Dinsdag 12
November 1918.
No. 9105.
68e Jaargang
Sstr&Ê I - 1
«jsteive tam df, Drukkerij „|)e Amerrfoortscfee Courant, voorheen Firma A. H.
F. W. H. O UI) KNS.
AM KR SPOORT.
Vei schijnt Outadng-, 0(Hid«r'J«5- er- '/«tcrrinenvoiid. AbonrompM per 3 maanden 11
Aave,!,™«' •-» -"jgels fc, cent- elke tegel meer to cent. Hjregel-
advori Vtrlï' ««M»» "nvr.ng kt.t eioc. L.g.le, nlKc-nle- en onteigening»
idv.rtenWo, per „gel i5 cent. Aeolsn.tB -j tegel.Betvijenuntmer. worden in
3 kosten, evenals afzonderlijke 1—
rekening gebracht e
B'i ari-/eneetiën van buiten de stad worden de intar.tecrkoslon iti rekening gebracht. Postbus 9.
van Cleeff",
BUREAUX:
KORTE GRACHT 9
en
VALKESTRAAT 19.
Qvorzioht.
Buitenland.
Wilhelm II afstand van den troon -
Ehe.i, Rijkskanselier. Staking vijande
lijkheden. De wapenstilstand onderteekand.
- Vorming van 'n nieuwe Duitsche regee
ring. Voorwaarden Wapenstilstand.
Telefoon 1
Bin
11 land.
Geleidelijke demobilisatie. - De Duitsche
Keizer vlucht naar Nederland. -Ex-Keizer
Wilhelm onzen gast. Broodrantsoeneering.
-- Verhoogd broodrantsoen. De Kroon
prins doodgeschoten-- Militaire straffen.
Wiiiii'Mslihtuiid.
Du vijandelijkheden zijn gestaakt op alle
fronten. Kn hoewel met de vredesverdragen
nog langen tijd gemoeid kan /.ijn, en officieel
do oorlog dus nog niet uit is. hoewel ur
mik nog bloed genoeg kan vloeien wegens
bimienlandschc onlusten en wie weet
misschien nog een nakomend conflict mo
gen wij nu toch reeds in grove trokken de
rekening opmaken van den wereldoorlog.
De oorlog heeft 41/ jaar of ongeveer
51 maanden, dat zijn 15Ó7 dagen geduurd,
sniert de oorlogsverklaring van Oosteurijk-
HoiiHitrija z.ui Servië op iS Juli 1914.
Vim c n juiste vcrlinen-rckcuing zal wel
nooit sprake kunnen zijn. Op 30 April 1917
bedroehet aantal doodon 5.800.000 het
ii.tntal invaliden, 4.200000, ti.w.z. 175.500
finodeii mi 128.000 verminkten enz. per
maand. Na het voorjaar van 1917 is de actie
op de oorlogsterreineii zeur afwisselend ge
weest soms was ze geringop andere
tijden, bijzonderlijk in bet laatste halfjaar
buitengewoon hevig; het gemiddelde cijfer
zal dusnog wel ongeveer gelden, als minimum
althans.
De genoemde getallen moeten dus ver-
moerderd worden met ongeveer 3.200,000
en 2.300.000, zoodat het algemeen totaal in
ronde cijfers zou bedragen 9 n.illioen dooden
6} millioen invaliden. Dit is geen te ruime
schatting.
De oorlogentusschen 1790011 1815 kostten
aan 2 miilioen menschen hot leven.
Wat do maturieelo verliezen betreft zal
do directe en indirecte schade wel liggen
tusschen 500 en 1000 milliard gulden.
De hoofdmomenten in 1918 waren:
3 Maart 1918: Vrede van Brest-Litowsk
tusschen Rusland en de Cmilralen 21
Maart 1918 Duitsch Offensief in iiet Westen
tusschen Atrecht en I.a Fóre7 Mei Vredes
verdrag tusschen de Contralen on Roemenië
26 MeiNieuw Duitsch Offensief in het
Westen, do Aisno overschreden 15 Juli
du Duitachers trekken over (le Manie; 16
Juli: Begin van Focli's tegenaanvallen bij
Soissons: 14 Sept.: Oostenrijk-Hocgaarsch
Vredesvoorstel16 S.:pt: do geallieerden
maken een bres in de Hindenburg-linie;
311 Sept.Bulgarije maakt vrede met de ge
allieerden 3 Oct.Prins Max van Baden
Kijksk.mai lier.Schsidematin minister; 5 Oct.
Vredesaanbod en verzoek om wapenstilstand
der Coiiiralen aan President Wilson; 20
Oct.staking van den onbepsrkteu duikboot
oorlog 26 Oct.vorming van 1
n nationalen
Hongarije; I.udendorff afgetreden
31 Oct.: Turkije sluit wapenstilstand; 3
Nov.wapenstilstand met Oostenrijk-Hoii-
«arijc geteekendde Serviërs bezetten Bel-
1 5 No».: bogio ro.olüU. In
DnlIKltlnnd; o No».: ito Dultoch, K.u.r
treedt af; 10 Nov.; optreden van republi-
keinsche volksregeringen in Duitschland
Kliert Rijkskanselier; ex Kei/er wilhelm
vlucht naar Nederland; 11 Nov.: Duiisch-
land aanvaardt de wapenstilstandsvoorwaar
den dor geallieerdenstaking der vijande
lijkheden.
De sombere auto-stoet, die Zondagochtend
zuidelijken hoek van ons land is binnen-
men langs Visó, do
gekomen - langs Visó. do eerste m den
oorlog verwoeste Belgische stad. ...sarcasme
van het noodlot - die Ex-Keizerlijke stoet
g.,f een beeld en eer. symbool
dravende beschouwingen. Het spreekt van
zelf, dat Nederland in den ex-Keizer slechts
den balling kan zien, voor wieti ons vrije
land openstaat, gelijk hot opsnstaat voor
voor iedereen vluchteling.
Wie nog eenig gevoel van kleschheid bezit,
zal, hoe hij ook over de Duitschers, hut)
oorlogvoering en hunuo polilieke en militaire
leiders moge oordeelcn, zich op dit oogen-
blik onthouden van openlijke opmerkingen.
En de Eutenlc-mogcndbedcn - van hen
zal niemand het onze regeering kwalijk
nemen, dat wij, die de Buigen bij honderd
duizenden opnamen en de Franschcn bij
tienduizenden, dien oenen ongehilckigen
Duitscher met zijn familie niet terugzenden.
De Entente zal ook begrijpen, dat de
onttroonde Wilhelm toch ergens blijven moet.
En dan, hij mag nog zoo schuldig zijn aan
hot uitbreken van iien wereldoorlog, hij heeft
dat geboet, bij boot dit nog op ieder uur,
ook als gast van een zijner vrienden in oen
vreemd land.
Ex-Keizer Wilhelm is een vluchteling
r zij ii e
mik.
Of hij zich in zijn land niet veilig zou
gevoelen In ieder geval hij zoekt een toe
vlucht bij ons in liet van ouds gastvrije
Nederland. Dat land wijst hem niet terug,
het staat hem toe wat hot zoovelen vluch
telingen van allerlei landaard en «tand heeft
vergund. Of hij lang /ai blijven, <.f hij na
eenigen tijd oen ander toevluchtsoord zal
Z 'üketi, weten wij niet. Voorlopig in hij
hier. Er is geen reden om den diepgevallene
officieel te begroeten, bij is thans een een
voudig sterveling als ieder ander. En als tot
elk-.-.i anderen eenvoudige» sterveling, die
een, schuilplaats Zoekt zegt onze regeering
eenvoudig: zet u neer en rust!
K K N N I S fc V I X U K N
De Burgemeester van Amersfoort,
gelezen de circulaire No, 81427/46, Rijks
bureau voor do Distributie van (haan en
Meel, dd. 8 November 191S,
maakt bekend, dat do Minister van Land
bouw, Nijverheid en Handel,
heeft goedgevonden
1. vast ie stellen con maximum prijs
voor wikkenzaad van f60 per too K.G.
exclusief zak, op voertuig of vaartuig, plaats
van aflevering.
2. te bepalen, dat hot, behoudens zijna
bijzondere toestemming, verboden is
a. wikkenzaad tu verwerken of te doen
verwerken of als grondstof voor de berei
ding van levensmiddelen of voedermiddelen
voor dieren te gebruiken of te doen ge
bruiken
b. wikkenzaad voor een ander doel dan
den zaai te gebruiken of te doen gebruiken,
Amersfoort, 9 November 1918.
De Burgemeester voornoemd,
v. RANDWJJCK.
De Burgemeester van Amersfoort,
gelezen de circulaire No. 37643, afdeeliug
Ctisiszaken, bureau Nijverheid, dd. 9 No
vember 19 iS,
maakt bekend, d it de Minister van Land
bouw, Nijverheid on Handel,
heeft goedgevonden
Voor de harde zeep met minerale bestand
deel'::! (z.g. kleizeep) maximumprijzen vast
to stellen
groothandelprijs f15 per kist van 20 K.G.
netto
tusschenbandelprijs f 17 Per *ist vai1 20
K.G. netto;
alles franco wal of station van bestemming,
spoor, boot of laatste veer, inclusief verpak
king betaling a contant, zonder korting;
kleinhandelprijs f 0.10 per stuk van too gr.
Amersfoort. 11 November 1918.
De Burgemeester voornoemd,
v. RANDWIJCK.
BEKENDMAKING HINDERWET.
n Amors-
vergunning Is verleend tot het oprichten
van een smederij met te plaatsen electro
motor van 2 P.K,
in het perceel alhier gelegen aan de
Puntenhurgerlaan No. 17 kadastraal bekend
Gemeente Amersfoort, Sectie D, no. 2716.
Amersfoort, 9 November 1918.
Burgemeester en Wethouders
voornoemd,
De Burgemeester,
V. RANDWIJCK.
De Secretaris,
A. R.VEENSTRA.
STADSNIEUWS.
BEKENDMAKING.
Hurgemeester van Amersfoort brengt
ter algcmeetie kennis.
dot blijkens ontvangen telegrafisch bericht
7•tin den Minister van Oorlogde regeering
heeft besloten tut geleidelijke demobilisatie
lichting tn /aarklasse h/iii en onderen
op n
Amen
oort,
dage)
1 November an
Burgemeester en Wethouders
bréngen ter openbare kennis, dat bij hun
besluit van 8 November 1918, aan
De Burgemeester van Amersfoort,
Gezien an. 41 der Gemeentewet,
Brengt tor kennis van do ingezetenen,
da: de Raad de/er Gemeente zal vergaderen
op Woensdag den 13 November aanstaande,
des namiddags ten 2} ur-*.
Amersfoort. 12 November 191b.
I)e Burgemeester voornoemd,
v. RANDWIJCK.
Amersfoort, 11 November 1918.
I Mag ik een klein plaatsje van U vergen
i voor het volgende?
j Wat mij in den omgang met du burgerij
in don laatster: tijd bijzonder opvalt, is. dat
men niet alleen weinig heeft van sommige
1 artikelen, maar zelfs niets van een tweetal
j zaken, dio op bet oogenblik, mat ■.•'rktfge-
vat/en in huis, bijzonder noodig zijn, n.l.
ZEEP en KAARSEN
1 (in z.g.n. lichtiooze gezinnen).
Stél U eens voor een gezin mot zieko
kinderen, waar na 5 uur 's middags do ver
pleging inoet geschieden zonder ct-nig licht,
tciwijl de moeder geen zeep heeft om
bf-ddegeed en ondergoed tc reinigen
Ik don daarom een beroep op on/.e mede
burger»! De toekomst zal het niet noodig
maken op gemaakte voorraden tc 1 blij ven
zitten».
Toe, zendt wat aan hot Levensmiddelen-
bureau men zal het betalen is men bang
den naam tc krijgen van gehamsterd tc heb
ben, zendt het dan anoniem dan natuurlijk
kosteloos
V. RANDWIJCK,
Burgemeester van Amersfoort.
Distributie-wee.
In verband met ons bericht
nieuws »(iistributie-wcc», in om
Donderdag 7 dezer, hadden wij gisteren
middag een onderhoud met den Directeur
I van het Levensmiddelen-bureau, den hour
1 Kaan, terwijl du heer de Loo/e, ambtenaar
aan dit buroau, voor oen dool daarbij tegen
woordig was.
Uit dit onderhoud, dat zich niet in alle
opzichten van do meest aangonamo zijde
j dood kennen, kunnen wij toch het volgende
r aanstippen:
I Allereerst was do heer Kaan van oordeel,
1 dat de geldigheidstermijn van 3 dagen voor
j een spoed-bon bestemd voor ziekeuvoedsel
en afgegeven door den geneesheer, te kort
I is, deze zou minstens moeten zijn 7 a 8
I dagen, xlmmers, aangenomen, dat vandaag
1 ons een formulier-aanvrage bereikt», aldus
do heer Kaan, wordt deze denzelfden dag
of anders toch in ieder geval den volgenden
dag hier in hehandeliug gonomen en door
ons doorgezonden naar den hetrokken doktor,
1 die daarop de hoeveelheid dsr aanvrage en
diens diagnose heeft vast te siellon.
mder stads-
dagenomdat het niot een aanvrage betreft
maar zelfs zoovele, dst de doktér deze in
één dag niet alle kan afwerken.
Daarna worden deze aanvragen door hem
doorgezonden naar den vertrouwer.s-raad,
die op zijn beurt do afhandeling eenigo
dagen doet wachten, omdat dez.o raad
slechtB weinig, 'n paar inaa! hoogstens, per
week vergadert. Het is de vertrouwens-
raad aan wiens beoordeeling de aan
vragen van den dokter worden onder
worpen, deze dus óf beeft goed to keuren
óf de aangevraagde hoeveelheid voedsel van
den zieke of zwakke heeft te verminderen.
Verminderen» is echter regel, vervolgt de
heer Kaan, omdat door de doktoren te /amen
meer wordt aangevraagd, dan do hoeveel
heid bedraagt die door de Rijks-Commissie
den Directeur van het I.evensmiddeleubu-
au wordt t«r beschikking gesteld.
Daarmede dus is wel du grootste ver
traging gemoeid. Heeft eindelijk do ver-
trouwensraad de formulieren naar het J.c vens-
middeleiiburean opgezonden, dan wordt hier
de zaak ver-Ier afgewikkeld, zoodat in het
gunstigste geval minstens een weak ver
loopt, alvorens '11 dusdanige aanvrage kan
worden uitgevoerd.
Op onze vraag waarom den voor lint geval,
bedoeld in ons nummer van 7 dezer, onge
veer 14 dagen zijn noodig geweest, (want
inmiddels zien de zieken met dit alles te
vergeefs naar het voor hen zon noodigc
voedsel uit, de spoed-bon geelt immers
slechts voer 3 dagen aan), kon de heer
Kuan over dat goval do al of niet juistheid
er van niet bcoordoelen, omdat hem den
inzender niet bekend was. Toch bleek uit
een tweede door ons aangehaald on met
name genoemd voorbeeld, dat 'n aanvrage
op 30 October j.l. aan het bureau inge
komen eerst 11 November werd uitgevoerd,
derhalve toch ook nog een termijn van 12
dagen! in plaats van 7.
Of het dan niet mogelijk was, infor
meerden wij, dat de vertrouwensraad meer
malen in da week of wel zooveel als dit
noodig mocht blijken, vergadert, in ie-ler
geval wat meer actief optreedt, omdat het
hier toch (ie belangen van een zieke of
zwakke gel-it? of desnoods een andere
samenstelling van dien raad te bewerkstelligen,
waarop de lieer Kaan ons antwoordde, (lat
reeds de derde vertrouwensraad hier op
treedt. En vergeet u niet, merkte de lieer
Kaan ons verder, op, dat dc regeling van
dc/e zaken en wat hiermede samenhangt,
een regeling is van Rijkswege, waaraan
het levensu.i'ldelenhureau zich dus te houden
heeft, en derhalve hier niet naar eigen goed
dunken kau worden gehandeld.»
Onze meaning te dien opzichte echter is,
dat indien de practijk leert, dat de zieken
te lang door de verschillende wegen dio
moeten worden gcpaesceerd. op hun voedsel
moeten wachten, doordat dan een aan dringen
bij de Rijksregeling, om op de een of andere
wijze hierin te voorzien, zeker geen tover-
geefsch resultaat zal worden bereikt.
Vervolgens sprekende over de werkzaam
heden aan het lovensmiridelenbureau deelde
de heer Kaan ons nog mede, dat vooral in
dezsn tijd van vele zieken het zoo overstel
pend druk is, dat bijna geregeld moet wor
den overgeworkt. Men moet niet vergeten,
dat iederen dag soms meer dan duizend
dergelijke aanvragen moeten worden be
handeld.
Is er dan soms te weinig personeel? vroe
gen wij.
Het gaat toch niet aan, is het antwoord
do onkosten steeds maar hooger op te voe
ren en - eer personeel aantc-stellen
Wij zijn van oordeel, indien de gang van
zaken dit noodzakelijk maakt, dat dan moer
personeel een gebiedende eisch is, in ieder
geval, mag het niet ten koste gaan van
ome zieke en zwakke kinderen.
Dr. W H. A. van Osf
Als slachtoffer van do Spaaniche griep
is te Arnhem op 31 jarigen leeftijd over
leden onze oud-stadgenoot Dr. W. 11. A. van
Os geneesheer-directeur van het ziekenhuis
on -non v,n omen .l.dgmoM, -ton
heer A. G. vau Os, leeraar aan de K.. M.
B. S. alhier.