AMEESFOORTSDHE COURANT.
Donderdag 15
Februari 1917.
No. 8838 ^iu 67e Jaargang
Uitgave van de Naainlooze Vennootschap „De Ainersfoortsche Courant, voorheen Firma A. H. van Cleeff".
HOOFD-REDACTEUR
F. J. FRZDSHZES.
AMERSFOORT.
Verschijnt Dinsdag-, Donderdag- cn Zaterdagavond. Abonnement per 3 maanden j 1.—
franco per postƒ1.15. Adverteutiën 16 regels 60 cent; elke regel meer 10 cent. Bijregel
abonnement reductie, waarvan tarief op aanvraag kosteloos. Legale, officieele- en onteigenings-
advertentien per regel 15 cent. Reclames 1—5 regels ƒ1.25 Bewijsnummers naar buiten
worden in rekening gebracht en kosten, evenals afzonderlijke nummers, 10 cent.
Bij advertentiën van buiten de stad worden de incasseerkosten in rekening gebracht.
BUREAU:
SORTSGZUCHT 9.
Postbus 9. Telefoon 19.
K KM 1SBKVINUKN
MEEL.
De Burgemeester der Gemeente Amers
foort
maakt bekend, dat
1. koek- en banketbakkers,
2. beschuit-, biscuit-en kockftbrikanten,
3. houders van inrichtingen (geheel of
gedeeltelijk bestem I voor het ver
strekken van u maaltijden aan het
publiek)
zich, ter verkrijging van de benoodigde
hoeveelheden grondstoffen (meel, bloem en
r°gge) hebben ie wenden lot hel Centraal
Brood Kantoor te's-Gravenliage, Ilezuiden-
bout No. 189.
Hiervoor is noodig, dat, om a's zoodanig
te worden erkend, door deze categorieën
van ondernemingen een formulier wordt
aangevraagd bij genoemd Centraal Brood
Kantoor, welk formulier na invulling wordt
gezonden aan het Levensmiddelen-bureau,
Valkestraat 110. 12 alhier, alwaar voor
doorzending wordt zorg gedragen na goed
keuring).
Amersfoort, 14 Februari 1917.
De Burgemeester voornoemd,
VAN RANDWIJCK.
KAAS.
De Burgemeester der Gemeente Amers
foort
maakt bekend, dat de Minster van Land
bouw, Nijverheid en Handel heelt goedge
vonden te bepalen, dat, in afwijking van
het ter zake bepaalde in zijne beschikkingen
dd. 22 Januari jl. No. 7610 en 7011, af-
deeling Handel, de in voormelde be
schikkingen genoemde maximum-groot
handel- en tusscheuhainklprijzen alsmede
de maximum-inkoopprijzen voor kaas, met
ingang van heden, niet zijn ie verstaan
«francq station van bestemming, spoor, boot
of laatste veer», doch -franco station van
verzending».
Amersfoort, 14 Februari 1917.
De Burgemeester voornoemd,
VAN RANDWIJCK.
SUIKERPRIJS.
De Burgemeester van de Gemeente
Amersfoort
maakt bekend, dat de Minister van Land
bouw, Nijverheid en Handel,
gezien zijne beschikking van 22 Januari
1917, no. 7610 afdeeiing Handel («Neder-
landsche Staatscourant» no. 18) heeft goed
gevonden, met wijziging van het in boven
vermelde beschikking, ten aanzien van de
voor suiker vastgestelde maximum-prijzen,
te bepalen
1. De maximum-groothandelprijs be
draagt f50.25 per 100 K.G, aflabriek;
2. De maximutn-tusschenhandelprijs be
draagt f51.50 per too K.G.. vracht van
magazijn af voor rekening van den kooper.
Amersfoort, 15 Februari 1917.
De Burgemeester voornoemd.
Van RANDWIJCK.
Theorie cn practijk
voor ilen Middenstand.
In de Dinsdagevond in »De Arend» ge
houden vrij druk bezochte vergadering,
belegd door Handel en Nijverheid» doch
toegankelijk voor alle handeldrijvende of
industrieele middenstanders hier ter stede,
besprak de heer C. Bongenaar, Directeur
van het Bureau van het Middenstands
advies-bureau te Utrecht meer de theore
tische, de heer L, J. Krook meer de prac-
tiscbe oplossing van het middenstands-
vraagstuk.
De heer Bongenaar schetste tot stand
koming, doel en werking van het Advies
bureau en herinnerde hoe ccnigen tijd na
het uitbreken van den oorlog onder voor
zitting van den toenmalige» Minister van
Financiën nir. M. W. F. Treub, een ver
gadering werd gehouden te 's-Gravenhage
in welke meer speciaal werden besproken
middelen om het crediet voor den midden
stand te behouden. Het gevolg van die
samenkomst was de oprichtig van de Com
missie voor het middensta.-.ds-crediet met
mr. D. Fock als Voorzitter, welke commis
sie in het uitzicht kon stellen 55 pet.
Staats-crediet indien slechts bleek, dat goed
en deugdelijk was boek gehouden dan wel
als de credietvrager zich verbond, zijn
administratie te doen controleercn.
Krachtig werd tevens gewerkt aan de
oprichting van
Advies-bnreaux
voor den middenstand, wier doel aanvan
kelijk was, de Regeering van advies te
dienen.
Een dier bureaux werd gevestigd te
Utrecht; het Rijk verleende een subsidie
van f1500; de Provinciale Staten van
Utrecht weigerden echter, subsidie te ver-
In het algemeen richt het een boek
houding in en controleert het deze voor
50 cent per uur voor de gewone controle
wordt gerekend hoogstens f 10 per jaar;
bij een meer ingewikkelde boekhouding,
waarbij dc hulp van personeel noodig is,
wordt de kostprijs in rekening gebracht.
Het bureau geeft óok advies aan de Al-
gemeene borgmaatschappij. Gelijk bekend,
verleenen Middenstands-credietbanken al
leen crcdiet tegen persoonlijke dan wel
zakelijke borgstelling de Algemeene borg
maatschappij kan bedrijfskapitaal verstrek
ken tegen 0.5 tot 2 pet. na onderzoek der
boeken door een der Bureaux van advies.
liet doel dezer Bureaux is het geven van
voorlichting aan de Regcering, aan de Borg
maatschappij, en op administratief, commer
cieel, technisch en juridisch gebied.
Al die voorlichting steunt op de admini
stratie, welke door handelaren dan wel
nijveren wordt gehouden. De boekhouding
moet - hoe eenvoudig ook het is vol
strekt niet noodig, dat Italiaansch hoek ge
houden wordt juist zijn en zóo over
zichtelijk, dat de eigenaar der zaak te allen
tijde er uit kan nagaan hoe de handel of
het bedrijf marcheert, «Waar geen orde is.
bestaat de grootst denkbare wanorde» zoo
als de uitvinder van het Boekhouden reeds
schreef; maar toch is er in de meeste
zaken volslagen gebrek aan systeem en
daardoor een chaos uit welke dc eigenaar
zelf niet kan wijs worden. Op ieder oogen-
blik moet men alle uitgaven en alle
inkomsten kunnen coniroleeren. moet men
kunnen zien of de onderneming voor- dan
wel achteruitgaat.
Een goede boekhouding is liet esnig be
trouwbaar kompas, dat, zelfs in den hevig-
sten storm, den juisten koers aanwijst.
Het Bureau geeft advies op: commercieel
gebied, bijvoorbeeld of eenige inkoop beter
in het binnen- dan in het buitenland kan
worden gedaan; technisch gebied, bijvoor
beeld omtrent Hinderwet, Veiligheidswet,
Arbeidswet, voordeel van gas- dan wel
electrische drijfkrachten algemeen sociaal
gebied, bijvoorbeeld collectief arbeidscon
tract, enz.
Het kan zich deskundigen assunteeren
en gaat te rade bij den Rijks-nijverheids
consulent, over wier.s gegevens het evenzeer
kan beschikken ais over de vak-bibliotheek
te Delft.
Waar het dient om de leden voor te
lichten, heeft het ook de voorlichting noo
dig van de leden. Deze leden zijn: rechts
persoonlijkheid bezittende ini Idenstands-
vereenigingen, en individueele leden eener
middenstands-organisatie.
De inkomsten van het bureau bestaan
uit: contributie (f 5 per 50 leden eener ver-
eeniging tot een maximum van f 20), hono
raria voor de adviezen (het eerste advies is
kOSteloos; voor de volgende worden alleen
de daaraan besteede tijd en moeite in reke
ning gebracht winst maken is geheel
uitgesloten)donaties van belangstellen
den, bijvoorbeeld groot-handelslieden en
groot-nijveren (minstens f25 per jaar); sub-
sidiën van Rijk, Provincie en Gemeenten
in het ressort; en toevallige baten (erfe
nissen en schenkingen).
In ons land zijn thans 17 bureaux. Er
wordt gezocht naar een belijnde regeling
opdat zij weer elkaar kunnen adviseeren.
Daartoe is reeds gehouden een vergadering
ten huize van den Rijks-nijverheidsconsulent
en zal weldra een bijeenkomst van de Direc-
teuren plaats hebben aan het Departement
van Landbouw, Nijverheid en Handel.
De Directeur moet zijn de vertrouwens-
man van den «patiënt», in wien hij vooral
I heeft te verbeteren valsche schaamte, uit
te roeien wantrouwen, en op te wekken op
de juiste manier te leeren werken en bo-
venal niet te vertwijfelen,
j Alleen zij die volharden, zullen over
winnen, hoe duister de tijden ook zijn.
Men denke aan het woord van Jan Pietersz.
1 Koen «ende desespereert niet»aan den
7 o-jarigen Thomas Al va Edisson, die, den
I dag nadat zijn fabriek afbrandde, den eer
sten steen legde voor zijn nieuw laborato
rium; aan den toenmaals 22-jarigen Stad-
houder Willem III, die in den tijd dat
het land reddeloos, de regeering radeloos,
1 het volk redeloos was - door zijn volhar-
j ding het land redde; en aan De Genestet's
gedichtje: «Werken ett denken en leeren,
is leven».
Nadat de heer Bongenaar, die vroeg
moest terugkceren naar Utrecht, was ver
trokken. nam de heer Krook het woord
en zeidc ongeveer
Voor een groot deel van den handel-
drijvenden en den industrieelen middenstand
is kapitaalzwaktc een voortdurende kwaal
en een voortdurende bedreiging. Sedert
jaren is er ove; gesprokenhet oprichten
van Middenstands- en andere crcdietbanken
j heeft eenige verbetering gebracht, doch
duizenden klein-handelaren en klein-nijvere 11
kunnen ook daar niet terecht, omdat zij
j niet kunnen geven persoonlijk of zakelijk
I onderpand.
Maar al tc vaak moeten middenstanders,
die in een huurhuis wonen en door vak
kennis, energie en ijver hun zaak doen
floreeren, een onevenredig deel hunner winst
afdragen aan den huiseigenaarja het kan
gebeuren, dat deze hen soms op aan
stoken van een concurrent dakloos maakt.
In 1913 heeft spr. een plan gevormd tot
fondsvorming
welk plan door hem is ingebracht op het
1 ide Middenstands-congres, in 1914 te Mid-
j delburg gehouden, waarna het te Utrecht
I in 1915 gehouden congres dc zaak commis
soriaal maakte en het congres van 1916
te Leiden met algemeene stemmen besloot
tot uitvoering,
In het kort is de oplossing deze.
Ieder bij eenige middenstands-verecnigiiig
aangeslotene stort per week een kwartje.
Dat is per jaar f 13. Rekent men de innings-
kosten op f t per Jaar en neemt men aan,
dat slechts 1000 middenstanders deelnemen
dan is de jaarlijksche bijdrage voor het
fonds ftiooo. Berekend tegen 4 pet. rente
op rente dan is het fonds na 10 jaar aan
gegroeid tot rond f 150 000. Nemen er 10 000
leden deel nog slechts éen vijfde van
het aantal leden van den neutralen Midden-
standsbend dan zou het fonds na 10 jaar
reedt beschikken over 1.5 millioen.
Het is de bedoeling, na 10 jaar dit kapi
taal rentegevend te maken en aan de leden
uit te koeren rentegevende obligaties in
bedregen van f too, welke obligaties niet
aflosbaar zijn (tenzij het fonds wordt ge
liquideerd) en worden gesteld »aan toonder»,
zoodat zij gemakkelijk van hand tot hand
kunnen gaan.
Wie deel willen nemen aan deze fonds
vorming door storting van een bedrag in
eens dan wel per jaar, ontvangt voor elke
f 100 een obligatie met directe rente-ver
goeding van ten minste 3 pet.'
De gelden zullen worden beheerd door
het Bondsbestuur en op de meest secure
wijze worden belegd, waarbij waarlijk niet
alles zal worden gezet op éen kaart.
Op die wijze komt men werkelijk «langs
den weg van 3 5 cent tot millioenenc, zoo
als de reeds geijkte uitdrukking in midden
standskringen luidt.
In de 1200 Gemeenten van ons land zijn
rond 3 millioen winkeliers. Zoodra er maar
éen markant geval zich voordoet, waarin
het fonds een oppassend winkelier heeft
geholpen en hij dus niet dakloos is ge
worden hetgeen nog verleden jaar hier
vier malen is voorgekomen da»-zullen
de leden toestroomen en zal het fonds niet
10000 doch zeker 100 000 contribuanten
tellen, met andere woorden over 10 jaar
kunnen beschikken over reeds 15 millioen.
Nadat de heer Koenraad, de midden
stands-consulent, alle berekeningen heeft
nagecijferdde Rotterdamsche Handels
vereniging er zich vóór heeft verklaard
de felste tegenstanders (als het Hoofdbe
stuurslid de heer Fiedeldy Dop) er warme
voorstanders van zijn geworden, is bet zaak,
thans overal in den lande over te gaan tot
daden.
Tien jaren en langer is er op de con
gressen gepraat over wetten o.a.
snel en goedkoop recht, dat er steeds nog
niet isover een verbeterde Faillissements-
wet, terwijl nog altijd de «deskundige», die
heden manufacturen taxeert, morgen de
waarde moet bepalen van een partij koffie
in al baar veelsoortigheid laat ons nu
toch overgaan tot een daad; laat ons nu
toch een begin maken met deze fonds
vorming.
Alsnu werd gelegenheid gegeven, vragen
te stellen.
De heer Van Buuren vroeg, wie
meer recht op hulp zal hebben, Jansen die
r. dan wel Pietersen die 4 aandeelen neemt.
De heer K rook: Dat hangt er van af.
De aandeelen worden genummerd naar ge
lang men zich aanmeldt. Is Jansen de 19de
deelnemer en Pietersen de 39ste, dan gaat
Jansen vóór. Wie een aandeel neemt vóór
de akte is gepasseerd, krijgt 6 pet.wie
pas na bet passeeren der akte zich aanmeldt,
krijtgt 5 pet. Dat is een juiste straf voor de
kat-uit-den boom kijkers.
Hier zit een lid, die een rijksdaalder per
week stort, doch hij heeft daarom nog niet
het minste voorrecht.
De heer Kcllmann: Wie 3.5 cent
per dag, of liever 25 cent per week geeft,
betaalt in 10 jaar f 130. Is dat renteloos?
De heer Krook: Geenszins. De rente
wordt ieder jaar bijgeschreven. Na 10 jaar
is het aandeel gegroeid tot f 149.83620 of
rond f 150. Er is dus geen renteverlies,
doch speculatie zonder risico.
De heer Stenfert: Is het de bedoeling,
voor winkeliers en dergelijken alléén hui
zen te koopen?
De heer Krook: Over ia jaar zijn er
wellicht andere behoeftenik denk aan
crediet-verschaffing op den «good-will»,
den inventaris en de boeken.
Thans is het stellig meer noodig, dit de
zakenman kan blijven in zijn pand zonder
dat hij er aan bloot staat, dat de huur tel
kens maar weer wordt opgeslagen of zonder
dat de eene of andere trust hem het pand,
waarin hij gewoonlijk een broodwinning
zich schiep voor zijn gezin, weg koopt.
Een kwartje per week kan w e 1 gemist,
als men slechts het groote belang van deze
fondsvorming wil inzien.
De beer Vink vroeg of, indien een lid
uitvalt eer de 10 jaar om zijn, hij het ge
storte terugkrijgt.
De heer Krook: De Statuten zijn nog
niet goedgekeurd, doch het is wel degelijk
de bedoeling, dat het geld nooit weg is.
Als iemand sterft, wordt het met de rente