Het weekWad voor UJ
DE KRONIEK"
222
LEEST
De Controleur,
Onafhankelijk weekblad voor
Nederlaud.
Het bevat, behalve de vele scherpe
critische beschouwingen, een uitste
kende, beslist objectieve financieele
rubriek, alsmede een revue der bui
ten landsche caricaturen. Vraagt gratis
toezending gedurende een maand
en gij zult U abonneeren.
ADMINISTRATIE
0. Z. Voorburgwal 19
te AMSTERDAM.
Jorissen.
Schoolvoeding.
KERSTKRANSJES
bestrooid met
Amandelen..
Firma Wed. B. tan DOESBURG g
Door het Bureau tot Publiciteit van
Wetenschappelijk Nieuws, Keizers
gracht 153 te Amsterdam, wordt
uitgegeven het weekblad
een samenvatting van al hetgeen
de voornaamste dagbladen en perio
dieken aan wetenswaardigs'behel
zen. »De Kroniek* tracht dus te
geven «van alles het beste*, en
voor hen, die tijd noch lust hebben,
dagelijks ettelijke kolommen druks
te doorworstelen, maar die toch
»bij« willen blijven, is het weekblad
deaal. Abonnement f 1.25 p. jaar.
Vraagt gratis-proefnummer.
IJZER]
De Imporf
Statlo
Tel. 6300
en zij, die met de beginselen van dien
ADRES te willen opgeven aan het SECP
RICHTING VAN EENE AFDEELING
VRIJE LIBERALEN,
HENDRIK VAN V
FEUILLETON.
NELLY.
Toen omspande hij met de vingers der
geweerloop, stiet de kolf in het zand, ei
leunde er op. Zóó sleepte bij zich hijgent
en met inspanning van al zijn krachten
het geweer als stok gebruikend, naar hem
die daar zieltogend op den grond lag. Hi
knielde naast hem en wendde hem om. D
vrecselijke blik van de wijd geopende oogei
des stervenden vervulde hem met ontzettin}
Hij huiverde en wendde zich af
Maar misschien was er nog iets aan t
doen I Hij leefde toch nog
Maarten scheen opeens zijne kracht t
hebben weergevonden. Hij hing het ge we*
opnieuw over den schouder en rende a
een waanzinnige het pad op naar den gra
heuvel.
«Attmhofer schreeuwde hij met gewe
dige stem »Attenhofer! Help! Help!
Geen antwoord.
Radeloos bleef Maarten staan. Toen li«
hij als een gejaagd hert eerst een eind teri
naar den gekwetste, en toen weer naar t
heuveltje.
«Attenhoferschreeuwde hij. >Attenh
ferl*
omstandigheden, waarin het kind het onderwijs niet
kan volgen. Maar ik geloof, dat we in een maatschap
pij leven, waarin voor die gevallen gezorgd kan wor
den. Als er dan een beroep w«>rdt gedaan op de
particuliere liefdadigheid, dan komt men evenver. Ik
weet wel, dat de heer Holland zal zeggen, weg met
liefdadigheid, liefdadigheid is uit den booze, maar voor
mij zit daarin nog een andere kant. Het komt maar
aan op de keuze der middelen. In bet voorstel van
B. NV. wordt echter een middel gekozen, dal m.i.
absoluut ontoelaatbaar is.
Dat ik helaas, of laat ik dat heiaas weglaten, dat
ik met mijn opvattingen in de lijn ben van liet oud.
libcralisme kan waar zijn. Dan kunnen wij /eggen,
dat het oud-liberalisme ook nog wel iets goeds had.
Ik weet wel dat de oud-liberalen meer voelen voor
het inriividueele en laat ik zeggen particuliere, dan
ooit kan worden gevoeld door een vrij zinnig-democraat
of een sociaal-democraat en in zooveric a| precieer ik
hunne opvattingen en schaar ik mij, kan ik zeggen,
geheel aan hunne zijde.
M. de V., ik meende dit nog eens in Let midden
te moeten brengen ter verdediging van het voorstel
Kroes.
De heer Jorissen. Wethouder voor Maatschappe
lijk Werk .VI. de V., ik had niet gedacht, -lat ik bij
dit punt van de agenda nog het woord zou voeren,
maar nu de heer Stadig mij pertinent de vraag stelt,
wat denk je ervan als rechts ik Wethouder, zou ik
den heer Stadig op iets toevallig willen wijzen. Ik
heb hier gekregen een programma, dat Maandag a s.
in de kiesvereeniging zal worden behandeld. Het is
ontworpen door een cotnnr-sie, waai van ons m-vielid
Kroes voorzitter is. Onder Hoofdstuk 1, algeraeene be
ginselen, staat
«Alle burgers hebben recht op bescherming en steun,
bijzonderlijk de maatschappelijk en geestelijk zwakkere.*
Wanneer ik dat nu lees, dan volgt «jaar voor mij
zoo helder als de dag uit, dat de gemeente de bevoegd
heid heeft niet alleen, maar volgens dit programma
zelf de plicht, om de maatschappelijk en geestelijk
zwakkeren te steunen. Nu kan men zeggen, hoort
daar schoolvceding toe? Ik zeg ja. Nu is de vraag
zal men het niet in het huisgezin doen? Maar principieel
staat dus vast, dat de gemeente betzij direct, hetzij
indirect, de voeding der kinderen tnoet steunen. Nu
kan men zeggen, men verbreekt het huisgezin. Och,
ik geloof, dat ieder Raadslid wel zou willen, -lat alles
kon gebeuren in het huisgezin en dat niet nomlig
was de kinderen bijeen te brengen in een schoollokaal.
Dat zouden wij allemaal wel wenschen, zoo goed ais
wij zouden wenschen, dat de kinderen, die een heel.-
reis moeten maken en in een melkinrichting bui.
brood moeten eten, dichter bij «ie school woonden.
Want dat is ook geen ideale toestand. Maar de toe
standen zijn zoo. Nu kan men wel wenschen uiten,
men kan zeggen, we zullen dat eten thuis laten bren
gen, maar och, dan bereikt men toch niet. wat men
bereiken wil nl. dat de kinderen degelijk gevoed
worden. Wanneer in een huisgezin voor de 2 school
gaande kinderen eten worot gebracht dan moet men
mij niet wijs maken, dat bet jongere kind, «iat nog
niet naar school gaat en een ouder, dat reeds op de
fabriek is en die er evenzeer behoefte aan hebben, er
niet van mee eten. Dat is ondenkbaar. Nu kan men
dat allemal zoo mooi bepraten, maar principieel be
weer ik, dat er niets tegen is, den kinderen school-
voeding te geven en de omstandigheden maken «lal
het niet anders kan, dan op de manier als hier wordt
voorgesteld. Ik zal t-r verder niet op ingaan. Ik heb
dit alleen willen zeggen, omdat de heer Stadig mij naar
mijn opinie vroeg. Het andere meen ik te moeten
overlaten aan den Wethouder van Ouderwijs.
De heer Veis Heyti, Wethouder der Beiirijven
Veis Heijn
1 Stadig.
School voeding.
De Voorzitter: Ja, dat hangt niet van mij af.
De hamer laten vallen kan iedereen wel, maar dat is
het hem niet.
De heer Hofland: U zult toch niet kunnen zeg
gen, dat de Raad niet heeft meegewerkt!
De Voorzitter: Daar spreek ik niet over. Ik
M. de V., ik had niet gedacht, dat ik hier hedenavond
ter verantwoording geroepen zou worden, als lid van
het college van B. W. en bij uitzondering wil ik
«laar gevolg aan geven. Ik wil echter op den voorgrond
stellen, «lat ik per slot van rekening mijn stem zal
bepalen naar plicht en geweten. In iedere zaak wil ik
mij, zonder dat ik mij gebonden gevoel aan een frac
tie, het recht voorbehouden te handelen naar eigen
geweten. Dat staat bij ons voorop en dat Is bij mij
de grootste rechter in dezen.
Nu kan Ik mij toch werkelijk niet begrijpen, M. de
V., waarom dat eigenlijk moet gebeuren, want voor mij
staat «ie zaak zoo, dal er eigenlijk heel weinig verschil
komt bij wat er altijd geweest is. M. n brengt hier
allerlei andere dingen in het spel. Het speekt wel van
zelf. dat ik het ook graag zoo zou hebben, dat
zelfs niet écu gezin In Amersfoort het noodig zou heb-
hen, dat «Ie 1- vonsomstandighiMien en de zorg der
ouders, hun gevoel van s-tamhoorigheid van het ge
zin, zoo hoog stond, dat hier werkelijk geen sprake
vatt kon wezen. Ik zou «Jat een zegen vinden en er
voor danken als liet zoo was. Maar zoo is het niet,
mijnheer Stadig. Wij leven onder gansch andere om-
staudiglieden. Ik zou 11 kunnen aantoonen boe iemand,
die f13.50 verdient, «laar maar f9.50 van thuisbrengt.
Du kinderen worden daarvan «Ie dupe. Dat moest
niet zoo wezen; nochtans is dal zoo. Wij hebben be-
trc-ffen«l« deze zaak ons in het c«i!lege wel de vraag
gesteld, of wij voor onszelven de /aak w-1 in bet
rechte spoor leidden in verband met «Ie toestanden,
waarin wij ons op het ongenblik bevinden. En dan
vraag ik mij werkelijk af, wat is er veranderd?
Er staat hier in het gedrukte stuk voor ons: «De
geroemde commissie zal den 1 l)eceml»vr a.s. een
aanvang maken met de schoolvocdiug, bij wijze van
proef e<-r»t a «n school E (Comnclutraat) aan de door
ons college- aan te wijzen kinderen en wel na school
tijd. 11.I. op Maandag, Dinsdag, enz., enz.*
Wat is «laarin nu veranderd Vroeger wezen do
hoofiie» van scholen de kinderen a.m. Nu gebeurt dat
door oen schoolarts in verband met «Ie hoofden. Dus
«lie zijn niet uitgeschakeld. Daar is niets nieuws in
gekomen. De eenige verandering, die er in gekomen
is, is -lat anders de hooggeschatte vereenigiog Kin
dervoeding de spijzen zelf verschafte uit het lokaal
van de spijsuitdueliiig aan behoeftigc-n en nu komt het
eten uit de Centrale Keuken. En nu wordt de zaak in
eeris principieel zooveel anders? De gruotc vraag,
waarom het gaat is de/.ezullen de kinderen het eten
gebruiken in huis of wel op school. Nu zijn voor het
een zoowel ais voor het ander argumenten voor en
tegen aan te voeren, maar is het nu noodig het hecle
instituut, iat m. i. niet veranderd is, omver te werpen?
Wij hebb'-n nu eenmaal «Ie keuxen. Die is niet ont
staan op initiatief van den Raad, want in gewone om
standigheden wa» ook die keuken niet ontstaan. Wij
leven nu eenmaal onder buitengewone tijdsomstandig
heden en die voeren ons ook op den weg van hui-
tengewoue maatregelen. Deze maatregel staat dan ook
niet op zich zelf en de commissie zal kunnen voortgaan
De heer Stadig: M. de V., ik zou een korte ver
klaring willen geven naar aanleiding van h«-t gesprokene
«loor Wethouder Veis Heijn, waar deze opmerkte, dat
hij naar plicht en geweten zou stemmen en niet anders.
M. de V„ dat geeft een eigenaardigen schijn aan mijn
vraag, ti.gevolge waarvan «ie heer Veis Heijn ziju
verklaring luw-ft afgelegd. Ik moet verklaren, dat ik
meen, «lat in mijn woorden een dergelijke opvatting
en b-n-ekenis niet liggen, als, naar hetgeen de heer
Wis Heijn, zegt erin zou kunnen liggen, lk moet zeg
gen; dat ik nok niet kan begrijpen, «Jat men een an
dere opvatting daarin ziet. Er is geen quaestie van nat
ik zou denken, dat «Je heeren Jorissen en Veis Heijn
niet zouden stemmen naar plicht en geweten, lk heb
De Voorzitter: Dan geloof ik te mogen con-
cludceren, «lat met intrekking van het vorige besluit
het gewenscht is Dinsdagavond a.s. de behandeling der
Begro'iting voort te zetten. Wij zullen dan echter eerst
de noodzakelijke dingen afdoen, omdat er een aantal
punten zijn. die haast hebben en daarna kunnen wij
dan de behandeling der Begrooting voortzetten. Kunnen
de he roti «laarin meegaan Dan is aldus besloten en
verdaag ik thans (te 10.11) de vergadering tot Dinsdag
a.s. des avonds te 7 uur.
1)111 KK Kit 1.1 „AMKItSKtM
xilllK Oil It i AMKItSl-nnivi.
