AMSFOORTSCHE COURANT.
Zaterdag 24
April 1920
No. 9324
70e Jaargang
Lunchroom
Princense
M. VLËESCHHOUWEK
REGENMANTELSlij MAISON L'HIRONDELLE
GIRO- EN CHEQUEVERKEER
MET ALLE PLAATSEN
VAN ONS LAND
G. KEUNEKE
Uitgave van de Drukkerij „DE AMERSFOORTSCHE COURANT" voorheen Firma A. H. van Cleefl.
Verschijnt DINSDAG-, DONDERDAG- en ZATERDAG. ABONNEMENT per 3 maanden f 1.—franco per post f 1.13. Afzonderlijke nummers 5 cent.
ADVERTENTIÉN 1—6 regels 95 cent; elke regel rueer 15 cent. Bij regelabonnement reductie, waarvan tarief op aanvraag kosteloos. Legale-, offideele- en
onteigenings-advertentiên per regel 20 cent. RECLAMES 15 regels fi.55; elke regel meer 30 cent. Incasseerkosten worden In rekening gebracht.
Inzending van advertenti6n op den dag van verschijnen uiterlijk 10 uur, voor het Zaterdagnummer uiterlijk Vrijdagavond.
BUREAUX: KORTEGRACHT 18 EN VALKESTRAAT 19, TELEFOON i*
REDACTEUR: F. W. H. OUDENS, AMERSFOORT
OVERZICHT.
Binnenland.
De Transportstaking met ingang van 28
April a.s. opgeheven onder oude loons
voorwaarden Opheffing Staat van Beleg
Avondwerk Rijksverzekeringsbank.
KENNISGEVINGEN.
MILITIE.
Eerste zitting van den Militieraad,
De Burgemeester van Amersfoort
brengt bij dezeu het navolgende ter
openbare kennis.
In de eerste zitting van den Militieraad
wordt in het algemeen uitspraak gedaan
a. vrijstelling van den dienst wegens
eigen vrijwilllgen dienst en wegens broeder-
dienst
b. uitsluiting van den dienst.
Voor zooveel betreft vrijstelling van den
dienst wegens aanwezigheid van in hetzelfde
jaar geboren broeders, doet de Militieraad
eerst uitspraak in zijn tweede zitting, welk
later zal worden bekendgemaakt.
De ingeschrevenen dezer gemeente voor
de lichting van het volgend jaar, die vrij
stelling wegens eigen vrijwilligen dienst
of wegens broedordienst hebben aangevraagd
zullen in de gelegenheid worden gesteld
desgewenscht die aanvraag toe te lichten
of te doen toelichten en vervolgens de uit
spraak hieromtrent van den Militieraad te
vernemen op Vrijdag, 30 April e.k., te
10 uur voormiddags, te Utrecht in het
Gebouw voor Kuneten en Wetenschappen
aan de Mariaplaats aldaar.
De uitspraak zal voorts door onderge-
teekende schriftelijk ter kennis worden ge
bracht van den ingeschrevene, die aanvraag
om vrijstelling deed.
In de eerste zitting van den Militieraad
heeft geen geneeskundig onderzoek plaats;
sulks geschiedt in een zitting van den
Keuringsraad, welke zal worden gehouden
op een nader bekend te maken tijdstip.
Da aandacht wordt nog gevestigd op
onderstaande bepalingen
Tegen de uitspraak van den Militieraad
omtent vrijstelling of uitsluiting kan biunen
tien dagen, te rekenen van den dag, waarop
die uitspraak is geschied, bij Gedeputeerde
Staten der provincie bezwaar worden inge
bracht door den Militiecommissaris en door
1. den ingeschrevene, wien de uitspraak
geldt, of door zijn vader, moeder, voogd
of curator.
2. elk der overige voor de gemeente
ingeschrevenen of door zijn vadar, moeder,
voogd of curator.
Hij of zij, die bezwaren inbrengt, levert
hst daartoe strekkend verzoekschrift, dat
behoorlijk met redenen omkleed moet zijn,
in ter secretarie dezer gemeente. Van de
inlevering wordt een bewijs van ontvangst
uitgereikt.
Bezwaarschriften, niet ingericht of niet
ingeleverd op de hierboven aangegeven
wijze kunnen geea gevolg hebben.
Voor zoover omtrent een en ander nadere
inlichtingen worden gewenscht, vervoege
men zich ter gemeente-secretarie op een
werkdag, tusschen negen «n twaalf
voormiddags.
Amersfoort, to April 1920.
De Burgemeester voornoemd,
v. RANDWIJCK.
De Economische gevolgen
van de
drooglegging van ons land.
XII.
Wij komen nu, na In onze vorige op
stellen reeds verschillende directe belang
hebbenden bij onze Nederlandsche alcohol
industrie naar voren te hebben gebracht,
ditmaal tot een belangrijken tak van nijver
heid, nl. de melasse industrie, welke zulk
een voornaam onderdeel vormt bij de be
reiding van gedistilleerd.
Doch teneinde dit onderwerp in het juiste
licht te stellen, meenen wij hieraan vooraf
te moeten laten gaan het een en ander
over het technisch verband tusschen suiker
en melasse. Wij maken hier dus een uit-
Utrcchtschestr. 49.
J. VAN HAMERSVELD Jr.
stapje op het terrein onzer zoo belangrijke
vaderlandsche suikerfabricatle en brengen
bezoek aan onze suiker-fabrieken, waar
1 zich toelegt op het verkrijgen van
suiker uit onze bieten-, hetgeen, zooals
men wel weet, het hoofdtype vormt onzer
Nederlandsche suikerfabrieken.
In de suikerfabrieken dan worden aller
eerst de geoogste bieten gewasschen en
gesneden, waarna het verkregen snijdsel in
ketels, welke den technischen naam dragen
van diffusie-batterijen, van zijn suikersap
onttrokken wordt. Na dit uitlogiugs proces
heet het ontsuikerde snijdsel »pulp«, terwijl
het gewonnen vocht den naam draagt van
»ruwsap«. Dit laatste heeft een reinheid
van 87 tot 88 pCt., met andere woorden op
de 100 dselen bevinden zich daarin 88 vaste
deelen suiker. Mat behulp van kalk wordt
het ruwsap gezuiverd tot «gezuiverd sap»,
waarbij de toegevoegde kalk, welke door
koolzuurgassen werd neergeslagen in het
vocht, als «schuimaarde» betiteld wordt.
melasse (dus In eene verhouding van 1 op
4) en 700 kilo pulp. Het afval-product,
aangeduid als schuimaarde, kan als meststof
dienen, doch heeft om zoo te zeggen geen
handelswaarde.
Wij bepalen alsnu onze aandacht op de
eigenlijke melasse.
In vroegere jaren bedroeg de handels-
omzet hiervan aanzienlijke cijfers. Het pro
duct werd gewoonlijk in vaten verpakt en
naar Frankrijk geëxpedieerd.
De bedongen prijzen, alweer vóór de
crisis, bedroegen toen per 100 kilo melasse
per graad suiker f 5, terwijl ruwe suiker
f 12 deed en fijne suiker f 15 per 100 kilo.
De Regeeringsprijs voor fijne suiker be
droeg f 24 50 en voor melasse f 60.
Hieruit mag wel de gevolgtrekking worden
gemaakt, dat de suikerfabrieken toen voor
een groot deel dreven op den behaalden
melasse-prijs.
In het prijs-niveau vóór de crisis zou een
maatregel, welke de melasse waardeloos
maakte, den algemeenen suikerprijs echter
eveneens niet onaanzienlijk hebben beïn
vloed, en wel op dc volgende berekening:
op 16 kilo suiker wordt geproduceerd 4 kilo
melasse (van 30 pCt.), welke tegen een prijs
gelijk aan de helft van den suikerprijs in
waarde overeenkomt met 1 kilo suiker.
Eenerzijds zou dus de suikerprijs hoogstens
1/16 kunnen stijgen, anderszijds zal de land
bouwer, die zijn akkers met bieten beplant,
minder voor zijn product ontvangen. Tus-
HOF 40 MEUBELEN
Bezoekt de magnzQiicn aan de Papenhotstede
Het gezuiverde sap heeft eon reinheid
van 92 tot 93 pCt., en bevat verder nog
verschillende zouten, ook eiwit en organische
kleurstoffen, welke het vocht een kleur ver-
leenen, welke het meest doet denken aan
die van het lichte Pilsener bier. De genoemde
zouten nu moeten worden aangemerkt als
de melasse-vormers, wijl één deel zout 4 k
5 deelen suiker verhindert te kristalliseeren.
Dit laatste proces geschiedt namelijk in de
volgende bewerking, het gezuiverde sap
wordt in een luchtledige ruimte uitgedampt
tot diksap, dat daarna in de z.g. vacuum-
pannen wordt ingekookt. In centrifuges
wordt vervolgens de gekristalliseerde suiker
van de stroop ontdaan. En dit is dan de
melasse. De suiker Welke achter blijft heet
ruwsuiker.
schen beide resultaten zal een zeker even
wicht moeten ontstaan. Bovendien zou deze
veronderstelde stijging van den suikerprijs
natuurlijk slechts dan kunnen intreden, in
dien buitenlandsche concurrentie op de een
of andere manier uit te schakelen ware.
Welke is nu de taak der melasse in de
alcohol-industrie?
Het staat vast, dat verreweg de meeste
der aldus geproduceerde melasse aau onze
verschillende spiritus-fabrieken geleverd
wordt. En de meeste onzer suikerfabrieken
hadden derhalve leverantie-contracten loopen
over termijnen van verscheidene jaren met
eerstgenoemde fabrieken, of wel waren zij
aangesloten bij de coöperatieve fabriek te
Bergen-op-Zoom,
(Wordt vervolgd.)
Deze melasse werd vroeger nog ettelijke
malen «ingekookt»; wel tot drie en vier
maal toe; telkens werden daarbij dan kleine
hoeveelheden suiker van steeds slechter
kwaliteit verkregen. Doch door het aan-
brengen van steeds belangrijker verbete
ringen in de techniek van het bedrijf, konden
ook steeds betere resultaten verkregen
worden, zoodat bij het eerste uitlogen reeds
een zelfde resultaat verkregen wordt als
vroeger aan het eind van omslachtige be
werkingen. Kon men een ruwsap zonder
zout verkrijgen, dan zou alle euiker uitge
kristalliseerd kunnen worden, doch dan
zou ook geen melasse worden gevormd.
Wij willen nu in cijfers eens nagaan
welke hoeveelheden aldus verwerkt en ver
kregen worden. In het algemeen ueemt men
aan, dat in ons land, nl. vóór de crisis,
ongeveer 2 '/2 millioen kilo ruwe suiker
geproduceerd werd, en wel op dezee grond
slag, dat in de suikerfabrieken van het
moderne type per xooo kilo bleten 150 kilo
ruwe suiker gefabriceerd wordt, benevens
18/20 kilo melasse, inhoudende 48 pCt.
suiker, 12 pCt. zouten en nog verdere
eiwitstoffen en kleurstoffen, benevens water.
Van de 150 kilo ruwe suiker valt dan bij
het eigenlijke raffineeren nog 15 kilo of 15
pCt. melasse af, zoodat 135 kilo suiker
overblijft. De verhoudingen zijn dan in kilo's
uitgedrukt, dat per 1000 kilo bieten ver
kregen worden: 133 kilo suiker, 34 kilo
STADSNIEUWS.
Bankvereeniging H. L. A. DULLAERT&Co.
Amersfosrt, Soest, Utrecht, Steenbergen, Noordbroek
Burgemeester en Wethouders van Amers
foort
brengen ter openbare kennis,
dat aan H. van Nimwegen, ontheffing Is
verleend van de verbodsbepaling vervat in
art. 2 der verordening tot afschaffiing van
den nachtarbeid in broodbakkerijen, met
dien verstande, dat door één knecht, voor
ten hoogste drie maanden om drie uur des
's morgens met den arbeid in zijne bakkerij
mag worden aangevangen.
Amersfoort, 20 April 1920.
Burgemeester en Wethouders
voornoemd,
De Burgemeester,
v. RANDWIJCK.
De Secretaris,
A. R. VEENSTRA.
De Burgemeester van Amersfoort
brengt ter kennis,
dat in de gemeenten Schalkwijk, Tuil en
't Waal, Wijk bij Duurstede en Renswoude
gevallen van mond- en klauwzeer zijn voor
gekomen.
Amersfoort, 22 April 1920.
De Burgemeester voornoemd,
v. RANDWIJCK.
Volkszang Toonkunst.
Onze stadgenoot, de heer J. van Sloten,
verbonden aan de school in de Beekstraat,
is benoemd tot onderwijzer der drie Volks
zangklassen Toonkunst.
Opbrengst Emm a-bloempje.
Naar we vernemen heeft den verkoop van
het Tuberculose-bloempje in onze gemeente,
Donderdag jl. een bruto-opbrengst opge
leverd van f 557-23 '/s-
Maatschappij van N ij verheid.
Departement Amersfoort.
Donderdagavond hield bovengenoemd de
partement in hotel Reichmann zijn Alge-
meene Vergadering onder voorzitterschap
van den heer J. H. van der Meiden. De
belangstelling was gering. Inclusief het be
stuur wsren 12 leden aanwezig.
Na opening is het woord aan den secretaris,
den heer E. van Vollenhoven, tot het lezen
der notulen en het Jaarverslag. In laatst
bedoeld verslag richt de secretaris eenige
hartelijke woorden van waardeering bij het
afscheid van den voorzitter, den heer J. H.
van der Meiden als zoodanig, die dezen
avond evenals de secretaris periodiek moet
aftreden, en dus voor het laatst den voorzitters
hamer zal hanteeren.
De steller van het verslag herinnert aan
de prettige samenwerking in het bestuur,
in 't bijzonder tusschen secretaris en voor
zitter en dankt den heer van dt. Meiden
voor de moeite sn toewijding die hij zich,
tijdens het voorzittersschap van dit departe
ment heeft willen getroosten, den man die
altijd op den bres stond wanneer het ging
om de belangen van het departement of van
onze gemeente. Het zou iu strijd zijn met
de bescheidenheid, den heer Van der Meiden
eigen Jover diens verdiensten als departements
voorzitter in den breede uittewijden, doch
hij is ongetwijfeld de tolk van de aanwezigen
wanneer hij den heer Van der Meiden een
eeresuluut brengt met de beste wenschen
voor de toekomst.
Uit het verslag van den penningmeester
den heer C.W.P. Groeueveldt stippen wij aan,
dat het afgeloopen boekjaar werd aange
vangen met een nadeelig saldo van f 79.78,
terwijl de ontvangsten en uitgaven sluiten
met een bedrag van f 654.32 (aan contributien
(81 leden) werd f511 ontvangen); op 31
December 1919 was het nadeelig saldo aan
gegroeid tot f 143.21.
Da commissie met de verificatie belast,
heeft de bescheiden in volkomen orde be
vonden, zoodat den penningmeester dankbaar
decharge werd verleend.
Tot leden voor het nazian der rekening
en verantwoording ovar het boekjaar 1920
werden benoemd de heeren A. C. Koppejan
en T. C. R. Smit, die zulks accepteeren.
Bestuursverkiezing. In de bestuur» vaca
turen J. H. v. d. Meiden en E. van Vollen-
hoven worden gekozen de heeren F. J. C.
Baron van Hardenbroek van Ammerstol
(12 at.) en M. Gerritsen (11 st) resp. als
voorzitter en secretaris, die zich deze ver
kiezing hebben laten welgevallen.
De heer Kemper wenscht, in aansluiting
met de woorden in het jaarverslag gericht
tot den heer Van der Meiden, ook den af
tredenden secretaris, den heer Van Vollen
hoven dank en waardeering te brengen voor
de vele werkzaamheden tijdens diens functie
als secretaris van het Departement verricht.
(Applaus.)
De voorzitter sluit zich gaarne bij dit
betoog aan.
Tevens deelt hij mede, dat het plan tot
het verkrijgen van een overdekte bad- en
zweminrichting wegens de groote onkosten,
nog niet ter tafel kon worden gebracht, doch
hij brengt de desbetreffende commissie, dank
voor de bemoeiingen, die zij zich voor dit
plan, dat toch, zoo goed ais volledig, gereed
ligt heeft willen getroosten.
Waar de rondvraag verder geen bijzonders
opleverde, sluit de voorzitter met een woord
van dank, ook aan de pers, deze vergadering.
Langestraat 106
AMERSFOORT
SPECIAAL ADRES IN
Lederwaren, Honden
artikelen, en
Relsbsnoodigdhedan
Beleefd aanbevelend.
IZ2.Z'ZZZ2ZZZZZZ.ZZZ-2:ZZVZZZZ2Z&Z£!
Kerkenbouw.
Aan onzen stadgenoot, den heer Herm.
Kroes, werd opgedragen het ontwerpen van
het plan voor den bouw eener kerk met
pastorie ten behoeve van de te stichten
nieuwe parochie Terwolde, bij Twello. Met
den bouw is bereids aangevangen.
Ook de bouw der St. Antouiuskerk to
Nijverdal geschiedt, zooals reeds werd ge
meld, naar de plannen en onder leiding van
genoemden architect. (Eemb.)
Gereformeerde Kerk.
Onze stadgenoot, de heer G. O. Donner,
candidaat, is toegelaten tot het predikambt
in dc Gereformeerde Kerken.
Evangelische Maatschappij.
Naar wij vernemen zal de Evangelische
Maatschappij op 19 Mei a.s. haar Algemeene
vergadering houden te Amersfoort.
Openbare Leeszaal.
Wegens den schoonmaak zal de Openbare
Leeszaal van 3—13 Mei a.s. gesloten zijn.
De melkprijs.
Naar het A. D. verneemt heeft de Melk-
veehoudersbond j. 1. Donderdag 22 April
vergaderd met de Coöperatieve Melkslijters-
vereeniging Amersfortia.
Besloten werd, om de melk niet lager In
prijs te stellen dan ze nu reeds Is, n.l. 16
ets. per Liter. Verder zouden de melkvee
houders zich verplichten om geen melk meer
te leveren aan de concurreerende inrichting
de Geldersche Vallei, die nu reeds beneden
den prijs van 16 eta. per L. verkoopt, n.l.
voor 15 en 14 ets.
De melkveehoudersbond wijt het blijkbaar
geheel aan de inrichting de Geldersche
Vallei, dat de melkprijzen zijn gedaald en
is bang dat de mèlkprijzen door concurren
tie van deze fabriek nog lager zullen gaan.
Het blijkt wel, dat de coöperatieve melk-
slijtersvereeniging Amersfortia geene stelling
aanneemt tegen het hoog houden van den
melkprijs door de melkveehouders.
Bij informatie aan de Geldersche Vallei
naar de melkaanvoar, is aan dat blad ver
klaard, dat een feitelijk onbegrensde aanvoer
tegen verlaagde Mei-prijzen verzekerd Is.
