De 1lavas-correspondent seint nog
Het fort Malmaison, het hoofddoel van
het offensief, is niet alleen veroverd, maar
wij hebben er ons definitief gehandhaafd.
Terwijl wij voorbij deze stelling doordron
gen, welke de sleutel is van de gcheele
Chemin- de-Dames-ketenbeze'ten wij hoogte
179 in noordelijke richting en wonnen ver
der terrein op de hellingen van den kam
tot het Ailettedal. Talrijke onderkomens
werden door onze zware projectielen vernield
en d.e bezettingen onder de ruines bedolven.
De slag was wellicht een der meest belang
rijke worstelingen sinds 1914. De Duitschers
zelf hadden bewezen, welk een gewicht zij
hechtten aati deze stellingen, welke zij in
een enkelen morgen verloren, door hun beste
troepen hier tegen ons samen te trekken
met een geweldig materieel. De strijd van
den Chemin des Dames, zoo lang geduren
de vele maanden voorbereid bij beide par-
tijen, is de worsteling tusschen Frankrijken
Duitscüland ,ie Duitschers op de hoogte
van deze plannen, hebben de uitdaging aar-
genomen en Duitschland is geslagen uit
den strijd gekomen.
lu bet oosten zetten de Duitschers hun
opmarsch voott. Zij hebben kleine afdee-
lingen geland op het vasteland van Lijfland,
Waarschijnlijk zal nu Hapsal hun eerstvol
gend doel zijn Met als gevolg een directe
bedreiging van Reval. de Russische vloot-
basis en de sleutel tot den toegang vé
Finsche Golf, De val van Reval 11
goed als zeker. De vraag is nu of
>rdt.
ado bedreigd
liroessilof verklaart in een
kei in het te Moskou verschijnende blad
«L'tro Russie*. dat men zich te Petrograd
niet ongerust behoeft te maken. De vijand,
zegt hij, heeft geen groote reserves, hij kan
die r.iet hebben en bovendien zullen de
modderige wegen in den herfst, de strenge
koude in den winter, gevoegd bij den slech
ten toestand van wegen en spoorlijnen en
bij het gebrek aan voedsel een operatie, als
het veroveren van Petrograd, tot een zeer
gewaagde en hopelooze onderneming
ken, de verzwakking van ons leger en
vloot ten spijt.
Het landen van troepen in Finland en
van daaruit oprukken naar Petrograd 1
op technische gronden als nog gevaarlijker
beschouwd worden. Dit behoort bij den
buidigen stand van zaken vrijwel tot de
onmogelijkheden.
De commandant van de Zwarte Zee-vloot,
admiraal Xemitie, is pessimistischer gestemd.
Hij zegtIk koester niet den minsten twij
fel aangaande het feit, dat het in bezit ne
men van Riga en Üesel onderdeden zijn
van een zorgvuldig berekend plan in zake
een operatie tegen Petrograd, welks toe
stand ik als hoogst ernstig beschouw
Het eenige voordeel van onzen kant is
Duitscbland's zwakte. Doen zich geen ern
stige beletsels bij den Duitschen opmarsch.
voor, dan is het zeer wel mogelijk, dat de
vijand, wanneer hij eerst over de Golf
Riga beschikt, troepen in Pernau of Hap
sal zal landen. Is Reval genomen, dan kan
bij tot Narva oprukken en dat ligt nog
slechts drie dagmarschen van Petrograd
verwijderd.
Deze operatie zullen de Duitschers waar
schijnlijk niet vóór de lente kunnen uit
voeren maar het is toch vrijwel zeker, dat
ze gedurende de wintermaanden Reval zul
len veroveren*.
En dan zijn verrassingen niet uilgesloten.
Tenzij Rusland, gedwongen door den v
hopigen binnenlandschen toestand, een
afzonderlijken
rede
sluit.
- De geheele buit. die den Duitschers
bij de operatie tegen de eilanden voor de
(iolf van Riga in handen viel, bedraagt
20,120 gevangenen, meer dan 100 kanonnen
waaronder 47 zware scheepskanonnen, 150
machinegeweren en mijnwerpers. meer dan
1:00 vaartuigen, ongeveer 200 paarden. 30
automobielen, 10 vliegtuigen, 3 staatskassen,
1 groot
oorlogs
roebel
voorraad verplegingsmiddelen 1
tuig.
Rij den jongstcn luchtaanval op Lon
den en andere Er-.geische plaatsen zijn. zoo
ais een officieel bericht meedeelt, 34 men-
scben ge-lood en 56 gewond.
Ofiicicele Engelsche berichten mel
den, dat een Hritsche torpodoboot gezonken
is door aanvaring en dat de bijna 13000
tons metende hulpkruiser «Orania* getorpe
deerd is. Van den torpedojager werden 2
officieren en 21 manschappen en van den
hulpkruiser werd de geheele bemanning
gered.
Voortaan worden in Duitschland alle
Eilzüge als Schnellzüge beschouwd. Roven
en behalve den Schnellzügfahrprijs wordt
een oorlogstoeslag geheven, die bijv. be
draagt bij een vrachtprijs van 15 'ot 25
mark 20 mark, een vrachtprijs van 25 tot
35 mark 30 mark en verder met elke 10
mark vrachtprijs hooger 10 mark hoogeren
toeslag.
Reuter spreekt de bewering van
Erzberger tegen, dat hij in Zwitserland ge
legenheid had gehad met verantwoordelijke
Engelschen over den vrede te spreken.
Men meent, dat Duitschland nog
altijd door bemiddeling van Mexico en Zuid-
Amerikaansche republieken mail uit Ame
rika ontvangt, die op Spaansche schepen
naar Spanje wordt vervoerd en van daar
per duikboot wordt afgehaald.
Van Duitsche zijde schat men het
verlies der vier zeppelins op 1.200.000 gul
den, dat der Entente bij de vernietiging van
bet convooi ten noorden van Schotland op
100 millloen gulden.
BINNENLAND
Knct'Iund eu Nederland.
In de Tweede-Kamerzitting van Dinsdag
heeft de Minister van Buitenlandschc Zaken,
minister Loudon, beantwoordende de vragen
van den heer van Hamel betreffende de
quaesiie van het doorvoeren van grint van
Duitschland naar RelgiC over Nederlandsch
grondgebied, verklaard, van de Hritsche
regeering geen voorstellen te hebben ont
vangen om de gerezen geschilputen aan
arbitrage te -nderwerpen.
Aan de Rritsche regeering heeft onze re-
gecring te kennen gegeven bereid te zijn
ai de gegevens, die Engeland aanvoort ten
bewijze dat het doorgevoerde voor oorlogs
doeleinden gebruikt wordt, aan een uitge
breid onderzoek te onderwerpen. Zoodanig
bewijsmateriaal heeft de Nederlandsche Re-
gcering tot nu toe niet bereikt.
Onze gezant te Londen is met klem op
gekomen, tot dusverre evenwel zonder uit
werking, tegen de weinig welwillende po
ging om druk uit te oefenen door den eisch
van de Engelsche Regeering.dat de Neder
lundsche Regeering het doorvoeren geheel
zou stopzetten op straf van ontzegging aan
den Nederlandschen handel van het gebruik
der Rritsche kabels.
De Nederlandsche Regeering zou het in
strijd achten met haar waardigheid, in strijd
ook met het beginsel waarvan zij in hare
verhouding tot alle oorlogvoerende partijen
onwrikbaar heeft vastgehouden en vasthou
den zal, wanneer zij door eenigerlei pressie
door een dier partijen zich liet afbrengen
van haar plicht, die zij krachtens bestaande
verdragen tegenover een andere partij te
vervullen heelt. De Regeering vertrouwt
dat deze, hare houding in overeenstemming
is met den wil der volksvertegenwoordiging
en van het geheele Nederlandsche volk.
Deze verklaring, in stilte aangehoord, ont
lokte ten sloite een warm applaus.
Onze llijsf voorziening.
Het Rureau voor Mededeelingen inzake
de voedselvoorziening meldt o.a.
Een van de artikelen, waarvan de aanvoer
aan onze Regeering de meeste zorg baart
is de rijst.
Ofschoon niet behoorende tot die voedings
middelen, welke ons volk in zijn geheel als
onmisbaar beschouwt, biedt de rijst tnch
door haar groote voedingswaarde, verbonden
met hare houdbaarheid eigenaardige voor-
deelen. zoodat zij speciaal als reserveartikel
in moeilijke dagen niet kan worden gemist.
Haar beteekenis als zoodanig is, zoowel in
1916 als dit jaar gebleken in de dagen toen
er een tekort aan aardappelen was.
Het is begrijpelijk, dat onder deze om
standigheden de regeering in de eerste
plaats alle rijstvoorraden tot zich heeft ge
nomen en buitendien tijdig alle maatregelen
heeft getroflen voor verderen aanvoer. Een
cn ander stelde haar in staat om van Juni
1916 tot October 1917 meer dan een half
millioen balen rijst te distribueeren.
Wat den rijstaanvoer betreft, werden van
Augustus tot December 1916 nog ongeveer
175.000 balen via Londen aangevoerd. In-
tusschen was echter de uitvoer uit Enge
land verboden en mocht Nederland volgens
de door de N. O. T. gesloten overeenkomst
uitsluitend rijst uit Britsch IndiC betrekken.
Dienovereenkomstig werden de stoomsche
pen »Java,« »Deli«, »Ceylon« en «Timor*
bevracht, waarvan de Java nog in Decem
ber 1916 en de Ceylon in de eerste dagen
Februari met te zameu 12H.000 balen
rijst Nederland bereikten. Met do stoom
schepen Deli en Timor, die tezamen 133.000
balen rijst aan boord hadden, liep het minder
voorspoedig. Zij werden te Suez door den
intusschen door Duitschland verklaarden j
■rscherpten duikhootenoorlog* verrast,
terwijl zij niet de noodige bunkerkolen kon
den verkrijgen om onder vermijding van j
de Middellandsche Zee, via de Kaap of op
andere wijze Nederland te bereiken. De
ir had trouwens een dusdanige lange j
niet meer kunnen doen daar zij een
defect aan de ketels had, en dan ook te
Colomba had moeten reparecrcn.
Er bleeft niets anders over dan de lading
te Suez zelf te lossen en te verknopen, ter- 1
wijl het stoomschip zelf slechts bunkers kon 1
rkrijgen onder de verplichting 6 maanden
ior rekening der Rritsche Regeering te
Hoewel alles in het werk werd gesteld
om tenminste de lading van de Deli voor
Nederland te redden, bleven deze pogingen
vruchteloos, zoodat men, na te vergeefs 3
maanden op bunkerkolen te hebben gewacht,
half Juni de lading rijst moest verknopen
en het schip in timecharter aan de Rritsche
regeering af staan.
Met een lading van 177,000 balen rijst,
waarmede het stoomschip Samarinda in Juni
van Rutraah via het Panamakauaal is ver
trokken, ging het niet veel beter. Het stoorn-
schjp arriveerde half September in Norfolk
om bunkerkolen in te nemen, doch tot op
heden heeft Amerika geweigerd deze kolen
te verstrekken.
Even vruchteloos zijn verdere pogingen
gebleven om in den rijstnood te voorzien.
Zoo werd het stoomschip Riouw gechar
terd om half October een lading rijst in
Rurmah te laden, terwijl de stoomschepen
Kanga en Ranka werden aangewezen om
in November eu December eveneens in
Rurmah rijst te gaan halen. Mot do Vcr-
ceniging van Rijstpellcrs, die de zorg voor
het verschepen dezer rijst op zich had ge
nomen. waren door de N. O. T. de noodige
invoercontracten afgesloten, in overeenstem
ming met de tusschen de N O. T. en dc
Rritsche Regeering inzake den aanvoer van
rijst bestaande overeenkomsten. Niettemin
werd .aan de Britsch-Indische Regeering de
verscheping verboden.
De Nederlandsche Regeering is dienten
gevolge niet bij machte, zoolang de om
standigheden zich niet ten onze gunste
wijzigen, in het klimmend gebrek aan rijst
hier te lande te voorzien,
Het Rureau voor Mededeelingen in
zake dc Voedselvoorziening meldt
Het is van algeineene bekendheid, dat in
dit jaargetijde weinig eieren worden gelegd.
Daarbij komt thans nog de vermindering
van den hocndorstapel door afslachting wel
ke noodzakelijk is geworden wegens het
gebrek aan voeder voor pluimvee. Zoodoen
de is in den laatsten tijd de productie van
eieren veel geringer geworden. Nochtans
blijft eenige uitvoer van eieren noodig, om
door de winst op de uitgevoerde eieren
voor het binnenland tegen lagere prijzen
'eren beschikbaar te kunnen hebben. Nu
echter tengevolge der verminderde productie
ook het aantal uitgevoerde eieren is afge
nomen, is ook dc binnenlandsclie distributie
achteruit gegaan, zoodat aan de aanvragen
van gemeenten om versche regeeringseieren
niet geheel kan worden voldaan. Slechts
een deel van het gevraagde aantal kan
worden toegewezen. Binnenkort zal echter j
kunnen worden overgegaan tot de distribu-
tie van kalkeieren. welke in groot aantal
door de bemoeiingen der Regeering zijn j
ingekalkt.
Gelijk hierboven is gezegd, onderging de j
pluim veestapel door afslachting eenc belang-
rijke vermindering, en te voorzien is, dat
deze vermindering zal aanhouden, indien j
althans in dit bestaande gebrek aan voeder
niet tijdig kar. worden voorzien.
Maatregelen zijn echter genomen om een
deel va 11 den hoenderstapel in stand te
houden door verstrekking van extra-voeder 1
aan foktoomen.
Door alle drankbestrijdersvereenigin- j
gen in ons land is het besluit genomen om
gemeenschappelijk aan dc regeering te vra-
gen de alcoholfabricage uit voedingsmidde
len voor mensch cn dier en het kolen ver- 1
bruik voor de alcoholinduslie terug te bren
gen tot den kleinst mogelijken omvang,
hetzij door verbod van productie van alco- i
hol voor mcnschelijk gebruik, hetzij door
een strikt personeel stelsel van rantsocncc-
ring van alcoholhoudende dranken.
Tevens om een beroep te doen op het
Nederlandsche volk om in deze tijden het
gebruik van alcohol geheel na te laten.
Volgens dc tusschen Oostenrijk-Hon
garije en Nederland afgesloten handelsover
eenkomst zal naar de Wiener Fulitische
Rundschau* meldt, de monarchie hoofdzake
lijk hout en smeerolie naar Nederland leve
ren en daarentegen verscheidene levensmid
delen van daar betrekken.
Het door wissels op dc schatkist gedekte
crediot, dat iu de Nederlandsch-Ooaton-
rijksch-Hongaarsche overeenkomst aan de
Oostenrijksch-ilongaarsche bankgroepen ge
leend is, bedraagt, volgens een bericht uit
Weenen f 24.000.000, waarvan maandelijks
f 4.000.000 ter beschikking gesteld wordt.
zoodanig te regelen dat van de zijde der
regeering enkel de totale hoeveelheid melk
per gemeente bepaald eu eventueel beschik
baar gesteld wordt en de individucele of
ge/.inrantsoeneering eventueel beperkt zal
worden voor het gemeentelijk distributiebe
drijf.
Door het gebrek aan Arabische gom zal,
naar »De Ncd.« verneemt, een proef worden
genomen oiti de post-, frankeer- en plak-
zegels te voorzien van pluntcnlijm. Het be
zwaar van deze kleefstof moet gelegen zijn
in het spoedig vocht opnemen, waardoor
groote kans ontstaat, 'lat de zegels aan
elkander gaan kleven, althans indien ze op
elkander gelegd bewaard worden. De zegels
zullen kenbaar zijn aan de geele tint aan
de achterzijde.
eger en Vloot
Volgens het Handelsblad zal eerlang
aan 23 rcsrrve-offidcren van gezondheid
onbepaald (klein) verlof kunnen worden ver
leen.I. /.ij zullen in hun dienst ter plaatse
door burgerlijke geneesheeren worden ver-
li Klik EN SCHOOL.
Dinsdag is te 's-Gravenhage aange
vangen het congres voor herdenking der
kerkhervorming.
De openingsplechtigheid word o.a. bijgc-
gemwoemd door H. NI de Koningin, de
Koningin-Moeder, den Commissaris der Ko
ningin, baron S weena en den burgemeester
den heer van Karnekeek. De zaal was
stampvol. Dc oud-gouverneur-generaal van
Ned.-IndiO, de heer Idenburg, sprak een
inleidend woord, daarbij in groote lijnen
schetsende dc kerkhervorming «Ier 16e eeuw
in haar voorbereiding, totstandkoming en
doorwerking als het werk van iods mach
tige hand.
De algemeene congres-voorzitter, prof,
Pont, hield vervolgens oen openingsrede,
waarbij de vorming van het Congres uiteen
werd gezet. Hij schetste de beginselen der
hervorming, die naar hij betoogde, geen
afgesloten zaak is: was zij dit, dat; was
haar ondergang nabij.
IjKOHTZ VklvN.
Voor de 11 refill se lie rechtbank.
afzitt
Naar »IIet Volk* meldt zal dc heer 1
Troelstra in een dezer dagen te houden
vergadering van de federatie Amsterdam
der S.D.A.P. een rede houden over «Stock-
In de textiel-industrie te Tilburg is een
conflict uitgebroken. Op een tweetal fabric- I
ken hebben de arbeiders het werk neerge
legd, welke staking de fabrikanten beant
woordden met een uitsluiting. Pogingen tot
bemiddeling zijn mislukt. Vandaag zijn bono I
arbeiders op straal gekomen.
De Minister van Landbouw is voor- 1
nemens ingevolge het advies van de ver
gadering van vertegenwoordigers van de
gemeentebesturen de melkrantsoeneering
In hooger beroep is behandeld de zaak
van C. J. P., Rakker alhier, die door
het Kantongerecht was ontslagen van rechts
vervolging inzake overtreding van de Ver
ordening op den nachtarbeid in bakkerijen
in deze gemeente. Van welk vonnis de
ambtenaar van het O. M. hooger beroep
had aangeteekend.
Als getuige werd gehoord dc heer A.
R. Veenstra gemeente-secretaris, die eenige
inlichtingen gaf over de vraag, of dc Raad
te dezer zake bevoegd was in te grijpen.
Getuige meende van wel en hij hield zich
daarbij aan de bestaande jurisprudentie, die
de raad in deze volkomen competent acht,
zoolang niet een hoogere macht een zaak
geregeld heeft. Spreker wijst op het voor
beeld van de vervroegde winkelsluiting,
die ook gemeentelijk wordt geregeld. De
raad dient tioor afschaffing van nachtarbeid
iii bakkerijen volgens spr. zoowel een plaatse
lijk als een sociaal en een algemeen be
lang. Spr. wees nog op de aldus verkregen
licht- en kolenbesparing. Dc zaak is dan
ook geregeld geheel in overleg met de bak-
De president vroeg of er ook brood
fabrieken tc Amersfoort zijn, waarop get. be
vestigend antwoordde. Zij gingen volkomen
acconrd met deze maatrcgeln.
Met NL had niet gedacht, dat er in
1917 nog ceti kantonrechter zou gevonden
worden, die ontslag van rechtsvervolging
zou uitspreken inzake eeti verordening als
'ie Atnersfoortsche verordening tot afschaf
fing v.ni bak kers nachtarbeid.
I11 1911 ware dit nog mogelijk geweest,
maar na het bekende arrest van den 1 Ioogen
Raad in zake (le vervroegde winkelsluiting
is zulk'n vonnis uit den tijd. Ingevolge arti
kel 135 der gemeentwet, is de gemeente
raad iu deze volkomen bevoegd. Spr. zal
dan ook veroordeeling vragen. Spr. wees
iu deze nog op de Amsterdamsche verorde
ning tot sluiting van kapperszaken. Ook
deze is volkomen rechtsgeldig verklaard.
Waar bekl. een beetje proefkonijn is ge
weest, eischte spr. de minimum straf, zijnde
50 ets. boete of 1 dag hecht.
Rekl. gaf nog op, dat hij wegens slechte
brandstoffen wel vroeger moest beginnen,
I lij moet dag en nacht stoken, anders krijgt
hij het brood niet gaar. Hij werkt eiken nacht.
Het personeel komt echter om even voor
5 uur.
Dc president vroeg nog aan get. of de
verordening dispensatie toelaat, waarop deze
bevestigend antwoordde. Ook bekl. heeft
later 1 uur dispensatie gekregen.
