Br
1917.
IRANI
67e laargang
H van Cleeff -
BINNENLAND
Stadig.
School voeding.
dat r^rr-K-'8 nu* M*™.
zouden verstrekken'i°nnH T, voed*»
toch van b»lano 1 u ki"(1"rel,? H« »Ö»ct mij
noodlg hebben vo? "et voedsel, dat /ij
ik /eg. ik J J°"r, h,un vorm tö helpen. Zooals
omdat de wL? u°daf rv"n dnn h" T Krot*
voedsel als nLdewJii" "l /oon'cl voor h'1
Maar dan B TuH van 'le kind,,r,?n -
Map verder want «,H - S'ei.»»lik toch .K.k al een
tc geven, iius i„., 'o0, vo,lr kleeding grid
"ggeu, het kind zal Vm laten, :i1 «''PP0"- WiJ
schoeisel. Dan zou ik 'n knW" kleeding on
meegaan met hor T"1 "'xslgedvvongen /al ik
n«w„i 0vei;;r„"M. ?-114 w- ik,
heer Kroes beter i« het idee v.u den
verwezenlijken is z'i" Mee toch niet te
■°M »ÏÏ.'„i "VT vMwe"-"iijkt
iiL-i' willen komt.
Stadig.
School voeding.
K|.Wel- P" dat is mij in/ooverre nog sympathiek
on,it tie commissie nog eenigszius verbonden aan de
school voeding, maar in belangrijke punten wordt /ij
ten slotte yan haar zelfstandigheid berooft. Dat is bij
>.e aanwijzing van de kinderen, die in aanmerking
/uien Komen voor de voeding. Mij dunkt, ais toch de
commissie werkt, is dat wel een van do belangrijkste
uunton. De financieele zorg is nog van tien tweeoen
vraag is. welke kinderen ervoor
>erki t
o.» h« d.
- h™ M. v.. bet ,ij mij „rg„„,
de ntoening van den
hel voorstel van den
woord r- ""."r,lp" te •preken. Ik beunt-
op de daarin *eHel'jk bezwaar legen om
zore en th, wV'!or«fMe'de wiJ": voor de kinderen te
de V e,h0U,ler b™et het uil PP" oogpunt va.
tn WP!,r "2* da"- al« wij het volgens d,
beerplichtwet willen doen, dan kunnen wij bet nie
Kroes Va" "'"i 1,18 Wurdt voorka*,cl'i door den boei
«cliriVfi "r. '•BPPnenkeie bepaling, die ons voor-
moï; d w hrl 'u st vol«Ci" de Leerplichtwet
on n! Hp' be'reft hler h'PP" verplichten post
öneet d l?00","8/ kr Wartl ten ,le'e" 8™" hevel
pgeiegd. Ik geloof, dat de heer Oester veen den Wet
houder in dit opzicht minder goed begrepen heeft.
Wanneer deze materie geregeld wordt op de wijze als
wij voorstellen en daardoor - - -V.
ressort vaii den Wethouder
t kan vallen onder hc.
--a Onderwijs, dan zou ik
«eggen, het spijt mij. maar dan zal toch een der andere
eodelijk willen zijn, dit op zijne
wethouders wel
schouders te nemen.
Er wordt ons tegengeworpen, wij komen zoo achter-
aai, sukkelen, de post slaat al coo lang op de Ue-
grooting. Voor zoover ik weet, M. de V., heb ik nog
maar eenmaal over dien post gestemd, dus in dat op
zicht kan mij geen verwijt treffen. Bovendien moe:
men met vergeten, dat er een belangrijk verschil is
tusschen de tot nu gevolgde methode, waarmede ik mij
ook reeds niet kon vereenigen en hetgeen thans wordt
voorgesteld. Ik zou willen vragen, moet ik nu aan-
t'ionen, dat het voorstel van II. W., zooals het hier
ligt, principieel een andere wijze van behandeling inhoudt
dun hetgeen tot nog loc is gevolgd? Ik geloof, dat
ligt cr nog al dik op. Wij hebben een bes beiden
subsidie gegeven aan de commissie voor de school-
voeding, maar zooals hel hier ligt, is het geen subsidie
meer. Het is een op de schouders dc-r gemeente nemen
van de lichamelijke verzorging van de behoeftige jeugd.
En daarmee afgeloopen. Een subsidie is het niet meer.
De gemeente neemt in onbegrensde mate die verzorging
op zich. M. de V„ dat moet men dunkt mij, tenslotte
voelen. Dergelijk onderscheid moet men voelen en het
lijkt mij tendentieus over de verschillen heen te loopen
en te zeggen, wij doen het zelfde als voorheen. In de
onderdeden is ook belangrijk verschil. Tot dusverre
werd het subsidie gegeven aan de commissie voor
School voeding. Het is de commissie, die tot dusverre
de zorgen hiervoor op zich ueemt eu uitvoert. Dat
wordt nu anders.
Daarvan wordt (in commissie beroofd en dat wordt
'pgedragen aan li. W. Dat is nog maar een onder-
i'-d. maar de geheele richting van het voorstel is
principieel anders dan de taak. die de gemeente tot
dusverre had. En ik geloof, dat wij volkomen vrij
staan, om hierover geheel vrij te oordeelen.
M. de V.. lint doet mij bepaald eenig genoegen, dat
mijn veronderstelling in verband met bet rapport van
den schoolarts, welke gebaseerd was op allerlei ge
ruchten. die ik daaromtrent gehoord had, onjuist blijkt
Jniusschen is medegedeeld, dat dit voorstel hoofd
zakelijk hieraan zijn oorspr mg te danken heeft, dat
door de plaatselijke Commissie van toezicht op het
lager onderwijs erop gewezen is, dat de tot nog toe
gevolgde methode tengevolge heeft, dat kinderen, die
het niet noodig hebben, aan de schoolvoeding deelne
men en dat de kinderen, die het wel noodig hel .ben
cr buiten bleven. Moeten wij daarom, M. de V„ de
geheele zaak aan den .«ijk gaan zetten Dan vraag
"c mij toch af. wat Is nu In het vervolg de bedoeling?
Het is toch zeker bier niet de bedoeling de kinderen
met dwang tot de schoolvoeding te drijven of verwacht
me», .iat de voorgestelde methode een ander effect
voor de kinderen zal hebben, omdat het nu in de
school zal zijn Ik geloof toch, dat de motieven, die
bij tal van ouders gegolden hebben - want die zitten
meer bij c'ouders dan bij de kinderen net zoo
goed zullen blijven bestaan in het vervolg. Ik geloof,
dat hierbij (le gedachte voor zit. wij willen het niet
van anderen zoo zonder meer ontvangen, zonder ecnige
contra-praestatie. Ook in de toekomst zal dit motief
blijven werken bij de betrokken ouders.
M. do V.. toen de heer Hofland de zaak besprak,
moest ik zeggen, ja van uw standpunt hebt gij gelijk.
Ik kan mij heel goed begrijpen, dat de lieer Holland
er voor is en ik kan mij niet Indenken, dat bij er
tegen zou zijn Maar dat komt. omdat de heer Hof
land een heel andere opvatting heeft van de verhou
ding van de gemeenschap, zooals hij het noemt, tot
enen. die in die gemeenschap leven, dan onze
msrichtiiig en mijn richiingsgenooten. Het is voor
zijn levensrichting eisch, dat de gemeenschuj. hoe lan-
rcr hoe moer van die zorgen op zicht neemt. Toen
•vergegaan werd tot de aanstelling van een school
arts, heelt de heer Hofland reeds gezegd, wat cr van
•ou komen en hij zei, .lat is inderdaad gewonnen, dat
oen wij graag. Dat is inderdaad hot ideaal van den
eer Hofland en de zijnen. Maar ik geloof, dat daarin
K.r degenen, die bet ni.-i met hein eens zijn, een aan
wijzing ligt, in welke richting dergelijke voorstellen
i eenmaal gaan.
Er is gezegd, hut is in het belang van het onder
wijs. M. de V., al was het zo", dat onderwijs is ten
slotte voor die kinderen ni.it het hoogste. Wanneer
ii slotte gekozen moet worden, dan zou ik kiezen
slecht onderwijs en een behoorlijk gezinsleven,
liever dan het omgekeerde. Dal kat. men mij ook
betwisten, maar daarover kan men niet debaiteercn.
Daar staat overtuiging tegen overtuiging. Men kan
alles wei opofferen aan het onderwijs, aan het intellec
tueel» onderwijs, maar daar kan ik niet in meegaan.
Als ik de zaak nuchter bekijk, kan ik echter niet in
zien, dat het onderwijs alleen op deze wijze zou kun
nen worden gediend. Ik geef gaarne toe, dat, om liet
onderwijs goed te kunnen volgen, bij het kind moet
lijn afwezigheid van ondervoeding. Er zijn natuurlijk
BUREAUX
Bl KORTE GRACHT 9
en
VALKESTRAAT 19.
Postbus 9. Telefoon 19.
1 sten van deze conservatieve staatsbeheer-
schers, heeft de Dultscbe politiek in de wereld
al de mislukkingen en fouten geoogst, waar
uit ten slotte een onmogelijke situatie Is
ontstaan.
Onder de heerschappij of door de diensten
van den conservatieven geest, van de een-
zijdlg-conscrvatieve wereldbeschouwing, wer
den van Marokko en van het afwijken van
het voorstel van Chamberlain van een bond
genootschap tot aan de affaire-Luxburg,
nieuwe vijanden geschapen en werd de gun
stige gelegenheid, die zich vaak voordeed,
ongebruikt gelaten.
Na zulke resultaten en ervaringen moet
eindelijk een groot volk, dat met zijn leven
en zijn goed moet betalen, een verandering
aanbrengen, ook voor andere «dienaren*
den weg vrijmaken, gelijk recht voor alle
eischen. om op deze wijze den staat met
nieuwen, frlsscben geest te vervullen.*
kei
In de Tweede Kamerzitting van git-
teren is de interpellatie De Jong aan da
orde geweeat. inzake het geschil Treub-
Poathuma.
Minister Cort van der Linden verklaarde
voor den aanvang van de Interpellatie, dat
het verschil van gevoelen over den uitvoer
1 verschillende artikelen tusschen de mi
nisters van I-andbouw en Financiën is op
gelost op een wijze waarmede belde minis
ters zich hebben kunnen vereenigen, Aan
de exporteurs van genoemde artikelen zullen
nieuwe verplichtingen worden opgelegd,
terwijl zorg Is gedragen, dat de finantieele
belangen der Ned, Uitvocr-Maatschappij be
hoorlijk zijn gewaarborgd.
ranS Een uitvoerige discussie volgde, waarin
Aen, minister Treub zijn beleid verdedigde en de
een I heer Van Beresteijn een scherpe rede hield
allen
scbe
Huls
afge-
sten In
ie poli-
leiding
Duitsche volk te overwinnen, maar uei i»
vernederen, te verarmen en ten 6lotte te
vernietigen als een factor ln de verdere en
volkomcner ontwikkeling van de mensch-
held. Natuurlijk moet toegegeven worden,
dat noch hier nocb In Amerika zulk een
voornemen ooit geformuleerd of zelfs maar
aangeduid is Ik ga terug tot mijn eigen
samenvatting van onze oorlogabedoeliugen,
die ik in November 1914 In üulldball gaf.
Ik zeide toen «dat wij het zwaard niet zou
den opsteken voor aan de militaire over-
beersctalng van Pruisen geheel en definitief
een einde zou zijn gemaakt.*
Na te hebben uiteengezet, dat de strijd
niet gaat tegen het Duitsche volk ala zoo-
danig, eindigde Asquith aldus:
Ik heb verdedigd en zal zoo krachtig
mogelijk blijven verdedigen ons recht om
gebruik te maken van alle rechtmatige mid
delen, economische zoowel als militaire, om
ons hoofddoel te bereiken en een zoo per
manenten en vruchtbaren vrede teweeg te
brengen, ala de wereld noodig heeft. De
positie der geallieerden ln dit opzicht ls -
W"de uitlating van Bonar Law. uai
*de, op de grondslagen van Lantdowne,
«lerlaag voor Engeland betcekent, met
olg een uiteenvallen van de Britsche
tl, welke door den oorlog sterker ls
fièn. De zuiver imperialistische idee
Is nu maar te hopen, dat het denk-
ban Asquith cn I-antdowne zegevieren
1 Engeland op de imperialistische
I van Lloyd George en Bonar Law.
In niet anders dan de sfeer ln E.ige-
Itivercn en daardoor de komst van den
.bevorderen.
belangrijkste nieuws van de fronten
ft inname door de Engelschen van Je-
vlaggen der geallieerden wapperen
fcwven de heilige stad. Gisteren hebben
ëigeische. Franache en Italiaansche
bibbers hun plechtlgen intocht gehou-
d de stad. Na 730 jaren la zij weer in
k der Christenen en vrij. Afgezien
mu het feit, dat hierdoor de basis van
Huis de
rechtln
oor de
nnen vanaf
.lieden vanaf
19 jaar, aan de vrouwen vanaf 30 jaar het
kiesrecht verleend en de kiesdistricten wor
den, zooals de soldaten het geClscht hebben,
nieuw Ingedeeld.
Deze geweldige hervorming is ln Enge
land in alle stilte, als iets vanzelf sprekends,
tot stand gekomenhet klassu-egoïsme, de
heerschzucht der grootgrondbezitters en der
«oude families* hebben niet tiaar conflicten
gedreven, hebben het offer gebracht, dat
tegenover de enorme offert der volken klein
moet schijnen.
En bij ons, mijnheer v. d. Osten en bij ons
De Pruisische jongers zouden, volgens
den conservatieven spreker, niet den staat
beheerschen, maar den staats steeds gediend
hebben. De grens tusschen heerschen en
tegen minister Posthuma.
De heer Troelstra diende ten slotte de
olgende motie in: «De Kamer niet be
vredigd door de verklaring van den minister
van financiën gaat over tot de orde van
den dag«. Een motie waarvan de aanneming
minister Treub tot heengaan zou genoopt
hebben. Zij werd echter verworpen met 53
tegen 8 stemmen. Alleen de Sodaal-demo-
aten stemden voor.
Ter gelegenheid van de plechtige af
kondiging van de Grondwetsherziening heeft
de Sociaal-Democratische Kamerfractie gis-
den Minister-President een bloem
stuk aangeboden, dat geplaatst werd ln de
werkkamer van Ministert Cort van der Linden,
waar deze het aantrof toen hij op zijn Depar
tement kwam.
De afkondiging te Amsterdam
werd door een dichte menigte bijgewoond,
waaruit verschillende socialistische- en kiea-
rrchtllederen weerklonken. De politie had
de binnenplaats voor de raadszaal afgezet.
Nadat de gemeente-secretaris Mr. Falken-
burg het K. B. had voorgelezen, riep het
raadslid E. Polak, die voor een geopend
venster stond:
«Hoera I Leve het Alg. Kiesrecht 1 Voor
waarts naar het Algemeen Vrouwenkies
recht 1*
Te 's-Gravenhage heeft Mr. Troel
stra nadat het Koninklijke besluit was voor
gelezen, de plaats van den Gemeente-secre
taris ingenomen en een korte toespraak
gehouden, waarin hij de beteekenis van dien
dag voor de arbeiders uiteenzette.
Naar aanleiding van dit optreden wordt
uit den Haag van bevoegde zijde bericht,
dat, nadat burgemeester en secretaris zich,
ten teeken dat de plechtigheid was afge
loopen, verwijderd hadden, het optreden van
hebben. De grens tussctten neerscnen en 1r~I r h
dienen „1 «let „em.kMjk to trokken .ijn, «r. Itool.tr» g.h.ol bt|vorr~m|,^.bunon
maar kan oon slaat, eon volk rijn dienaren voorkennis v»n bet bevoegil geeag. beeli
niet vertviaelen, «anneer de tijd bet schijnt j plaats WJ, „adhui„ de
OnfcV heerschappij van de.e censer- j Nederl.nd.eh. vlsg met grooren rooden
vatieve staatsdienaren of dank zij den dien- wimpel uitgestoken.
