iUERSFOORTSCIE COÏÏRAIT.
Donderdag 1 Hi April 1920.
70e Jaargang
Bericht.
Elictrische Heibel makerij
PANAMA'S... bij MAISON L'HIRONDELLE
No. 9314.
Uitgave van de Drukkerij „De Amersfoortsche Courant, voorheen Firma A. H. van Cleefl".
REDACTEUR
F. W. H. OUDENS.
AMERSFOORT.
Verschijnt Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond. Abonnement per 3 maanden j 1.
franco per post ƒ1.15. Advertentiën 16 regels 60 centelke regel meer 10 cent. Bij regel-
abonnement reductie, waarvan tarief op aanvraag kosteloos. Legale, officleele- en ontelgenlngs-
advertentiën per regel 15 cent. Reclames 1—5 regels 1.25 Bewijsnummers worden ln
rekening gebracht en kosten, evenals afzonderlijke nummers, 5 cent.
Bij advertentiCn van bulten de stad worden de Incaaseerkosten in rekening gebracht.
BUREAUX
KORTE GRACHT 18 (oud 9
VALKESTRAAT 19.
Telefoon 19.
OVERZICHT.
Buitenland.
De Staatsgreep van Koning Cbristiaan in
Denemarken Muiterij in een gevangenis
te Brandenburg.
Binnenland.
Benoeming Minister van Oorlog Ver
kiezing Eerste Kamer Valsche zilverbons
Haven-conflict Tooneelstaking opge
heven.
Met het oog op de beide
Paaschdagen zal ons blad de
volgende week op Woensdag
en Zaterdag verschijnen.
KENNISGEVINGEN.
Burgemeester en Wethouders der gemeente
Amersfoort.
Gelezen een verzoek gedagteekend 21
Januari 1920, van de N. V. De Geldersche
Vallei» tot het oprichten van een meikin.
richting en zuivelfabriek, waarin te plaatsen
een stoomketel, twee electromotoren van 7 J
P. K. en twee electromotoren van 1 P. K.,
in het perceel alhier gelegen aan de
Sluisstraat, kadastraal bekend gemsente
Amersfoort, Sectie D, Nos. 1667, 1668 en
2922 (allen ged.);
Overwegende, dat den 28en Febr. 1920
ten Stadhuize gelegenheid is gegeven om
bezwaren tegen de bovenomschreven op
richting der inrichting in te brengen en al-
zoo ingevolge het bepaalde bij artikel 8 der
Hinderwet vóór den 28en Maart e.k. over
het verzoek zal moeten worden beslist;
Overwegende evenwel, dat het onderzoek,
dat der beslissing dient vooral te gaan, nog
niet zoover is gevorderd, dat het vóór laatst
genoemden datum zal zijn geëindigd;
Gelet op bet bepaalde bij het 2e lid van
artikel 8 der genoemde wet;
BESLUITEN:
de beslissing op het vorenbedoeld ver
zoek te verdagen.
Amersfoort, 26 Maart 1920.
Burgemeester en Wethouders
voornoemd,
De Burgemeester,
v. RANDWIJCK.
De Secretaris,
A. R. VEENSTRA.
De drooglegging van ons
land.
De meening van een gezaghebbend
tegenstander.
INTERVIEW MET SIMON A, MAAS,
VOORZITTER VAN DEN BOND VAN
DISTILLATEURS EN LIKEUR
STOKERS IN NEDERLAND DOOR
JAN FEITH.
V.
Waar de heer Maas aldus een toespeling
maakte op het buitenland, waar immers
rseds in verschillende landen, zoowel het
beginsel der «Plaatselijke Keuze» als de
algeheele droog-legging is ingevoerd, vroe
gen wij hem, welke naar zijn meening de
resultaten zijn met de daar gevonden op
lossing van het alcohol-vraagstuk? Hij
antwoordde met eene verwijzing naar het
bekende geschrift, uitgegeven aoor het «Co
mité tegen onmatige drankbestrijding*, ba-
doeld als verweer tegen de beweging der
Plaatselijke Keuze, en haalde ten over
vloede enkele treffende voorbeelden san
uit de bultsnlandsche praktijk.
«In de eerste plaats wijs ik u op hst niet
denkbeeldige, doch inderdaad zeer groote
gevaar van clandestieue distilleerderijen en
van clandestienen drank-handel, zooals in
het buitenland overal voorkomt. Zoo staan
mij cijfer» tsr beschikking uit de Ver. Sta
ten, dat de zegeningen der drooglegging
genist, doch waar het aantal door de ambte
naren ontdekte en vervolgens door hen
gesloten ongeoorloofde distilleerderijen in
de honderde sn bonderde loopt I Ook in
Belgie, dat dadelijk na de ontruiming door
de Duitachera geheel werd droog-gelegd wat
alcoholica betreft, dus sedert 1919, werden
alleen ln Brussel 350 geheime distilleerders
aangetroffenik bedoel dat deze officieel
werden ontdekt. U begrijpt wel, cequ'on
voit et ce qu'on ne voit pasHoeveel clan
destiene zaakjes zullen er dasr in Belgiö dus
wel méér gedreven worden! En nu behoef
ik er niet op te wijzen welk gevaar derge
lijks geheime branderijen en stokerijen op
leveren. Natuurlijk maken zij een volstrekt
inférieur product, dst oneindig veel gevaar
lijker en schadelijker is dan eene onder
wettelijk toezicht uitgeoefende Industrie.
Hetzelfde geldt voor den handel in dit
bocht. Daarenboven wordt ln dergelijke
landen op ongelooflijke wijze geknoeid sn
gesmokkeld. Maar het ergste blijft, wanneer
de menscben bun eigen alcohol willen berei
den. Bekend ls het Engelsche gezegde van
den man «that makes te whiskey by him
self». Wat bereikt toen aldus met het ver
bieden en dientengevolge clandestien pro-
ducesren van alcohol?... dat de chronische
alcoholisten, die tóch niet te verbeteren zijn,
óf slechten drank gebruiken, welke hun
gezondheid nog erger zal schaden, óf wel
zoeken dergelijke lieden naar andere prik
kelende genots-mlddelsn om hun harts
tocht te bevredigen, dat zijn cocaïne,
ether, morphine, nicotine in onmatige hoe
veelheden, alles vsel erger en gevaarlijker
dan goede jenever, omdat wetenschappelijk
vast staat, dat van alle intoxics de alcohol
het minst gevaarlijk is.<
«En het naar voren gebrachte argument
der bij afschaffing verminderde crlminali-
»eit?«
ryrrryyvTyrryyvT
M A. H. v.NIElIWKEKK M
I. Raalfufr IA Tol I mu.dfnn.1
M
L. Beekstr. i4.Tel.317a, Amersfoort
M
M IN AMEUBLEMENTEN EN M
M K A N To O KM E(J BE LEN M
RAADSOVERZ1CHT.
Vergadering van Dinsdag 30 Maart 1920.
Raadshceren Kroes en Nieuwendijk man
keerden op 't appèl.
Een boekdeeltje ingekomen stukken, een
lange, niet veel beteskenends agenda
en toch hebben we nog bijna 3 volle uren
zitten te vergaderen. Gezellig was het aller
minst.
Naast de mededeelingen, die voor kennis
geving werden aangenomen, kregen we
een verzoek van het bestuur van het
Amersfoortsch Drankweercomité om het
tappen en verkoopen van alcoholhoudende
dranken op den Zaterdag na 11 uur voormid
dags sn op Zon-en Feestdagen te verbieden,
welk adres met 23 adhaesiebetuigiogen om
advies ging naar ds Commissie van Wet
geving. Verder een missive van B. en W.
inzake de 10 pCt. verhooging van de kolen
voor de gasfabricage, vastgesteld door bet
Rijkskolendistributiebureau met ingang van
1 Maart j.l., waardoor de kostprijs van het
gas met bijna 2 cent per M3. is verhoogd
geworden.
Een verzoek van een door S. D. A. P.
en A. B. B. ingestelde Commissie om van
Gemeentewege een gebouw te exploitseren,
«Het staat vast, dat in landen, <raar men
tot drooglegging is overgsgaan, de misdaad
in gesn enkel opzicht is achteruit gegaan.
Zelfs zijn er typische cijfers, waaruit blijkt,
dat in de vroegere Amerikaansche »ver-
bodsstatsn», als Maine, Kansas, Noord-
Dakota, meer criminaliteit voorkwam dan
in niet-droog-gelegde staten, als Pennsyl
vania, Indiana en Nebraska, zoodat de
«droge ataten» in dit opzicht geen voordeel
boden. En de bedoeling, om misdaad te
beteugelen door het drank-misbruik of het
alcoholisme onmogelijk te maken, heeft
daar dus fiasco geleden
«Zijn er volgens u geen afdoende maat
regelen te treffen, om de excessen van alco
holisme en drankmisbruik tegen te gaan?»
«Die zijn stellig te treffen. En niemand
zijn daar sterker voorstanders van dan
degenen, die alcohol produceeren. Want de
sterke drank moet als een nuttig genot
middel worden beschouwd, en mag nimmer
ontaarden in het aankweeken van onmatig
heid. Zoo ben Ik een bepaald voorstander
eener uiterst strenge beteugeling van open
bare dronkenschap: in alle gelegenheden,
waar sterke drank verkocht wordt, moeten
de hygiënische voorschriften zoo wijd mo
gelijk worden toegepast, en dient te werdeu
zorg gedragen, dat het gedrag van elk be
zoeker correct zij; dat aan kinderen onder
zestien jaar geen sterken drank verkocht
mag worden, en dat de drank-verkoop aan
minderjarigen zooveel mogelijk wordt be
perkt, lijkt mij eveneens uitnemei d,
maar dit houdt daarom nog niet in, dat men
aan matige gebruiker» daarom moet ont-
zeggen de mogelijkheid, om eens een borrel
te drinken. Ik ga nog veel verder, het
lijkt mij zelfs zeer verkeerd om een matigen
drinker zijn borrel te onthouden I»
Ik vroeg natuurlijk een nadere verklaring
van deze openhartige opmerking.
(Wordt vervolgd.)
bestemd voor vergaderingen, congressen
enz., ging naar B. en W. terug om prae-
advies. Indien er één zaak van groot ge
meentebelang is, dan is het wel de voor
ziening in den zalennood te Amersfoort.
Laten we hopen, dat er niet aan doovemans
deur wordt geklopt. Indien het College zich
hiermede eens ernstig zou willen bezig
houden, om tot een goede oplossing te
komen, dan zou het Amersfoort een heel
wat grooteren dienst bewijzen dan het
heofd te breken met bet zoeken naar straat
namen waarvoor ook de raadsleden zich
blijkbaar zoo interesseerden, het lijkt ons
tenminste van geen belang om er de
nationale tijd aan te verspillen. Of wij nu in
het nieuwe gedeelte van het Soesterkwartier
een bloemenwijk krijgen of een uitgezochte
verzameling van zeehelden, of dat we in 't
Leusderkwartler dan wel in den omtrek van
het nieuwe R.H.B.S.-gebouw een Javastraat
of een Thorbecque-laan zullen bewandelen,
kan ons Siberisch-koud laten, als er maar
niet te lang gezocht wordt, want daarvoor
is de verscheidenheid, dunkt ons, toch groot
genoeg op dit gebied.
Zoo noodig, willen wij van deze bescheiden
plaats af ook nog wel een steentje bijdragen
en dan denken we b.v aan de namen van
onze ex-raadsleden, of aan de tegenwoordige
woordvoerders in den Raad. Wat denken
de heeren b.v. van namen alsVan Nijnatten-
straat, de Kempenaersstraat, de Dirk Rekké-
straat, Jan Hoflandstraat, Pok'erstraat, de
Acro Leinweberlaan, de Nieuwendijk, de
Noordmanstraat of Tromp van Holstlaan?
Men ziet wel, de keuze is groot en velerlei
en bovendien men blijft in den geest van
den heer Polder, fatsoenlijk.
Een ernstig punt van bespreking lokte
het afwijzend advies van B. en W. uit op
het verzoek van de Commissie van Geor
ganiseerd Overleg in zake het beschikbaar
stellen vau een gemeente-ambtenaaar voor
dit Instituut. De roods en katholieke raads
fractie wilde niets van deze afwijzende be.
schikking weten. De heer Overeem meende,
dat de afgevaardigde van de arbeiders-orga
nisatie ais zoodanig reeds zijn banden vol
heeft en dus geen gelegenheid kan vinden
daarnaast nog eens de noodige aanteekenin-
gen te maken, terwijl c> heeren Hofland,
Kraan en Noordman betoogen, dat waar het
bier toch zeker ook een gemeentebelang
geldt, het allerminst een bezwaar kan zijn van
gemeentewege een ambtenaar aantewijzen.
Van de 'afel aan de overzijde werd echter
het gegeven advies niet losgelaten, wat ons
in de gegeven omstandigheden niet erg duide
lijk was. Het gaat zeer zeker niet aan, zooals
de Wethouder Jorissen terecht opmerkte voor
iedere organisatie 'n ambtenaar aantewijzen,
maar een instituut als bet Georganiseerd
Overleg mag hier o. i. wel een uitzondering
op den regel maken. Het is ook voor de
gemeente van groot belang, dat de behan
delde onderwerpen met juistheid en accura
tesse op het papier worden gebracht en blijk
baar werd door de meerderheid van den Raad
deze zienswijze ook gedeeld, want met 10 7
stemmen kelderde het advies van B. en W.
We blijven dus in afwachting!
Aan het voorstel van B. en W., in zake
het verzoek van de Middenstands-Woning
bouw vereeniging «Frisia» waarbij steun wordt
gevraagd voor den bouw van 41 midden
standswoningen werd fiat gegeven, zij het
dan ook niet zonder discuseie; zooals met
vele SDdere voorstellen, ging het ook hier
mede, er werden heel wat woorden over
gewisseld, doch ten slotte komt het toch zoo
als den heeren werd voorgesteld. Het Is de
bedoeling deze 41 woningen te doen plaat
sen ten Zuiden van den Barchman Wuytiers-
laan achter de z.g. betonfabriekiedere wo
ning zal zoo ongeveer f585 per jaar aan
huur moeten opbrengeu, dat is dus ruim
elf gulden in de week. Dat noemt men
tegenwoordig middenstandswoningen I
Bovendien zullen de liefhebbers, die lid
van «Frisia» moeten zijn, willen zij voor zoo'n
woningtje in aanmerking kunnen komen, bij het
aanvaarden van het huls f 300 moeten storten
als aandeel in het door «Frisia» ingebracht
kapitaal, groot minstens f 12300 enz. enz enz.
De botte afwijzing van B. en W. om
verbeterisg en rioleering van een gedeelte
van den Heiligenbergerweg en tot afdoende
voorziening in den toestand van den Soester-
weg inderdaad 't is geen luxe wat hier
gevraagd werd deed raadsheer Rekké
van zijn zetel opspringen en slingerde tegen
deze wijze van afdoening eenige woorden
van protest in de zaal, maar toen hij
van den Wethouder van Openbare Werken
hoorde, dat het ééne werkje f 12000 ruim
zal moeten kosten en het andere maar
eventjes f 65000, toen was het stil in de
achterste hoekalsof het een nieuwtje was,
dat de gemeentekas geen «vetpot» f».
Het overige kunnen wij gevoeglijk laten
zwemmen, als van te geringe beteekenis,
uitgezonderd dan nog de afwijzende beschik
king op het verzoek van C. Rijn e. a„
waarbij aangedrongen wordt op verlaging
der marktgelden en de tot standkomlng van
een overdekte fruitbal.
't Is allemaal heel mooi, doch als je geen
centen hebt
We springen dus over naar de Rond
vraag, dat was nog niet eens het onge
zelligste deel van den avond. Genosse Rekké
was actief. Hij diende namens een 6-tal
andere onderteekenaars, waaronder ook
Vrijz. Democraten, een voorstel in, in ver
band met het Wetsvoorstel-Rutgers, dat
de Tweede Kamer misschien binnen «af
zien baren tijd» in behandeling zal nemen
en dat, zooals men weet, beoogt de ln.
voering der Plaatselijke Keuze, het lieve
lingskind van onze geheel-onthouders.
De Voorzitter zegt behandeling toe inde
volgende vergadering.
Mijnheer de voorzitter
Wat blieft U, mijnheer Rekké
Ik zou gaarne nog vanavond
«De man is niet goed», riep Mr. Stadig,
op zulk '11 ernstig voorstel kan zoo maar,
niet één, twee, drie beslist worden
En ook nu berustte de heer Rekké.
De heer Mr. Van Traa herinaerde aan