COÏÏRAIT.
Zaterdag II
November 1916.
No- 8798
67e Jaargang
SAFE-DEPOSIT
Stadsnieuws.
Litgave van de Naaiuloo/e Vennootschap „De Amersfoortsche Courant, voorheen Firma A. 11. van Cloefif
HOOFD-REDACTEUR
P. J. FEEDEBISS.
AMERSFOORT.
Verschijnt Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond. Abonnemoi t per 3 maanden fi.—
franco per post/1.15 Advorteutiën 1—6 regels 60 cent; elke regel meer 10 cent. Bijregel-
abonnement reductie, waarvan tarief op aanvraag kosteloos. Legale, oflicieele- en ontcigenings-
advertentiCn per regel .15 cent. Reolame3 1-5 regels ƒ1.25 Bewijsnummers naar buiten
worden in rekening gebracht en kosten, evenals afzonderlijke nummers, 10 cent.
Bij advertentiön van buiten de s&d worden de incassoerkosten in rekening gebracht.
KORTEGRACHX 9.
llij dit nummer behoort als
B IJ V 0 E G S E L
het stenografisch verslag van do Raadsver
gadering van Donderdag 9 November 191b.
ÏTbn msu k vÏN (Ti: n.
UITSLAG VERKIEZING.
maken bekend, dat afschrift van het proces
verbaal, vermeldende den uitslag der op
9 November 1916 gehouden stemming ter
verkiezing van éen lid van den Gemeente
raad van Amersfoort in kiesdistrict I (af
treding 1921) is aangeplakt en voor een
ieder ten Gemeente-secretarie ter inzage ligt.
Amersfoort, 10 November 1916.
Burgemeester en Wethouders
voornoemd,
De Burgemeester,
Van RANDWIJCK.
De Secretaris,
A. R. VEENSTRA.
Burgemeester en Wethouders van Amers-
foort
maken bekend, dat bij hun besluit van
7 November 1916 aan C. KAAYK Kzn.,
alhier, en zijne rechtverkrijgenden voorwaar
delijk vergunning is verleend, tot het uit
breiden van een cacao-, chocolade- en suiker-
werkfabriek, door plaatsing van een 40 P.K.
Svenska electro-draaistroommotor tot het
drijven van verschillende machines en een
stoomketel met een stoomdruk van 6.2 K.G.
per c.M2 en een verwarmingsoppervlak van
10 M'-','in de perceelen alhier gelegen aan
den Arnhemschen weg Nos. 16S en 170,kada
straal bekend Sectie B, Nos. 2732002852.
Amersfoort, 7 November 1910.
Burgemeester en Wethouders
voornoemd,
De Burgemeester,
VAN RANDW1JCK.
I)e Secretaris,
A. R. VEENSTRA.
.POLAKS FRUTAL WORKS», alhier,
en hare rechtverkrijgenden voorwaardelijk
vergunning is verleend tot het oprichten van
een fabriek waarin zullen worden vervaar-
digd, bewerkt en verwerkt alcoholhoudende
I producten, essences, etherische oliiin, chc-
j mische producten, drogerijen, specerijen en
i de grondstoffen daarvoor, en waarin zullen
worden geplaatst een stoomketel met een
verwarmend oppervlak van 40 M-, alsmede
1 vier electromotoren van respectievelijk 5, 3,
I 2 en 0.5 P.K.op het perceel alhier gelegen
aan de Eemstraat, kadastraal bekend Sectie
D. No. 3448.
Amersfoort, 7 November 1916.
Burgemeester en Wethouders
voornoemd,
De Burgemeester,
Van RANDWIJCK.
De Secretaris,
A. R. VEENSTRA.
PLI.UIM VEE VOEDER.
bureau pluimveevoeder wenschen aan te
I vragen voorde maanden December—Jauuari
uiterlijk 13 November hun aanvraag moeten
indienen bij een erkend grossier en wel op
I een aanvraagformulier, bij liet Rijks-vee-
j voederbureau «Utrecht» verkrijgbaar tegen
Dit aanvraagformulier moet vergezeld
gaan van door een aan het Levensmiddelen
bureau af te geven bewijs.
Amersfoort, 11 November 1916.
De Burgemeester voornoemd.
VAN RANDWIJCK.
Burgemeester en Wethouders van Amers
foort
brengen ter openbare kennis, dat bij hun
besluit van 7 November 1916 aan j. J.
VERMEIJ, alhier, en zijne rechtverkrij
genden voorwaardelijk vergunning is ver
leend tot het oprichten van een slachtplaats
in het perceel alhier gelegen aan de Pau-
lus Borstraat No. 70, kadastraal bekend
Gemeente Amersfoort Sectic D, No. 3109.
Amersfoort, 7 November 1916.
Burgemeester en Wethouders
voornoemd,
De Burgemeester.
Van RANDWIJCK.
De Secretaris,
A. R. VEENSTRA.
n Amors-
Bnrgemeester en Wethouders
foort
brengen ter openbare kennis, dat bij hun
besluit van 7 November 1916 aan de firma
Engelsman De Vries, alhier, en hare
rechtverkrijgenden voorwaardelijk vergun
ning is verleend tot het oprichten van een
fabriek, dienende tot opslag van benzine
en aceton ersatz er. de verwerking daarvan
tot lijm ,was en lederextract, in de perceelen
alhier gelegen aan de Bolderstraat, kada
straal bekend Sectie E.'Nos. 938, Q34» 935»
936. 3813 en 3814-
Amersloort, 7 November 1916.
Burgemeester en Wethouders
voornoemd.
De Burgemeester.
Van RANDWIJCK.
De Secretaris.
A. R. VEENSTRA.
Burgemeester en Wethouders van Amers
foort
brengen ter openbare kennis, dat bij hun
besluit van 7 November -v
aan de N.V<
Hoe lang nog?
De geschiedenis vermeldt namen van Vor
sten, wier streven hot is geweest, hel geluk
van hun onderdanen te bevorderen. Zij vor
men niet de meerderheid dergenen, die heer
schappij hebben gevoerd op dezen aarbol.
Somtjjds werden zij door do tijdgenooten,
die zich geroepen achtten de herinnering van
hun persoonlijkheid in geestdrift neder te
leggen, beschouwd als een soort edelmoedig
gezinde, maar onpractische droomers, die
1 een of ander mooi denkbeeld, in toepassing
poogden te brengen, zonder rekening te
houden met de werkelijkheid. Later kwam
deze met haar cischen voor den dag, om te
laten zien, dat met een menigte, bestaande
uit zelfzuchtige heerschzuchtige, elkander
vijandig bejege-, nende wezens, het begeerde
niet te bereiken viel. Toch bleef het beeld
van den welwillenden oppergebieder in de
volksziel aanwezig, en hetgeen van zijn werk
niet was ingestort ten gevolge van de on
dergraving door het egoïsme, bleef deel
uitmaken van hel geestelijk en stoffelijk
bezit der natie.
Laten wij er bijvoegen, dat reeds de op
heffing van een zwaar drukkend juk, door
een tyranniek heerscher opgelegd, dikwijls
een verademing bracht, die den opvolger
den weg opende tot het hart des volks.
Niet altijd echter kwam de aldus opgewekte
verwachting in vervulling.
Gaan wij meer in bijzonderheden de rij
dier gekroonde volksweldoeners na, dan
zien wij niet op den voorgrond de verove
raars van grondgebied, de overwinnaars op
het slagveld, de in schitterenden stoet ver
meesterde steden binnentrekkende» tusschon
de in siddering hun lot verbeidende ovcr-
wonnelingen. Dezulken zijn mot ontzag
gehuldigd, hun werden standbeelden opge
richt, werd niet zelden goddelijke cc-r be
wezen maar weldoeners van hun volk
durfde zelfs de meest slaafscho vleierij hen
niet'te noemen.
Neen, de weldoeners van hun volk waren
de vredelievendcn. die het oorlogsgeweld
ver verwijderd wisten te houden, zonder
bij aanval te versagen; het waren de mil-
den, die niet schroomden schatten te beste
den aan de leniging van ellende, en de
vooruitzienden, die wisten te bepalen hetgeen
er gedaan moest worden om de welvaart
te bevorderen, om den arbeid vruchtdra
gend te maken, om de handelsbetrekkingen
uit te breiden, om het geestelijk peil te
verhoogen door bevordering van onderwijs,
begunstiging van wetenschap en kunst.
Bij de nieuwere Staatsvormen is, naar
men algemeen aanneemt, de uitwerking
van het rechtslreeksch ingrijpen van den
Vorst verminderd. Hij is niet meer de alles
bcheerschcnde, wiens uitspraak beslist en
wiens wil doordrijft; die raad inwint voor
zoover hij goedvindt en dien volgt naar
welgevallen. Kr is zelf3 ecu beschouwing,
die van hem iets ongeveer onpersoonlijks
maakt, onder den naam van «De Kroon»,
als zoodanig weinig meer dan een orna
ment. De gebeurtenissen van den laatstcn
tijd hebben evenwel geleerd, dat deze op-
valling niet volkomen juist mag heeten
dat van den invloed van het lloofd van
den Staat zeer veel afhangt, dat het heil
des volks in niet geringe mate steun behoort
te vinden bij het opperste gezag.
I11 deze tijden van ondenkbare verwar
ring, nu de verantwoordelijken zóo moei
lijk zijn vast te stellen en het zeer be
zwaarlijk is de schuld te bepalen van de
hoofdfiguren in do allergeweldigste wereld
tragedie, rust het oog toch op die grooten
der aarde, die door de keuze van de per
sonen in hun naaste omgeving, die tevens
hun raadslieden zijn, do richting aangeven
in welke het volksgeluk voor het tegen
woordige beschermd, voor de toekomst
opgebouwd behoort te worden.
Of zou dal alles van ondergeschikte bc-
teekenis zijn? Zou de hoogste zedewot der
regeerders (eenvoudig ter zijde (zijn gescho
ven en alleen de grootheidsbegeerte dor
leiders het richtsnoer hunner handelingen
zijn?
In onze dagen, in de gruwelijke eerste
jaren van hetgeen eenmaal in dc historie
gebrandmerkt zal staan als dc 1 periode van
dc hevigste inzinking», i3 de uitdrukking
>mcnschenmateriaal» gevonden, als de er
gerlijkste loochening van alle ntcoschwaarde;
gebezigd door de tot waanzin gedreven
inachtsdespotcn, bij wie het nooit schijnt j
op te komen, dat zij spreken van, dat zij
hun succes-becijferingen opmaken met liet
boven alles te eerbiedigen mcnschelijk
wezen, van hen slechts verschillend door
den bedrieglijken glans van het oogciibtik.
De Staatsmacht is hun macht, en het volks-
geluk is daarbij slechts in zoover betrokken
als bet dienstbaar gemaakt zou kunnen
worden aan do vergrooting en versterking
van deze.
1 Iet zou een duur gekochte, maar niette
min hoog te waardeeren vrucht van de he-
deiulaagsclie beroeringen kunnen worden,
als dc volkeren meer zichzelf konden wor
den, meer inzicht kregen van de wijze,
waarop zij hun geluk konden inakeu tot
het werk hunner eigen handen.
Thans laten zij zich opzweepen tot de
ergste dolzinnigheden. Alle natiën, die in
den strijd zijn betrokken, snakken naar
vrede, maar daar is er nog geen, die haar
Regccring toch een zeer kleine groep
tegenover de tuillioencti, die lijden door den
krijg weet over te halen, daartoe con
stap te doen. l)c suggestie van „overvallen
te zijn door den vijand» oefent nog onver
minderd haar bedrieglijke uitwerking uit,
of, misschien juister gezegd, is nog altijd
het middel, aangewend om het stijgend ver
zet tegen de krankzinnige zelfvcrnieling te
bedwingen.
Er zal een lijd komen, waarin men zich
zal verbazen over een zóo ver gevoerde
onderworpenheid, waarin de overtuiging
algemeen geworden en in daden omgezet
is, dat Staatsmacht en volksgeluk geenszins
Banlsvereeniging H. L. A. DULLAERT Co.
AMERSFOORT Scherpenzeel Soest.
I L.nngegraolit 30 - Tol. Interc. 368 I
EFFECTEN. COUPONS. PROLONGATION.
Openen Rekeningen-Courant.
Koopou en verkoopen Buitenlandsch Bankpapier.
onafscheidelijk verbonden zijnhetgeen dan
den grondhlag zal vormen van het maat
schappelijk en van het politiek leven. De
zelfde drang naar vriendschappelijke en
allen ten goede komende samenwerking,
die in het dagelijksch leven het volksheil
bevordert, zuP het leidend beginsel moeten
zijn ook in de onderlinge betrekkingen der
volksgroepen, die in onderscheiden Staats
verband hebben samen te leven.
Uiterst moeilijk zal het zijn, den zwaar
doorgroefden bodem van Europa opnieuw
te gaan bewerken voor hel leggen van de
eerste fundeeringen der beschaving van de
naaste toekomst. Maar er moet toch een be
gin mee gemaakt worden, en hoe langer
men daarmee wacht, des te harder is dc
taak.
De lieden, in wier handen het geluk der
volkeren rust, gaan voort met de bazuinen
van den haat aan te blazen, en de volge
lingen vinden nog niet de machtsmiddelen,
noodig om aan dat noodlottig en ach zoo
treurig eentonig geluid het zwijgen op te
leggen. Nog altijd is de duivel meester en
volgt het lijdzaam >monscheinateriaal» zijn
helsche aanvoering. Gaat het op die wijze
voort tol algehecle uitputting, wie zal duit
het streven naar volksgeluk in nieuwe banen
Hoe lang nog
In zwarten nacht schuilt het uitspansel,
Elke ster blijft verborgen achter het wol
kengordijn. Maar wij staren naar het Oos
ten, waar het toch eenmaal moet dagen.
1 Leusden is Donderdag door de Eerste
Kamer aangenomen zonder discussie of
hoofdelijke stemming.
I Het nieuwe stadsdeel Zal vermoedelijk
1 Januari 1917 worden gevoegd bij Amers
foort. Zulks óok wegens administratieve
maatregelen.
Sedert ontduikers van belastingen zijn
bedreigd met gevangenisstraf, regent het
zoogenaamd Gewetensgeld.
Nu weer heeft de Inspecteur der directe
belastingen hier ter stede van iemand, die
onbekend wenscht te blijven, ontvangen
f 1897.32 wegens te weinig betaalde Be-
1 drijfsbelasting.
Naar verluidt, dreigt kolennood, zóo zelfs,
dat, als cr niet spoedig verandering ten
goede komt, er zal moeten overgegaan tot
beperking van de spoorwegdiensten.
j De Commissie van toezicht op het Lager
J onderwijs hield Donderdagmiddag onder
voorzitting van den heer A. v a n W e e z e 1
li r r e 11 s weder een openbare vergadering
ton Raadhuize, welke onder andere werd
bijgewoond door den districts schoolopziener,
den heer J. Stamperius.
Ingekomen was o. a. een schrijven van
Burgemeester en Wethouders van Amers
foort, houdend bericht, dat de heer J, van
Dreumol, adjunct-commies bij de aldeeiing
Onderwijs der Gemeente-secretarie, door
hun College is aangweozen als Secretaris
Het jaarverslag, dat bij de leden circuleer
de, zal weldra in druk verschijnen.
De Penningmeester de heer G. van
W ij 1 a n d heeft een batig slot van f174.60.
Aan de orde kwam het uitvoerig rapport
der zgnd. rook-commissie, waarin met klem
wordt aangedrongen op een Gemeentelijke
verordening, welke paal perk stelt aan het
rooken of op andere wijze tabak gebruiken
door kinderen bensden 14 en later beneden
16 jaar.
Enkele leden achtten 16 jaar wel wat
Uoog cn meenden, dat het hoogst moeilijk
zou zijn. overtredingen te constatecrcn. De
heer Stamperius herinnerde echter, dat de
grens tc Baarn reeds 16 jaar is.
Aangaande het onderwijs in I landteckcnen
werd besloten, aan IJ. W. te verzoeken,
dit aan vak-onderwijzers op te dragen voor
dc scholen D, E, F, en C.
Bij de rondvraag kwamen ter sprake
rijwiel- cn wandeltochtjes. Tot een be
slissing kwam men ditmaal nog niet,
De heer W. van Goinga, thans tc Til
burg, oud-Secretaris der onderafdecling
Amersfoort en omstreken van de V. P. X.,
is benoemd tot bedrijfsleider van het Cen-
'traal-fokstation der V. P. N. bij Birkhoven.
De heer R. Frantsen, thans onderwijzer
te Oud-T.cusden, staat op de voordracht ter
benoeming tot onderwijzer aan dc openbare
Lagere school aan dc Timor-kadc te
Utrecht.
Aan overste I-, F. Stellenboom, thans
commandant van het landweerdistrict Snoek,
en aan ritmeester G. W. Vroede, van het
ie regiment huzaren, is, op hun verzoek,
eervol ontslag verleend uit den militairen
dienst onder toekenning van pensioen.,
Door de plaatselijke afdeeling van don
Nationalen bond tot steun van dienstplich
tigen, die, door de buitengewone tijdsom
standigheden onder de wapenen geroepen,
bij vertrek met onbepaald verlof hulp noo
dig hebben om weer in de burgermaat
schappij aan het werk te komen, zijn hier
eenige honderden circulaires verspreid,
waarin wordt verzocht, de nfdeelingskas te
stijven,
Steun wordt alléén verleend aan hen,
wier commandant verklaart, dat zij door
goed gedrag waard zijn, te worden gehol
pen. Gewoonlijk bestaat die steun in ge
reedschap, burgerkleeding die van 1914
is immers veelal vermaakt voor de kinderen
en, zoo noodig, een kleinen toeslag op
het loon gedurende de eerste dag of wat,
