Donderdag 31
October 1918.
- a uuay umü w w
No. 9100.
68e Jaargang
.wi' |>r>,jj
Ag?/*w 1v.v'
Uitgave van de Drukkerij ,De Amerafoorteehe Courant, voorheen Firma A. H. van CleefT
EDACTKUR:
REDACTEUR
F. W. H. OUDENS.
AMERSFOORT.
Verschijnt Dinsdag-, Donderdag:- en Zaterdagavond, Aoonnoment per t maanden /i -
St™ r rvï*AQvortoniu- - - «s* - «is. s«gd-
a<iv 'r,en-Tl Y"8™'™ ,arie!°P ;(a"vraaK kweta» Legal*, officieels- en onteigening-
rel-A,, \P fege '5 CCBt' 5 regels i.s* Bewijsnummers worden in en
rekening gebrachten kosten, evenals afzonderlijke nummers, 5 cent. VALKESTRAAT 19.
vor en,;cn van buiten tie stad worden de incasseerkosten in rekening gebracht. Postbus 9. Telefoon ttj.
BUREAUX:
KORTE GRACHT 9
Ovor zioüt.
Buitenland.
Opvolger van LudendorfF— Betoogingen
te Budapest Gaat Keizer Wilhelm heen?
Do strijd aan het Westelijk front.
B innenlasd.
Interpellatie Tweede Kamer Spastische
ziekte Muiterij in de Harskamp.
KKÜS1SOKTINU KN
Burgemeester en Wethouders van Amers
foort,
Gelet op art. 264 der Gemeentewet,
doen te weten,
dat het primitief kohier der
O.L. Scholen AenD en het Gymnasium
over het dienstjaar 1918/19, goedgekeurd
door Gedeputeerde Staten van Utrecht, in
afschrift gedurende 5 maanden ophot Bureau
der Gemeente-belastingen, Koestraat 9, voor
een ieder ter lezing liggen.
Amersfoort, den 26 October 191S.
Burgemeester en Wethouders
voornoemd.
I)e Burgemeester,
v. RANDWIJCK.
De Secretaris.
A. K. VEENSTRA.
Burgemeester en Wethouders der gemeente
Amersfoort
Gelet op art. 264 der Gemeentewet,
doen te weten,
dat het ie kohier krachtens art. 28 der
verordening, het 2 suppletoir- en hot 10 en
2e forensen kohier der
INKOMSTENBELASTING.
STRAATBELASTING,
het 3e en 4e primitief en het ie suppletoir
kohicreu der
RIOOLBELASTING,
over hot dienstjaar 1918, goedgekeurd
door Gedeputeerde Staten van Utrecht, in
afschrift gedurende 5 maande: op het Bureau
der Gemeente-belastingen, Koestraat 9, voor
een ieder ter lezing liggen.
Amersfoort, den 26 October 1918.
Burgemeester en Wethouders
voornoemd,
De Burgemeester,
v. RANDWIJCK.
De Secretaris,
A. R. VEENSTRA.
De Minister van Landbouw, Nijverheid
en Handel vordert opgave naar waarheid
van de op Maandag 28 October a.s. aan
wezige voorraden van alle lompen, waar-
ouder ook worden gerekend afgedankte
kleediiigatnltkcn, nog bruikbare doelen van
zulke kledingstukken, gebruikte oliezakken,
gelnuikte poelslappen, oud papiermakersvilt
snijdsels en andere snippers vatt nieuwe
manufacturen en ook oud touw, alsmede
van kunstwol en effilochees, naar huunti
soorten gerangschikt, zulks van allen, die
deze goederen anders dan voor gebruik van
hen zeiven of hun gezin in voorraad hebben,
hetzij hun zolvsn of anderen tocbehoorend.
Onder deze vordering van opgaven vallen
ook buitenlandscho houders of hunne ge
machtigden. Do aandacht wordt gevestigd
op art. (j (2) en art. 10 der Distrlbutiewet
19Vrijgesteld vatt bovenstaande vordering
van opgave zijn fabrikanten van wollen en
katoenen stukgoederen, welke belast zijp
mot de uitvoering van orders voor de Rijks-
kleeding voorziening.
Bovenstaande opgave dient plaats te vinden
bij voorkeur rechtstreeks aan het Rijks
kantoor voor Lompen, Laan van Meerder-
voort «O. <'en "aag, dan wel aan den
Burgemeester der gemeente waar .ie goederen
zich bevinden, welke deze opgave onmidde-
lijk gelieve door te zenden aan het Rijks,
kantoor voor Lompen.
Onder deze opgave vallen evenzeer par
tijen. waarvoor vervoer consent reeds ia af
gegeven, en bestemd voor onderling verkeer
tiuacheu handelaren iu bovengenoemde
goederen
liet Rijkskantoor voor Lompen zal van
en met 23 October tot en met 3 November
a.s. geen consenten afgeven.
's-Gravenhage, 23 October 1918,
De .Minister voornoemd,
II. A. van IjSSEI.STElJX.
Het Rijkskantoor voor kunstmeststoffen
(Kunstmest-Commisslc)
maakt bekend:
dat op x November a.s. een aativ.. :g zal
worden gemaakt met de verde ling van
supi-rphosphaat ten behoeve van do hemes- j
tir.g voor oer. oogst lyiy en wel op (ie wijze, j
als medegedeeld in de Staatscourant vatt in j
September 1.1. No. 211;
dat echter, in afwijking von hot in be- j
doelde publicatie bepaalde, aan de out-
vangers van superphusphaitt in plaats van j
too K.G. fosphorzuurmest, 125 K.G. por J
H.A, rogge zal worden verstrekt, in ver- l
band met het lage gehalte van het ter be-
schikking komende superphosphaatj
dat da do prijs, voor deze ter beschikking I
komende hoeveelheden te Ix talen, is vast-
gesteld op f is por 100 K.G. bruto voor 1
111.it in zakken, geleverd In het schip voor
de fabriek of hft fabriek terrein of in den j
tpoorwag. 11 op liet fabrieksterrein (stuwloon j
voor rekeningder ontvangers)
dat bij beschikbaarstelling 'c Groningen I
deze prijs zal worden verhoogd met fo.25
per too K.G. voor vracht verschil:
dat de [trijs slechts verhoogd mag wor-
den met de werkelijk betaalde vervoerkosten, I
daar alle provision en vergoedingen daarin I
zijn begrepen;
dat het den handel of eeltig tusscben-
persoon (waaronder ook verstaan worden j
ianribou aankoop- of coöperatieve ver- j
eenigingeti) niet geoorloofd zal zijn een
extra toeslag van bestellers te vorderen j
voor z.g. levering onder A. H. V. dat
alleen geoorloofd Is ec-ne vergoeding voor
renteverlies in rekening to brengen, op i
basis van pet por jaar, aan bestellers die
niet hebben voldaan aan den eiscta van
betaling voor do levering. zooals in de
«Voorwaarden voor do levering* ia voor
geschreven
dat de monstername zal geschieden door
de Commissie aan de fabrieken bij afleve-
varing, terwijl de aldus genomen monsters
zullen worden onderzocht door het Rijks
landbouwproefstation te Maastricht;
dal een gehalte aan phosphorzuur, oplos
baar in water, iu water, van 14 pet, wordt
gewaarborgd
dat de uitkomst van do analyse van liet
monster eener partij bindend zal zijn ten
aanzien van het gehalte der daaruit aan do
bestellers af te lo eren hoovodhoden
dat de Commissie door middel van eeno
briefkaart aan lederen besteller kennis zal
geven van de beschikbaarstelling der voor
hem bestemde hoeveelheid, welken brief
kaart voorzien is van een ontvangbewijs,
waarop door den besteller de ontvangst der
aan hem geleverde hoeveelheid aan de
Commissie moet worden bericht,
Amersfoort, 24 October 1918.
raet dien verstande, dat voor hooi na 31
October 1918 geleverd, «leze prijs mag wor
den verhoogd met bewaarloon van fo.50
per 1000 K.G. per maand of gedeelte van
eene maand.
Voor hooi van eene mindere qualiteit
wordt een naar evenredigheid lagere prijs
betaald,
Amersfoort, 23 October 1918.
Do Burgemeester voornoemd,
v. RANDWIJCK.
Do Burgemooster van Amersfoort
gelezen circulaire No. 12392, 6do afdec-
ling B. d.d. 28 October 1918
maakt bekend dat de Minister van Land
bouw, Nijverheid en Handel
heelt goedgevonden te bepalen:
het itt genoemde beschikking bepaalde
sub s wordt gelezen als volgt:
5. vast te stellen een maximum groot-
handclprija voor hooi van eerste quaiiteit
van f80 per 1000 K.G. ongeperst. geleverd
franco spoor of schip bij deu producent,
Dï Spaa-sdie Gri p of kites.
l)e medische madewerker van «Hi-t Volk»,
de arts L. H.(eyermans) geeft in dat biad
een kroniek over de Spaanschc ziekte of
Iciluctiza. Wij vinden den inhoud belangrijk
genoeg deze ouder het oog te brengen
van onzo lezers en ontleonen er het vol
gende aan:
De influenza of griep is een epidemisch
verschijnende ziekte, die reeds sinds eeuwen
telkens in geweldige uitbreiding optreedt.
Vroeger werd de influenza dikwijls verward
met tal van andere ziekten, maar tijdens do
epidemie van 1889—'93 in Duitschlami
let wel op den duur van vier jaren - is liet
l'feiffer gelukt de ziektekiem, welke do
influenza veroorzaakt, te ontdekken.
Do ziekte ontstaat vrij plotseling, nadat
zeer korten lijd tevoren do lijder besmet
werd, met koorts, pijn in hoofd en lede
maten, catarrh van den neus, waardoor vaak
neusbloedingen ontstaan, pijn in de keel,
welke eett lichto roodheid vertoont, ont
steking van (Ie luchtpijp, tengevolge waar
van do patiënten hoesten en slijm opgeven,
weike later eon groene kleur vertoont. In
de lichtere gevallen, die gelukkig het grootste
aantal uitmaken, blijft hot bij dezo ver
schijnselen; do patiënten zijn een paar dagen
ziek en voelen zich daarna nog cenigen tijd
slap en moe, terwijl het hoesten, een goede
weck aanhoudt.
Nu is do influenza gevreesd om de veel
vuldig voorkomende komplikaties, waarbij
die van de zijde der longen, het darmkanaal
en het zenuwstelsel op don voorgrond treden.
Dat de komplikaties vatt de ademhalings
organen gemakkelijk optreden, is zeer be
grijpelijk; do ontsteking van de luchtpijp
breidt zich uit tot de kleine luchtpijpjes
(bronchitis) of wel do long zelf wordt in
meerdere of mindere uitgebreidheid aange
tast (longontsteking). Dan stijgt de tempe
ratuur snel, do patiënten worden kortademig,
zijn ernstig ziek on wij zien heden ten dage
helaas weer, hoe snel dezo longontsteking
doodelijk kan verloopen. Word-u de longen
over groote uitgebreidheid tegelijk aange- i
tast en wordt dus een groot gedeelte van
de ademhalingsorganen stiel uitgeschakeld,
dan verloopt de ziekte ouder hevige be
nauwdheid en blauwe verkleuring uitermate
snel. Gewoonlijk zijn het de otterbacteriën
die do oorzaak zijn van deze gevreesde
kotnplikatie dor Influenza. Indien de long
ontsteking kiemen zich in tic longen nestelen,
dan verloopt het beeld weer als een gewone
longontsteking, waarbij gewoonlijk slechts
eon longkurb wordt aangedaan' en dan is
do kans op genezing veel grooter, terwijl
het verloop veel minder stormachtig is.
Een antler type van influenza vertoont
meer de verschijnselen der maagdarmcatarrh,
sterk beslagen tong, totaal gebrek aan eet
lust en hevige diarrhee.
Iu vele gevallen van influenza is het
zenuwstolsel sterk aangetastdo patiënten
blijven zeer lang mat, tnoe, overgevoelig, en
hot duurt weken voor zij weer de ouden zijn.
Voor zwakke individuen, voor teringlijders,
is tie influenza of griep zeer gevaarlijk, om
dat dikwijls een verergering van het proces
wordt waargenomon.
Indien men in oude geneeskundige werken
de beschrijving der influenza of griep na
leest, onderscheidt de beschrijving zich in
niets van de tegenwoordig waargenomen
verschijnselencr is dus geen reden om in
deze epidemie iets Spaansch of iets bijzonders
te zien en de naam «Spnansche griep» heeft
dus enkel betrekking op hot feit, dat de
eerste gevallen zijn waargenomen ie Spanje.
Ook is het wel mogelijk, maar niet zeker,
dat de oorlog aan deze epidemie schuld
heeftde ophooping van soldaten in kazernes,
do s'erke ovc-rhevolkiug, de verminderde
hygiënische verzorging der bevolking en do
slechtere voeding zullen wol het hunne er
toe bijdragen om de verbreiding te bevor
deren en de vatbaarheid te vorgronten.
Meestal hebben de epidemieën eonigejaren
geduurd en het telkens opvlammen van de
ziekte, de nieuwe uitbarstingen, behoeven
ons dan ook niet te verwonderen.
Het verloop der epidemie hier to lande
leert ons belangwekkende bijzonderheden.
Het eerst verspreidde zich de ziekte snel in
do kazernes, waar do gelegenheid tot be
smetting in overvloed wordt geboren;som
mige kazernes bleven vrij en men kon do
verspreiding voet voor voet volgen indien
een zieke of een soldaat, die de ziekte ouder
de loden had, terecht kwam in een kazerne,
die nog vrij was van influenza. Iu Amster
dam verspreidde tie ziekte zich dezen zouter
bijzonder sterk in bepaalde stadsgedeelten;
vooral de diamantslijperijen bleken een bron
van besmetting, zoodat het aantal zieke
diamantbewerkers enorm groot was, terwijl
letiorzetierijen en ateliers der kleding
industrie in veel minder mate werden be
zocht. De welgesteldst) waren builen inet
vakantie eti de scholen waren om dezelfde
reden gesloten.
Du epidemie, welke thans bcerscht, laat
tot lieden de Jodenbuurt nagenoeg vrij; 'oij
de diamantbewerkers zijn weinig zieken do
Jondscbc sigarenmakers hebben in tegen
stelling met do vorige epndimlc thans weinig
te lijden. Nu heorscht tie ziekte hevig onder
dc schoolkinderen (schoolinfeklie). De wei-
gestolden. die In de stad zijn teruggekomen,
worden nu in sterke mate aangetast en zoo
ziet men ook, dat de icvtcrzetterijon, ateliers
van kledingindustrie, christen-sigarenmakers
enz. een groot koutiugent leveren. Tegelijker
tijd zijn, vermoedelijk in verband met de kou
dere weersgesteldheid, de longontstekingen
in zorgwekkende mate toegenomen. Altijd
ziel men in het najaar en in deu winter veel
meer gevallen van longontsteking dan in
drn zomer. En wanneer de winter ruw en
koud wordt, do voeding en de verwarming
te wenschen overlaten, dan moeten wo de
toekomst met eeuigc zorg tegemoet zien.
Het is o. I. niet te verwachten, dat deze
epidemie snel tot h6t verleden zal behooren.
Van harte hopen we hierin een pessimistischen
kijk op de zaken te hebbon,
Kunnen wij veel voorzorgsmaatregelen
tegen de influenza nemen? Helaas staat men
vrijwel machteloos door de snelheid waar
mee do besmetting tot stand komt. Hygië
nisch loven, zorg voor frisscho lucht, het
vermijden van plaatsen waar veul menschen
bijeen zijn behooren tot de beste middelen.
Het aanwenden van geneesmiddelen heeft
geen nut; de meeste gevallen genezen door
bcdriist en behoeven geen bijzondere be
handeling. Hei isoleeren van de aangetasten,
is door de groote massa praktisch onmoge
lijk dit zelfde geldt van ziekonhuisverpleging
terwijl deze bovendien oumogelijk wordt
door het groote aantal zieken dat ook onder
het personeel wordt waargenomen. De
sluiting van scholen is in kleine gemeenten
gemakkelijk toe te passen; In groote steden
is liet een tweesnijdend zwaard, omdat,
evenals bij de mazelen, do overbevolkte
woning in sterke mate do verspreiding kan
bevorderen. Bovendien wordt een dergelijke
maatregel oen overlast voor de arbeiders
gezinnen, waaruit weder zeur groote nadeelcn
worden geboren. Aanbevolen kan worden
zooveel mogelijk in den vrijen tijd te wan
delen, weinig van de tram gebruik te maken,
vergaderingen, schouwburgen enz. gedurenuo
eeiilge weken te mijden, thuis de ramen'
open te houden en bij koorts rustig in bed
blijven.