AMSFOORISDHE COURANT.
Dinsdag 20
April 1920
No. 9322
70e Jaargang
Uitgave van de Drukkerij „DE AMERSFOORTSCHE COURANT" voorheen Firma A. H. van Cleefl.
Verschijnt DINSDAG-, DONDERDAG- en ZATERDAG. ABONNEMENT per 3 maanden f 1. franco per post f 1.15. Afzonderlijks nummers 5 cent.
ADVERTENTIËN 1—6 regels 95 cent; elke regel meer 15 cent. Bij regel-abonnement reductie, waarvan tarief op aanvraag kosteloos. Legale-, officieele- en
ontelgenings-advertentiBn per regel 20 cent. -:- RECLAMES 1—5 regels f1.53; elke regel meer 30 cent. Incasseerkosten worden In rekening gebracht.
Inzending van advertentiön op den dag van verschijnen uiterlijk 10 uur, voor het Zaterdagnummer uiterlijk Vrijdagavond.
REDACTEUR: F.W.H. OUDENS, AMERSFOORT
BUREAUX: KORTEGRACHT 18 EN VALKESTRAAT 19, TELEFOON 19
OVERZICHT.
Buitenland.
Prins Joachim voor de rechtbank te Ber
lijn in zake voorval Adlon-hotel Kapp
gearresteerd.
Binnenland.
Dr. H. W. Ph. E. van den Berg van
Eysinga Mr. P. J. Troelstra 60 jaren
oud Uit den militairen dienst Pokken-
gevallen te Oosterbeek W. Viseer in
Cassatie Staatsloterij.
De Economische gevolgen
van de
drooglegging van ons land.
x.
Men houde nu, wat deze berekening be
treft in het oog, dat zich verschillende om
standigheden zullen voordoen, en wel
ie. dat een dergelijke hooge gistprijs
door protectionistische rechten gesteund
moet worden;
2. dat de berekening is opgezet op de
verhoudings-cijfer in de Schiedamsche bran
derijen, doch bijvoorbeeld niet opgaat voor
de sNederl. Gist- en Spiritusfabriek* te
Delft, welke wel de grootste producent is;
3. dat In verband hiermede bij uniforme
stijging van den gistprijs genoemde fabriek
in onevenredige mate boven Schiedam be
voordeeld zou worden, en wel omdat de
betrekkelijk kleine Schiedamsche bran
ders wel hun moutwijn aan hun geregelde
afnemers kunnen verkoopen, doch in het
andere geval met technische spiritus op
de wereldmarkt zouden moeten concur-
reeren, waartoe hun economische structuur
zich niet leent, en ten tweede omdat de
Delftsche fabriek een aanzienlijk hooger
percentage gist (van 28°/©) maakt uit zijn
grondstoffen, en dusdoende een voorsprong
van even zooveel malen den toeslag op
den gistprijs boven Schiedam zou krijgen.
Wat blijkt hieruit? Dat bij een dus
verondersteld regeeriugsingrijpen, behou
dens een gedifferentieerden toeslag, het
Schiedamsche bedrijf tot ondergang ge
doemd ware. Geenszins mag hieruit echter
de gevolgtrekking genomen worden, als
zou dit bedrijf achterlijk zijn. Immers is
het toepassen van het z.g. »Weensche
procédé voor Schiedam direct afhankelijk
van prijzen, en wanneer deze van' over
heidswege gewijzigd werden, kan een ander
technisch procédé, waarvoor deze prijzen in
andere verhoudingen gelden, economisch
een grooten voorsprong verkrijgen.
Wij willen hierbij terzijde laten het gevaar,
dat de gist- en dientengevolge de brood
voorziening van ons land zou kunnen
loopen, Indien om de een of andere reden
Delft als eenige producent van gist zou
overblijven. Onze geheele vaderlandsche
broodvoorziening zou hierdoor ontredderd
kunnen worden. En dit ware een toestand,
welke stellig niemand als wenschelijk kan
achten
Als derde ln de reeks onzer beschouwingen
over de drie verschillende groepen in de
alcoholindustrie, willen we, na de distilleer
derij en de branderij, nog de likeurstokerij
in het kort aanduiden.
Gewoonlijk betrekt de likeurstokerij de
voor haar bedrijf noodlge zuiveren alcohol
uit het grootbedrijf, dus van de distilleer
ders direct. Doch vroeger kwam het nog
veel voor, dat de likeurstokers er zeiven
een distilleerderij ie klasse op na hielden,
teneinde een zuiveren alcohol voor hun
fijne producten te stoken. Men vindt nu
bij enkelen onzer voornaamste likeurstokers
echter nog een distilleerderij ie klas, waar
de afval der likeurstokerij tot spiritus
(mauvais gout) verwerkt wordt.
Een technische beschrijving van het likeur
stokersvak zou ons hier te ver voeren.
Laten wij slechts mogen wijzen op de hier
te lande verkregen producten, welke reeds
sedert eeuwen zulk een uitnemenden naam
ter wereldmarkt verwierven, dat de Hol-
landsche likeuren nog dikwijls beschouwd
wor en als >hors concurrence*!
Om deze reputatie te handhaven moest
echter onvermoeid gewerkt worden, zoowel
In de likeurstokerij zelve, als op debuiten-
landsche markten.
Onze bekendste firma's op dit gebied
zijn wel Lucas Bols en Wijnand Fockink,
beide gevestigd te Amsterdam; zij leggen
zich beiden toe op de fijne dus dure soor
ten. Een ander gebied wordt weer bewerkt
door firma's als die van Bootz, Hellebre
kers, e.a.
Teneinde bepaalde afzetgebieden in ex
ploitatie te kunnen nemen, moesten zulke
firma's aanvankelijk dikwijls met verlies
in het buitenland werken; doch door ener
giek volhouden wist men zich overal ter
wereld een vaste plaats In bepaalde kringen
te verwerven. Een ingrijpen van overheids
wege, waardoor bijvoorbeeld het blnnen-
landsch debiet zou worden afgesneden, zou
ongetwijfeld ten gevolge hebben, dat het
geheele bedrijf ernstige schade leed. Ge
sprekken welke wij hierover voerden met
enkelen onzer bekendste likeurstokers, lever
den ons hiervan het afdoend bewijs. En
hierbij bleek dan wel duidelijk, dat een
compensatie voor de in het binnenland ge
leden schade in het buitenland stellig niet
te vinden ware, omdat het reeds de grootste
inspanning en koopmanschap kostte, om de
buitenlandsche afzetgebieden te veroveren,
welke thans in exploitatie zijn.
Stellig zou dus bij maatregelen tegen de
alcoholindustrie een van oudsher vermaard
bedrijf, de Holiandsche likeurindustrie, een
groot gevaar loopen. Hierbij komt, dat
juist een bedrijf als dit een groot aantal
indirecte belangen heeft, en tal van belang
hebbenden naast zich kent hetgeen hier
nog meer het geval is dan bijvoorbeeld bij
de distilleerderij.
En wat de vraag betreft, welke wij reeds
eerder stelden met het oog op de andere
takken onzer alcoholindustrie of er moge
lijkheid zou bestaan, da iikeurstokersinstal-
laties in te richten voor een geheel ander
bedrijf, blijkt wel atdoend, dat zooiets even
als elders tot de onmogelijkheden moet
worden gerekend.
Zoo is ongeveer de stand onzer huidige
alcoholindustrie.
(Wordt vervolgd.)
STADSNIEUWS.
De Burgemeester van Amersfoort
brengt ter kennis van belanghebbenden,
dat op Donderdag 22 April 1920, op het
militaire oefenings-terreinopde Leusdensche
Heide een schietoefening met een batterij
houwitsers gehouden zal worden.
De vurende batterij zal zijn opgesteld
ongeveer in de lijn reservoir waterleiding
op de Stompert, Piramide van Austerlitzen
pl.m. 800 M. ten Z.O. van den straatweg naar
Amersfoort en zal in Zuidoostelijke richting
schieten.
De onveilige strook zal zijn afgebakend
door roode vlaggen en een lijn van posten
met witte vlaggen.
Wanneer geschoten wordt, zal op de ijzeren
uitkijkpost na hij het spoorwegkamp de
nationale vlag geheschen zijn. Vermoedelijk
zal ket schieten ongeveer 11 uur voormiddag
aanvangen en om 12 uur 30 namiddag
eindigen.
Verder vestig ik de aandacht op het gevaar
eventueel niet gesprongen projectielen aan
te raken of op te rapen.
Amersfoort, 17 April 1920.
De Burgemeester,
V. RANDWIJCK.
Burgemeester en Wethouders van Amers
foort;
Gelezen het verzoek gedagteekend 18 Fe
bruari 1920, van A. C. VAN DEN BOOM,
alhier, tot het oprichten Van een borstel-
fabriek, te drijven door een electromotor
van 2 P.K. en 4 electromotoren van'/jP.K.
in het perceel gelegen alhier aan de Tuin
straat No. 20, kadastraal bekend sectie D
nos. 3520 en 3574;
overwegende dat den tóen Maart j.l. ten
stadhuize gelegenheid is gegeven om be
zwaren tegen de boven omschreven oprich
ting der inrichting in te brengen en alzoo
ingevolge het bepaalde bij artikel 8 der
Hinderwet voor den tóen April over het
verzoek moest worden beslist
overwegende evenwel, dat het onderzoek
dat der beslissing dient vooraf te gaan, nog
niet zoover is gevorderd, dat het voor laatst
genoemden datum zal zijn geëindigd;
Gelet op het bepaalde bij het 2de lid van
art. 8 der genoemde wet
besluiten:
de beslissing op het vorenbedoeld verzoek
te verdagen-
Amersfoort, 15 April 1920.
Burgemeester en Wethouders der gemeente
Amersfoort,
Gelezeu een verzoek gedagteekend 9
Februari 1920, van de firma R. van Dijk
alhier, tot het uitbreiden van een steen
houwerij, door het plaatsen van een steen-
zaag te drijven door een electromotor van
13 P. K. in het perceel alhier gelegen aan
den Arnhemscheweg No. 4, Kadastraal be
kend gemeente Amersfoort Sectie B No. 2052
(oud No. 1378).
Overwegende dat den tóen Maart j.l. ten
stadhuize gelegenheid is gegeven om be
zwaren tegen de boven omschreven uitbreiding
der inrichting in te brengen en alzoo inge
volge het bepaalde bij art. 8 der Hinderwet
vóór den tóen April over het verzoek
moest worden beslist;
Overwegende evenwel dat het onderzoek
dat der beslissing dient vooraf te gaan nog
niet zoover is gevorderd, dat het voórlaatst-
genoemden datum is geëindigd;
Gelet op het bepaalde bij het 2de lid van
art. 8 der genoemde wet;
besluiten
ds beslissing op het voren bedoeld ver
zoek te verdagen.
Amersfoort, 15 April 1920.
Burgemeester en Wethouders
voornoemd,
De Burgemeester,
N. VELS-HEYN (L. B.)
De Secretaris,
K. KAAN Jzn. (L. S.)
KENNISGEVING.
Gelet op art. 37 der Drankwet,
brengen ter openbare kennis:
ie dat bij hen is ingekomen een ver
zoekschrift van
NICOLAAS DE WAARD
om verlof tot den verkoop vau alcohol
houdenden drank, anderen dan sterken drauk,
voor gebruik ter plaatse van verkoop, in de
beneden voorlocaliteit van het perceel Zuid-
singel no. 4 alhier;
2e dat binnen twee weken na deze bekend
making een ieder tegen het verleenen van
het verlof schriftelijke bezwaren bij hun
College kan inbrengen.
Amersfoort, 19 April 1920.
Burgemeester en Wethouders
voornoemd,
De Burgemeester,
v. RANDWIJCK.
De Secretaris,
A. R. VEENSTRA.
BEKENDMAKING HINDERWET.
Burgemeester en Wethouders van Amers
foort,
brengen ter openbare kennis,
dat bij hun besluit van 16 April 1920, aan
A. C. VAN DEN BOOM en zijne recht
verkrijgenden voorwaardelijk vergunning is
verleend tot het oprichten van een borstel-
fabriek te drijven door een electromotor
van 2 P.K. en 4 electromotoren van '/j P.K.,
in het perceel alhier gelegen aan de Tuin
straat No. 20, kadastraal bekend Gemeente
Amsrsfoort, Sectie D, No. 3520 cn 3574.
Amersfoort, 20 April 1920.
Burgemeester en Wethouders
voornoemd,
De Burgemeester,
v. RANDWIJCK.
De Secretaris,
A. R. VEENSTRA.
Brandstoffen.
Wij verwijzen onze lezers naar de mede-
deeling van de brandstoffen-commissie, voor
komende in een advertentie in dit nummer
betreffende de distributie van nog één een
heid brandstoffen. Men late den uitersten
datum, 10 Mei daarom niet voorbijgaan!
Examens.
Bij het 17 dszer te Utrecht gehouden
tarnen voor de akte L. O. zijn nog ge
slaagd onze stadgenooten de damesH M.
Bartels, A. P. van Bleisen, W. M. Blom en
J. C. de Booy.
Mej. M. A. van der Ivaoop is benoemd tot
docente aan de kweekschool voor onder
wijzeressen te Bloemfontein.
De ie Luit. der Cav. D. van Voorst Eve-
klnk en de ie Luit. der Inf. J. G. M. v, d.
Plassche zijn geslaagd voor het examen der
Hoogere Krijgschool.
De bronzen gesp voor 18 jaren trouwen
dienst wordt op 28 April a.s. toegekend aan
den sergeant-majoor-instructeur W. Lancksr
van het 16c Reg. Inf.
Lager Onderwijs.
De plaatselijke Commissie van Toezicht
op het Lager Onderwijs houdt a.s. Donder
dagmiddag 4 uur ten Raadhuize een Open
bare Vergadering
Punten van behandeling o.m. Jaarverslag
1919 en schoolbezoek.
Verjaardag Prin Hendrik.
Ter gelegenheid van den verjaardag van
Z. K. H. Prins Hendrik werd gisteren hier
en daar, van openbare en enkele particu
lieren gebouwen, gevlagd, echter niet van
het gemeentehuis.
Men vroeg ons, waarom niet.
Wij kunnen de vraag heusch niet beant
woorden.
Amersf. Gemeentebelang.
In de Vrijdagavond gehouden jaarver
gadering van de Vrijzinnig-Democratische
kiesvereeniging »Amcrafoort's Gemeente
belang*, werden als bestuurslid herkozen
de heeren P. C. Dekker en H. van der
Knoop, en gekozen in de vacature ontstaan
door het bedanken van den heer Ooster
man, de heer G. J. Wichman. De functie
van penningmeester werd door den heer
Corn. Ruitenberg overgenomen van den
heer Dekker.
De voorzitter, de heer Kooiman, bracht
hulde aan den heer Oosterman, die vele
jaren op zoo loffelijke wijze het secretariaat
heeft waargenomen.
Weensche kinderen.
Naar wij vernemen zijn door het Alge
meen Comité, alhier, in 't geheel thans 47
Weensche kinderen ondergebracht, waar
onder dan behoort het transport van 27
kinderen, dat hier dezer dagen werd aan
gebracht.
Men zou binnenkort in onze gemeente
nog een transport Duitscbe kinderen wach
tende zijn.
Toelating tot de Groenten veiling.
Men deelt ons mede:
Reeds ongeveer ultimo Maart is aan
B. en W. door het Bestuur der Algemeene
Amersfoortsohe Consumenten Vereeniging
verzocht ook om niet.handclarcn toegang
tot de Groentenvelling te verleenen, doch
hierop werd geen antwoord ontvangen.
Dit is te betreuren, daar thans geen
gelegenheid wordt geboden om collectief
in te koopen en de winsten der talrijke
groentcnventers te kunaen nagaan.
(Wij willen hieraan toevoegen, dat het ons
niet duidelijk is, waarom men zich gewend
heeft tot B. en W., waarde groenten veiling
toch geen gemeentelijke instelling is. Wanueer
men zich richt tot bet Bestuur van de be
doelde veiling, dan zullen o.i. van die zijde
zeker geen bezwaren worden opgeworpen,
den toegang ook aan particulieren te ver
leenen.
Een andere vraag is echter of men het
doel zal bereiken, dat men met dien toegang
tot de veiling beoogt.
De ondervinding zal ook hiet zijn de beste
leermeesteres.) RED.