I
fen eerste zullen de bestaande Maatschap
pijen, groot noch klein, hals over kop
worden genaast door den Staat. Hoe lang
de afwikkeling daarvan zal duren, valt nog
niet te benaderen. In Italii' is een termijn
van tien jaren gesteld; zulk een lange ter
mijn schijnt mij voorloopig niet noodig.
Maar aangenomen, dat eenige groote licha
men dadelijk aan den Staat zouden over
gaan, dan zou de Staat nog over honderden
employe's moeten kunnen beschikken, die
het werk door en door kennen.
De exploitatie kan bij Staats-mouopolie
aanmerkelijk worden vereenvoudigd, waar
door het winstcijfer in het belang van den
fiscus vermeerderd kan worden. Maar welke
beperking ook ingevoerd zal worden, een
en ander zal zóo geleidelijk geschieden, dat
er van een gevaar voor het personeel om
op straat te worden gezet, niet gesproken
mag worden, De besparingen kunnen inder
daad aanzienlijk zijn, maar nimmer zal de
propaganda daaronder mogen lijden, noch
het geschoolde personeel der oude Maat
schappijen.
Heeft de ervaring met de Rijks-verzeke
ringsbank u niet doen aarzelen om over te
gaan tot Staats-monopolie op levens- en
brandverzekeringsgebied en vreest u den
invloed der bureaucratie op het persoonlijk
initiatief niet?
Deze vraag beantwoordde de Minister
Niet de bureaucratie, maar het zaken-
elenicnt zal zijn stempel op dit Staatsbe
drijf drukken. Daarom moet het bedrijf ook
worden geschoeid op de leest van het par
ticuliere grootbedrijf, behoudens de wijzi- j
gingen, die daarin uit den aard der zaak
noodig zijn. De reeds bestaande stedelijke
monopolies voor de levering van gas, elec-
triciteit en water, de stedelijke exploitatie
van telefoon en tram, het Staats-post- en
telegraaf-bedrijf, zoowel als de Staats-mijn-
exploitatie leveren het bewijs van levens
vatbaarheid van mijn plannen. Onder goede
voorwaarden zullen ook de besten uit den
handel in het Staats-bedrijf een plaats willen
innemen. Wie zich voorstelt een Staats
bedrijf te kunnen voeren, zonder te letten
op de commercieele eischen daarvan, ook
wat betreft de wijze en de hoogte van
salarieering der leidende personen, kan op 1
zijn vingers natellen, bedrogen te zullen
uitkomen.
Voor zoover hier van Staats socialisme j
kan worden gesproken, geschiedt er niets
nieuws, maar wordt slechts de lijn doorge
trokken. die sedert jaren werd gevolgd en
die ongetwijfeld met voorzichtigheid verder I
moet worden uitgezet. Men moet wel zeer
angstvallig zijn om te vreezen, dat er in
afzienbaren tijd niet genoeg ruimte voor
het particulier initiatief zal blijven, óok al
wordt het terrein van de brand- en de
levensverzekering daarvoor gesloten, Maar
bovendien, de Staat moet naar middelen
zoeken om zijn reusachtige uitgaven te dek
ken. Geen enkele Staat, die direct of indi
rect bij de geweldige crisis werd betrokken,
zal zijn schuldenlast kunnen dragen zonder
zeer ingrijpende maatregelen op fiscaal ge
bied en zonder daarbij ook te zoeken naar
het tot zich trekken van bedrijven, die aan
het particulier initiatief kunnen worden ont
trokken, zonder te diep in het geheelc eco
nomische leven in te grijpen. Ik weet geen
bedrijf, dat, wanneer het door den Staat
zal zijn overgenomen, het economische lo
ven overigens zóo geheel in de zelfde banen
zal laten voortgaan als het verzekerings
bedrijf.
Eén zaak zal toch niet worden voortge-
zet zoodra alle verzekeringen in handen zijn
van den Staat, zouden we willen opmerken
naar aanleiding van deze laatste uitspraak,
en wel de (goedej concurrentie en hel
daardoor telkens vinden van nieuwe voor-
deelen voor de verzekerden.
De nieuwe regeling zal zoo spoedig
mogelijk, waarschijnlijk nog in deze maand,
in werking treden.
I Van hoogorhand is, naar het «Nieuws
van den Dug» meedeelt, aan de Directies
der spoorwegmaatschappijen de eisch gesteld,
nog verdere beperkingen in het kolenver-
bruik aan te brengen. Chans is daarom hij
de Directies der Maatschappijen iu ever-
weging genome. ,le dienstregelingen zooda-
nïg in te richten, dat aan dien eisch kan
worden voldaan.
I let is niet waarschijnlijk, dat reeds vóór
i Juli een nieuwe beperking in liet ver
keer in werking zal treden, (lelijk vanzelf
spreekt, zal het publiek in tien aanstaanden
zomer niet kunnen rekenen op een uitbrei
ding van de verkeersgeiegenheid als in
andere jarenhel tegendeel zal eerder liet
geval *Ü"-
Wordt hier geklaagd over schaarschte aan
brandstof bij sommigen wordt zij aan
huis bezorgd, anderen zitten al weer vele
dagen zonder iets noemenswaards te
Delft was het nog veel erger. Daar kon deze
week aan particulieren niets worden ge
leverd omdat de Burgemeester de 45 ton
eierkolen, die hij, na lang vragen en nog
maals vragen, eindelijk ontving, geheel ter
beschikking stelde ven de bakkers, omdat
anders de stad zonder brood zou zitten.
De gist- en spiritusfabriek stelde echter
gister Duitsche briketten ter beschikking,
zoodat de Delftsche burgerij voorloopig
weer uit den brand is.
April doet dit jaar wel wat »ie> wilde
beide Paaschdagen gaven samen de vier
jaargetijden getrouwelijk weer en Dinsdag
nacht heeft het sterker gevroren dan ooit
in Grasmaand is waargenomen. Te De Bilt
werd 5.3 graden Celsius vorst geregistreerd,
of 0.1 meer dan de sterkste daar, en wel
in April 1911, waargenomen vorst.
De oorzaak van de geweldige koude ligt
in de bijzonder lage temperaturen derhoogere
luchtlagen. De Bilt nam door vliegers op
1800 M. hoogte waar minus 16 graden C,
of 14 graden lager dan normaal in April.
Stadsnieuws.
In de Remonstrantsche kerk hier hoopt
aanstaanden Zondagochtend voor te gaan
dr. II. L. Oort, uit Utrecht; in dc Doops
gezinde kerk, ds. Ten Cate.
Blijkens een door den Minister van Land
bouw tot de Gemeentebesturen gericht
rondschrijven zal met ingang van een nader
te bepalen datum worden ingevoerd een
distributie-regeling, van huiden en vellen,
welke tevens inhoudt, dat door de Gemeen
ten ten behoeve van schoenlappers van
Regecringswege reparatie- (croupon )lcder
ter beschikking zal worden gesteld, Van
deze beschikbaarstelling zullen uitgesloten
zijn die schoenmakers, die naast reparatie-
werk ook nieuwe schoenen vervaardigen.
Voor de reparaties met goedkoop schoen
leder komen op de eerste plaats in aan
merking zij, die dit met het oog op hun
omstandigheden het meest noodig hebben.
Overwogen wordt om ten behoeve van
deze categorie ook Regeerings-schoenen
beschikbaar te stellen.
I Burgemeester en Wethouders verzonden
de volgende voorstellen aan den Raad
Straatnamen,
j Tengevolge van den aanleg van wegen
I in »Tutndorpc en de tot stand koming van
de grenswijziging met I.eusden is aanvulling
i van de Alphahetische stratenlijst noodzakelijk.
Wij stellen U voor, de Achter Bergstraat,
i de Molenstraat en den Dievenweg. gelegen
j in het vroegere gedeelte der Gemeente
I.eusden, van naam te doen veranderen,
j eerstgenoemde met het oog op vergissingen
j met de Bergstraten, en de laatstgenoemde
twee, daar die namen reeds in de Gemeente
I bestaan en bovengenoemde straten, benevens
de lanen in »Tuindorp«, te noemen naar
I eenige bloemsoorten.
I Voorts is ons gebleken, dat de verdecling
van tien Soesterweg door den spoorweg bij
j het opzoeken van een adres dikwijls rnoci-
lijkbeden veroorzaakt, waarom wij U bij
I deze tevens voorstellen, aan die twee gedeel
ten afzonderlijke namen te geven, en aan
het gedeelte van U trechtschen weg tot
Smallepad den naam te geven van Linden-
laan,
De Soesterwcg zal dan loopen van den
overweg der spoorbaan, richting Zwolle, naar
de grens der Gemeente.
Het concept-besluit tot aanvulling en
wijziging van de Alpbabetischc stratenlijst,
I in verband met het vorenstaande, luidt
De Raad, enz. besluit de Alphahetische
I stratenlijst der Gemeente Amersfoort te wij-
zigen en aan te vullen als volgt
- BROUWERSTRAAT, loopende van
I I .indenlaan naar Smallepad
j CROCUS) .AAN, loopende van Vondel laan
I tegenover de Pieter Bothlaan in Zuidelijke
richting;
1 DAHLIASTRAAT, loopende van Appel
weg langs de torroinen van de Xnfauterie-
k3zerne naar I.eustlerweg;
H V AC INT H EST R AAP,
Crocuslaan naar Narcislaan
1RISSTRAAT, loopende
naar Leusder weg uitkomende tegenover ilc
Molenbuurt
KORTE BERGSTRAAT, loopende van
I.indenlaan naar Vlasakkcrweg;
LELIESTRAAT', loopende van Appelweg
naar Leusder weg
LINDEN!A AN,loopende vanUtrechischen
weg naar Smallepad
NARCISLAAN*, loopende van Vondellaan
tegenover de Van Maerlantlaan langs de St.
Ansfriduskerk in Zuidelijke richting
SOESTERWKG, loopende van den over
weg der spoorbaan, richting Zwolle, naar de
grens der Gemeente
STATIONSSTRAAT', loopende van Lin
den laan naar Stationsplein
TULPLAAN, loopende van Crocuslaan
naar Narcislaan.
Gasverbruik.
Onder weder aanbieding van het bij uw
besluit d.d. 30 Januari j.l„ no. 42, om advies
zVppelweg
in onze handen gesteld adres van de Com
missie van verbruikers, waarbij wordt ver
zocht, het maximum - mtal MA gas, dat tegen
S cent mag worden verbruikt, te willen
verhoogen van 40 to; 60, berichten wij 1',
dat uit de practijk voldoende is gebleken, dut
de genomen maatregel ten behoeve der be
perking van het gasveroruik juist is ge
weest en geen aatileidit g heef; gegeven tot
minder gewenschta gevolgen.
Waar elke verandering, die daarin zou
worden gebracht, he'. beginsel der regeling
zou aantasten, zonder dat de gevolgen te
overzien zijn. hebben wij de eer 1' te advi-
seeren, afwijzend ophot verzoek te beschikken.
Schadevergoeding.
Bij uw besluit van den 30 Mei 171Ó, no.
334. goedgekeurd door Gedeputeerde Staten
dezer Provincie den 19 Juni 1910, werd in
verband mot den voorgenomen aanleg van
een nieuwen verbindingsweg tiisschen den
Heiligenberger w eg en den Hoevelakenschen
weg, aangekocht een terrein van de stich
ting Armen de P.ulw, gelegen aan den
Hoevelakenschen neg.
Bij akte dd 311 Augustus 1916, verleden
voor notaris J. Bolk. werd voormeld terrein
aan de Gemeente overgedragen in vollen en
vrijen eigendom, behoudens dat de Gemeente
dc bestaande huurrechten gestand moest
Bij informatie omtrent de bestaande huur
rechten, bij den Secretaris-penningmeester
der stichting, werd ons door dezen medege
deeld, dat de huurders geen verder huur
recht hadden dan lot Kerstmis 1910.
Afgaande op deze verklaring, die tegen
over de huurders trouwens werd herhaald,
hebben wij de gronden in gebruik genomen.
Achteraf is evenwel gebleken, dat geen
tijdige wettige opzegging van huur door de
Stichting Armen dc Pollu had plaats gehad
en dat de huurders tlaardoor nog huurrecht
hadden lot Kerstmis 191?.
De Gemeente had dus niet de vrije beschik
king over den grond, maar moest toen met
de huurders in overleg treden omtrent den
afstand van den grond, benoodigd voor den
aanleg van den nieuwen verkeersweg, en
trachten een overeenkomst aan te gaan.
Aan den huurder G. van Nieuwenhuizen
is f 400 betaald, n 1, f 300 schadevergoeding
voor mest gebracht op den voor den aanleg
van den weg te gebruiken grond en f 100
wegens gemis van den grond en daardoor
te derven winst.
Het overige deel van den grond blijft
in huur tot Kerstmis 1 .1
Aan den huurder C. M. van Bccie werd
f 143 betaald, wegens kosten van opruiming
van het op het unrein liggende hout.
T otaal werd dus uitbetaald f 343, waar
door de Gemeente de vrije beschikking over
den voor den aanleg van den weg, benoodig-
den grond verkreeg. imdat dc aanbesteding
van het maken van den weg had plaats ge
vonden, en dus elke vertraging den aan
nemer grond zoude leveren voor hul vorde
ren van schadevergoeding, hebben wij deze
maatregelen getroffen, maar natuurlijk met
behoud van al'.c rechten tegenover de vroe
gere eigenares.
Voormeld bedrag van f543 is dan ook
door ons teruggevraagd van tie stichting
tArmen de I'othc.
Brandschellen.
Ibj uw besluit van 17 Juni 1913 worden
wij gemachtigd 101 bet aangaan eencr over
eenkomst met de Nederlandache Bell-Telefoon
Maatschappij, te Amsterdam, voor don aan
leg en het onderhoud van telefoonaansluitin
gen aan het plaatselijk telefoonnet en van
schutkringen ten behoeve van hel brand-
seinwezen in deze iemcente.
De Gemeente is verdeeld in 2 brand
schelkringen, met een toiaal van 4) wek-
kerschellen.
Hiervoor moest worden betaald: voor 27
wekkersciieüen f jón cn voorts, voor iedere
wekkerschei boven het getal van een
abonnement van f 3 per jaar boven f 300.
De kosten van deze scholkringen be
droegen dus voor de Gemeente f 330 pur jaar.
Voorts was tn het contract de volgende
bepaling opgenomens Deze overeenkomst
wordt gesloten voor het tijdvak gedurende
hetwelk de Nederlandsche Bell-Telefoon Maat
schappij het plaatselijk telefoonnet te Amers
foort zal e:;ploiteeren«.
Doordat het Rijk op 1 Januari 1917 de
exploitatie van het telefoonnet alhier heeft
overgenomen van tie Bell-Telefoon Maat
schappij, is voormeld contract vervallen.
Pogingen, door ons aangewend hij het
Hoofdbestuur der Posterijen en Telegrafie
om don bcstaanden toestand te bestendigen,
hebben tot resultaat gehad, dat het Rijk als
exploitant van het locale telefoonnet alhier
genegen is om voorloopig zorg te dragen
voor den aanleg, de uitbreiding, het onder
houd en de bediening van liet brandschcl-
lennct en wat daarmede samenhangt op de
volgende voorwaarden
a. de aanleg geschiedt kosteloos
b. per aangesloten wekker, gelegen binnen
den kring bedoeld in hel Kon, Besluit van
3 December 1915 (Staatsblad 110, 486) ge
wijzigd bij Kon. Besluit van 37 December
1015 .Staatsblad na. 5!»P verdere» niel
hemelsbreed gemeten afstand dan 1300 Meier
van het bureel van hei plaatselijk telefoonnet,
is een jaarlijksche vergoeding van f 13 ver
schuldigd
c. voor verplaatsing van een weaker is
verschuldigd f 1.30 indien de wekker binnen
het zelfde vertrek, f 3.30 indien de wekker
in het zelfde perceel blijft en f 5 - '»J ver*
plaatsing naar een ander perceel.
De kosten van bet brandschellennet zullen
alsdan voor «ie Gemeente bedragen 41
fis - f (115, of f 3 83 meer dan voorheen.
Gelet op het groote belang, dat de Ge
meente heeft bij hot behoud van het brand
schellennet, zooals het thans is ingericht, en
elke andere wijze van bediening hnogere
kosten zal veroorzaken, stellen wij IJ voor.
ons te machtigen tot het aangaan eencr
overeenkomst met het Rijk, op voormelde
voorwaarden en tot wederopzeggens.
Verbindingsweg met Smallepad.
Niet alleen in het belang van een voor-
ileelige exploitatie van den iemeentegrond.
gelegen tosschen de Wijersslraat en het
Smallepad, maar ook met liet oog op ecu
directe verhinding van die straat met de
aan liet Smallepad gelegen] terreinen der
gasfabriek achten wij het wcnschelijk, dat
een weg wordt gelegd vanaf de Wijersslraat
langs de Boek naar liet Smallepad.
Een uitvoerige uiteenzetting van ons daar
toe strekkend voorstel volgt hieronder.
1 let profiel van den aan te leggen weg
is gedacht ter plaatse langs de Beek ter
breedte van 9 M. en daar, waar nabij liet
Smallepad aan weerszijden bouwterrein ligt.
ter breedte van 10 Mingedeeld iu een
rijweg van '1 M. mei tegelirottoirs, gesteund
door hardstceiicn bami ter breedte van 2 M.
I.uiigs de Beek wordt dan een berm ter
breedte van 1 M. verkregen, waarin een
beplanting van iepenboomen kan worden
aangebracht.
Voor het op hoogte brengen van den
weg wordt noodig geacht een hoeveelheid
van ongeveer zooo M" grond, die zeer geschikt
is te verkrijgen door afgraving van het terrein,
gelegen aan de Eemstraat en den nieuwen
weg tegenover «ie fabriek van de hcereu
Polak.
De kosten van bedoelde werkzaamheden
worden door ons. behoudens natuurlijk onvoor
ziene omstandigheden, geraamd op I' 13000.
Het is de bedoeling, den weg gedeeltelijk
te doen aanleggen over dc perccelen bouw
land aan de Beuk er. «ie Van Asch van
Wijckstraat, die - met twee woningen --
bij uw besluit dd. 21 December 1913, No vo.
goedgekeurd door heeren Gedeputeerde Sla
ton van Utrecht bij besluit dd. 17 Januari 1910.
tot 31 December 1917 verhuurd zijn aan A.
Korter, voerman alhier, voor f 333 per jaar.
Als de weg is gelegd, zal een tamelijk
groot gedeelte van den giond natuurlijk niet
kunnen worden bebouwd en hoewel de per-
ceelen aan Kortes zijn verhuurd op voor
waarde, dat de Gemeente de huur te allen
tij«Ie kan doen eindigen, wil het ons toch
billijk voorkomen, mede omdat de grond in
1916 nog is bemest, dat de hum prijs voor
1917 belangrijk wordt verminderd bijv.
nader wordt Gepaaid op 1" 143. waarmede
Kortes zich kan vereenigen.
Hij is genegen, voor de volgende jaren
f 180 huur te betalen.
Keu voorstel tot verdere verhuring zal
U te zijner tijd worden aangeboden.
In verband met het vorenstaande hebben
wij do eer U voor te stellen, ons voor den
aanleg van genoemden weg. nader aange
duid op de hierbij overgelegde tcekening,
tevens te nemen het in ontwerp hierbij ge
voegd' besluit tot nadere vaststelling van het
bedrag, waai voor aan A. Kortes ondershands
is verhuurd de perceelen bouwland en twee
woningen.
Kolcntraiisport-inrichling,
Wij hebben de eer onder uwe aandacht
te brengen, dat het ons verleend crediet voor
liet doen maken van een kolen- en cokes
transport-inrichting aan do gasfabriek, bij
uw besluit d.d. 3-Mei 191(1 verhoogd tot
f 170 ooo, bijna is uitgeputnog slechts f 3000
is beschikbaar.
Wel is waar zijn alle bestellingen gedaan,
zoodat ook «ie aangegane verplichtingen
bekend zijn, maar toch wordt gevreesd.dat
het crediet zal worden overschreden, omdat,
als een gevolg der tijdsomstandigheden, dé
prijzen - en in verband daarmede dc invoer
rechten afwisselen.
Ten einde teleurstelling te voorkomen,
hebben wij liet raadzaam geoordeeld, U
mot het vorenstaande in kennis t«j stellen.
De conclusie, eenigen tijd geleden ge
trokken uit liet feit, dat aan de leeraren,
aan wie is opgedragen het cxamineeren
van de candidate» voor liet eind-examen
oer iloogere Burgerscholen met 5-jarigcn
cursus in Aardrijkskunde, Geschiedenis on
Doekhoudfn. i, veracht. t,pg,„c„ Vo,,rhc,
schriftelijk werk 111 te dienen, zal zeer waar
schijnlijk blijken onjuist te zijn geweest
aldus schrijft men aan de Rott. Crt.«!
J
