
Elke f 100.— van den ii.'.eg groeit na
10 jaar aan tot f115.—.
Het zou de bedoeling wezen na 10 jaren
dit bijeengebrachte kapitaal rentegevend te
maken en aan de leden een of meer rente-
gevende obligaties uit te keeren in bedragen
van f 100— en onderdeden van f 10.— en
zoo noodig van f 5.— en f 2.50.
Het fonds, dat wij ons voorstellen te
stichten, zal dus voor een deel bijeenkomen
door bijdragen, waarvoor onmiddellijk of na
een zeker aantal jaren rentegevende obli
gaties worden uitgegeven en door schen
kingen die het eigendom van den Midden
standsbond zullen worden, maar die zoo
danig moeten beheerd worden dat het fonds
naar menschelijke berekeningen intact bliift.
Wellicht zou de Middenstandsbond niet
beter de nagedachtenis van zijn grooten lei
der kunnen in eere houden, door bij 'n even-
tueele totstandkoming aan dit fonds den
naam van MEUWSENFONDS te geven.
Wellicht zal de naam van den man, die
zooveel deed voor den Middenstand aan
leiding temeer zijn voor velen om aan de
vorming van dit fonds deel te nemen.
De Commissie heeft het als haar taak
opgevat, alleen de mogelijkheid te onder
zoeken van de bijeenbrenging van een
fonds ter beschikking van het Bondsbestuur
en meent hiermede aan het eind van die
taak gekomen te zijn. Zij meent iets bruik-
baais geboden te hebben en hoopt van
harte in het belang van den Middenstand
éeu onzer voorstellen in de vergadering een
gunstig onthaal moge vinden, zij het ook
slechts in dien zin, dat een weg is aange
wezen waarop genoemde kapitaalvorming
finantieel mogelijk is,
L. J. KROOK.
Amersfoort, Aug. 1916.
't Is zeker een groote satisfactie voor
onzen stadgenoot dat zijn.plan reeds door
een commissie tot bovengenoemd stadium
werd gebracht.
Openlncht-spel.
Eduard Verkade, ook hier terecht zoo
zeer gewaardeerd, heeft het voornemen op
gevat, aanstaanden Zaterdag in »Ilirkhoven«,
ons heerlijk stadspark, een voorstelling te
geven van «Lanseloet ende Sanderyn».
Openlucht-spelen zijn niet nieuwalle
Amersfoorters immers kennen de >comedie«
bij het Koninklijk lustslot Soestdijk en de
meer trouwe bezoekers van het museum
van «Flehitcc hebben al veel malen gezien
de afbeeldingen van voorstellingen in dien
door moeder Natuur gevormden en door de
tuinlieden van het particulier domein van
coulissen uit beukenhagen voorzienen
schouwburg, waar herdersspelen werden
opgevoerd voor een illuster gezelschap
van genoodigden, allen deftig in poederpruik
en kostbare kleeding.
Als we 't wel hebben, was mevrouw
Grothe-Twiss de eerste hier te lande, die
het openlucht-spel weer ingang deed vinden.
Aanvankelijk in het bosch van de Holland-
sche rading, bij Hilversum, later in haar
eigen openlucht-theater in het park van
haar villa aan den 's-Gravenlandscheweg
in die Gemeente deed zij, reeds eenige
jaren achtereen, des zomers veelal door
haarzelve geschreven stukken opvoeren
met eetiigszins Noorschen ondergrond, aan
vankelijk voor genoodigden, later ook voor
betalenden, stukken die door inhoud en
aankleeding het wonderwel deden in de zoo
idyllische omgeving en terecht uitbundig
werden toegejuicht en dan ook wekken tot
navolging,
't Is nu juist twaalf jaar geleden, dat
we voor 't eerst 'n openluchtspel bijwoonden
de opvoering van «Herinneringsdag»
door Amy GrotheTwiss.
En nog is de indruk niet verflauwd, welke
toen zoo machtig op ons inwerkte, die heer
lijke zomermiddag die prachtige plek
op den Zwaluwenberg, waar honderden en
honderden waren saamgekomen en waar 't
toch doodstil was, waar 't ritselen der bla
deren, de zang van 'n enkelen merel even,
de bekoring verhoogden, welke de vrede en
de rust om ons heen ais een ragfijn, teer
net om ons weefden.
En 't schijnt ons als pas gisteren gevoeld
en genoten, als we nalezen, wat we tóen
schreven
»Er zijn van die zeldzame oogenblik-
kfn in 't leven, welke men wel zou willen
vasthouden, oogenblikken, waarin al het
wereldsche gedoe je zoo klein toeschijnt,
waarin over je komt een je-los-maken
van alle kleingeestigheid, oogenblikken,
waarin een vrede je bevangt, zooals je
je dien denkt in het leven hiernamaals
„We waanden ons als in een andere,
verreinende wereld te toeven, toen we
een der vele sprookjes, waarna we eens
als kinderen zoo ingespannen zaten te
luisteten.tot werkelijkheid zagen worden».
En we zien weer hoe,
daar langzaam uit het struikgewas1 een
lange rij van in 't wit gekleede kinder
tjes naderde, twee aan twee, dragende
platte mandjes metroode en witte bloemen,
voorafgegaan door Gull-Veig, de machtige
toovenares, en onmiddellijk gevolgd door
eenige speellieden.
En 't greep den luisterenden diep aan,
toen daar zacht klonk, als kwam 't heel
van verre, het lied «van het mannetje, dat
de zee wou meten», dat eenvoudig liedeke
begeleid door wonderzoete muziek
Heel ver op de zee, op dc deinende zee,
daar drijft een bootje, bij dag en nacht,
een bootje zoo groot als een vingerhoed...
nu luister goed,
wat 't mannetje dee
dat daar stuurman was
in 't bootje zoo klein op die heel groote plas.
In 't bootje zoo klein op die heel groote plas
een mannetje zit bij dag en nacht
een griffel hij heeft in zijn rechter hand,
aan den anderen kant
een napje van glas,
ja luister nu goed.
wat altijd maar door daar dat mannetje
[doet,
Wat altijd maar door daar dat mannetje
[doet
hij steekt zijn griffel pardoes in zee,
en dan komt er glinstren aan den top
een waterdrop,
die dan met spoed
zoo dapper-snel in 't napje glijdt,
en "t napje wordt vol in een zeer korten tijd.
Is 't napje dan vol na een zeer korten tijd,
dan werpt hij het water terug in zee
en vult het napje opnieuw als een man.
die meten kan,
In geen eeuwigheid
komt het ventje gereed
waarvan je het kleine vertelseltje weet!
Geen applaus klonk niemand dacht
er zelfs aan zoo heelemaal gingen we
op, in hetgeen zoo diep ons ontroerde
«Gull-Veig in haar fantastisch gewaad,
droomend voor zich uit starende, even
tokkelend soms de snaren van haar speel
tuig, zingend, neuriënd haar zang; de
kindertjes, de aardige gezichtjes, luisterend
tot haar opgeheven, de speellieden, het
refrein nog even aangevend, als het lied
reeds lang verstomd, is
Van lateren datum zijn de openlucht
uitvoeringen van «Lanseloet», onder andere
bij Bergen in Noord-Holland, van «iKdipus»,
in het park van «Sonsbeek» bij Arnhem, en
van «De verloren zoonvan den Roomsch-
Katholieken geestelijke A'. H. J. van Delft,
in een zeer eenvoudige openlucht-theater
bij Oisterwijk in Noord-Braband.
Laatstgenoemde schreef nog «De dorre
boom», een Evangetisch-Joodsch karakter-
spel, en «Saul en David», Bijbelsch drama
in 3 bedrijven.
Vooral dit laalste is zeer bekend. Immers
het wordt sedert 1 Juli de eerste vijf dagen
van iedere week opgevoerd in het open
lucht-theater te Valbenburg (Limburg).
Alle vergelijkingen gaan maak en vooral
zijn moeilijk op éen lijn te stellen «Lanse
loet» en «Saul's verwerping» gelijk Van
Delft's jongste pennevrucht naar de aan
plakbiljetten heet.
Verkade's meesterschap in de regie is
er ons borg voor, dat hij van een mooi
plekje in «Birkhoven» een indrukwekkenden
achtergrond zal weten te maken misschien
wel zoo mooi als het natuurlijke fond, de
alom bekende Heksenkeuken, in het door
de natuur geschapen rotspark bij Valken
burg, maar een zóo ruim amphitheater als
dat te Valkenburg zal het is immers
wellicht voor slechts een enkele of 'n paar
voorstellingen niet kunnen gebouwd.
Immers dat te Valkenburg is grootendeels
uitgehouwen in de uit mergel bestaande
glooiing van het rotspark, zoodat men slechts
de ruim duizend zitplaatsen in portland-
cement had aan te brengen.
lederen speeldag van 5 tot 8 uur wonen
honderden bij honderden de voorstelling
bij zoowel te Valkenburg vertoevenden
hun aantal is door het weder beginnen der
Lagere scholen thans geringer dan een week
geleden, toen er op de 1500 ingezetenen
en ruim 5000 loge's waren als zelfs uit
het Noorden van Limburg komenden velen
gaan er meermalen heen om van het mooie
stuk en het veelal zeer treffende spel der
hoofdpersonen te genieten.
Zóo druk is het bezoek, dat in even zes
weken de onkosten, verbonden aan den
bouw en de inrichting van dit openlucht
theater en al hetgeen daar bijkomt geheel
waren gedekt, een meevaller, die de ver
eeniging «Valkenburg omhoog", welke aan
dit bekoorlijk plekje woeste natuur een
zóo goede bestemming gaf, dezer dagen
den velen gasten een prachtig concert van
de zangvereeniging «De Mastreechter Staar"
met een cellist en een violist uit Den Haag
deed aanbieden.
Een van de Bestuursleden der Reclame
commissie alhier, heeft met ons de schitte
rende voorstelling gezien.
En als hij daarbij gedacht heeft aan de
Genestet's «Et nos, we hebben ook zoo
iets>, dan zal hij met ons zich verheugen,
dat Verkade en de zijnen Amer-.oort's in
gezeten en de'vele vreemdelingen, die hier
loeven, oproept om Zaterdag in ons mooie
bosch een genot te smaken, een zoo heel
ander, een zooveel booger dan de best ver
zorgde tooneeluitvoering in een zaal vermag
te schenken.
In de Doopsgezinde kerk hoopt ds. B.
Haga uit Nijmegen Zondag voor te gaan.
De minister van Oorlog heeft bepaald,
dat aan de in de provoost in voorloopig
arrest gestelde militairen indien zij zulks
verlangen, zoo mogelijk, de door hen ge-
wenschte lectuur en het gebruik van schrijf
gereedschap kan worded toegestaan.
Ook kan aan hen de gewone nachtli^ging
verstrekt worden.
De opperbevelhebber heeft, naar de
«Avondp.» meldt, de volgende order uitge
vaardigd
Ten behoeve van die militairen, wier
gezin in het buitenland verblijf houdt, be
reiken mij meenigmaal aanvragen om het
algemeen verlof buiten de grenzen te mogen
genieten. Het is mij gebleken, dat onder de
tegenwoordige omstandigheden, als gevolg
van te richten tijdroovende grensformalitei-
ten, voor bedoelde militairen de tijd, welken
zij in hun gezin kunnen doorbrengen, zeer
beperkt is. Ten einde hieraan tegemoet te
komen bepaal lk, dat aan hen, die in deze
omstandigheden verkeeren en die langer
dan vier maanden onder de wapenen zijn,
•indien zij dit door goed gedrag en dienst
ijver verdienen, op tot mij gerichte aan
vrage éénmaal per maand, ter vervanging
van de hun toekomende periodieke verlo
ven, zal worden vergund om met verlof te
gaan van Vrijdag tot en met Maandag,
terwijl zij Dinsdags per eerste reisgelegen
heid naar hun korps mogen terugkecren.
I>e vrijzinnige kiesvereeniging «Amers-
foorts Gemeentebelang» stelde in haar gis
terenavond gehouden leden-vergadering
tot candidaat voor de vier vacante zetels
in den Gemeenteraad de heeren J. Bonk,
A. van Nijnatten, mr A. van Traa en A.
J. Looxma van VVelderen baron Rengers.
Het bestuur zal in overleg treden met
de candidaten, in welke districten ze gesteld
zullen worden.
De heer H. Thijs alhier behaalde te
's-Gravenhage de acte Franscb, L. O.
Naar aanleiding van de wijziging der
verordening betreffende de plaatselijke
commissie van toezicht op het Lager On
derwijs, hebben B. en W. aan die commis
sie als secretaris, niet-lid, toegevoegd den
adjunct-commies ter gemeente-secretarie
den heer J. G. v. Dreumel.
Verwijzend naar de advertentie in dit
nummer vestigen we er gaarne de aandacht
op, dat de Fröbelschool een even goede
als practiscbe daad gaat verrichten, waardoor
haar werk in nog wijderen kring nut zal
stichten. Immers toch door met 1 Septem
ber een vijfde klasse ten opzichte van de
schoolgeldheffing in te stellen, brengt zij
het fröbelschool-onderwijs nog meer onder
veler bereik.
De aandacht wordt er op gevestigd, dat
de circulaire van 16 Augustus, No. 7, be
treffende inmaak-groenten, uitsluitend be
doelt mede te deelen, dat voor den as.
winter door de Regeering voor voldoende
hoeveelheid inmaakgroenten voorden han
del zal worden gezorgd, m. a. w., dat on
geveer gelijke hoeveelheid ingemaakte
groenten als in vorige winters door de
winkeliers werd verkocht, door dc'' Re-
gtering zal worden beschikbaar gesteld.
Den ingezetenen, die tot dusverre gewoon
waren voor particulier gebruik groenten
in te maken, wordt daarom dringend aan
geraden dit ook dit jaar te doen, doen zij dit
niet, zoodat allen op den handel waren
aangewezen, dan zou de hoeveelheid groen
ten, die, zooals gezegd, gebaseerd is op
den verkoop in vorige winters, te klein
kunnen zijn en zou een tekort aan inmaak
groenten kunnen ontstaan.
Op Vrjjdag 1 Sept. a.s. wordt alhier in
hotel Reichmann een vergadering gehouden
van Directeuren en Leeraren aan 3-jarige
Handelsdagscholen.
Tot bestuurslid van den Bond van
Ambtenaren in technischen dienst der H.
IJ. S. M werd gekozen de heer J. W
Slingerlandt, alhier.
Een zaak, waarvoor men geen woorden
weet te vinden, wordt vaak het drukst be
sproken.
Buiten verantwoordelijkheid der Redactie.
Kopy van ingezonden stukken, al of niet
geplaatst, wordt nimmer teruggegeven.
Amersfoort, 21 Augustus 1916.
Mijnheer de Redacteur,
Wil, s. v. p., zoo goed zijn bijgaande
letteren te plaatsen in uw geacht blad,
waarvoor bij voorbaat inijn dank.
Hoogachtend.
J. W. EGGINK.
De Kaasmarkt.
Met bijzondere belangstelling was het,
dat ik uit het stenographisch raadsverslag
kennis van het verhandelde in de Gemeen-
raadszitting van 25 dezer over de kaas
markt. Deze mededeeling stemde mij wee
moedig. Een woord van dank aan den heer
Eysink namens allen die het wel meenen met
Amersfoorts bloei en vooruitgang, voor
zijn praktisch betoog. Met den heer E,
