poglng-I.intburg, die ook nan dc vrouw het i «temmen tegen art. twegens de linnn-
algemeen kiesrecht wilde vorzekeren, doch Goeie gelijkstelling. IX-bezwaren der Ketste
wiens gedachte reeds ooaaneenilijk werd j 'banier kunnen dus eigenlijk gaan tegen
verklaard eer zij was belichaamd in een so. dus tegen de democratie, en zijn
VOvrrMf'' I ''!Se8evei1 door vrees voor het algemeen
Nochtans is de vrouw verkiesbaar gesteld. I kiesrecht,
zoodat zij kan toonen, dat zij op parlcmen- I Art. inz is te elfder ure in de Tweede
tair gebied niet achterstaat bij den man, en Kamer bevredigend gewijzigd door invoe
zeker zullen de partijen hiervan gebruik K'"8 van het bekende voldoend aantal
ma "~u~i hetgeen allen waarborg geeft. Dc
maken.
Eindelijk is tot stand gebracht dc even
redige vertegenwoordiging, welke al aan
stonds deze twee groote fouten ondervangt,
dat voortaan rekening zal worden gehouden
èn met het surplus aan stemmen, in een
district op den eenen An met het manco
van stemmen, op den anderen rnndldaat
uitgebracht; doch welke bovenal de moge
lijkheid schept, dat de strijd om de beginselen
eerlijk zal gaan en er geen coalities, con
centraties en monsterverbonden meer moge
lijk zullen zijn.
Ingevoerd ia de nieuwe (irondwet nog
niet, want de Eerste Kamer moet nog
accoord gaan met het wetsontwerp en
daarna moeten beide Kamers worden ont
bonden.
Volgens de nieuwe (irondwet wordt de-
Eerste Kamer óok gekozen door de Provin
ciale Staten ;doch zij zal allicht meer demo-
cratisch worden, want niet alleen de hoog
staangcslagcnen of de hoogstgcplantsten,
doch allen zullen verkiesbaar zijn tot lid
van ons Heerenhuis
Nog is er art. nyj, dat een einde maakt
aan den beiilooz.en onderwijsstrijd. Ons ge
slacht is niet in staat, te nordeelen over de
uitwerking van het zoogenaamde onderwijs
artikel doch dit weten we wel, dat, door j
de financieelc gelijkstelling van openbaar-
en büzonder onderwijs, de strijd om dl-
dubbeltjes zal zijn beëindigd en dus de
•trijd om het kind veel hooger zal staan
dan thans. VoOr het openbaar- zoowel als 1
het bijzonder onderwijs zal een gelijke maat-
staf worden aangelegd en beide zullen dus 1
komen op hooger peil. terwijl zoowel de
openbare als de bijzonder# onderwijzers j
beter zullen worden gesalarieerdaan alle
kanten dus bevrediging, bij welke de Tweede
Kamer zich dan ook neerlegde met een I
stem tegen.
Intusschen is in den vooravond van
Paschen verschenen het Voorloopig verslag
van de Eerste Kamer, dat een berg be
zwaren bevat. «Enkele leden» vroegen of
de tijdsomstandigheden wel gunstig waren
voor deze herziening natuurlijk weldat
hetgeen elders wordt tol stand gebracht
scholen
Eerste Kamer moest dus wel zeer voldaan
zijn. Intusschen is er eenigc teleurstelling
voor de linkerzijde, want het Voorloopig
verslag acht den schoolstrijd niet beëindigd,
ofschoon «andere leden* erkennen, dat de
strijd om de dubbeltjes is opgeheven en
vervangen door dien om het levensbeginsel,
de opvoeding; een veel edeler inzet.
Stel nu, dat de Eerste Kamer de her
ziening aanvaardt er zullen genoeg po
gingen worden gedaan om haar te doen
beseffen, dat de natie deze herziening thans
wenacht en het gebeurt meer, dat een
Voorloopig verslag lang zon bar niet is als
liet er we) uitziet - dan worden de beide
Kamers ontbonden, doch herkozen bij en
kele candidaats-stelling (behalve dan de
poging van de heer en Van Kouten, Wijn
koop en Kolkman om roet in het eten te
gooien, hetgeen in* deze abnormale tijden
juist is gezien, omdat thans de partijen
niet tegen elkaar in het harnas moeten
gejaagd, evenmin als het thans goed is om
zich te verdiepen in bijzaken als de tracte-
ments-verhooging en het pensioen met
meetelling der dienstjaren voor de Kamer
leden. De zaak is te ernstig om deze futi
liteiten zoo naar voren te brengen.
Indien de irondwetsherziening tot stand
komt, wordt ook ingevoerd de evenredige
vertegenwoordiging, door welke alle par
tijen althans het manvolk zuiver zul
len worden uitgebeeld in de Tweede Kamer,
tengevolge waarvan deze wordt het beeld I
der gehecle natie cti waardoor de politiek
wordt gezuiverd van heillooze coalities en i
concentraties, die werden tot stand gebracht
om erger te voorkomen.
Xfaar dan ook zal elke partij beginsel j
tegenover beginsel moeten stellende j
Katholieken zullen katholiek zijn en niet I
langer behoeven goed te praten het mon-
stervorbondde Vrijz. democraten zullen I
niet langer gebonden zijn aan hun tegen- I
voelers de Vrijliberalen.
Toch zullen er in de Volksvertegcn-
woordlgir.g van tijd tot tijd verbonden j
I voorkomen, samenwerkingen echter van
I niet-blijvonden aard, ten einde tot stand I
te brengen dan wel te verhinderen hetgeen j
ie al dan niet wenscht
(welke zij ill dc plaats si hoof van de onder
nemerswinst) de catastrofe* of crisis theorie,
het historisch materialisme en de leer van
den klassenstrijd --welkezij practise!)
zal trachten toe ie passen door alles te
brengen in handen van dc overheid vroeger
den Staat, thans meer de lieineente) en
waarbij zij zal blijven uit het oog verliezen
de natuurlijke samenstelling der samenleving.
En wat betrsft haar economische actie zal
zij blijven bij dc vak-voreeniging, in welke
zij ieder tracht te betrekken, waarna zij de
leiding neemt en daardoor poliiiekcn invloed
tracht, de verkrijgen.
De Vrijz -democraten zijn ook voor vak
organisatie, doch op dc eerste plaats niet
uitsluitend voor hen. die leven van hun
handenarbeid en wonschcn niet, dat de vak
organisatie tracht, de taak der overheid
De Vrijzinnig-democraten ten slotte, wier
democratie hierin zetelt, dat naar haar
meening dc Staats-arbeid moet geschieden
door vertegenwoordigers van allen, omdat
hij ook moet plaats hebben
heeft geleerd, dal de partij, die haar In
ginsclcii si liorp stelt en g >ed l'Tmuleert.
wint, en duchtte dan <">k geen gevaar voor
do vrijzinnigheid. I' tweede vraag beant
woordde sPr. ontkennend, want «ie een,ge
keer dat de Vrij/, neinncralcnh begaven
in een transactie ter gelegenheid van de
concentratie, zijn zc er slecht bij gevaren.
Ilun aantal zetel» verminderde van .(tol;;
dal van de Vrij-liberalen wies van i tot in
liet doorvoeren van zijn beginsel meent
een Vrij/.-dcm-craat te móeten aanbevelen
op. dat door de evenredige vertegenw,..-.
dlging het gov..ar van afzonderlijk optreden
der linkergroepen. althans bij de Kamer
verkiezingen, geheel is uitgesloten. Iels
anders is dit v«.,.r de icmeente-politiek in
veel beloven
heer Van Nljn
erktc tinj
opwekki
dank na
sloot hiel
tc klokke 10 de vergat
net
ede-werking
allen
mag geschieden eenzijdig, doch i
dus I
onder bloed en revolutie, hier tot stand
komen door kalm overleg, pleit vöor het de meerderheid der
Nederlandsche volk. «Andere leden* zijn (oijv. weder-invoeriug
tegen algemeen kiesrecht, dus kiesrecht I werkloosheids-verzekering bij wet),
ook voor nict-meebetalenden in de directe 'ns Parlement wordt wel eens nagegeven,
belastingen; doch juist dezen nernen deel dat het over alles zoo lang praat liij
aan de productie en dragen bij in de in- evenredige vertegenwoordiging zal die
directe belastingen, het grootste deel der praatlust worden gebreideld omdat de stcm-
I1UI1-
Vrij
zinnig is zij, omat zij niet erkent een ker
kelijk dan wel politiek dogma, /ij wil, dat
wordt gedaan door de overheid hetgeen
niet kan ge'schieden zonder concessie van
die overheid (gas, water, electriciteit, ver
zekeringswezen, /.Ij is niet oppottunistiscb
en staat practisch tegenover dc s. »l. a. p.,
omdat zij niet wil trekken aan den Staat
hetgeen door particulieren goed kan worden
gedaan.
Dc Vrijz-democratie leeft vooruitstrevend
te midden van hel zich ontwikkelend ver
keer en wenscht, dat de Staat zijn lijd zal
begrijpen, ten einde do democratie te leiden
in redelijke banen.
/.ij wil belastingen met progressief tarief;
,'iok de algenieono Inkomsten-, de Succes
sie en do VVeolde-belastiiig. /.ij is tegen
indirecte hellingen.
Wat het buitenlandse!) beleid betreft,
wil zij het kennen det Volksvertegenwoor
diging in alle zaken, welke dat beleid
rakendus een democratische controle.
Zij wil algemeen kiesrecht, óok voor <le
vrouwen, die evenveel belang hebben bij
den gang van zaken als de mannen en die
even nuttig daarvoor werkzaam kunnen
zijn als de mannen.
Zij wil, zoodra 's land financiën dit toe
laten, de leeftijdsgrens voor het Staats
pensioen vervroegen van 7 o tot -. puir en
de Ongevallen-verzekering 'nik uitstrekken
tot landbouw, visscherij en scheepvaart. I
Iv V. N I S li I. V I N li.
V \KKEN'SVI EESl II
reau maakt bekend, dat «Ie b"iis voor var-
I konsvloesch. die worden uitgereikt tegelijk
met de legitimatie kaarten, zullen kunnen
1 worden gebruikt in de volgende week en
wel bon No, ij (bons 11 en 12 kunnen
den vollen leg zijn
Kegeeringseieren
meer verkocht aan
te Amsterdam verf?
thans slechts even 20.
stad nagenoeg zondei
Weldra zullen de
werking treden, wai
eieren worden gemoti
Wel te verstaan v
peling worden aangei
Men schrijft ons:
>ii(lcr leiding van
Amsterdam, Secreial
sche Hond van Melk)
is hier Donderdagav
kroonopgericht de
van den Hond van X
Vooraf hield de
ganda-rede. waarin bi
zakelijkheid en het m
de melkslijters in N'ei
Zeer duidelijk lieu
gevaren, die den kl^
dreigen. Steeds donke
voor dc melkslijters e:
begin;
zeel bonbladen als e
Rcgeerings-vii
ir.lt beschikbaar 1
Staats-inkomsten. En bovendien «ieder
met een stem geboren*, gelijk reeds In den
kiesrechtatrijd-Tak door een man van rechts
werd gezegd.
«Weer andere loden* zijn tegen vrouwen
kiesrecht. omdat dit zou zijn in strijd
ling geschiedt op lijsten
meer baat om de gunst te behouden van
sommige kiezers.
Wat althans voorloopig zal blijven, zijn
de beginselen en de strijd lusschen demo-
conservatisme, dogma (kerkelijke
dc Schrift. Zij laten echter na, te zeggen dan wel economische) en vrijheid, opport,
waar dit in den Bijbel staat en komen - 111—-.
aandragen met verschillende citaten, die ze
aaneenrijgen en zóo hun bewijs trachten
hijeen te brengen. «Sommigen* beweren,
dat het meerendeel der vrouwen liet kier
recht niet begeert en zij beroepen zich op
mevrouw Sterckl'root. Als het Staats
belang vordert, aan de vrouwen het kies
recht te geven, dan geve men het hun
olge men niet den regel, welke luidt, dat
kinderen, die vragen, niets krijgen Indien
men het kiesrecht geeft aan a lie mannen,
waarom zou men dan alle vrouwen uitsluiten.-
Dc meerderheid der Eerste Kamer is
rechts; doch de vrouwen der rechterzijde
maken wel bezwaar, het kiesrecht te geven
aan alle vrouwen, maar dc groote meerder-
heid is, blijkens een gehouden cuquëte, vóór
vrouwenkiesrecht.
«Enkele leden* vindon hot een beetje «1
te. dat in de Eerste Kamer voortaan maar
Iedereen zou mogen worden gekozen. Is
hier niet eigenbelang In hot spel, vrees om
het over-doftig cachet te verliezen Steek
houdend is dit argument geenszins.
De Eerste en de Tweede Kamer zullen
er, als de Grondwetsherziening is tot stand
Kkomen, trouwens niet het zelfde uitzien.
Eerste Kamer zal worden gekozen door
de Statcn-kieskringcn en deze zullen er wel
degelijk op letten, dal tie belangen der j
Provinciën ook wat de waterschapszaken
betreft behoorlijk worden behartigd De
groepecring in de Eerste Kamer zal dus
een geheel andere zijn dan in de Tweede.
Het Voorloopig verslag der Eerste Kamer
maakt dezen totaal-indruk.dat men heeft op
te passen mot ons Hoerenhuis, óok als de
herziening hear beslag zal hebben gekregen.
Toch heeft de Eerste Kamer geweten,
dat men stond voor een compromis ,.irt. -o
gekoppeld aan art. 101) en zij heeft «lus
niet het reebt, dat af tn schilderen als on-
scdelijk. Dc Tweede Kamer is in meerder
heid links en haar linkerzijde stemde niet
tegen art iv-*; de Eerste Kamer kan niet
t beginselen eigenlijk dogma'*
als daar zijn de theorie der meerwaarde
de doodstral. werkloosheids- verzekering wenscht zij gere-
"'"n geld te zien bij Rijks-wet, evenals de
rechtspositie van den ambtenaar, die ecu
behoorlijk door de wet verzekerd bestaan
moet hebben,
Wat het onderwijs betreft, wenscht zij
de z.evenklassige i.agere school en goed
I lerhalingsondcrwijs van Rijks-wego, met
behoorlijke bezoldiging van het onderwij
zend personeel.
In Staatsbeheer wil zij zien gebracht
hetgeen thans bestaat door Staats-roncessie,
/ij wenscht Provinciale keuringsdiensten,
Provinciale clectrische centrales en srherp
toezicht op de waterschappen, ten gevolge
waarvan niet langer éen deel eener Pro
vincie blank staat' om het andere deel te
sparen.
/ij wenscht samenwerking tusschen aan
liggende Gemeenten (gemeenschappelijke!!
inkoop, gemeenschappelijke!) keuringsdienst,
gemeenschappelijke regeling- der loonei),
gemeenschappelijk overleg voor een blij
vende distributie, gemeenscha ppel ij keu wo
ningbouw, gemeenschappelijke maatregelen
voor volksontwikkelingen veredeling (open
bare leeszalen met filialen in arbeiderswijken,
en volks.concerten en voorstellingen van
goed gehalte). Dit zijn zokcr redelijke zaken,
Wie deze dingen wil helpen tot stand
brengen, werke mee tot een juiste samen
stelling der lichamen, die ze kunnen tot
stand brengen.
Spr. moet de beginselen der poli ieke
partijen wei si h e r p omlijnd tegenover
elkaar stellen om te doen begiijpen waar
het hij de evenredige vertegenwoordiging
om gaat.
De concentratie kan niet worden besten
digd. Haar omlijnd program is afgewerkt
en zij heeft dus geen reden van bestaan
meer. En 1111 we evenredige vertegenwoor
diging krijgen, is het redelijk, dat ieder
iler drie vrijzinnige partijen - vooral zon-
der vertroebeling barer beginselen -• tot
dc kio/ors zegtdit zijn mijn beginselen
sluit u hij mij aan.
De Vrijz,-democratie zal de Staatkunde
moeten leiden in het teoken van het ver
keer. Bestudeert haar program en sluit u
bij haar aan,
De heer Joh. H. van der Meiden
vroeg of de evenredige vertegenwoordiging
geen groot gevaar brengt juist voor de
ligen, en of de opportuniteit der
beter is dan het star
dn Vrijz.-democraten aan
Stadsnieuws.
Ook hier zijn bijna alle broodbakkers op
hoogst onaangename wijze verrast door dc
eind-afrekening, wel te verstaan door liet
Rijks-Brood Kantoor te 's-Graveiiltage. van
dc blauwe broodkaarten, welke in de pe
riode Juni 1 vit"t Februari 1 ,r werden
gebruikt.
Aanstonds hij de invoering hebben allo
vaklieden gevreesd, dat het spaak zou loo-
pen, De kleiye patroons, die zclfhun brood
rondbrachten, konden nog ccnigszius zorgen,
dat er niet te veel dan wei te weinig streepjes
op de kaarten werden gezet; de grootere
de grootste moesten dit «turv
lat*
maal r
broodbe/
Tger
t sterk zijn in admini
die
beginselvastheid.
De Katholieke Staatspartij zal haar zetels
trachten te behouden door haar kiezers
voor te houden, dat alle gezag afhankelijk
is van liet pauselijk gezag, dat weer is ont
leen aan het Goddelijk gezag op aarde, en
zal beweren, dat Nederland, het land van
Vondel en I nomas n Kern pis, is een katho.
liek land. Doch in dit land van gemengde
bevolking zal 'ij handhaven haar uiiliteits-
principe en elke andere meening toelaten,
mits deze maar blijft in den geest der ka
tholieke kerk, Haar dogma'sbijvoorbeeld
omtrent de onontbindbaarheid van het hu
welijk zal zij blijven propage eren.
De Anti rcvolutionnairon zullen blijven
verkondigen hun leer der souvereiniteit. Het
bijzonder onderwijs zal voor hen blijven het
eenig toelaatbare ondorwijs in verband nut
het ouderlijk gizag. /.ij zullen blijven ijveren
voor de wederinvoering van de doodstraf,
omdat zij uit den Bijbel afleiden dergelijk
blijvend rechtsbeginsel, en blijven ijveren
tegen de vaccinatie wegens hun priedestina-
tie-lcer.
Dc Chriatelijk-historlaehen, of Vrij.antire
volutionairen, die geen sociaal-program
hebben, zullen ongeveer de zelfde beginse
len zijn toegedaan, behalve dan de leer van
het prini ordiale
De Vrij-liberaleh zullen óok nog worden
gevonden in wezen aanhangers der tndivi-
dualilische leer, doch die niet meer steeds
water in den wijn zullen doen, vooral niet
ten opzichte van dc Staats-werkzaamheid
wat betreft sociale maatregelen nopens de
vrijheid van arbeid.
De ('nie-liberalen zullen behouden hun
opportunisme en een bijzonder oog voor I
hetgeen er op een bepaald oogenhlik om
gaat in de massa, enkel en alleen uit vrees,
een kiezertje kwijt tc raken. 1
De Sociaal democratische arbeiders partij Vrij-liberalen
zal in het politieke behouden haar t h c 0 r i vasthouden
kaart
liet Rijks-kan
'Olcf
heelt
gevraagde hoeveelheden grondstoffen en
thans nagenoeg alle hakkers veroordeeld
lot bijpassen van bedragen, welke loopen
van rond f 100 tot ruim f i.Onodie boete
tc betalen m veertien dagen, hetgeen voor
enkelen onmogelijk is.
Sommigen meenen dan ook. dat zij hun
bedrijf bei»,- kunnen stop zetten dan weer
de risico to beloopoii, 11.1 zeer harden arbeid
do tóch al schrale winst weer in den vorm
van boete te moeten teruggeven.
Door bet t
1 lie
den Ned.
Sen Minister verzocht.
hun beginselen,
Mr. Werker
f"
dijk
Bak kerstmi
den broodprijs zo'
gen, dat daardoor vergoeding van inkom
sten wordt verkregen voor twee van iedere
negen dagen, waarop vuur, licht, arbeidsloon
en verdere kosten moeten worden betaald,
terwijl gedurende dien tijd niet wordt ver
dleiiii.
Aangevoerd wordt, dat, ten gevolge van
dc vermindering van het broodrantsoen, de
bakkerij ernstige schade ondervindt daar
de hrondom/.ct is verminderd in do ver
houding o lot 7.
Ten aanzien van de hoeveelheid bloem,
die voor too K.G. brood-bons-W Vrordt ver- 1
strekt, wordt door den Bond beweerd, dat 1
i K.G. bl"em r.let voldoende is om daar- I
yii" weer nm K.ti, brood te bakken, en dat,
ingeval het hroodgewicht van ,joo op .00
Gram mocht teruggebracht worden, de te
geringe teruggave van nieuwe grondstoffen j
zi> li r.-'g sterker zal doen gevoelen, aan
gezien, naar mate het gewicht van elk brood j
kleiner wordt, het naar verhouding als deeg I
iets zwaarder moet worden afgewogen. 1
Jok met de eieren - velen hebben nog
slechts een flauwe herinnering er aan hoe I
zoo iels er uit ziet loopt het mis.
Kr is /.-'.o weinig hoondervoer, dat «eeds I
wrdt aangeraden dc kippen die 1111 in 1
die hen meer en meeri
aangrijpen. Hij spon
1 aansluiting als oen 7
Bond, want alleen eei
kan liet bedrijf reddci
Ruim twintig pers
ais lid der nieuwe ajj
Overal klaagt men
aan brandstoffen; niet
alle kringen der sa1
elders.
haast niet meer wat ant
kwam verleden weel
lange turf aan, die in
kochtmaar zelfs te
sporens van ons kolei.
groot gebrek aan ab<
I velen reeds langer da
l ncn koken de Regeer
er in zeer voldoende
gedistribueerd.
De Biltenaar heelt
van dc Brandstof-disTT
«uk een centrale ve
woordde; Neen, maat
Bij Kon. besluit i
ingesteld een Ceutra!e|
De Directeur der <t
ring zal aan he' hoofd
trale arhi-idshemiddeliu
Dr. I. W. Jorissen,
aangelegenheden, heurf
mer van het Katholiek
belangrijk artikel ges
voeding en onze voedi
De heer W. C. f.n
gesalarieerde van (lm
Ambtenaars Bond.
I ie akte van bevoi
wijz.eres is alsnog beh
dames A. M. Drie*
ihr I-'. den Beer f
bij het vnorbereidenc
uieeiite adiiiiulsiratie, in
Majoor W. F', de Rj
ment infanterie, woreftfl
Provincialen sta.'
Het aantal gevallen]
j reikte in Maart in on]
I kende hoogte van 7I
J doodelijken afloop; ft!
1 gevallen geconstateerd
i)c ziektegevallen ne
'ie bacillendragers is
gerust.
De zangvereeniging""
Vrijdagavond (te half
met medewerking
Mezger en de heeren
I en !l, Geraedts, leer^,
schn..! der afdeeling.
I Mtgevoerd worden
linckkoorwerken
Petri, dr. Pijzei, l etten
posities voor 2 piano*,
I A. van Tetterode;
en fantasiestukken vai
voor viool en plano.
I donderdagavond de
waarbij, blijkens de
minvermogenden toega
Volgons het jongste R
droeg op 15 Januari in
openbare scholen 335^
.2... van welke 11
bel.
Het aantal leerlingen
den datum aan de operfi
•ion de bijzondere sene
van 1 -3 1aan dc sch<
1 let aantal ondcrwi
scholen was 17 208
Bijbel,
5526 a
