JEANT.
er 1917.
gemeenteraad
amersfoort.
stenographist verslag.
ïrri'c
67e laargang
BINNENLAND
BIJVOEGSEL van de «Antersfoorlsche Courant.
i Dinsdag n December 1917.
VAN
Amir.fnn,? Veï?.ade,rinR van d«n Raad der Gemeente
dags!e"evc'nP uu 27 NovemOcr 1917, des namid-
Voorzitter de Burgemeester, de hoer mr. I C
Graaf van Randwijck. J'
Tegenwoordig de heeren A. Eysink, J. W.
I u' y°ls lh'ijn en ,,1r (,r' H- Th. A. Ver
hoef Wethouder»; benevens de heeren M„flan<l.
A- H- van Kalken, H.J.de Kern-
School voeding,
Kroes.
Staat der Nederlanden nopens overdrac ht der Hoogere
Burgerschool aan den Slaat, wordt goedgekeurd, als
mede voor /onveel tiondig het Raadsbesluit dd. 30
October 1917 tot aanwijzing van een terrein aan de
liarrhinnn Wuytierslaan voor de stichting van een
nieuw gebouw voor de Rijks Hoogere Burgerschool
met gymnastieklokaal en conciërgewoning.
Ais voren.
640. Afschrift van het besluit van Gedeputeerde
Staten van Utrecht dd, 14 November 1917, 3e afdee-
ling. 110. 3213/2414, waarbij wordt goedgekeurd het
Raadsbesluit dd. 30 October 1917 tot aankoop van
liet Bestuur van het St.-Pieter en Hlnklands-Gasthuis
van het noordelijk gedeelte van het perceel grond
kadastraal bekend seetie IJ, no. 29814, groot 32 uren
73 centiaren.
Als voren.
De Voorzitter Mijne hooron, dan gaan wij
over tot punt 2 van de Agenda
641. Voorstel van Burgomoeator on Wothoudore
tol vorlongiug van hot ziekteverlof van VV. vnn dor
Hofland en Kroes.
Salarisherziening.
geregeld, I lotseling is men door overwegingen, die
min of meer door den heer Leinweber naar voren zijn
gebracht, gekomen tot "ie conclusie, dat hot boter ware,
wanneer een loonstoestand, een loonsverbouding kon
worden geschapen, die meer aan de eischen van liet
oogenblik voldeed. Ik geloof ook, dat hut heter zou
zijn, maar ik meen dat op het oogenblik «ie verhou
dingen speciaal in deze gemeente zoodanig zijn ge
worden - historisch mag ik ze wei noemen - dat
bet op het moment niet het oogenblik is. de lootten in
hun geheel, zooals door Overcem is voorgesteld, met.
f2,- te verhoogen, omdat je dan krijgt een verbre
king van het systeem. En daarom M. de V„ het is
bij de aigemeene beschouwingen ook al gebleken, heeft
de commissie voor de bedrijven, toen deze de zaak lint
eerst in banden kreeg, vastgehouden aan een loons-
verhouging, die iets zou beteekenen en aan het hand
haven van den duurtetoeslag. Ik geloof, dat wij dit op
het oogenbiik nog moeten doen, mits de Raad kon
besluiten tot een verbooging der minimumloonen die
hier worden genoemd, b.v. van den opperman. Ik noem
nu eens zoo'n type. Voor diens werk is veel fysieke
kracht noodig. Dat zal niemand mij tegenspreken. z\ls
je tnet steenen moet loopen en achter een kruiwagen
moet gaan, dan heb je wel een goed belegde boterham
noodig. Nu vraag ik je, als je nu f 14.— geeft voor
een handlanger wat doet die eigenlijk. En kan-
tonniers, wat zijn dat nu M. de V.
De Voorzitter; Die onderhouden de wegen.
De heer I I0 f I a n (INu, dat is waarachtig geen
werk. Ik zou aan den Raad nu willen vragen een ver-
hooging van het minimumloon, tot zoodanig bedrag
dan met inbegrip van den duurtetoeslag, als op het
oogenblik door de werklieden zelf wordt gevraagd.
En kom dan aanstonds met een goed uitgewerkt plan,
als de commissie met haar werk gereed is om den
duurtetoeslag otn te zetten in vast loon. Dan gaan
wij veiliger dan wanneer wij het voorstel van den heer
Overeem aannemen.
De heer Kroes: M. de V„ ik ben het volkomen
eens met den heer Holland. Wanneer wij een minimum
loon gaan vaststellen voor alle takken van dienst en
voor tie verschillende functies, die daarin bekleed wor
den, dan komen wij in een wantoestand. Dat gaat niet
En nu vind ik ook, zooals de heer Overeem het heeft
uitgedrukt, een duurtetoeslag een lapmiddel. Maar, het
is een goed lapmiddel. Wanneer wij do loon en op het
oogenblik zouden veranderen, op een oogenblik dat,
zooals de heer Hofland beeft gezegd, nog nu l alles
geregeld kan worden, dan ben ik ook veel meer te
vinden voor bet behoud van den duurtetoeslag en kan
Ik mij volkomen vereettigon met de voorgestelde rege
ling van B. W. De lieer Hofland noemt nu zoon
paar typen, een opperman en een kantonuier, maar
een opperman is nog heel wat anders dan een kanton-
nier want een optierman werkt zwaar, maar een plant-
aocnarbeid.r an af» k.nlonnler, dia "arken nok
zwaar
De heer Hofland: Dan moeten die maar achter
de heupen gezeten worden.
Ila baar Kraan: W.nnaar «ij hat loan van den
opperman „aan varboogon, da» k""»» in conlllal
met dat van den timmerman en den metselaar.
De heer Hofland: Wel neen.
De heer Kroes: Ja zeker. De heer Hofland laat
wanneer dit te Gag zo- verscbil tusschen
hoogen. Maar daardoor worth dan nt
opperman, metselaar en timmerman s t,
Kroes en Voorzitter,
Salarisherziening.
mnct toch niet vergeten, een metselaar en een timmer
man hebben een vakopleiding gehad, vooral een tim
merman. Die moet ook voor zijn gereedschap zorgen.
Hij hoeft dikwijls een heelen kist gereedschap, die hij
zelf moet onderhouden. Ik vind, dat liet verschil niet
minder mag zijn, dan op hot oogenblik en daarom
meen ik, dat wanneer lint minimumloon wordt ver
hoogd, ook de andere lonnen verhoogd moeten worden
over alle personen. Daarbij mag niet een worden uit
geschakeld, want het verschil, dat hier bestaat vind
ik heel juist, dat vind ik zelfs magnifiek. Aan opper
man, handlanger cn plunlsoenarbeider hetzelfde loon
te betalen, is niet juist. De corpus van een opperman
heeft meer te lijtien dan die van een plantsuenarbeider.
Maar de waarde van den arbeid stel ik gelijk, in dien
zin, dat, wanneer de eet 10 omhoog gaat, ook de and.-re
omhoog moet gaan. Het loon van een tuinman is onder
deze omstandigheden 'ink niet te hoog. Die heeft een
heclchricl vakkennis nnodig. I Iet is ook volkomen juist,
dat een stratenmaker iets honger staat dan de andere
werklieden. Dan krijgen wij den metselaar en tien
timmerman. Dat vind ik goed, dat vind ik uitstekend.
Maar als de Ra.ul van mt-etiing is, dat tilt nog te laag
is, dan moet de Raad feitelijk alle verschillende takken
of tenminste de verschillende functies omhoog brengen.
De Voorzitter; Mijnheer Overcem, aan den
kant van B. VV. heeft deze overweging den voor-
ra- g gehadToetl wij in 't begin van het jaar do
herziening aan de orde stolden, hebben wij begrepen,
dat de duurtetoeslag moest verdwijnen, omdat wij in
zagen, dat in tegenstelling met wat wij in Aug. tytó
vermoedden, wel degelijk een vaste vorhooging noodig
was. Do levensstandaard was zoo omboog gegaan,
dat vermindering van loon niet meer mogelijk was.
Daarom hebben wij den duurtetoeslag omgezet in een
loonsverhooging.
Toen hebben wij de commsisie trorandpu-ogd on lie
heeft ons daarover geadviseerd. Een tnaand later heb
ben wij gezien, dut het leven nog duurder wetd, en
dat boven de loonsverhooging toch noch een duurte
toeslag gegeven moest worden. B W. zijn gedeel
telijk accoord gegaan met den heer Van Kalken, maar
naderhand hebben zij gedacht, zich vertier te houden
aan den vorm van duurtetoeslag, omdat omtrent den
toestand nog geen zekerheid bestond, maar de wil van
B. VV. is wel degelijk om den duurtetoeslag te con-
tinuecren, als dat noodig is. Nu geloof ik, dat de
Raad vertrouwen kan stellen in de Commissie, die
nog benoemd moet worden, en die waarschijnlijk in
die richting zal gaan, wanneer zij overtuigd is, dat tie
levensstandaard z.ooblijft. En ik denk dat dan na over
leg de noodigc voorstellen in dien zin zullen worden
ingediend, zoodat wij mcenen, dat het thans toch wen-
schelijker is te blijven bij de voorstellen van B. VV,
De heer Overeem: M. de V., mijn bedoeling is
slechts geweest aan te toonen.dat de lonnen werkelijk
te laag zijn. Het kan mijn bedoeling niet geweest zijn
loonen omlaag to brengen. Wie boven f 16.— ver
dient wil ik den duurtetoeslag niet ontnemen. Dan
zonden zij terug gaan en dat is mijn bedoeling niet
geweest. Dat bedoelde de heer Kroes feitelijk ook,
toen bij aantoonde, dat er onbillijkheid zou ontstaan
tusschen timmerlieden opperlieden en anderen.
Ik heb er niets op tegen, dat die verschillen blijven
bestaan. Het is juist opgemerkt, (lat timmerlieden e, tl.
eeltige technische opvoeding hebben genoten. Mijne
bedoeling is dua werkelijk om alle loonen omboog te
brengen.
De Voorzitter: Mijne heeren. ik krijg het vol
gentic voorstel van de heetcn Hofland, Rant on Nieu-
wendijk:
Ondergeteckenden stellen voor de minimum loonen
der werklieden met fo.75 per week te verhoogen.
U van
BUREAUX
KORTE GRACHT 9
VALKESTRAAT 19.
I'ostbus 9. Telefoon 19,
sten van deze conservatieve staatsbeheer,
achers, heeft do Dultsche politiek in de wereld
al de mislukkingen en fouten geoogst, waar
uit ten slotte een onmogelijke situatie Is
ontslaan.
Onder de heerschappij of door de diensten
vsn den conservatieven geest, van de een-
:ijdlg-conservntleve wereldbeschouwing, wer-
Ion van Marokko en van het afwijken van
het voorstel van Chamberlain van een bond
genootschap tot aan de affalre-I.uxburg,
nieuwe vijanden geschapen en word de gun
stige gelegenheid, dio zich vaak voordeed,
ongebruikt gelaten.
Na zulke resultaten en ervaringen moe»
eindelijk een groot volk. dat met zijn leven
en zijn goed moet betalen, een verandering
aanbrengen, ook voor andere «dienaren*
don weg vrijmaken, gelijk recht voor alle
eischen, om op deze wijze den ataat met
nieuwen, frlsschen geest te vervullen,*
In de Tweede Kamerzitting van gla-
teren is de interpellatie De Jong aan de
orde geweest, Inzake het geschil Treub-
Poathuma.
Minister Cort van der Linden verklaarde
voor den aan zang van de Interpellatie, dat
het verschil van gevoelen over den uitvoer
van verschillende artikelen tusschen (Ie mi
nisters van Landbouw en FlnanclCn Is op
gelost op een wijze waarmede belde minis
ters zicb hebben kunnen verecnlgeu. Aan
de exporteurs van genoemde artikelen zullen
nieuwe verplichtingen worden opgelegd,
terwijl zorg is gedragen, dat de finantleela
belangen der Ned. Uit voer-Maatschappij be
hoorlijk zijn gewaarborgd.
Een uitvoerige discussie volgde, waarin
minister Treub zijn beleid verdedigde en de
licur Van Bercstcijn een scherpe rede hield
tegen minister Posthuma.
De heer Troelstra diende ten slotte de
volgende motie in; »De Kamer niet be
vredigd door de verklaring van den minister
van financien gaat over tot de orde vau
den dag*. Eon motie waarvan de aanneming
minister Treub tot heengaan zou genoopt
hebben. Zij werd echter verworpen met 33
tegen 8 stemmen. Alleen de Sociaal-demo
craten stemden voor.
Ter gelegenheid van de plechtige af
kondiging van de Grondwetsherziening heeft
de Sociaal-Democratische Kamerfractie gie
ter aan den Minister-President een bloem
stuk aangeboden, dat geplaatst werd In 4e
werkkamer van Minis: t Cort vsn der Linden,
waar deze het aantrof toen hij op zijn Depar
tement kwam,
De afkondiging te Amsterdam
werd door een dichte menigte bijgewoond,
waaruit verschillende socialistische- en kies-
rrchillodercn weerklonken, De politie bad
de binnenplaats voor de raadszaal afgezet.
Nadat de gemeente-secretaris Mr. Fal'zen-
burg bet K. B. had voorgelezen, riep het
raadslid E. Polak, die voor een geopend
venster stond:
«Hoera I Leve het Alg. Kiesrecht I Voor
waarts naur het Algemeen Vrouwenkies
recht I*
Te 'a-Gravenhage heeft Mr. Troel-
s:ra nadat het Koninklijke besluit was voot-
I gelezen, de plaats van den Gemeente-secre-
I tarls ingenomen cn een korte toespraak
gehouden, waarin bij de betcekenis van dien
dag voor do arbeiders uiteenzette.
Naar aanleiding van dit optreden wordt
uit den Haag van bevoegde zijde bericht,
dat, nadat burgemeester en secretaris zich,
ten tceken flat do plechtigheid was afge-
loopen, verwijderd haddon, hot optreden van
.Jn, 1 Mr. Troelstra geheel bij verrassing, dus buiten
•en voorkennis van hot bevoegd gezag, heeft
jnt plaats gehad. -
1 Te Zaandam waa ten stadhuize de
er- Nederlandiche vlag met grooten rooden
en- wimpel uitgestoken.