November 1917. ff1 No 8953 67e Jaargang. !'it«av« ran de Drukkerij ..lie Aniersfoortsche Ouurant, vuoriieen Firma A. M van Claeff HOOI- O-REDACTEUR J. Corn. RUGAART, AA! ERS POORT. Verschijnt 1Hlifting-, Donderdag- en Zaterdagavond. Abonneir.snt per 3 maanden j 1.— franco per post ƒ1.15. Advert entiën 16 regels i.o cent; elke regel meer 10 cent. Bij regel - abonnement reductie, waarvan tarief op aanvraag kosteloos. Legale, officieele- en onteigening» - advertentiön per regel 15 cent. Rociames 1 5 regels ƒ1.25 Bewijsnummers naar buiten worden in rekening gebracht en kosten, evenals afzonderlijke nummers, 10 cent. Bij advertfntiën van buiten de stad worden de incasseerkosten in rekening gebracht. Postbus BUREAUX KORTE GRACHT 0 VALKESTRAAT 19. Telefoot oikggeest on Volkskracht. In >V.m onzen l ijd* heeft prof. Struycken een artikel geschreven over de inzinking van volksgeest en volkskracht in ons land in de oorlogsjaren, welk artikel we. om het belang ervan, hier gedeeltelijk laten volgen. Prof, S'.ruykeii's artikel gaat in den aan val, o tegen de mogendheden, die ons dwin gen ter wille van steenkolen, ijzer, graan en vee-vorder, allerlei vernederingen te verduren. Niet alleen vernederingen, aldus de schrijver, .maar wij doen meer; wij on derscheiden niet meer tusschen recht en onrecht, onderhandelen, rnarchandeeren met de recklverkrachters. betalen hen in (jen letterlijken zin ties woords, om te trachten - en dan nog als een bewijs van welwil lendheid hunnerzijds - nog iets te behou den. iets te v rkrijgett, van wat ons naar recht et, ntensehelijkhcid toekomt.» Prol. Strttv k. p is van oordeel dat er Hij v het 1 op, e staa tocg. de invoeren en de toekomst allcer rden, die wij 1 logen a iet! 1ayt<le schrijve de krachtige den gevraagd. Ons volk ziet niet, waarheen het dreigt to worden voortgesleept door de steeds verder gaande- eischen der oorlog voerenden, het houdt er zijn geest niet mede bezig, die eischen te toetsen aan tien toetsteen onze nationale eer en toekomst; het denkt in de eerste plaats aan zijn dage- lijksch brood, vraagt zich af, hoe dit te vermeerderen zonder toe te zien, wat er voor wordt prijsgegeven't geeft er zich rekenschap van wat zijn dagelijksch ver bruik op vrijwel den ouden voet bcteekent voor zijne weerbaarheid, wat er door be sparing zou kunnen bereikenhet heeft in de oorlogsjaren niet geleerd, zijn karakter te sterken om gereed te zijn, liever oiilie- ringen te lijden dan te zondigen tegen zijne zijne plichten voor het nageslacht. taaiste virsihrikkir.g.sromle de weinige vol ken, die nog builen den oorlog zijn, alles te vreezen hebben, niets te hopen. Vertrouwen op de regeering is, betoogt prof, Struycken dan, niet voldoende, 'Deze moet weten, don steun achter zich te hebben van heel hel volk, niet den steun van iie frase, maar den steun van den daad. Wanneer de Regoering weet, dat achter hen staat een volk, dat zich geen rekenschap geelt van wat hare daden voor zijn eer en toekomst beteekeneii, maar ze alleen beoor deelt naar de stoffelijke belangen van het heden, een koopmanschap, die in de eerste plaats iet op haar gewin, de menigte, die in de eerste plaats ziet naar hare stoffelijke behoeftenwaarvan zij weet, dat men hare onderhandelingen zal waardeeren naar de hoeveelheden kolen en graan, die ze ons brengen, dat men zal grommen om het tiiiusic, dat men moet ontberen, gereed om door Kamer- en slraatiumuU, desnoods met geweld, af tc dwingen, wat men begeert om ais vóór den oorlog zijne behoeften te bevredigen, en wanneer ook de oorlogvoe renden dat weten, dan is de regeering zwak, omdat zij geen zedelijke volkskracht achter zich heeft. Maar wanneer de Regeering weet, dat achter haar staat eon volk. >Vn van bewus- ten wil, liever de ergste ellende te lijden dan ook ma,r .'.'•r, stap te zetten voorbij <le grens, die eer van oneer scheidt, een slap, waardoor hel zijne ter-komst in gevaar brengt, cn ook de oorlogvoerenden weten dit dan staat de Regcering surk, ook al zijn wij met de wapenen nog zoo zwak; dan kan t zijn, dat ontberingen moeten worden geleden, misschien zelfs rnaterieele ellende in hare volheid over 0113 komt voor optimisme is hier plaats maar onze eer blijft ongerept, we zullen ons niet voor het nageslacht behoeven te schamen.» Prol. Struycken is niet blind voor het gevaar van werkloosheid, dat dreigt, wan nier alle invoer te cenigor lijd door de oor logvoerenden wordt stopgezet. Maar wanneer otïs volk dan in alle bescheidenheid leert zich zelf te helpen, wanneer de maatschap pelijke huishouding tot haar eenvouéigstcn vorm wordt teruggebracht, dan kunnen we hoe bekrompen ook, blijven leven. Hetzelfde wat wij dan noodgedwongen, zullen moeten 'I..00 daartoe moeten wij ook bereid zijn, i de volk niet En t ch, het kan het, het r hoort en in alle kringen hoort en van zijne leiders hoort, dat het zijn blik naar hooger heeft te richten en zich bewust heeft te zijn, dat de zorg voor de stoffelijke behoeften niet het eerste is, waarom het heeft zich te bekommeren, maar dat het deze in volle itfervaardigheid heeft ondergeschikt te ma ten aan die voor de hoogere belangen van bet vaderland.» Buitciilniidsche Kroniek. De maxinialistisohe beweging in Rusland gaat c r 1 0 die geest, die ge" opoffering, in ons volk?» i ten slotte. 'Wij twijfelen hij slaapt, en in plaats tromneischallen der reveille klinken nog steeds verdoovende slaapliederen in onze ooren. terwijl toch morgen reeds rlc dag kan zijn. waarop de daad van ons zal wor- 't Blijkt nu, dat I.enin niet geheel Rus land achter zich heeft. Integendeel, zijn aanhang in Petrograde brokkelt zelfs af. Vele troepen builen de hoofdstad zijn de voorloopige regeering trouw gebleven, «ie ambtenaren aan de departementen slaken waardoor Lenin feitelijk machteloos is. Ter wijl de zwaarste tegenslag tot dusver is hei besluit van den bond van spoorwegpers" neel om te weigeren de bevelen der rebel len uit te voeren en zich ter beschikking te stellen van het comité van openbare veiligheid. Ook burgelijke beambten cn bet personeel van posterijen en telegrafie namen een dergelijk besluit, lil zestien departemen ten heeft de vereeniging van regeorings- ambtenaren het werk gestaakt, zoodat de dienst verlamd is. In Petrograd wordt de verontwaardiging jegens de bolsjewiki steeds grooter. iistei kwam het tot openlijk verzet tegen hen in de straten werd op verschillende plaatsen geschoten. De telefoon is bezet door volge lingen van het algemeene legercomiló. die de wachten van de bolsjewiki vordrevi Te Moskou is de roode garde verslagen. Kerenski, die niet gearresteerd blijkt, rukt met een troepenmacht op naar l'etro- gade en heeft reeds verbinding niet de de hoofdstad. Het Petrograder garnizoen was eerst ge heel voor de Holsjenski, maar volgens be richten van Zaterdag begint het te wanke len, nu Kerenski de hoofdstad nadert, cn de afkeer van een broederstrijd de meeningen doet veranderen Men wi et d it troepen, die loyaal zijn jegens Kerenki de hoofdstad naderen en dat een divisie van kozakken uit Finland oprukt. In het Smoiny instituut wekte dit bericht moedeloosheid ouder Lenin's aanhangers. Het garnizoen van Mos kou heeft weer trouw betuigd aan de voor loopige regcering. 't Heeft er dus allen schijn var. Jat Lenin's rijk spoedig uit zal hebben. Tenzij hij over een voldoend aantal troepen be schikt. In welk geval een verbitterd gevecht I kan worden tegemoet gezien. Inmiddels heeft het congres der arbeiders- i en soldatenraden de voorwaarden voor oen vredesvoorstel aangenomen. Het congres verklaart de door de revo- lutie van 7 dezer gevormde regeering van j arbeiders cn hoeren, die op de arbeiders- en soldatenraden steunt, de heerschciule en stelt alle regecringen der oorlogvoerenden voor dadelijk met besprekingen over een rechtvaardigen dcmocratischen vrede te be ginnen. De regeering steit aan de regecringen van alle oorlogvoerenden voor onmiddellijk een wapenstilstand te sluiten. Zij meent harerzijds, dat deze wapenstilstand vo. >r drie maanden gesloten moet worden, w-, Ike tijd ruimte voldoende zal zijn 0111 de onderhan delingen tot een goed einde te brengen. In Oostenrijk-I fongarije worden deze voorstellen, die min of meer liggen in de lijn van Czernin. vrij vriendelijk ontvangen. Het officieusii Weener Fremiicnblatt spreekt ten minste van den eerlijken wil (van Rus land) om tot een vrede te komen. Ken vrede zonder aunexaties cn zonder schade loosstelling, een vrede door overeenkomst dus. In Duitschland klinkt een andere toon. Althans in de invloedrijke Frankfurter Zci- tung. Het blad schrijft o m. >Hct sluiten van den vrede zal door een algeinecnen chaos in Rusland slechts ver traagd worden. Wij willen niet Rusland een Vrede sluiten, die den waarborg van duur zaamheid in zich draagt. Dat is echter slechts mogelijk, wanneer de onderhandelingen ge voerd worden met eene regcering, die werkelijk het land vertegenwoordigt en die ook in staat is, tegenover de.bondgeiiootcn van Rusland niet ecnig gezag op te treden". Voorloopig is dat nog niet het geval. De redactie besluit «Wanneer het Kerenski niet gelukt het gevaar van links te bezw eren, dal de jonge Russische republiek niet minder bedreigt dan de tot dusver nog steeds mislukte po gingen tot ecu staatsgreep van eeltige ge neraals, dan wordt het land in een chaos gedreven, die voor «le ganschc wereld van noodlottige gevolgen kan zijn, omdat eene ralioneele oplossing van de vraagstukken van den oorlog en den vrede daardoor 1 oor afzienbaren tijd onmogelijk zou worden ge maakt". Wat dus wat anders is dan oen onmkl- delijke vrede en wapenstilstand. Van de fronten weinig schokkend nieuws. De Italianen lijden nog steeds aan een chronischeti achteruitgang, terwijl in Vlaan deren bij Passchentiaele de Engclschcn ecnigen vooruitgang hebben gemaakt, ten kosten van bloedige offers, doch op het laatste wordt minder gelet. Van belang is nogwat do Lausanne-cor respondent van het Handelsblad aan de Corrierre della Sera ontleend. Volgens laatstgenoemd blad heeft Duitschland vóór het begin van het jongste offensief aan zijn vroegeren bondgenoot laten weien, dal deze voor de keus werd gesteld tusschen het sluiten van een afzonderlijken vrede oi het ondergaan van een vernictigingsourlog. Italic heeft den weg dor oore gekozen, zegt het blad, vertrouwend op oen steun zijner bondgenooten - of misschien ook om dat het land met de lange kustlijn niet tegenover Engeland kan staan en zelfs zou moeten verhongeren zondorde actieve goed gunstigheid van Engeland cn Amerika? Het blad oordeelt, dat Duitschland wil trach ten in Italië de Entente in hut hart ic tref fen. Daarom moet de Entente met alle macht te hulp snellen. Maar ook. het zal voor de Entente de moeite waard zijn zich in Italië in te spannen, omdat hier de uit slag van den oorlog wordt beslist. Duitsch land, meent het blad, zet in Italic alles op de laatste kaart. Die weg der cere is dus feitelijk de tveg der noodzakelijkheid. Bondgenoot van Enge land beteckent eten en je laten slachtofferen. Zich afscheiden beteekent verhongeren. Een frissche boei toch die eer en de di plomatic. Aan de hulp voor ludië wordt gewerkt. Er is nu een opperste oorlogsraad der geallieerden, voor het gehcele weste lijke front. Wanneer die Raad maar wat voortmaakt! Er is nu genoeg gepraat, in Engeland vooral. Italië snakt naar tladen. De Entente in Oost c n Far Wes t. Volgens uitlatingen van den leider der Japansche militaire missie bij den Russi- scheu generalen staf kan Japan niet daad werkelijk aan den strijd in Europa deel- hen de Ver gevolg van i'rai ill der6' :her Nuchrichten meent dat ras. Door de overeenkomst cenigdo Staten en Japan, de missie van Ishii, staat nieuw wereldtijdperk: de vereldinacht aan Amerika blad acht hei waarschijnlijk, dat markies lshii 011 Lansing het eens zijn geworden over het tijdstip, waarop de Amc- rikaansch-Japatische Entente aan Europa zal gebiedende wapens neer, en den vrede zal herstellen, die de wereldmacht van Europa zal verplaatsen naar de nieuwe wereld.» Het gele gevaar! Dc fr.-.lichc Krieg. Het Handelsblad vertaalt uit >Die Ereie Zeiltuig», van Bern, een fragment uil een van betrouwbare zijde aan dit blad ter be schikking gestelden brief, die niet geheel is opgenomen ten einde den briefschrijver niet te schaden. Het fragment, waaraan wc niets hebben toe te voegen dn gruwzame ellende spreekt voor zichzelf luidt als volgt ...(iu Zuid-Duitschland) 17 Oct. 1 wee dagen geleden is mijn zwager, sen man van 38 jaar, met «verlof» van hel westelijk front teruggekeerd, of liever terug gebracht. 'loon de trein binnenreed cn wij hot gelaat van den tcrugkecreudc achter een coupévenster 111 het oog kregen, meen den wij. dat hij van vreugde den wagen uit zou snellen en 0113 0111 de hals z«u val len. Maar hel ging zoo heel anders. Twee medereizigers hielpen hem de treden af en gaven hem aan ons over. «Gewond», vroe gen we angstig. «Neen, niet gewond, maar verdoofd door het trommelvuur», luidde liet antwoord. Wij spraken hem toe, maar hij zweeg. Hij bleef stom, staarde ons ais ver wezen aan, met trillende boenen en sidde rende handen. Wij brachten hem in een rijtuig naar huis en legden hein te bed, waar hij spoedig insliep, lievig schokte zijn aide (ten slaap en van tijd tot tijd sliet hij ongearticuleerde geluiden it. Den volgenden morgen werd de zieke rakker. Hij had de spraak herkregen, hor- allen e ■.ui den morgen vertellen van dc redent ■au zijn onverwacht verlof. Hij sprak met noeite, terwijl het trillen van lichaam cn innen onophoudelijk voortduurde. Mijn arme wager vertelde .Drie dagen geleden lag ik nog aan het front in Vlaanderen, in een der aller- voorste onderstanden, liet Engelsche trom melvuur, dat eigenlijk sedert weken niet op hield, was vele dagen voor mijn vertrek tot een hel geworden, gelijk men niet mogelijk z.ou hebben geacht, liet kwam voor, dat de Engelschen binnen twintig minuten 12;,000 granaten op ons lieten neerhagelen. i >e En gelsche artillerie is iets vreeselijks. waarvan onze hoogere aanvoerders nooit hebben ge droomd. Wij soldaten hebben het g. vuel, dat heden de verhouding 1 tot too is, d.w.z., wij hebben tegen honderd Engelsche pro jectielen, slechts een projectiel als antwoord. Geeu onderstand kan zulke orkanen van projectielen weerstaan geen ondersl&tld biedt blijvend bescherming. Het moest ver schrikkelijke is echter niet het bombarde ment zelf, maar het ontploffen der projec ttulen. Deze uren- cn dagenlange ontplof fingen werken zoo zenuw-verwoestend, dat de meeste soldaten en officieren, n-eer de bommen den onderstand vernielen en de bewoners duoden of wonden, reeds gebro ken menschen zijn. liet is vrueselijk

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsche Courant | 1917 | | pagina 1