Zaterdag 17 fK-fj Maart 1917. No. 8851 67e Jaargang kosteloos I Bankvereoniging H. L. A DULLAERT Co AMERSFOORT Scherpenzeel Soest Koopt en v. rkoopt effecten. Realiseert coupons. Uitgave van de Naamlooze Vennootschap „l>e Amersfoortsche Courant, voorheen Firina A. H. van Cleeff" .HOOFD-RKDACTEUR F. J. 7HEDEEIE3. AMERSFOORT. Verschijn' Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond. Abonnement per 3 maanden/1.— franco per postƒ1.15. Advertentiën i—6 regels 60 cent; elke regel meer 10 cent. Bijregel abonnement reductie, waarvan tarief op aanvraag kosteloos. I.egale, officieele- en onteigenings- advertentlen per regel 15 cent. Reolamss 1—5 regels ƒ1.25 Bewijsnummers naar buiten worden in rekening gebracht en kosten, evenals afzonderlijke nummers, io cent. Bij advertentiPn van buiten de stad worden de inc'asseerkosten in rekening gebracht. BUREAU: KORTEGRiCHT 3. Tie zich met ingang van 1 April iloet. in - schrijven ills a bonne, ontvangt de tot dien datnin verschijnen de nummers jTeniTis» byi n öir*7 DISTRIBUTIE LEVENSMIDDELEN. Burgemeester en Wethouders van Amers foort maken bekend, dat in de week van 18 tot en met 24 Maart de volgende artikelen op de bonboekjes verkrijgbaar zijn: ,.ARDAPPÉLEN (voor zoover voor- v-dig). RIJST (óok verkrijgbaar op bon no. M voor Groene erwten),- GORT, en ZEEP. Voor deze artikelen is in gemelde week a> Óen bon no. 8 geldig. Bon no. 8 voor bruine boonen is geldig voor 0.5 H.L. brandstoffen, 60 briketten ot of .75 turven. Bon no. 8 voor gezouten spek is geldig V°GEZOUTEN VARKENSVLEESCH met dien verstande, dat wordt verstrekt op bons met 1 roode streep 400 Gram 2 strepen 800 3 1200 4 1600 Houders van bonboekjes, die bon no. op Zaterdag 17 Maart niet hebben gebruikt, worden verzocht, dien bon te vernietigen. Amersfoort, 16 Maart 1917. Burgemeester en Wethouders voornoemd. De Burgemeester, Van RANDWIJCK. De Secretaris, A. R. VEENSTRA. De Burgemeester en Wethouders van Amersfoort doen te weten, dat door ded Raad dier Gemeente in zijne vergadering van 27 Fe bruari 1917 is vastgesteld de volgende ver- ordeuing Verordening ter beperking van het tabaksverbruik door kinderen. Artikel 1. Het is aan verkoopers van tabaks rtikelen en hunne vervangers ver boden, in de uitoefening van het beroep, tabak, sigaren of sigaretten te verkoopen of op andere wijze te verstrekken aan kin deren beneden den leeftijd van veertien jaar. Art. 2. Het is aan kinderen beneden den leeftijd van veertien jaar verboden in het openbaar tabak te rooken, of te pruimen, of bij zich te dragen. Art. 3 Overtreding van de bepalingen dezer verordening wordt gestraft met hech- "enis ven ten hoogste zes dagen of geld boete vin ten hoogste vijf en twintig gulden. Art. 4. Met ingang van 1 Januari 191S wordt voor: «veertien jaar« in de artt, 1 en 2 gelezen: vijftien jaar; met ingang van 1 Januari 1919: z'esiien jaar. Art. 5. De opsporing van overtredingen van de bepalingen dezer verordening wordt in het bijzonder opgedragen aan de dienaren der Gemeente politie. Zijnde deze verordening aan de Gedepu teerde Staten van Utrecht volgens hun be richt van den 5 Maart 1917 in afschrift medegedeeld. En if hiervan afkondiging geschied waar het behoort, den 17 Maart 1917. Burgemeester en Wethouders voornoemd, De Burgemeester, VA'N RANDWIJCK. De Secretaris, A. R. VEENSTRA. De Burgemeester der Gemeente Amers- foort maakt bekend, dat door den Gemeente- j lijken Keuringsdienst is geconstateerd, dat j brood, door E. DE CAT, Lieve Vrouwe j kerkhof No. 11. den 5 Maart verkocht en 1 te koop aangeboden, te licht van gewicht I was. Amersfoort, 16 Maart 1917. De Burgemeester voornoemd, VAN RANDWIJCK. Besparing van gas. De Regeering verlangt van de gasfabrie ken, dat zij slechts O5 pet. zullen afleveren van de hoeveelheden gas, die over een zelfde periode van het vorig jaar werden afge- 1 geven. Gaan zij daarboven dan bestaat groote kans. dat de kolen, waaruit het gas moet j worden gestookt, voortaan zullen worden onthouden. Er moet dus door de gasfabrieken ten minste 35 pet. worden bespaard. Dat is alléén mogelijk indien ook alle verbruikers te zamen 35 pet. besparen en wie daartoe niet zooveel als hij kan mede werkt, draagt mede de verantwoordelijkheid als, met hem, zijn medeburgers worden ver stoken van gas voor verlichting of verwar ming (koken). Het is niet voldoende, zich te verge noegen met een besparing van omstreeks 35 pet. Wie meer zou kunnen uitzuinigen en dit nalaat, doet niet wat gemeenschaps zin hem behoorde in te geven. Zijn groo- tere besparing zou een tegenwicht vormen voor het te veel gebruik, dat anderen (soms noodgedrongen) moeten veroorzaken. Welke maatregelen de gasfabriek ook heeft genomen, bedenk, dat in geen geval winstbejag bet doel is van prijsverhoogingen. Als het werkelijk doel van prijsverhoogin gen wordt bereikt, zult ge niet meer heb ben uitgegeven dan ge vroeger deedt, maar ge zult aan den harden en niettemin hoogst noodzakelijken drang tot bezuiniging heb ben gehoor gegeven. Ge zult zooveel langer nog gas kunnen koepen om over licht eu warmte te kunnen beschikken eer het ook in ons land zoover komt als hier en daar over onze grenzen, waar de gaslevering geheel of gedeeltelijk is moeten worden gestaakt. Bezuiniging tot 65 pet. of minder is 111 oei- lij k, maar toch mogelijk en bovenal n o o d z a k e 1 ij k. Mogelijk is bezuiniging voor iedereen, zonder uitzondering, inaar niet ieder kan evenveel bezuinigen. Men trnchtehet meeste te bereiken, door toepassing van hetgeen volgt. a. Verlichting. 1Brand in niet meer dan de werke lijk noodzakelijk licht vereischende ver trekken een licht. l'rek zooveel mogelijk alle leden van het gezin en alle bezigheden in éen enkel vertrek samen. Geen afzonderlijk lichtver- bruik dus in studeer- of andere speciale vertrekken. 2. Gebruik bij kronen met meer dan een licht slechts éen pit. 3. Vervang zoo mogelijk de gewone branders tijdelijk door branders van gerin gere lichtsterkte en geringer gasverbruik, of 4. Open branderkranen slechts zoover, dat juist voldoende licht verkregen wordt en open de kraan alleenlijk geheel voor meer licht vereischend werk of voor lectuur. Bij kousjes voor staand gloeilicht kan men het licht bij half geopende kraan veel verbeteren door twee of drie van de vier gaatjes voor luchttoevoer, onderaan den brander, met een stukje hechtpleister dicht te plakken. Men kan ter bezuiniging van een gewo nen staanden brander tijdelijk een soort lilliputbrander maken. Daartoe neemt men aan een haakpen het kousje voorzichtig van den brander, knrt het magnesia-staafje in tot twee derde van de vroegere lengte en plaatst het kousje er weer voorzichtig op. Het onderste gedeelte van het kousje plukt men voorzichtig af, tot de onderkant ongeveer gelijk komt met den bovenrand van den brander. Men regelt kraan en luchttoevoergaatjes vervolgens zoodanig, dat het geheele kousje gloeit en geen vlam daar boven uitbrandt. Hangend licht kan men op halve kracht laten branden door de regeldoes (met het schroefje bovenaan den brander) nauwer te stellen. Ook hier wordt de vlam beter wanneer men den luchttoevoer in den gassiroom min der maakt door de lucbtgaatjes nagenoeg geheel te sluiten (met den daarvoor aan den brander aanwezigen sluitring). 5. Verricht alle bezigheden, die goed of veel licht vergen, bij daglicht. 0. Gebruik geen gang- nf vestibulever lichting. 7. Doof alle dag- of aansteekvlammen. b. Verwarming. 1. Geef gasoomforen niet zöo veel gas- toevoer, dat de vlam om ketel of pat: heen- speelt. De bodem van het vaatwerk moet hoogstens voor drie vierde gedeelte door de gasvlam worden bestreken. 2. Vul ketels met water niet voller dan voor het doel, waartoe het kokende water zal dienen, bepaald nóodig is en doof de gasvlam direct nadat hel water kookt (stoomende ketels veroorzaken warmte- en gasverlies). 3. Pannen met spijzen en ketels met water, waarvan de inhoud moet doorkoken, of aan den kook blijven, vereischen slechts een zeer kleine vlam. Hei geefi niets, de volle vlam nadat eenmaal liet keken is verkregen onverminderd te gebruiken. De spijzen zijn er niet eerder om gaar. als ge driemaal meer gas verbruikt dan nou- dig is. 4. Pannen met spijzen, welke op gas aan de kook zijn gebracht, kunnen in een hooi- kist of in een krantenstoof aan de kook worden gehouden. De spijzen worden daarin dan gaar en blijven warm. Hooikisten koopt men in winkels van huishoudelijke artikelen; de krantenstoof maakt men zelf als volgt In een kist, mand of eartonnen doos van voldoende grootte (minstens twee hand breedten hooger en breeder dan de pan, waarvoor de stoof zal moeten dienen) be dekt men den bodem niet zes tot acht open gevouwen kranten, luchtig over elkaar heen gelegd. 1 let meerdere papier dan dc bodem groot is. latenten tegen de wanden opstaan en zette ook rondom een zes- tot achttal opengeslagen kranten. Men maakt verder van stroobordpapier, vastgehouden door twee einden touw, een ronde koker, waarin de pan juist past en zorge ervoor, dat de hoogte van de koker een handbreedte hooger is dan de pan met deksel. De eartonnen koker wordt met los en luchtig ineengefrommelde proppen van uitgevouwen kranten tot éen handbreedte hoog gevuld en de ruimte tusschen de ko ker en de wanden van kist of mand wordt op de zelfde wijze geheel gevuld. Nadat 1111 de pan, die op het gascoinfoor gedurende ongeveer een zesde gedeelte van den gewonen kooktijd heeft voorgekookt, vlug op de -proppen in de eartonnen koker is gezet, dekt men de koker af met een vlak stuk carton en vult kist of mand verder geheel bij met losse proppen papier, waarover men ten slotte zes lot acht open gevouwen kranten legt. Na minstens ander half uur verblijf in de stoof zijn de spijzen over bet algemeen gaar. Op deze wijze kan men telkens opnieuw de zelfde makelij gebruiken, doch voor enkele koeren kan men zich ook als volgt helpen Terwijl de pan, waarin de spijzen aan de kook worden gebracht, op het gas staat, schikt men op tafel kruisgewijs acht groote L>angegraolit QO - T©1. Intero. 363. kranten over elkaar en legt in 't midden een losse' prop papier, zóo dat de hodem der pan er juist op kan rusten. Na voldoende te hebben voorgekookt (meestal een zesde van den gewonen kook tijd) wordt nu de pan vlug op de kranten gezeten wikkelt men snel het eene na het andere vel om de pan heen; de uitsprin gende stukken van het papier worden daarna of met een touwtje omwikkeld, óf vastge houden door er het ee'ne of andere voorwerp (een mandje, een tijl, een biscuit-trommel, een kom, een pan of iets dergelijks) over heen te zetten. Het op deze wijze gevormde pakketje wordt rustig weggezet tot de spijzen voldoende gelegenheid hebben gehad om gaar te worden (ruim anderhalf uur). 5. Laat gaskachels niet langer dan be paald noodig is om de kamer op tempe ratuur te brengen op vollen toevoer bran den. Ge behoudt de verkregen temperatuur ook na tempering van de branders o. Gebruik den badgeyser in beperkte mate zon ge anders veelvuldig baadt en vul ile kuip slechts voor de helft of een derde gedeelte. 7 Kook water op de huiskamerkachel en gebruik die ook voor het bereiden van spijzen, die zich daartoe leenen. V Sluit de hoofdkraan bij den gasmeter niet voor de helft. Voor uw kookgas- verbruik bereikt ge daar.nede niet de minste besparing. Centrale keukens. I iel Koninklijk Nationaal Stcun-comité 1414 heeft aan de Burgemeesters eu de Plaatselijke Steuu-comité's in den lande eeu circulaire gericht in zake «Centrale keukensc en zegt daarin I)e buitengewone tijdsomstandigheden, die steeds meer hun invloed op het dagclijksch leven doen gevoelen, hebben veroorzaakt, dat een ongekende wijziging in de voedsel voorziening moet worden gebracht. Rekening dient gehouden te worden met hot feit. dat het publiek en voornamelijk dc arbeidende stand moet worden gewend aan de nuttiging van ander voedsel, dan waaraan men gewend was. Het K. N S. heeft met instemming de pogingen gadegeslagen, die in enkele plaat sen van ons land thans worden ondernomen om tegen lageren prijs dagelijks warme spijzen, bereid in Centrale keukens, ter be schikking van het publiek te stellen. Wanneer voedselbereiding op deze wijze plaats vindt, zal nog het groote voordeel worden verkregen,.dat in de huisgezinnen niet langer brandstof voor spijsbereiding noodig zal zijn, waardoor belangrijk zal worden bezuinigd op het brandstoffen ver bruik, hetgeen een gebiedende eisch is, wil nen althans in het volgend winterseizoen niet voor nóg grootere moeilijkheden komen te staan dan in de jongste weken reeds ziju doorworsteld. Dezerzijds zijn wij in de gelegenheid geweest, persoonlijk van r.abij kennis te maken met de wijze van een spijsdistributie, welke te Rotterdam sedert den aanvang der vorige week toepassing vindt. Ons Comité aarzelt niet, sen dergelijke werk wijze ook voor andere bevolkingscentra met groote ingenomenheid aan te bevelen. De voedselbereiding vindt hier plaats in een voor dat doel ingerichte Centrale keuken. Van daaruit wordt de gereedgemaakte spijs naar 17 verschillende plaatsen der stad niet den meest mogelijken spoed vervoerd, al. waar de distributie plaats vindt. Het voed sel wordt aan deze verkoopplaatsen in hooi kisten bewaard en kan aldus zeer langen tijd zijn gewone temperatuur behouden. De organisatie is zoodanig ingericht, dat éen portie warme spijs van 1 Liter niet meer kost dan 10 cent. Voor lageren prijs, dan mogelijk is bij bereiding in eigen kring, kan een gezin zich derhalve op die wijze voorzien van een zeer krachtig voedsel. De verkoopprijs is zoodanig gesteld, dal niet gedekt worden rente en afschrijving der kosten van de kookinstallatie. salarissen, enz. l)e/e kosten worden in genoemde stad bestreden uit een tot dit doel bijeengebracht fonds. Het Kon. Nationaal Steun-comité ver klaart zich bereid om, wanneer ook andere plaatsen dergelijke organisaties wenschen op te richten en hierbij linancieele hulp onmisbaar is, die ter plaatse niet zal kun nen worden gevonden, hel drievierde deel in de kosten bij te dragen. Den comité's, die in deze richting wen schen werkzaam te zijn. wordt verzocht, zich te dien opzichte nader met ons in ver binding te stellen. Uit den aard der zaak dient deze voed- selverstrekking te geschieden in samen werking en in overleg met de Gemeente lijke distributie- en levensmiddellenbedrijven, opdat de betrokkenen niet een dubbel rant soen ontvangen. Zulks geschiedt ook te Rotterdam op practische wijze. De voedsel verstrekking moet zoodanig worden ingericht, dat dagelijks minstens gedurende een week een ander menu kan worden vastgesteld. Noodzakelijk is het toch, dat eentonig heid in de samenstelling van het voedsel worde vermeden, en dit op zondanige wijze worde bereid, dat het ook den'kieskeurige zal bevredigen. Als bijkomend voordeel van dc Centrale keukens valt er nog op te wijzen, dat /ij als van zelve de aandacht zullen vestigen op de mogelijkheid, de spijsbereiding nij de arbeidende klasse, die thans nog vaak zoo veel te wenschen overlaat, te verbe- Het komt voor, dat arbeiders, die zwaar werk moeten verrichten, soms in dagen geen warm voedsel nuttigen, omdat net belang van goed toebereide warme spijs niet voldoende wordt ingezien. Dp lit ge-

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsche Courant | 1917 | | pagina 1