Donderdag 13
s Februari 1919.
No. 9143.
69e Jaargang
Uitgave van de Drukke
AiiierNfoortsche Courant, voorheen Firma A. H. van Cleeff
RKDAC l'MJR
F. W. H. O UDENS.
A M KRSFOORT
Verschijnt Dinsdag-, Donderdag- i'n Zaterdagavond. AbOJineiliO.it per 3 maanden 1
franco per post /i.i.s Advertentie» 1—6 tegels 60 cent; elke regel meer 10 cent. Bij regel-
abounemeiu reductie, waarvan tarief op aanvraag kosteloos. Legale, oflicieele- en onteigening»
adverteutién per regel 15 cent. Koclatneg 1 5 regels ƒ1.25 Bewijsnummers worden In
rekening gebracht en kosten, evenals afzonderlijke nummers, 5 cent.
Bij adv-rtentiêu van buiten de stad worden de incasseerkosten In rekening gebracht. Postbus
BUREAUX:
KORTE GRACHT 9
VALKESTRAAT 1
Overziotit.
Buitenland.
Eb'-rt benoemd tot Rijks-president Het Duitsche
Kabinet Het Vrouwen kiesrecht in de V. S. door
den Senaat vsrworpen De Zomertijd.
Vlckiyphus - IX- Oorlogsvloot - l)e heer Schim
van der Loef treedt af als Chef der afd. Crisiszaken
Interpellatie spoorwegpersoneel Ex-Keizer en Kroon-
K WISS F I, II K S T I: K K K V.
het volgende stuk met den Raad
Door B. VV. 1
gewisseld.
Ambtenaren. I Ier/lening jaarwedden en loonen enz.)
Nadat door Uwe vergadering, den 2» Januarij.l. was
besloten, tot aanhouding van ons voorstel tot het toe-
kennen van 75 pCt. van het verschil tusschen dejaar-
weilden er. loonen, die volgensde bestaande regelingen
worden genoten en die volgens het o.srgektgdeschema
van de Commissie uit Uw mid.len, zouden worden
genoten, ontvingen wij een schrijven, ge-iagteekend
30 Januari d. a. v. en ge tea koud door -li beuren H.
de Kempenaer, M R. N. Oosterveen, A. v. Nijualtsn,
A. CR. O Leinwebur, Th.J. Nieuwondijk en A. II.
van Kalken, waarin wordt verzocht
1914 van alle ambtenaren en werklieden in dienst der
Gemeente wier salaris voor verho igiug in aanmerking
komt;
1. een opgaaf ta doen van de finantieele gevolgen,
welke de voorgestelde verlioogitignu aan salaris (sedert
1914) voor de Gemeente zouden hebben;
3, de voorgestelde salaris rerhoogiugen eerst in dc
afdeelingen te doen behandelen.
Omdat de beslissing, of een voorstel al of niet iti
de afdeelingen zal worden behandeld niet aan oi.s
college behoort, maar aan den Raad. hebben wij ge
meend, gezien het belang var. de zaak, den Raadzoo
spoedig mogelijk do gelegenheid te moeten goven, het
verzoek te behandelen.
Maar wij mogen tik-l nalaten daar een enkele op
merking aan toe te voegen, omdat de bewo .rdingen,
waarin het schrijven is vervat, ons inziens aan-
tooneu, dat ons voorstel vun 20 Januari 1419 no. 10
niet goed is begrepen geworden. Uwe medeleden toch
spreken van de finantieele gevolgen. iwolke de voor
gestelde verhoogingen van salaris voor de gemeente
zou hebben», van de »voorgesteldesalarisverhoogingcn«
tc behandelen in tie afdeelingen. Maar zooals reeds
den 28 Januari is opgemerkt geworden, er zijn nog
geen voorstellen tot verhooging in dien zin, dat duze
voor behandeling in uwe vergadering vatbaar zijn. I)c
Raadscommissie ontwierp een schema en daarop ba
seerden wij ons voorstel. E11 daarom zou het een mis
kenning zijn èn van de werkzaamheden van do door
U benoemde raadscommissie, èn van hel georganiseerd
overleg, zoo Uwe vergadering thans besloot het schema
rends in details te behandelen,
Intusschen had Uwe genoemde beslissing van ;8
Januari ons college voor de vraag gesteld, wat thans
diende te worden gedaan, zoowel iu het belang dor
gemeente, als in dat van de in haicn dienst werk
zame personen. In onze voordracht wezen wij er reeds
op, dat naar onze meening, het belang van buide
partijen een spoedige oplossing noodzakelijk maakt
en dat deze slechts kan worden verkregen door eeu
vonrloopigeti maatregel.
En hoe ongaarne wij er nok toe overgaan in ge
vallen ala deze. bewijzen daarvoor aan te voeren, du
omstandigheden maken zulks thans wel noodzakelijk.
De politie agenten deden reeds het verzoek, hen ander
maal een uitkeering in een» te geven, l-n einde hen
te vrijwaren voor liet maken van schuld: de door
Uwe vergadering benoemde conrector van het Gym
nasium deed ons weten, dat het hein niet mogelijk is
de benoeming aan te nemen, alvorens de nieuwe salaiis-
regelicg door den Raad is aangenomen; meerdere
ambtenaren zijn in dienst getreden in het vertrouwen,
dat een spoedige regeling zal worden aangenomen;
aangedrongen wordt op verhooging van de salarissen
van opzichters bij den bouw van dc woningen aan den
VVoesiijgei weg.
Wordt niet spoedig ingegrepen dan zullen iu alle
kringen van i- dienst der gemeente werkzainen vaca
tures ontstaan, die niet behoorlijk kunnen worden ver
vuld. Partieele regelingen kunnen «Ie gewenschte op
lossing ni". brengen, maar zullen de verhoudingen
slechts schaden. Juist omdat wij als Dagelijksch be
stuur meenden de toestand -n tc kennen en ons dc
gevolgen van een langer uitstel kouden indenken, meen
den wij het voorstel van dc 75 pCt. te moeten doen;
wetende, dat deze behandeling .-eniger mate schade
zou doen aan de gekozen werkmethode, verklaarden
wij uitdrukkelijk ons te moeten onthouden van het
uitspreken van een oordeel over hel aangeboden schema
en lieten wij elke toelichting achterwege. Op dit stand
punt staat ons college nog; spoedige behandeling van
-os voorstel komt ons nog noodzakelijk voor. Nu
echter de zaak andermaal aan de orde moet komen,
bobben wij, lettend.; op wat iu dc vergadering van
28 Januari daarover is gezegd geworden en om tevens
reeds dadelijk zooveel mogelijk te voldoen aan het
verlangen van de hcereu de Komponaer c.s. het raad
zaam geoordeeld, U thans hei volgentic mede te deelen
Wij hadden remls 'le eer op te merken, dat de
loonkwestie eenigermate verband houdt, met het vraag
stuk van den 8-urigen arbeidsdag eti dat van het
premievrijc pensioen.
Wanneer alle daarvoor noodige gegevens verzameld
zulk-n zijn en wij definitieve voorstellen tot loonsver
betering /uilen hebben ontvangen, zullen wij gaarne
een volledig overzicht, als door de hcereu dc Keinpe-
naor c.s. gevraagd, overleggen. Een vo .rl.iopige lijst
zal zoo mogelijk, nu reeds ter visie worden gelegd.
Omdat wij ons rekenschap moesten geven van de
gevolgen van ons voorstel, hadden wij r;eds ramings-
cijf'-rs verzameld, die wij thans zullen mededoelon.
Zooals gezegd, drie vraagstukken zijn aan du orde:
algeineenc loonsverbetering, (.1) invoering van den 8-
urigeu arbeidsdag (b) en premievrij weduwen- en
weezenpensioen (c).
Wij vestigen er de aandacht op, dal de ambtenaren
-11 werklieden thans 5 pCt v.o. hunne wedden moeten
storten voor het weduwen- en wec/enfomls en dat de
Gemeente 7 pCt. aan het Rijk is verschuldigd voor
het eigen pensioen: bij .ie Invoering van de pensioen
wetten 1913 werd besloten, geen gebruik te maken
van de bevoegdheid tle--a storting geheel of gedeeltelijk
op de belanghebbenden te verbalen.
Naar ru've berekening, zou een sale, ris verbetering
naar het ingediende schema (waarbij ook gerekend is
op een bedrag bcouoJigd -.oor de onderwijzers maar
waarbij de tijdelijke krachten buiten rekening zijn
gebleven), invoering van den 8-urigcn arbeidsdag,
met een 45-urige arbeidsweek en premievrij weduwen-
en weezenpensioen, dc uitgaven vorderen v,m f 307.250.
Hiervan zou, 'zoo all.s werd ingewilligd, ten laste
komen v.." dc Gasfabriek f 57.700, van <1- Waterlei
ding f 7000. van het F.lectrh itoltsbv drijf f 5450,
zoodat ten laste vau de Gemeente-huishouding zou
f 3"7
Deze
f
r globale berekcr
f
:ollci
dat
1 volledige inwilliging van de verzoek.;i alleen reeds
i op finantieele overwegingen onmogelijk moet worden
genoemd. Zoolang niet de gemeente- .le beschikking
1 zal kunnen krijgen over meerdere middelen, hetzij
door een verbeterde finantieele verhouding tusschen
j het Kijk en tie gemeenten, hetzij door een doelmatige
1 hot belastinggebied, zoolang moet
4 dor laaien, in totaal met f300.000
genoemde doeleinden (of nuafirek van
do bedrijven komt van f 237.000)
iegelijk
hetgee
onmoj
Er
nog vo.
Alleen
orden ge.
ik wel bedacht worden, dji de gemeente
belangrijke andere uitgaven komt te
nmiiij
t 3°'
zal c
1 hi
nde is
»n worden a?
wat tijdens
„>rlog moest
•vensstand-
saiarissen
acht, moeten de btschik-
plaats daarvoor worden
•re zaken pas in de tweede
jaar. 'k do uitvoering
gcl.l van de gemeente
I vorderen, terwijl, nu weer inner normale lijdi
breken, ook
1 uitvoering v;
j blijven rusten.
Waar uu, tengevolge v
aard. een verbetering va
noodzakelijk moet worden
bare middelen in de ners
aangewend cti ko:nt:n de a
plaats aan de orde.
Op dezen grond dus reeds, meenen wij, dat dc in
voering van don 8-urcii dag, alsmede de toekenning
van een premievrij weduwen- en weezenpensioen. thans
achterwege hohooren te blijven.
Toch kunnen wij ons hiermede niet geheel tevreden
stellen, althans niet wat betreft den 8-urin dag. Wel
voor wat aanga it het premievrije pensioen. Want ook
I afgescheiden van de finantieele gevolgen, meenen wij
ernstig te moeten ontraden, op dit denkbeeld in te gaan.
Zooals reeds werd gezegd, zijn do betrokkenen vrij-
j gesteld van het betalen van premie voor eigen pen-
aioen. Wanneer nu de gemeente zorg draagt voor een
behoorlijke bezoldiging van haar personeel,
kan nietook nog worden verlangd, dat de
gemeente de zorg op zich neemt voor de
weduwen en weezen. Wordt in een premie
vrij pensioen een [verkapt middel tot sala-
risverhooging gezien.dan dient het te wor
den bestreden op grond, dat de salarisregeling
zoo moet zijn, !dat dit middel niet noodig is.
Het streven tiaar een verkorten arbeids
tijd, met het einddoel van een 8 urigen ar
beidsdag. bij een wekelijkschen werktijd van
45 uren heeft wel onze sympathie.
Waar ons college in principe voorstander
is van den maatregel, koint het ons niet
noodig voor, het vraagstuk dat intus
schen zeer moeilijk en ingewik keld is
nader te bespreken. Waarschijnlijk zal slechts
meeningsverschil bestaan over do vraag,
of directe invoering van een verkorten ar
beidsdag zoo deze althans niet om finan-
ciöele en technische redenen onmogelijk is
moet plaats vinden, dan wel geleidelijk.
Wij zouden niet dadelijk willen overgaan
tot invoering van den 8 uren dag, maar
geleidelijk streven naar verkorting van ar
beidsduur en allereerst voor die ambtenaren,
die daar aan het meest behoefte hebben.
Wij denkon dan allereerst aan de politie.
Maar daarbij komt dan dadelijk de vraag
naar voren of die verkorting moet geschieden
door volledige aanvulling van het aantal
agenten of dat het mogelijk zal zijn, mede
door de moreele en physieke gevolgen van
den verkorten diensttijd, op andere wijzede
noodige aanvulling te vinden.
Wij noemen dit slechts als een voorbeeld,
om aan te toor.en, dat het noodig is, dat
deze aangelegenheid geleidelijk moet worden
geregeld en na grondige studie van elk
onderdeel.
Ook zai het aanbeveling verdienen ernstig
na le gaan, op welke wijze kan worden
voorkomen, dat door overwerk of het ver
richten van werk voor darden het Idfecele
doel van den maatregel wordt verijdeld, een
gevaar dat geenszins denkbeeldig is.
E.i eindelijk zal moeten worden nagegaan
voor welke categorieën een vaste arbeidsduur
moet worden gesteld, (de door zeven leder,
uwer vergadering voorgestelde muite spreekt
van *het personeel in dierst der gemeente.»)
Rc3umeere1.de, hebben wij de eer u voor
te stellen
a. afwijzend te beschikken op de ver
zoeken o:.i vrijstelling van de betaling van
de preinics, verschuldigd voor het weduwen-
en wuezen funds;
b. zich
verkorting
schiilec.de groep
der gemeente e
de daarvoor n
willen treffen ei
len aanbieden.
van zooveel invloed zijn do geraamde bedra
gen niet. E11 de door de gemeente te dragen
last, zal. althans voor dit jaar. op g;?n an
dere wijze kunnen worden gevn G. dan
door een verhooging van da inkomsten
belasting.
Bij behoud van de tegenwoordig verorde
ning, zal de factor hierdoor moeten stijgen
van 1.4 tot 1 85.
Het zal echter aanbeveling verdienen, dat
de verordening tegelijk wordt gewijzigd,
opdat de lasten opmeer billijke wij'* kum
worden verdeeld.
Een afzonderlijk voorstel zal u hiervoor
aangeboden worden
K K N NI H U K V I 3 U K 3
HINDERWET.
Burgemeester en Wethouders van A mars
foort,
gelet op artt. 6 en 7 der Hinderwet,
brengen ter kemds van h"t publiek, ia
eeu door
liebr. van WEGEN en vm den BERG
ingediend verzoek met bijlng.r, om rer
gunning tot het uitbreiden hu 1
van melkproducten, .r het da 1
van een stoomuntwikkelaar, een V,;
afkoeler en eeu electromotor v 1'. K
tor vervanging van oen electron -
I'.K. iu liet perceel alhier zen
den Socsterweg No. ,3 bij he: K i.iste
hekend onder Sectie No. 241
op de Secretaiie der gemeente tor vhi
ligt, en dat op Dinsdag, den 25 1" a
aanstaande, des vourmiI_s te haif if ut
gelegenheid ten Raudhtiize wor.it g'-yc
o:n, ten overstaan van hot Gemeentel <cstuu
of van één of meer ij. .r leden, bezware
tegen hut uitbreiden van de inrichting in
brengen.
Tot bet beroep, ocdo-dd in art. 15. 1
lid der Hinder vat, zijn volgens de hekt emd.
jurisprudentie alleen zij gt .cohtigd, er
eenkomstig art. 7 der Hinderwet voor ne
Gemeentebestuur <>f één f meer zijner dm
zijn verschenen, teneinde hunne b\ .v ni
mondeling toe lich'.eu.
Amersfoort, 11 Februari 1919.
Burgemeester en Wethouder:
spreken voor geleidelijke
den arbeidsduur van ver-
1 van het personeel in dienst
-us college op te dragen,
idige voorbereidingen te
bepaalde voorstellen te wil-
c. aan te nemen ons voorstel van 20 Janu
ari 19IQ, gedrukte verzameling 110. 10.
Indien uwe vergadering zich hiermede
zoude kunnen verecnigen, dan zal er dus op
moeten worden gerekend, dat in totaal noodig
zal zijn (zonder dat thans ivordt gelet op wat
eiken pet soon zal ontvangen) ongeveer
f 136.000. en dat daarvan komt ten laste van
de gemeente f112.000 van de gasfabriek
f 20.000, de waterleiding f2550, en het elec-
trisch bedrijf f tooo.
Deze cijfers, wij herbalen liet, zijn slechts
globale. Op bijdragen van het Rijk is niet
gerekend, maar ook niet op de kosten van
verhooging der wedden van sommige niet
genoemde ambtenaren en hst tijdelijk per
soneel. En voor het lager onderwijs is dan
geraamd een bedrag van f 15000. Ons college
meent het voorloopig Verslag van de Tweede
Kamer der Staten Generaal, nopens het Wets
ontwerp van Minister de Visser te moeten
afwachten, alvorens zijn standpunt te kunnen
bepalen en uwe vergadering eventueel een
voorstel te kunnen doen.
Op welke wijze nv eten dan de geraamde
bedragen worden gevonden
De lasten van de bedrijven zullen moeten
worden gevonden uit de opbrengst van de
producten, betgeen, naar wij ons vleien, wil
zeggen, dat dc prijzen binnen afzienbaren
tijd minder sterk zullen dalen, dan anders
wellicht het geval had kunnen zijn. Echter
De Secretaris.
A. R. VEENSTRA,
De Burgemeester cn Wethouders can
Amersfoort
doen te weten, .1 tl door den Raad «iier
Gemeente in zijtic vergadering at 2*
Januari 1919 is vastgesteld de volgend-
irdoi
Verordening tol
vulling der Boutvv
Eenig artikel.
Aan artikel 33 wordt toegevoegd:
2. Van de bepalingen va 1 .ie vorenstaande
artikelen kan door Burgemeester en Wet
houders vrijstelling worden verlet- :en .tan-
zien van kleine woningen :n 1 voo-
ouder. van dagen, alleenwonoudc-n e.d.
3. Onverminderd ile bepanv gen van II «>to-
stuk VI kunnen Burgemeester en W
houders nadere eischen vaststellen ten op
zichte van de bewoning van de in het
tweede lid bedoelde woningen.
Zijnde deze verordening aan de Gedepu
teerde Staten van Utrecht volgens hun in
richt van 3 Februari i .u, v Afd, No.
132/125 in afschrift medegedeeld
Zijnde deze verordening d ..r do Gedepu
teerde Staten van Utrecht bij besluit van
3 Februari 1919, 5e Afd. No. 132 125
goedgekeurd.
En is hiervan afkondi-
ging geschied, waar het
behoort, d>'.1 11 Fcbr. 1919.
De Burgemeester,
VELS HKIJN. I.b.
De Secretaris,
J. HAAKS. I.s.