COURAIT. Zaterdag 20 Januari 1917. Verhu ïrtl )ke teninhar brand-| en inbraakvrije ,,LIPo"-kluis. No. 8827 67e Jaargang 1 itgave van dn iNaamioo/r Vennootschap „ll« Aniersfoortsclie Courant, voorheen Firma II. van Cleeff". HOOFD-REDACTEUR F. J. 7 R E D B fl. I rl 3. AMERSFOORT. Verschijnt Ditisflivcr-, DonderdnK- en Zaterdagavond. Ahonnomont per 3 maanden/t, franco per post/1.15, AdVOrteutiiSn 1—6 rebels 60 cent; elke regel meer 10 cent. Bijregel- abonnement reductie, waarvan tarief op aanvraag kosteloos. Legale, officieel** en onteigenings- advertenliën per regel 15 cent. Keolamea 1-5 regels ƒ1.15 Bewijsnummers nasr buiten worden in rekening gebracht en kosten, evenals afzonderlijke nummers, -o cent. Bij advertentiör van bulten de stad worden de incasseerkosten In rekening gebracht, BUREAU: KORTXGSn&CHI 9. Postbus o, Telofoou i Voor do huisvrouwen. In »De Arend», waar ook de grond werd gelegd voor de Industrie- en huishoudschool, do vakschool voor meisjes, welke slaande deze vergadering terecht werd genoemd de beste in den lande, was Donderdagmiddag een 30-tal vrouwen van zeer uiteenloopen den stand saamgekomen om te luisteren naar hetgeen namens lid voorloopig comité der afdecling Amersfoort van de Ned. ver eeniging Van huisvrouwen zou worden mee gedeeld. Mevrouw Franco Mendes, Voorzit ster van de afdceling Amsterdam, had (ie leiding der bijeenkomst en sprak bet wel komstwoord, waarin zij er op wees, dat iedere afdeeling, in verband met de plaat selijke omstandigheden en behoeften, een eigen werkwijze heeft, doch in groote trek ken volgt de algemeene lijnen door de hoofdvéreeniging aangegeven. Mejuffrouw C. Groot, uit Rotterdam, geen Bestuurslid doch de ook hier wel bekende warme belangstellende in vrouwen zaken, hierna het woord verkrijgend, zette uiteen de noodzakelijkheid der organisatie van de huisvrouwen in het algemeen. Er buhoort, meende spr., stellig zekere en moed toe om in dezen tijd te spreken over belangstelling te vragen voor de oprichting eener nieuwe vereenlging, welke alweer eischen «telt van geld en vooral tijd, Toch is het aller eigenbelang, toe luisteren. De drang tot vereeniging komt in dezen veelbewogen tijd van alle kanten tol uiting; ieder zeekt steun door samenwerking met gelijkgezinde getroffenen door de reeds bestaande en de nog aanstormende moeilijk heden. In samenwerking ligt kracht; soms ook negatieve kracht, gelijk bleek uit het vat, dat den Hongaarschen geestelijke werd geschoukeu door zijn gemeenteleden, doch dat stechts water bevatte in plaats van vurigen Tokayer omdat allen, steunend op alle overigen, een tlesch water in plaats van een llesch wijn hadden geofferd. Ook de Ned. vereeniging van huisvrouwen is ontstaan uit den drang der omstandig heden. Der huisvrouwen hart, gemoed en gesst was vervuld met wenschen, die slechts koeden verwezenlijkt door samenwerking. Men zocht steun bij elkaar en vereenigde zich om althans een deel dier wenschen te bsreiken. De taak der huisvrouw is in de laatste halve eeuw zeer gewijzigd. Vroeger was. zij werkgeefster in haar gezin, dat als het ware was een werkplaats in het klein thans moet zij er de leidster zijn, die let op alle invloeden, welke van builen op dat gezin aanstormen zij moet worden het j hoofd, mag niet blijven de slavin van haar huishouden. j Die wijziging is een gevolg van de ver- anderde productie-wijze, het verbeterde onderwijs, en de verbeterde verkcerswijze, I De huievrouw is niet meer de vervaar, digster va» alle onderdeden, welke dienen om bet gezin in stand te houden. Zij is J onttrokken aan de werksleur, weeft en spint niet meer en laat bijvoorbeeld haar linnen- j goed beter en goedkooper maken dan zij het zelf thans maken katizij zorgt niet meer zelf voor de slacht en den inmaak, enz. een en ander ecu govoig van allerlei uitvindingen op mechanisch gebied. Door deze vrijmaking der vrouwehanden is veel tijd vrij gekomen, welke de huis vrouw thans goed kan besteden voor de dingen van den dag. Van het verbeterd onderwijs hebben alle vrouwen reeds geprofiteerd en daardoor be langstelling gekregen voor zaken, die vroeger buiten hu» sfeer lagen. Zij leerden vreemde talen en daardoor de toestanden in andere, landen. Thans zit de vrouw in tal van commissie" vau economischen of socialen aardóok in die van Gemeente of Staat, waar haar hulp, haar kijk, haar voorlichting veelal zeer wordt gewaard. De v niet meer tevreden met de enge plaats in het g^in, met kopjes was- schon en kousen Stoppondoch zij wli zich nuttig maken, eerst voor haar gezin, doch ook voor de gemeenschap, Maar om dit te kunnen doen, moot zij op de hoogte blijven van de strootiliiigcn van den dag De verbeterde verkcerswijze doed de af standen vervallen en haar lijd winnen, zoo- dat zij voor weinig geld en in weinig tijds belangrijke bijeenkomsten in do centra dos lands kan bijwonen on met het daar ge hoorde weer nut kan stichten in lm ir gezin, De vrouw kreeg door deze drie factoren een andere taak; geen mindere, doch juist een meer belangrijke. De huisvrouw moet thans zijn een be wuste, zichzelve kennende persoonlijkheid, die zonder ooit zich vermoeid te tooncn voor haar gezin wil en kan bereiden een aangenaam tehuis. Zij moet kunnen mee spreken en mee-oordeelen mot alle gezins leden en dus staan middenin de stroomingen op economisch, sociaal en politiek gebied, opdat zij leiding en hulp kunne geven aan alles wat «treeft en zoekt. Er wordt dus zeer veel van haar gevraagd, «liet alleen op ethisch, doch ook op praclisth gebied; telkens wordt zij gesteld voor vraagstukken, die nog een gesloten bosk waren bijvoorbeeld voor onze grootmoeders, Denk slechts aan de hygiëne; immers rein heid is de opperste wat voor een gezond gezin. Die zwaardere taak eisclit een juiste tijds indeling en dtep besef van regelmaat. En om meer tijd te winnen, neemt zij haar toe vlucht tot proefhoudend gebleken uitviu dingen op mechanisch gebied. Zijn de machines te groot of te duur, dan schaffe men z® samen aan en verhure z.e onderling, Maar nog veel meer moet de goede huis vrouw van dezen tijd zich eigen maken. Door de vorderingen der Scheikunde zijn we als bedolven onder allerlei ver- valsehingen. Daartoe moet de huisvrouw cenige warenkennis hebben, bijvoorbeeld katoen kunnen onderscheiden van linnen, kunnen bepalen wat kunst- en wat natuur producten zijn en dus eenig begrip hebben van chemische analyse. Ook moet zij hebben ecuige kennis van wetten, vooral van die welke de arbeids- en de levensvoorwaarden beheerschcn. Vele grijpen direct in het huiskeuden in, als bij voorbeeld het Arbeidscontract, de Arbeids wet, de Tariefwet, de Onderwijswetten, -V Kieswet, de Belastingwetten, met hun versnhoolde biljetten, die, in een niet meer gangbare taal gesteld, puzzles zijn, Ecnigr begrip van geldzaken moet rij eveneent hebben, opdat zij zelfstandig kunne optreden. De meest gelukkig gehuwde vrouw kan plotseling komen voor de nood zaak, dat zij zelfde financiën beheert. Veel te veel vrouwen laten geldbelegging in vol vertrouwen over. Moe dikwijls blijkt dat vertrouwen misplaatst, veelal tot onge luk van het gezin. De taak van de Ned, vereeniging van huisvrouwen is, de vrouwen in al deze dingen wat letterwijs te maken en hun ecitig besef bij te brengen van boekhouding, zoodat niet langer man, zwager, oom, zoon misschien, hun iets kan wijsmaken. Voor elk ambt, elk vak bestaat een op leidingscursus. Voor het zoo moeilijke en belangrijk ambt van huisvrouw bestaat die bijna niet, Ja, Amersfoort is in het gelukkig bezit eener Industrie- en huishoudschool, een der beste in den lande doch hoe weinig dergelijke vakscholen zijn er nog slechts in ons land. liet meisje zelf hunkert naar betere op leiding. Kn geen wonderwant rond zich zien ze het getob met tie dienstboden, het niut-uilkomen met geld, ondervoeding, en wat niet al. Kn veel te algemeen is het verschijnsel «mevrouw rust van 2 tot 4»; een treurig bewijs, dat menige huisvrouw oververmoeid is, hetgeen toch niet behoorde en evenmin beh-efde te weten. In alle landen der wereld zijn de huis vrouwen dapper bezig, de handen ineen te slaan en samen te zoeken naar den weg tot verbetering. In on» land hebben Anna Polak cm Marle lleynen vasten vorm gegeven aan de sluimerende gevoelens en te Utrecht een vergadering belegd in welke tg October 1912 is opgericht de N'ed. vereeniging van huisvrouwen, aanvankelijk met jo leden, In December daaraanvolgende werd een tweede vergadering gehouden, waarin vrouwen i-eel het land samenkwamen de regiem® werden vastgesteld en een Bestuur wei t gekozen, Doeringen wekken, doch voorbeelden trekken Daarom werd het vrouwenvraag stuk bestudeerd in andere landen Jen op de eerste plaats word gekeken naar Oosten rijk waar reeds na éen jaar de Regeering de huisvrouwen-vereeniging verzocht, mee te helpen strijden legen de trusts en de cartels. Te Weenen dwongen de vrouwon, door 14 dagen geen vleesch te gebruiken, de slagers een overeengekomen billijken l'rij* aan te nemen. Ook Zwitserland, Dene marken cu Australië gaven bewijzen van de macht eenér juiste vrouwen-actie. Ook voor one land ligt een zeer groot terrein braak, Denken we maar aan de suiker, die hier ln Nederland - het rijkste suikerland door zijn koloniën en zijn beet- wortelcultnur - 27 cent kest, tegen 14 cent in Duitschland en ia cent in Enge land alleen hierdoor, dat Nederland met Turkije het eettige land ie waar nog suiker- accijns wordt geheven. Welke positieve resultaten de afdeeling Amersfoort kan bereiken? Spr. kent de plaatselijke omstandigheden te weiuig dsn dal zij op die vraag oen positief sntwoord i begeven. Zij moet dus verwijzen nasr 1 Rotterdam, I Rotterdam bestudeerde het dienstboden- j vraagstuk. Dat dit ook dssr van belang is, I moge hieruit blijken, dat toen spr. zich wendde tot een dienstbode, rlie haar was j aanbevolen, zij de 66ste dsme was, die I dong naar de diensten dezer keukenprinses. Ook nam Rotterdam in studie het wo- I ningvraagstuk, de. mogelijkheid van het i bouwen van étage-woningen met vrij trap- peuhuis, centrale verwarming, enz, en óok j niet «en concierge en een dienstbode in 1 uurloon, die in dergelijke woningen slechts enkele uren per dag behoeft te komen. Verder de onderlinge keuken, die prschtlg marcheert en, bij dagelijks toenemende 1 vraag, prachtige winsten afwerpt. Ook hulpbetoon bij onstentenla der dienst bode (wegloopen, ziekte, enz.ook als het dagmeisje naar buis is en de euders uit j moeten). Deze instelling beschikt over een j ruime ka», want de zeer betrouwbsre hulp wordt verleend near progressieve schaal. Evenzoo de gnedknepe keuken Voer den middenstand (niet voor arbeiders) die j thans in moeilijkheden verkeert of dreigt te geraken en voor slechts zo cent een Liter warm eten (gewoonlijk stamppot) kan krijgen. Zij is opgericht ln het Oosten der stad en werkt zóu uitstekend, (1st men in 1 het Westen een uur heen en terug er óok een zal oprichten zoodra er slechts of een goed pand of bouwmsterlaal te ver- 1 krijgen is. Verder gaf de afdeeling Rotterdam uit i brochures over goede en goedkoops vrouwe- kleeding, goede en goedkoop# voeding, tegen het vliegengevsar, enz,kocht zij sterilisators, gordijnrsmen, stofzuigers, enz. die zij voor zo tot 40 ceut per dag ver- huurt®n deed zij steppen ten opzichte vau de verordening op liet kleedenkloppen - dat alléén mag geschieden ocht ede vóór 7 uur op het etrsstechrobben, enz. Spr. hoopte, dat Amersfoort, de jongste j afdeeling, uit een en ander mocht hebben begrepen hoe velerlei er kan gedaan door samenwerking en boa eenheid macht Is, Mevrouw Franco Men dee deed hierna SS55:ïSÏÏS H. L. A. DULLAERT Co AMERSFOORT Sckerpeiizeel Soest. I LangegraoUt O O - Tol. Intorc. oeo. I enkele mededrelingen omtrent de j-jarige ervaring van dc afdeeling Amsterdam, die 300 leden telt. Met groot genoegen heeft spr. vernomen, dut de jongste .afdeeling reeds jo leden heefteet. mooi begin, doek ook slechts een begin; wil de afdeeling iels kunnen doen voor de huisvrouwen te Amersfoort dun moet dut ledental veel grooler wordeu cn de eerste tauk van het voorloopig comité is das leden te werven. Vervolgen# zou epr. het Beetuur der jonge afdeeling willen aanraden, zoo huise lijk mogelijk met de leden te praten, geen deftige vergaderingen te beleggen, doch meer gemoedelijke bijeenkomsten te houden, gelijk die te Amsterdam iedere maand plaats hebben en door welke wordt bereikt de zeer juiste samenwerking met dc leden. Vooral neme het niet ie veel hooi te ge lijk op den vork. Betei éen onderwerp in den grond besproken en behandeld dan tien terloops uungesneden, Vooral thans geldt dit, want de tnenschen zijn even abnormaal ale de toestonden en zij komen nu met allerlei wenschen en grieven. En ook hierop dient gelet, dut particuliere belangetjes moeten ter zijde ge/et. terwijl slechts hei algemeen belang trouw moet worden behartigd. De minimum-contributie bedraagt f 1, doch de huisvrouwen die om welke reden dan ook geen gulden per jear kunnen mis sen. moeten óok worden toegelaten, met volle rechten. Voor 50 cent per jaar, nog geen cent psr weejt, moeten zij kunnen profiteeren van betgeen huu meerbemiddelde zusters doen. Immers het duel der vereeni ging Is >de belangen van de huisvrouwen als zoodanig te behartigen», De ver eeniging is er dus voor alle huisvrouwen en nlst alleen voor de me est vermogenden of voor die uit den bepaald gegoeden mid denstand. Even asnatippend het dienstbodenvraag- •tuk weee apr. er op, dat -- althans te Amsterdam veel dienstmeisjes msonen, dat hun werk te nederig is en trachten naar kantoor of althans fabriek te gaan. l)e kringen waaruit de dienstboden voortkomen zien neer op dit werkelijk goede en In den regel zeer goed betaalde vak. (1st lang niet iedereen nasr behooren kso vervullen. Ook zijn er huievrouwen, die hun dienstbode meer beschouwen ula arbeidster dsn ais huisgenoot», hetgeen dikwijle aanleiding geeft tot onaangenaamheden over en weer. Immers de fabrieksarbeidster is slecht» eenig» uren bij haar patroon; de dienstbode is daareutegen dsg en nacht bij hasr mevrouw en hierdoor komt bet licht tot misverstand, verkeerde woorden, koppen en zoo meer! Nog enkelen vsn de ter v ergadering aan wezigen traden toe als lid. Da vergadtrlng, te z.45 aangevangen, werd hierna te 4.43 gesleten. itaclsniauws. Door ongesteldheid is dt. S. I.ulofs. te 'i-Gravenhage, vrrhin lerd, hier morgen voor te gaan bij de godsdienstoefening in de Rcmontstrantiche kerk. De commissie uit de Ned. Hervormde kerk tot voorbereiding der kerkelijke sa mensmelting van het bij Amersfoort ge- voegde deel der Gemeente I.cusden is thans snamgestdd als volgt da. K. den IDiender,predikant; dc heer N'. Veis Heijr, ouderling; de heer II. Noorman, diaken; en de heer H. C. van Dam, kerkvoogd. Ter gelegenheid vnn het j-jarlg bestaan der plaatselijke afdeeling van hot Religieus- socialistisch verhoud zal dr. II. W. l'h E. van den Bergh v.,n Eyslnga, uit Zulfen, morgenavond in de Luthcrschs kerk een herdenkingsrede uitspreken, waarna het viool-ensemble van den heer Louis Sterk, uit Amsterdam. gehoon brengen. il leder 11 dc H ar de Utrecht zijn door den Minister van Landbouw ben-u m-l -Ie heeren mr. J. P, Fockema Andrew, Burgemeester van i'trucht, Voorzitter; mr. J. K, IL de Beau* fort, Burgemeester van Leusden en St-m- tenburg; It J Kronenburg, Bargum »t*r van IJselstein; jhr. G. J. A S- liimmdpen- ninck, Burgemeester van Khenenen mr. H, J. Douds van Troostwijk, te Nieuw er- sluis. Wat de brood-distributie heteekent, hieruit blijken, dat door het l.evensmli' leii-lw/eau te Amersfoort zijn besteld ij-i-j - broodkaarten (witielir-"I-, 'u brood-, roggebrood-, aaitvullln en dagbroodkaarten); 4; opplakbladen j S3" ver/amelstaten en j 550 bestelkaaeten. Deze hoeveelheid formulieren str slechts vo.t vier weken. Vrage hoeveel ook deze maatregel w kust aan dc Gemeente, al betaalt zij tiet ion tiende. De heer Cr- A. I. Mirror. verleden w Zttrrdag 13 Januari in dc plaats van d (iro benoemd t"t Directeur van ^.^•tSSSÏKT-ïï het lamb-.l: litet u-11. gezondheidsredenen .1 hierin zitten, dat, in goed hij zóo'ii rommel heelt gei 'geen lus! had, dien te here puister van Landbouw maak Staatscourant» bekend, dal an gister de Directie van het 1 administratiekantoor v-- r

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsche Courant | 1917 | | pagina 1