BIJBLAD
No. 8810
uitgave van
N. V. de AMEKSFOOKTSCHE COURANT
voorheen Firma A. H. van CLEEFF
van ZATERDAG 9 DECEMBER 1910.
Stadsnieuws.
De Tweede Kamer heeft Donderdag de
herziening der Grondwet, met welke zij 17
October aanving, beëindigd.
De eindstemming volgt later.
Als de Eerste Kamer niet weer een kippe-
kuur krijgt dan zullen de leden van den
Gemeenteraad voortaan zitting hebben ge
durende vier jaren en te gelijk aftreden,
terwijl de Gemeenten worden verdeeld in
kieskringen.
De Minister van Landbouw, Nijverheid en
Handel heeft aan de inspecteurs der Arbeids
inspecties machtiging verleend om, waar
zulks gewenscht wordt, de rusttijden van
jeugdige arbeiders, arbeidsters en vrouwen
wegens de steenkolenschaarschte te verkorten.
De verplichte middagschaft van 1 a 1.5
uur mag tot een half uur worden terugge
bracht, terwijl deze schaft niet buiten de
werkplaatsen behoeft te worden doorgebracht.
Voor de maanden December en Januari
mag de werktijd niet vroeger aanvangen
dan te 7.30 en ia Februari niet vroeger dan
te 7 uur 's ochtends.
Achtereen mag niet langer dan 5 uur
worden gearbeid en in een etmaal geen
grooter aantal uren dan tot heden placht te
geschieden.
Deze regeling is slechts geldig tot 1 Maart
»9'7-
De Amersfoortscbe stedemaagd moet
Donderdagavond toch wel erg sip hebben
gekeken.
's Ochtends verloor zij, in eerste instantie,
haar proces tegen de Utrechtsche Water
leiding Maatschappij en 's avonds verloor zij
zeer vermoedelijk baar équipage.
Wat de tram betreft, is het best mogelijk,
dat de bewoners van de hoofdstraten der
binnenstad het niet alleen laten bij betuigingen
van leedwezen, doch ook te hoop zullen loopen
en de middelen zullen bijeenbrengen om »ons
trammetje» te behouden.
In 1884 werd door de Gemeente Amers
foort aan de Utrechtsche Waterleiding-
Maatschappij concessie verleend voor den
aanleg en de exploitatie eener waterleiding
in die Gemeente. De Gemeente Amersfoort
is, nadat de exploitatie veel te wenschen
liet en de Maatschappij telken male in ver
zuim werd gesteld, in 1913 een eigen water
leiding gaan oprichten en in bedrijf bren
gen, hetgeen de Utrechtsche Waterleiding
Maatschappij, die meende, dat haar een
monopolie was verleend, er toe braebt, de
Gemeente Amersfoort in rechten aan te
spreken op grond, dat zij haar bedrijf in
ernstige mate zag benadeeld.
Deze procedure heeft ongeveer 3 jaar
geduurd. Thans heeft de Utrechtsche Recht
bank bij breed gemotiveerd vonnis uitspraak
in dit geding gedaan en de Utrechtsche
Waterleiding-Maatschappij volkomen in het
gelijk gesteld.
De Gemeente Amersfoort is veroordeeld
tot schadevergoeding aan de Utrechtsche
Waterleiding-Maatschappij, nader op te
maken bij staat; en
tot wegruiming van de door haar aan
gelegde waterleiding met de daarop aan
gebrachte aansluitingen in de Gemeente,
Naar hasr meening ziet de Utrechtsche
Waterleiding Maatschappij door dit vonnis
waarover het laatste woord echter
nog lang niet is gesproken de haar aan
gedane concurrentie te Amersfoort opge
heven en aan de «vernietiging van haar be
drijf aldaar» een einde gemaakt.
Voor de Utrechtsche Waterleiding-Maat
schappij waren, volgens het >U. D»., opge
treden tnrs. Van Heyst en Holsteyn, advo
caten te Utrecht; voor de Giyneeute Amers
foort jhr. mr. De Brauw, advocaat te's-Gra-
venhage.
Onmiddellijk nadat de Burgemeester het
verzoek tot de burgerij richtte om, wegens
kolenschaarschte, zuinig te zijn met licht uit
de Gemeente-leidingen is gehoor gegeven aan
dat verzoek.
Reeds in de week vóór St, Nicolaas was
ket gasverbruik langzaam dalende.
In de laatate dagen bedraagt de besparing
gemiddeld 4000 opeen normaal gasverbruik
van 15 000 M'„ hetgeen overeenkomt met
een bespariug van ongeveer 27 pCt.
De avondbclasting van het electrisch be
drijf Is gedaald met ongtveer 22 pCt.
Wel een bewijs, dat de ingezetenen bun
plicht stipt nakomen.
Denkt men er wel aan, dat hedenavond de
winkels uiterlijk half elf worden gesloten?
Sedethedenmiddag bréngt het carillon
van den I.ieve Vrouwe-toren ten gehoore bij
half slag «Gelukkig vaderland», uit Valerius
Gcdenkklank, en bij heel uur «Mooi Hol
land», uit Kun je nog zingen, zing dan mee.
Hier staat aardappelnood te vreezen.
Einde September is van de groentenhande-
laren gevraagd hoeveel Regeerings aardap-
pelen zij meenden noodig te hebben. Reeds
begin October werden zij echter aangewezen
op distributie-aardappelen en het werd hun
daardoor onmogelijk, op de vrije markt zich
te voorzien van hun gemiddelden winter
voorraad. De door de distributie-centrale half
October aangevoerde hoeveelheid was echter
veel te klein en dus spoedig uitgeput en in
plaats van meer en vooral geregeld aan te
voeren, wordt thans gevraagd of men iets
wil afstaan van de aangevraagde hoeveel
heid.
Het gevolg is dan ook, dat de kleinere
handelaren reeds zonder aardappelen zitten.
En «heb je geen aardappelen, dan koop ik
ook geen groente» is een vaste term, die
juist den minst kapitaalkrachtigen het meest
wordt toegevoegd.
Indien de aanvoer niet veel verbetert, zal
Amersfoort vóór Nieuwjaar zitten zonder dit
volksvoedsel bij uitnemendheid.
Iulusschen doet het plaatselijk Distributie-
bureau wat het kan om dit te voorkomen.
De Spoorweg-Maatschappijen maken be
kend, dat zij met goedkeuring van den Mi
nister van Waterstaat de reizigerstarieven
met ingang van 1 Januari 1917 tijdelijk met
20 pet. zullen verhoogen.
Voor de abonnementskaarten (algemeene
abonnementskaarten, groepenkajirten, traject-
kaarten en scholicrkaarten) gaat de verhoo
ging reeds in aanstaanden Vrijdag 15 dezer.
De afgifte van tienrittenboekjes van de
II. IJ. S. M. en de Staatsspoor en de afgifte
van kilometerboekjes voor vaste reizen
zal gedurende December worden grstaakt.
Deze verhooging houdt verband met den
op 1 Januari 1917 in te voeren beperkten
rcizigerslreindienst.
De Centraalspoor verhoogt eerst met in
gang van 1 Januari den prijs harer tienritten
boekjes met 20 pet.
Gedurende November werd bij de Nuts-
spaarbank ingelegd f 7463.50.
Het totaal-bedrag der inlagen sedert de
opening der Bank, op 1 April 1916, steeg
hierdoor tot f33316.50.
tot f 12.80 per
1.15 tot f 1.34, jonge
1 oude hanen f t.22
Mejuffrouw Tb, M, Bruens verwierf de
Lagere akte Wiskunde.
De heeren J. Kooimcn en H. B, Beaufort
zijn benoemd tot keurmeester voor nulhoen-
ders op de Avicultura-tentoonstelling, welke
van 14 tot 21 Januari wordt gehouden te
's-Gravenhage.
Aan paardenarts ie klasse J. C. Numans,
thans op non-activiteit, is, op zijn verzoek,
eervol ontslag verleend uit den militairen
dienst.
In verband met de verordening tot uit
winning van steenkolen en daartoe zuinig
heid met verbruik van electrische energie
eindigen de voorstellingen in de bioscopen
voorloopig om tien uur.
Wie dus de geheele voorstelling wil zien,
zorge vóór 8 uur aanwezig te zijn.
De bioscoop «De Arend» heeft zich een
projectie-lantaarn aangeschaft van de aller
nieuwste vinding, waardoor de beelden thans
geheel staan.
Dr. Bleretts de 1 laan, uit Aerdenhout, zal,
blijkens advertentie in dit nummer, aan
staanden Dinsdagavond spreken over «Het
menschbeeld in drieërlei kunst-perioden c in
een vergadering, belegd door de Vcreeni-
ging tot het houden van kunstbeschouwingen,
voordrachten over kunst, enz.
verheugen van allen, die op eenigerlei wijze
bij de sport betrokken zijn en ook de gang
van mijn zaken van vooruitjaanden aard is
geweest, heb ik gemeend, dien dag niet 011-
opgemerkt te mogen laten voorbijgaan.
Ter herinnering aan genoemden datum
dan. stel ik voor elke plaatselijke Sport-ver-
eeniging beschikbaar een verguld zilveren
medaille en hoop ik die voor uwe vereeni-
ging u over eenige dagen te does geworden.
Ik zelf, verlang in geenerlei opzicht eenige
beschikking aan het verstrekken der medaille
vast te knoopen, maar iaat gaarne aan uw
Bestuur over de wijze te bepalen, waarop
de herinneringsmedaille zal worden besteed.
Mijn bedoeling is de sport-beoefening te
dienen en Ik meen daarom beleefd in over-
weging te mogen geven, dat de wedstrijden,
die door de medailles zullen worden uitge
lokt, door de vereenigisgen zooveel mogelijk
op verschillende data worden vastgesteld.
Morgen gaat Quick 2 naar Transvaal 2,
te Utrecht; Quick 3 ontvangt Kampong 3,
uit Utrecht; H. V. C. 3 ontvangt Het Gooi
uit BussuraH. V. C. 4 gaat naar Stich
tenaren, te Utrecht; Amersfoort, ontvangt
Utrecht Boys; en Rapiditas t gSat naar
D. W. S. 1.
De vercenigingcu. die in den Ned. V. B.
spelen, hebben vrij.
Naar de Centrale V. P. N.-veiling werden
gister wederom geen Regeerings-eieren aan
gevoerd.
Er werden 10 87 7 export-eieren verkocht
voor f 13.So tot f 14.70 per honderd.
Eendderen deden f 1
honderdsiachtkippeti f
banen f 1.21 tot f 135 e
per Kilo.
De «llaagschc Post» heeft wel gelijk,
waar ze schrijft:
Dank zij het schitterend beraad
Van een der hoogste Staats-commic m
ls weldra niemand meer in staat
Om eieren voor zijn geld te kiezen.
Eerstdaags wordt aanbesteed het 4e ge-
dcelto voor het uitbreiden der Kazerne voor
bereden wapens.
De raming bedraagt f27 500.
markt 19, telefoon 166.
De lantaarns van auto's en rijwielen
moeten volgende week uiterlijk kwart na
vieren, die van de overige voertuigen uiter
lijk kwart vóór vijven zijn aangestoken.
Aan het hoofd-bureau van politie zijn
voor de rechthebbenden terug te bekomen
een zilverbon, een binnenbal van een voet
bal, een elementjc, en een beurs, alle op
den openbaren weg gevonden.
Door de politie is proces-verbaal opge
maakt tegen 5 koliiehuishouöers wegens bet
I in hun lokalen aanhebben van licht uit een
I Gemeente-leiding na 10 uur '3 avonds.
Zij maakte proces-verbaal op tegen 2
bakkers, die nachtarbeid lieten verrichten
I door nog geen 17-jarigen,
i Achting is een parelsnoer, dat men in
éen minuut kan verliezen en eerst na jaren,
parel voor parel, kan terugvinden.
Uit don Om.trtf.te
j Aan de gasfabriek te Baam wordt cokes
verkrijgbaar gesteld voor hen wier inkomen
j beneden f 1000 is tegen 65 cent per ILL.
De Gemeente Barneveld heeft een 4V2
pets. leening, groot f30000 en aflosbaar
uiterlijk in «942, gesloten bij de Nationale
Bankvcreeniging tegen den koers van
i 'oo'/a pet.
De bazar ten bate van het bouw- en lig-
hallenfonds der plaatselijke Vereeniging tc.t
bestrijding der tuberculose, van 23 tot 25
November in «Amlcitia» gehouden, heeft
een netto-opbrengst opgeleverd van f 1800.
We deelden reed3 race, dat de heer II.
A. Vierdag Jr., Directeur van het Amers-
foortsch sport-bureau, de goede gedachte
heeft gehad hel bedrag, dat hij half December
zou uitgeven ter viering van verschillende
gedenkdagen, te bes.emmet) voor erkende
sport-vereenigingen hier ter stede.
Natuurlijk erkende; ecu bosje jongens,
dut fluks zich opwerpt a's sport-club, komt
als wel vanzelf spreekt niet in aanmerking.
I De heer Vierdag heeft thans aan alle
sport-vereenigingen hier ter stede de volgende
circulaire verzonden
Den 16 December zal ik, bij bet eerste
lustrum vati mijn Sport-bureau, het o-jarig
J beslaan van mijn sigarenmagazijn mogen
I herdenken en waar ik tot mijn genoegen
steeds heb kunnen constateercn, dat. mijn
1 Sport-bureau zich in de belangstelling kon
Teekenend is, dat de/er dagen een Neder-
landsch schip werd gecharterd om voor Engel-
sche rekening tussihen 15 en 30 December
vracht te varen van Londen naar ons land,
tenzij in die periode een einde mocht komen
aan de vijandelijkheden.
Zou de beëindiging van dezen vreesclijken
oorlog dan toch werkelijk niet meer zóo
veraf zijn als een deel der Engelsche pers
wil tloen geloovcn
lender, voor 1917, samengesteld door den
heer I.. A. S. Bosman, electrotechnisch
ingenieurde eenige kalender voor dit
nieuwste vak in onze taal, met weder be
langrijk vermeerderden inhoud en, als uit
gave van de firma Van Mantgem It De
Does, natuurlijk volkomen op de hoogte van
den lijd. Zoo werd nog opgenomen een
rubriek «Electrische verwarming», het vraag
stuk van den dag.
Ook het uiterlijk is welverzorgd en de
prijs brengt dit onmisbaar en bijna onont
beerlijk zakboek in het bereik van alle
elcctrotechnici, die èn door de talrijke af
beeldingen èa door de berekeningen er zeer
veel gemak van zullen hebben.
Ingezonden.
Ten einde onjuiste opvattingen
hun bedrijf weg te nemen, beeft de bij Kon.
besluit van 26 October 1916 erkende V<^-.
eeniging van groenten- en vruchtendrogers
het licht doen zien een met 50 illustraties
verluchte brochure, getititeld „liet groenten-
drogen, de industrie der toekomst».
Behalve de inleiding, door haar Secretaris
'mr. H. Blaupot ten Cate, bevat de brochure
een afdruk van het rapport van dr. B, Sjol-
lema over het drogen van aatdappen.dat stellig
onderschrijft de mecning van den Secretaris,
dat „goed ingerichte drooginrichtingen niet
alleen een groot land- en tuinbouwbelang,
maar wel degelijk ook een lands belang
ijnc.
Wie er meer van wil weten, raadplege
het exemplaar, dat we afstonden aan de
Openbare leeszaal en bibliotheek.
Ook is verschenen de 3e jaargang van
den Nederlandschen Electrotechnischen Ka-
Buiten verantwoordelijkheid der Redactie.
Kopy van ingezonden stukken, al of niet
geplaatst, wordt nimmer terug gegeven.
Geachte Redactie,
Zoudt U het onderstaande ee klein
plaatsje willen geven in uw blad?
Bij voorbaat mijn dank.
Enkele dames belanghebbenden noe
men zij zich vragen of het geen over
weging zou verdienen om de schooltijden
voor de scholen A en B te wijzigen. Ik
vermoed, dat die dames, ieder voor zich,
nogal een groot aantal kinderen naar school
zenden en er bezwaar tegen hebben om
vroeg op te staan. Ja, dames, vroeg opstaan
is vervelend, vooral 's winters, voor velen
zelfs in den zomer nog. Maar kunt U zich
een oogenblik indenken in het volgende
geval, waarvan er twintig-, misschien vijf
tigmaal zooveel voorkomen als bet uwe?
Luister eens
lk ken een arbeidersvrouw, die 'a morgens
vier kinderen naar school stuurt. Een bad
kamer misschien niet een» een behoor
lijke waschtafel heeft ze niet ter beschik
king ook geen kinderkamer en geen
helpster» of verzorgsters. Die vrouw moet
vier kinderen zelf waschen, zelf klecden en
bovendien voor het ontbijt zorgen.
En de kinderen komen zindelijk en ver
zorgd op school en niet te laat. Maar,
geachte dames, die kinderen gaan vroeg
naar bed en misschien weet U dat niet,
omdat U waarschijnlijk de zorg over uw
kinderen aan anderen toevertrouwt die
kinderen vinden het vaak vervelend, dat ze
's morgens niet eerder mogen opstaan!
Vermakelijk is uw] argument over gas
besparing. Wat U voor uw eigen voordeel
wilt bezuinigen, gaat U, door den middag
schooltijd-tot 4 uur te laten duren, op reke
ning van Gemeente zetten. Dat is dubbele
verkwisting. Maar dames, is dilt uw zwaar
ste argument? Het valt zoo mooi te midden
der bezuinigings-manie, nietwaar?
I11 gemoede geef ik U dezen raadStuur
uw kinderen vroeg, heel vroeg naar bed;
U zult zien, dat ze uit eigen beweging
vroeg opstaaa. Leer ze zoo vroeg mogelijk
zichzelf wasschen en kleelen, dan kunt U op
uw personeel bezuinigen. Bovendien, is niet
pas op school A een onderzoek ingesteld
tiaar de mogelijkheid om het schooluur te
verzetten? En toen was er bijna niemand,
die bezwaar had tegen den huidigen toestand.
E11 op de andere scholen voor «ge
wone» kinderen dus, die óok netjes en ge
voed op school komen is nog bijna
nooit een klacht, en zeer zeker nooit een
ernstige klacht gekomen tegen de be
staande regeling.
Als U ooit weer zoo iets vraagt, dames,
vraagt U dan een uniforme regeling voor
alle scholen. Dat is hst eenige, dat be
zwaren kan wegnemen. Begint u bijv. te
vragen om gelijke vacanties. U kunt stellig
rekenen op den steun van veel ouders en
de meeste ondcrwijs-krachten.
Achtend,
K.
Bijeenkomsten.
Dagelijks Openbare leeszaal en bibliotheek,
Beukenlaan 2.
R. K. openbare leeszaal en biblio
theek, Kamp 18.
Oudheidk. museum Klehite.
Zaterdag Theosofische leeszaal.
Zondag strijkje Amicitia 3.30.
Dinsdag, strijkje Maison De Haas, 3.30.
Woensdag, thee-csricert Berg-hotel, 3 uur.
Zaterd, tot Vrijd. Bioscoop-variété Langestr.
Vrijd. tot Maand. Bioscoop «De Arend».
12 Dec. Tuinbouw-vereen. Zwaan.
Onze Vloot, Rclchmann.
Lezing Kunstbeschouwingen, Am.
12—13 Dec. Tentoonstelling Prot. Armen-
loterij, De Zaaier.
13 Dec. Protestantenbond, ds. Heckman.
14 Dcc. Hollandsch strijkkwartet, Ara.
Gemeente-werklieden, Valkje.
ig Dec. Toonkunst, SchOpfung, Am.
21 Dec. Julia Cuypers, Am.
29 Dec. Zangvereen. Soli Deo Gloria, Ara.
6 Jan. Lezing mr, Tideman, Theos. leesz.
8 Jan. Nutslezing, Carry van Bruggen,
Amicitia.
