Leger en Vloot.
IWhalve de 172 millioen aan gewone
middelen, ontving de schatkist nog 121 mil
lioen aan Oorlogswinstbclasting, ruim 5;
millioen aan Vcrdedigingsbclastingen en bijna
rS millioen aan opcenten voor het Leenings-
fonds 1914. In 't geheel bracht dus de natie
in negen maanden op bijna 359 millioen.
Het Bureau voor Mededeelingen inzake
de voedselvoorziening, geeft het weinig op
wekkende bericht, dat de maximum-klein-
handelpriis voor boter van af Maandag a,s,
f 3-5° Por K.G. zal bedragen.
Een Duitsche onderzeeboot-kapitein
heeft in zijn torpedeer-waanzin weer eens
een Xederlandsche schip naar den bodem van
de Noordzee gejaagd, 't Wa» ook In lange
niet gebeurd. Slachtoffer is de Parkhaven*,
bruto groot 2631 ton en gebouwd In 1908,
van de Gebroeders Van Uden te Rotter
dam. Het schip zou kolen halen.
Torpedeert Duitschland onze schepen,
Engeland requireert ze. wat voor 't oogen-
blik in de practijk op hetzelfde neerkomt.
N.l. dat wij de scheepsruimte kwijt zijn.
Engeland heeft nu 9 schepen gerequireerd
metende 10.000 ton.
10000 Ton minder om graan en andere
noodzakelijke stoffen van overzee te halen.
Straks komen 16000 Engelsche en Duitsche
krijgsgevangenen ons helpen om door den
broodkaarten-voorraad heen te komen. En
haalt ons volk de buikriem maar weer wat
strakker dan. Inmiddels torpedeert Duitsch
land en requireert Engeland. Twee landen,
die '1 toch zoo goed met ons meenon. Zoo
ooit, dan geldt hier »De hemel beware ons
voor onze vrienden enz.«
Naar het N. v. d. D. verneemt, zullen
wegens gebrek aan brandstoffen aan schepen
van vreemde nationaliteit hier te lande voor-
loopig geen bunkerkolen worden verstrekt.
De Kóln. Volkszeitung meldt, dat. naast
het vervoer per spoor van steenkolen uit
Duitschland naar Nederland, ook per boot
kolen zullen worden aangebracht langs den
Rijn,
Er zal een nieuwe dienstregeling
worden ontworpen voor reizigerstreinen, die
op het geheele Xederlandsche spoorwegnet
in totaal niet meer K.M. mag vorderen dan
de thans van kracht zijnde en waarbij de
aan de tegenwoordige verbonden bezwaren
zooveel mogelijk zullen worden ondervangen.
Naar gemeld wordt, zal het goederen
vervoer por spoorweg tusschen Amsterdam
en Rotterdam begin November geheel ge
staakt worden. Het geheele goederen ver voer
zal dan te water dienen te geschieden.
Volgens de X. R. Ct., zal binnenkort
vanwege bet Rijkskolendistributiebureau een
nieuwe regeling worden getroffen voor
kamerbewoners. De beperkte hoeveelheden
brandstof maken het echter niet mogelijk
voor studeervertrekken van hoogleeraren.
onderwijzers, enz. een afzonderlijken bijslag
te geven. De voorziening hiervan moet uit
het gewone rantsoen worden gevonden,
Xaar wij vernemen, zijn thans de
wetsvoorstellen betreffende de duurtetoesla-
gen voor de rijksambtenaren en beambten,
naar den Raad van State gezonden,
Open brief aan Wilson.
De Amsterdammer, weekblad voor Neder
land. bevat den volgenden open brief aan
President Wilson over den hui iigen econo-
mischen toestand van Nederland, van den
heer C. J. K. van Aalst, president der Ned.
Handel Maatschappij, tevens president van
de N.O.T.;
Ongetwijfeld beginnen de verhoudingen
tusschen de Vereenigde Staten en Neder
land eenigszins minder aangenaam te worden.
Van onzen kant bezien, is dit zeer zacht
uitgedrukt.
Verontschuldig mij als ik zeg, dat wij het
gevoel hebben alsof uwe regeering ons den
voet op den nek zet zonder het toonen van
eenige consideratie, een voet, in een laars
gestoken, welke even zwaar en even pijn
lijk weet te trappen als die andere rijlaars,
die te L'went niet lang geleden op zulk een
strenge wijze werd bekritiseerd.
Ik zou bet niet wagen zoo vrijuit te
spreken, als ik niet steeds een vriend ge
weest was. wat iK nog ben, van uwe
natie en van uw ras. Daarom voel ik mij
gemachtigd om u onomwonden mijn meening
kenbaar te maken, en ik kan niet gelooven,
dat het Amerikaansche oor doof zou blijken
voor mijne opmerkingen.
Amerika tracht ons tot rede te brengen,
niet met behulp van argumenten of met
vricndelijken aandrang, doch door het
afsnijden van onzen toevoer. Het houdt
onze schepen vast door de burikcrkolen te
weigeren, die het overigens best missen kon.
Gij belet ons in aanraking te blijven met
onze koloniën, die toch tot de voornaamste
bronnen behooren van ons nationale leven.
Vindt u dit werkelijk billijk Komt dit
niet dicht bij hetzelfde systeem van macht
boven recht, dat door de tradities van uw
land. uw volk en uw geschiedenis zoo vurig
werd gewraakt
Eenige duizenden ton levensmiddelen en
veevoeder door onze regeering gekocht en
betaald, maar opgehouden in uwe havens,
waren bestemd voor ons volk cn voor ons
volk alleen. Zij waren geconsigneerd aan
onze regeering op condities van de Over
zee Trust Maatschappij. E11 zij vormt slechts
een deel van de hoeveelheid, welke
schriftelijk overeengekomen
was met het Britschc gouverne
ment.
Deze overeenkomst werd aangegaan lan
gen tijd vóórdat uw land partij koos voor
de Geallieerden.
Onze distributie-bureaux en otize huis
vaders hebben zich op dit contract verlaten
ten behoeve van hen, die aan hun zorg zijn
toevertrouwd.
Door het optreden van de regeering der
Vereenigde Staten heeft deze overeenkomst
in het oog van vele Nederlanders feitelijk
de waarde verkregen van >oen vodje
papier<.
Niemand in Nederland had van uwen
kant zulk een politiek van vreesaanjaging
ten opzichte van een klein volk verwacht.
Immers hoe anders 't te noemen, waar u
door het vasthouden van onze schepen en
het afsnijden der verbinding met onze kolo
niale bezittingen in de rechten treedt van
een vreedzame en onschuldige natie, welke
aan hare aanspraken geen klein kan bijzet
ten door kracht van wapenen, doch die niet
temin de eerbiediging dier rechten met klom
durft cischcn.
Wij denken er niet aan om onze stoom-
booton en onze goederen aan te wenden
tegen de zaak, die gij voorstaat.
Maar daar wij een zeevarend cn koloniaal
volk zijn, voelen wij het als een ondraag
lijke!) cn onverdienden hoon, dat onze toch
al zoo geringe vrijheid belemmerd wordt
door een land ais het uwe, met geen andere
bedoeling dan ons door evermacht te dwin
gen om te doen wat
Om er mee op te houden Duitschland van
levensmiddelen te voorzien
Waarde President, laat mij deze dwaling
even rechtzetten. Het is een belachelijke
veronderstelling, dat wij Duitschland zouden
voeden
Gesteld zelfs dat wij wenschten dit te
doen, dan zouden wij het niet kunnen. Onze
gansche uitvoer is nog niet in staat ook
maar langer dan enkele dagen in de behoef
ten van Duitschland te voorzien.
De nuchtere waarheid is, dat Nederland,
om te kunnen bestaan, langzamerhand ge-
worden en gebleven is een land van invoer.
Bijna al onze noodzakelijkste levensbehoef
ten moeten van buiten betrokken worden.
Het zou de totale ineenstor1 ing van ons
nationale bestaan beduiden, als wij het daar
zonder stellen moesten.
Eu begrijpt Gij nu niet, dat wij een on
ontbeerlijk deel van dezen Invoer slechts
Kunnen gaande houden door een zekere
mate van uitvoer daartegenover te plaatsen,
die, luttel en otibeteekenen in vergelijk met
wat groote naties noodig hebben, voor een
land als het onze een allerbelangrijkst ruil
middel verschaft? Wij streven er steeds
naar, deze ruiling naar beide zijden te doen
plaats hebben.
Ik openbaar hiermede meteen welke onze
kwetsbare plekken zijn. Het ware nutteloos
ze te verbergen. Ze zijn trouwens van alge-
meene bekendheid. Van alle kanten heeft
men er ook gebruik van gemaakt.
Gij zelf zijt bezig dit te doen.
(>ij. die, vergun mij het te zeggen, in de
laatste plaats daaraan gedacht moest hebben.
Zie hier ven kleine na'ie in groote verte
genheid.
Past het nu het Amerikaansche volk haar
aan haar 'ot over te laten, misbruik van
haar te maken, haar onttoodig te drijven
tot een 9taat van verslagenheid?
Laat mij U mogen herinneren aan een
ander volk, dat destijds klein was en groote
behoefte had aan steundat rilde onder de
bedreiging van een der sterkste koninkrij
ken van die eeuw; dat nochtans zijn aan
spraken deed gelden op recht, vrijheid en
onafhankelijkheid.
Een vatt de eersten, die dat kleine volk
in zijne moeilijke dagen de hand der vriend
schap bood, was ccn republiek in Europa,
waar de onafhankelijkheid der kleinen immer
beschouwd was geworden als een heilig
goed.
In dit land was het, dat het hulpgeroep
der «opstandelingen» het hartelijkst werd
beantwoord, Van dat land uit werd de
sympathie voor hun zaak door middel van
boek en geschrift over geheel Europa op
gewekt: dat land was 't. hetwelk met ge-
reedc hand sloffelijken steun bood.
Is het noodig, dat ik U nog verdere bij
zonderheden in het geheugen terugroep van
de wijze, waarop Nederland zich schaarde
aan de zijde der Amerikaansche Revolutio
nairen, toen uw volk volgens den loop van
het mcnschelijk gebeuren zich de erkenning
trachtte te veroveren voor zijne souvereine
rechten van zelfstandigheid en vrijheid?
De anti-Amerikaansche «Tory» kwam
bijna niet voor in de Nicuw-Nederlandsche
Staten, die gevormd waren door een volk
van Nederlaudschen oorsprong.
Toen de verklaring van onafhankelijkheid
I geteekend was, namen vele Xederlandsche
1 officieren dienst in uw leger.
De forten aan de Hudson-rivicr werden
geconstrueerd door een Nederlattdsch inge
nieur, die een groote vriend was van George
1 Washington.
I Reeds in 1777 werd te Amsterdam een
oorlogsschip gebouwd voor de nleutvc natie.
Haar vlag werd 1 eerst door Nederland
1 met saluutschoten begroet bij St. Eustatius.
i Itt 1782 werd John Adams door de Sta-
I ten-Generaal in den Haag als afgezant van
het Noord-Amerikaansche Congres ontvan
gen. waarmede Holland, tegelijk met Frank
rijk voor het eerst de Vereenigde Staten
olficieel in Europa erkende.
1 Het waren de Amsterdamsche bankiers,
j die hoognood/akelijke lecningen aan de
strijdende kolonisten verstrekten.
De namen van Franklin, Trumbull en
Adams verkregen in Holland een populai-
ren klank, terwijl Van der Capellcn, Cal-
I koen en anderen zich als vurige voorstan-
ders van de Amerikaaiische zaak deden
I kennen.
Slechts enkele jaren geleden, in 1913, werd
door Uwe landgenooten een gedenkplaat
j aangebracht in het gebouw te Den 1 laag,
dat eens hot eerste gezantschapsgebouw
j van de Vereenigde Staten was. Het op-
j schrift luidt
Ten teeken van de meer dan driehon
derdjarige. hechte vriendschap en de groote
erkentelijkheid van het volk der Vereenigite
J Staten van Amerika jegens Nederland.*
ik bied U deze feiten niet aan als een
wissel.
1 Maar stellig mag ik er grooter waarde
aan toe kennen dan van een louter curiosum.
I Ik grond daarop onze aanspraak op techt-
vaardiglicid. billijkheid en trouwhartigheid.
een beroep op welwillendheid en het aflaten
van dwang.
Het zal u zeer zeker gemakelijk vallen
1 een redelijker houding tegenover Nederland
aan te nemen. Ook z al het niet moielijk zijn
uwe botidgciiooten van de noodzakelijkheid
daarvan te overtuigen,
Onder de herinneringen, die ik heb opge
haald is er een, die ons verhaalt i.oe ge
durende uwen Oorlog van 1812 dt stad
Baltimore in nijpenden voedingsnood ver-
keerde.
Een Hollander, Klaas Taan geheeten,
brak de Britsche blokkade cn kwam tie
burgers le hulp met een aantal Xederland
sche graanschepen.
Zijn nu de Vereenigde Staten van zins
het tegenovergestelde te bereiken en het
1 Xederlandsche volk voor zich neer trachten
te doen buigen door een wreed stelsel van
i uithongeren en ellende?
Dit stelsel zou zeker niet slagen!
Voor ons zou het slechts beteekenen een
voorbijgaande slag van het noodlot. voor
u echter: een eeuwige onrechtvaardigheid.
Ik houd vol evenwel, dat men niet bc-
1 hoort het te beproeven.
Waar wij op aanspraak maken is een
b i 11 ij k e politiek.
Ik verblijf, mijnheer de President, met de
meeste hoogachting.
Uw dw„
1; October 1917. VAN AALST.
Kunst en Wetenschap.
I entoonstelling Eugènejoors.
in de achterzaal van den Kunsthandel
Fontein en Schippers» aan de Langestraat,
exposeert de Belgische kunstschilder Eugène
Jo'irs. eenige van zijn pastelwerken.
Eugène Jnors, een welbekend Belgisch
Kunstenaar, thans als infanterist in Holland
geïnterneerd, heeft reeds eenige malen met
veel succes in Holland geëxposeerd, nicest
voor liefdadige doeleinden.
Hij werd geboren te Antwerpen, den 9
Nov. 1871,. volbracht zijne studiën aan het
Institut Supérieur des Beaux Arts te Ant-
werpen, en reisde daarna gcruimen lijd in
Engeland, Frankrijk, Portugal en Spanje.
Op verschillende tentoonstellingen in België
cn het buitenland (o. a. te Batavia, Chicago.
Cardiff en Parijs) trokken zijne werken de
bijzondere aandacht. Vrij België* zegt van
zijne inzending op de in Mei j.l. te Parijs
gehouden tentoonstelling
»De meeste zijner werken zijn idealistische
•werke, zeer hoog van opvatting, diep gevoel
•en schoon van vorm. Zijn kunst is vreemd
»en zeldzaam, zeldzaam en vreemd soms
»als tlie van Gustave Moreau, soms ook
•sober en eenvoudig als die van Pu vis de
•Chavannes*.
Wij komen nog nader op dzee tentoon
stelling terug.
Blijkens mededeeling van den Minister
van Oorlog zullen de dienstplichtigen van
het eerst ingelijfde gedeelte der militielicb-
ting 1914 (voorjaarsploogi, aan wie uitstel
van ecrste-oefoning werd verleend en die
bij de mobilisatie hun eerste-oefening be
nnen. met onbepaald (klein verlof) worden
i gezonden tegelijk met den najaarsploeg dier
lichting.
Dienstplichtigen van de genie, die zijn in
gelijfd in het tijdvak van 16—20 Januari
1914, doch wegens u'tstel van cerste-ocfe-
ning eerst bij de mobilisatie die oefening
begonnen, gaan tegelijk met de telegrafisten
en telefonisten der genie, die in het tijdvak
van 10 12 Augustus 1914 zijn ingelijfd,
met onbepaald (klein) verlof.
Landbouw on Veeteelt.
Aanlegen Beplanting van
kleine tuinen.
De Beplanting.
Onze tuin ziet er thans uit. als een onge-
meubileerde kamer, waarin nog slechts zeil
en tapijt aanwezig zijn. De meubels, hier de
planten, die- haar moeten vullen en gezellig
maken, ontbreken nog. We willen nu na
zorgvuldige keuze, tot liet aanbrengen hier-
Bckijken we de tuinen in onze naaste
omgeving eens, dan valt meestal spoedig
op, hue deze overal stereotiep hetzelfde zijn.
Een sering, eer, gouden regen en een jas
mijn. een paar geraniums en goudsbloemen,
ziedaar gewoonlijk den geheelen planten-
Onbekcmlheid met het vele prachtige ma
teriaal dit ons ten .üer.sto st.-u.t. is gewoon
lijk we! <ie voornaamste oorzaak van deze
beperkte sourtetikens, en ik wil daarom in
deze artikeltjes tie aandacht vestigen op een
groot aant.il planten, voor or.a doel toch
in de allereerste plaats in aanmerking komen.
l)e keuze hangt natuurlijk voor 't groot
ste deel al van den persoonlijken smaak van
den eigenaar; drie dingen m ieten echter
Steeds in het o. gehouden worden n.l.
ic. dat ook 's winter* tuin een aantrek
kelijke!) aanblik moei opleveren, dat hij
bei geheele jaar door een overvloed van
bloemen moet geven, en je. dat de kleuren
der bloemen, voor zoover ze tegelijk bloeien,
moeten harmonieeren.
De verschillende soorten van planten,
welke in iedere tuin toepassing vinden zijn
hoornen, heesters, vaste planter, meerjarige-,
éénjarige-, en z.g. potplanten. Deze soorten
zullen we achtereenvolgens behandelen.
Van hoornen wordt in kleine tuinen
slechts ecu zeer bescheiden gebruik gemaakt,
daar ze deze teveel beschaduwen en den
bodem uitputten. Hén enkele boom, waar
onder b.v. een zitje, is echter wel aan te
bevelen. Men dragc cr echter zorg voor,
dat hij het licht voor de kamers niet onder
schept, Ik zou de volgende soorten willen
aanbevelen, welke niet al te groot worden
en levens uitmunten door bloem of bes
vruchten Catalpa l> i g n ouioid es,
bloeit in Juli met groote trossen witte, klok-
vorniige bloemen 1' 1 u i m e s c h (teraxi-
nus ornus), bloeit reeds als klein boompje
en prijkt in 't voorjaar mer. fijne witte bloem-
pluimenC o r u 11 s in a s, de gele kornoelje
welke reeds in Maart in een gele wolk van
duizende kleine bloempjes staat; Robinia
hispida, een rose variëteit van den acca-
cia met zijn prachtig geveerd blad; Sor-
b u s a u cu p a r i a, de lijsterbes, met schit
terend roode bessenCratsegus, mei
doorn, hiervan bestaan heerlijk gemengde
witte en roode variëteiten; Betuia, berk,
met zijn fijn blad, mooie katjes en zilveren
stam en ten slotte de Amerikaansche eik,
in den herfst gloeiend van vuurrood tot
donker pupor. Q.
SPORT.
Voetbal.
De uitslag van de in de Oostelijke af-
deeling Zondag gespeelde wedstrijden, is de
volgende
ie klasse.
Apeldoorn: Rol», en Vel.—Enschedé o- 2
Deventer: Go Ahead G. V. C. 4—1
Nijncmegen: Quick Tubantia, 2—1
Arnhem: Vitesse—U. 1)11
EnschedéI». W.-Be Quik .3 -3
Reserve ie klasse.
Wapeningen G. V. C. II - Go Ahead II o - 2
Hengelo Tuuantia II Quick II .y-,
Deventer: U. D. 11 Vitesse II. .0 -2
A Tie!: Thcolo -S. M. 1o
Auicrsf.II. V. C. - Hertog Hendrik 5 -3
WagcningenWagen, ijaik 'A.). 3—0
ApeH.; A. G. O. VT\\- Davcntria 5-t
Hengelo. U.-ngHo A. '2-2
Enschedé; Ensch. Boys ilerakles 0—0
Quick vertrok Zondag met 10 spelers,
waaronder drie invallers, n.iar Wageuingen
met het natuurlij'- ;p volg dat 011/c stadge-
nootcn meteen nederlaag naar huis keerden.
He we.i8t.ijd dnng een onaangenaam
karakter, daar de Wagcningers, wier spelers
zonder omleisohoid zwaarder waren dan de
Quick menscbcii, van huin.r meerdere spier
kracht misbruik maakten en wei in die
mate iiat eenige Quickspclers niet meer
durfden inloopcn.
Wageningen won met 3—0 en wisselde
door dien uitsiag met Quick van de laatste
plaats.
