AMER3F00RTSGIE COÏÏMI.
Dinsdag
1 Juni 1920
No. 9340
70e Jaargang
BIJVOEGSEL
Uitgave van de Drukkerij „DE AMERSFOOItTSUHE COURANT" voorheen Firma A. H. van Clecfl.
Verschijnt DINSDAG-, DONDERDAG- en ZATERDAG. ABONNEMENT per 3 maanden f 1franco per post fi.15. Afzonderlijke nummers 5 cent.
ADVERTENTIËN 1—6 regels 95 cent; elke regel meer 15 cent. Bij rogel-abonnemcnt reductie, waarvan tarief op aanvraag kosteloos. Legalo-, officieels- on
onteigenings-advertentiOn per regel 20 cent. RECLAMES 1—5 regels f1.55; elke regel moer 30 cont. Incasaeorkosten worden In rekening gebracht.
Inzending van advertentie» op den dag van verschijnen uiterlijk 10 uur, voor het Zaterdagnummcr uiterlijk Vrijdagavond.
REDACTEURK. LUBERTI, AMERSFOORT
BUREAUX: KORTEGRACHT 18 EN VALKESTRAAT 19, TELEFOON 19
KENNISGEVINGEN.
HINDERWET
Burgemeester en Wethouders van Amers
foort,
Gelet op artt. 6 en 7 der Hinderwet,
Brengen ter kennis van het publiek,
dat een door
J. BUNNINK
ingediend verzoek met bijlagen, om ver
gunning tot het uitbreiden van zijne timmer
fabriek door het bijplaatsen van een electro
motor van zo P.K.
in het perceel alhier gelegen aan den
Soesterweg No. 17 bij het Kadaster bekend
onder Sectie D, No. 3522,
op de Secretarie der gemeente ter visie
ligt, en dat op Zaterdag, den 12 Juni
aanstaande, des voormiddags te half elf ure
gelegenheid ten Raadhuize wordt gegeven
om, ten overstaan van het Gemeentebestuur
of van één of meer zijner leden, bezwaren
tegen het uitbreiden van die inrichting in
te brengen.
dat een door
JOH. VAN KEULEN
ingediend verzoek mot bijlagen, om ver
gunning tot het oprichten van een timmer
werkplaats, te drijven door twee clectro-
motoren van 1 P.K., een electromotor van
3 P.K., een van 5 P.K. en een van 7>/a P.K.
in het perceel alhier gelegen aan de
Bloemendalschestraat No. 63 bij het Kadaster
bekend onder Sectie E, No. 5Z40,
op de Secretarie der gemeente ter visie
ligt, en dat op Zaterdag, den 12 Juni aan
staande, des voormiddags te balf elf ure
gelegenheid ten Raadhuize wordt gegeven
om, ten overstaan van het Gemeentebestuur
of van één of meer zijner leden, bezwaren
tegen het oprichten van die inrichting in
te brengen.
Tot het beroep, bedoeld in art. 15, ie
lid der Hinderwet, zijn volgens de bestaande
jurisprudentie alleen, zij gerechtigd, die over
eenkomstig- art. 7 der Hinderwet voor het
Gemeentebestuur of één of meer zijner leden
zijn verschenen, teneinde hunne bezwaren
mondeling toe te lichten.
Amersfoort, den 29 Mei 1920.
Burgemeester en Wethouders
voornoemd,
Da Burgemeester,
v. RANDWIJCK.
De Secretaris,
A. R. VEENSTRA.
BEVOLKING.
Opga
A. v. d. Velde, Zeist naar Arnh.weg 35
Mij. M. Kal wij, Amsterdam n. O. Soesterweg
14 Mej. Wed. C. Vennis, Hilversum naar
Niouweweg 3 C. Kortenholl, Zeist naar
Sch.penn.str. 64 J. Grobben, Almelo naar
Snonokaertl. 16 Mej. H. v. d. Pluym, den
Ilaag naar I5.-Wuyt.laan 193 S. Edema,
Leeuwarden n. Aldeg.str. 91 W. Wit, dun
Haag naar Sch.penn.str. 46 Mej. A. Ente
van Gils, den Haag n. St. v. d. Hagen!. 6
C. Fiegel, Rotterdam naar Fr.-Halsstr. 24
J. Schot, Rotterdam naar Fr.-Halsstr. 24
W. Nicolans, Nijmegen naar Wester?tr. (15
Mej. II. Jansen, Angerlo n. Langestr. 29b
P. Koning, Sliedrecht n. Kroramestr. 68
Mej. G. v. Brenen, Utrecht naar Bi95c.l1,weg
131 G. Holleboom, Amsterdam n.Leusderw.
123 A. de Vries, Enschedé n. Soesterweg
112 O. de Vries, Zutphen naar Soesterweg
112— J. Donselaar, Haarlem naur Soesterweg
112 H. Reinten, Rheden n. Coninckstr. 20
II. Slakhorst, Renkuin n. Aldeg.str. 46
J. ten Berge, Leens n. Kump 3 C. v. d.
Heiden, Nijmegen n. Sch.penn.str. 49 15.
MEVROUW I
Voor kleur verandering of opverven van
verschoten Jersey's, Blouses, enz. zijn wij
oen speciaal adres:
Firma K. W. JAEGFK
FABRIEK KAMPSTRAAT 9ü-»«r.
WINKI L LANUESTRAAT 74 TEL. 198
Davenschot, Zwolle naar Dievenweg 19 J.
Vedder, Amsterdam naar St.-Jorisstr. 46
Mej. Wed. F. Buyers, Banru n. Kr. EUcboogetr.
14 M. Zandbergen, Lochem n. Amh.weg
136 A. Odewuld, den Haag n. Bergstr. 25
Mej. J. v. Rosmalen, Hilversum 11, Z.-Singel
2- L. v. Berkuui, den Haag n. Plantsoen 1
R. Kruithof, Avereest nusr Vurhoeveustr.
41 Mevr. G. Mahler, Amsterdam n»ar Pr.-
Julianul. 8 H. de Fioe, Amsterdam naar
Vijver 8 L. Tiesen, Amsterdam naar K.-
Wilhelm mast r. 20 K. de Waurd, A-etn u.
Aruh.weg 21 T. van Nuordt, Soniedom n.
v. Bommclstr. 9 Jhr. G. Tindal, Hilversum
naar Laan 1914 5 E. l'eper, Utrecht naar
Pr.-Mariel. 24 J. Hoekstra, Leeuwarden n.
Utr.weg 85 Mej. A. Schuonderbeek, Hoog
land naar Gr. Spui 33 Mej. V. v. Ingen,
Apeldoorn naar Kinderzorg J. v. d. Brom,
Utrecht naar Kinderzorg A. Epskump,
Zwolle naar St.-Andriesslr. 10 Mevr. Wed.
VV. v. Kampen, Amsterdam naar v. Asch van
Wijckstr. 17 A. Fremouw, Hilversum naar
Soesterweg 210 Mej. A. v. Ouimuicn.Culeui-
borg naar 't Stort J. Wessel, Helder naar
Stul.eir. 19a J. Nugtegaal, Utrecht naar
Soesterweg 323 G. Hors, Wisch 11. SuiLstr.
21u Mej. J. Boelhouwer, den Huug naar
v. l'ersijustr. 9 A. v. Oosten, Soest naar
Leusder weg 248 A. Kirdyk, Apeldoorn 11.
P.-Bolbl. 33 Mej. G. Delforlorie, Apeldoorn
naar Soesterweg 214 E. de Jager, Kas. lid',
naar Schcltusstr. 1 Mej. M. v. d. Touw,
Valburg naur Scbeltusstr. 23 J. Overmaat,
Enschedé uaar Lousderweg 73 N. Berguiuus,
Kas. Ber. wap. naar Kumperblnneupoort 1
A. Ledeboer, Kus. Inf. naar Kl. Spui 62
Mej. A. Burbomis, Elberfeld naar Puntenb.L
28 11. Geistdorl'er, Soerabuiu n. Bergstr. 15
Mej. T. Beekhof, Hilversum 11. Luun 1914
5 Mej. 1). Fontein, den Haag 11. Coninckstr.
lOTri Mej. tl. v. d. Bovenkamp, Araerongen
tiuar Utr.weg 108 Mej. 1. Weenink, Utrecht
naur 11. v. Viund.slr. 6 Mej. R. Knuyll',
den Huug naar Aruh.weg 185 Mej. v. d.
Meent, Scherpenzvel naar Ueguntesseluan 9.
KENNISGEVING.
De Burgemeester van Amersfoort.
brengt ter kennis,
dat in de gemeenten de Blldt, Bunnik,
Doorn, Houten en Odijk en Werkhoven
gevallen vun mond- en klauwzeer zijn voor
gekomen.
Amersfoort, 31 Mei 1920.
De Burgemeester voornoemd,
v. RANDWIJCK.
Het feest der Israëlieten.
Voor het Joodsche volk is het een tijd
van vreugde. Door de beschikking van de
vredes-conferentie van San Ketno ten aanzien
van Patestina, immers, is eindelijk weer dit
land aangewezen tot eon vrije en onver
vreemdbare woning voor Israel, onder «ie
machtige protectie van het Engelsche rijk,
en kan thans, na dc jarenlange propaganda
voor het Zionisme, dc Kolonisatie op groote
schaal beginnen. Over de gcheele wereld
wordt dezo blijde gebeurtenis door de Joden
feestelijk gevierd, en uiteraard wilden die te
Amersfoort niet achter blijven. Zoo was het,
dat Zondagavond in de foyer van Amicitl»
velen hunner bijeen gekomen waren om Ie
luisteren naar de Jiddische liederen dia mej.
Esther Z.imifurt zingen zou, en dc rode door
den heer J. II. Davids, van Amsterdam, te
houden.
De Voorzitter, de heer M. de Pool, wees
cr op dat dc Bloemendag van het Joodsch
Nationaal Fonds niet alleen meer is oen
financiettle onderneming, maar dat hij ge
worden is het symbool van het Zionistisch
streven, dat men ceus in bet aloude land
der vaderen zal kunnen vieren het oogstfeest,
bet feest der eerstelingen, l)lt jaar heeft
het nog een bijzondere betcckenis, nu dc
geallieerden besloten hebben dat Palestina
zal worden dc woonplaats van hol Joodsche
Volk. want hiermede ia feitelijk het program
der Zion. beweging verwezenlijkt, liet is
thans aan dc Joudache Natie om to toonen
dat zij waardig is dat dit gebeurde en allen
moeten daaraan dus naar krachten mede
werken. Dc vergadering applaudiscerdo.
Het geluld van mej. Zaïntlurt is niet
machtig, het kon amper het kleine zaaltje
vullen. Dit werd echter vergoed door da
overtuiging waarmede zij haar drie liedoren
voordroeg, liederen, gesproten uit den boezem
van het verdrukte volk in het Oosten van
Europa, met hun melodieuze Slavische treurig
heid.
Do beer Davids had tot onderwerp gekozen
Palestina Joodsch Tehuis. Hij noemde het
een voorrecht in deze dagen, waarin dc
vervulling van den grooten wcnsch is ge
komen, to leven on wenschte ook zijn hoor
ders daarmede geluk. Mier paste tevens oen
woord In het bizonder tot de jonge menschen,
waarbij or zooveel zijn, riio met hun Jodondom
geen raad woton, die zich als hot ware
schamen jood te zijn en maar hel liefst hebben
dat In gezelschap over dut feit niet gesproken
wordt. Zij zijn niet gelukkig met hun Joden
dom. Spr. wijst hen op dat andere gevoel,
van ken die wél gelukkig zijn met dat
Jodendom, die dag en nacht klaarstaan het
te dienon, voor wie het alios is. Spr. hoort
zelf bij die laatsten, en hij dankt dat aan
de Joodsch nationaal religieuze wereldbe
schouwing die hij heeft leeren kennen. Dan
gaat hij dc oorzaken na van dat niet-gelukkig
voelen. Tijdens en na dc l'ranschc revolutie
kwam cr een groote verandering In het leven
der Joden. De omwenteling heette gebracht
te hebben Vrijheid, Gelijkheid en Broeder
schap, drie dingen die do joden niet kenden;
de ghetto-muron vielen zoowel figuurlijk
als letterlijk, de joden werden wereldburgers,
zij liepen over van de joodschc cultuur naar
dc niet-Joodache en namen daarvan al meer
ln zich op. Dat bleek b.v. reeds op de eerste
joodschc notabelen vergadering te Parijs, In
1S06. Napoleon stelde daar de vraag; wat
zijt gij nu eigenlijk, een rcllgl» of een
nationaliteit En toen werd het noodt.Atigsto
woord gesproken ln de joodsche geschiedenis:
wij zijn een religie zonder meer. Want dat
was absoluut onjuist. En natuurlijk had dit
woord zijn consequenties, want oen re'iglo
heeft geen land noodlgi een nationaliteit
wél. Het was echter de tegenpraestatle
die mer. geven wilde tegenover de eman
cipatie men ging zelfs zoover, to beworon
dat hot verlangen naar Zion was sn
overbodigEr werden zelfs leden, die over
Jerusalem spraken, uit dc gemeenschap ge-
stooten (in Hamburg). Daarmee kwam dus
de eigenlijke joodsche leer In verdrukking.
I>. ontnuchtering kwam evenwel spoedig,
de aiiti-semitlache woelingen maakten du
joden wel wijzer en bewezen dat er nog
een ander onderscheid was dan verschil van
religie. Van de tegenpartij zelf kwam trouwens
het woord, dat de plaats van de joden in
Palestina was.
Toen men nu zag dat men zich tc ver
dedigen had tegenover een gemeenschap-
pclijkcn vijand in Europa, kwam het ook
lot een algemeen joodsch verbond in Europa.
Het opricihn van dozo alliantie hielp ethtcr
niet: dc daad ontbrak. Tot Mozcs Hess
kwam. Deze tijdgenoot van Karl Marx was
revolutionnair socialist. Hij begreep dat hel
joodschc vraagstuk een nationale kwestie
was, had echter nog niet genoeg Inzicht om
bet probleem te zien in het ontbreken van
csn land. Pinster zag dit wél. Hij zag bij
de joden culturoulo waarden, andere dan do
Kuropeesche en die daarmede niet kunnen
harmoniëeren, die nlettomln eon eigen reebt
van bestaan hebben on toch niet tot hun
recht kunnen komen wanneer niet dc bodem
(en dan dus bodem letterlijk, red.) aanwezig
is voor een eigen ontwikkeling. Zoo ontstond
uit dit inzicht, te samen mot do nationale
idee van Hess, het verbond Chowewsl Zloun,
de vrienden van Zion. Van toen kwamen de
koloniestichters in Zloti. Dsze kolonisatie was
echter niet gegrondvest op een groot systeem.
Do joden moesten nog wakker geschud voor
het groote duel. Dit gebeurde door de pro-
groms van 1890 -'91. Nu kwam ook Theodor
Herzl naar voren, en door zijn werk en
propaganda kwam de groote organisatie tot
atand. Immigratie, zelde hij, kan nooit batsn.
Het geeft slechts een verschuiving van het
vraagstuk. Assimilatie is ook niet mogelijk.
Do joodsche ziel laat het niet toe. Met phi
lanthropic zijn wsl individuen tc helpen, doch
geen volk. Emancipatie ie reeds ondoenlijk
gebleken. Zoo bleef volgens Herzl alleen
mogelijk een zuivere joodsche politiek tc
voeren, met een zuiver doel voor aagen.
En do groote beweegkracht hierbij was de
barre nood, waarin het grootsto deel der
joden leefde. 1 lor/1 werd hierbij gedreven
door wat hij zelf had gezien on beleefd. Het
procca-Dreyfus b.v. Herzl zag dit niet sla
een onrecht tegenover een Individu, maar
begaan tegenover de joodache gemeenschap.
Zijn gedachten werkte hij uit in de brochure
Dor Judcnsta.it.iMcdevverking, vooral van dc
zijde der kapitaal-krachtige joden, ontbrak
echter nog. Zoo voelde b.v. baron Hirsch
niets voor llerzl's plannen co wilde niet
medewerken. Daartegenover stond weer de
r.teun van intellectueelcri, zooals Max Nordau,
die zeer veel vnur dc beweging deed. Herzl
is toon naar Konstantinopel geweest, om den
Sultun tc bewegen Palestina aan do joden
af te staan, een tocht echter welke zonder
resultaat bleef. Daarna begon hij zijn pro
paganda door Europa en vond vooral In
Londen en Wcenen veel bijval. Eindelijk,
in 1897, kwam een congres bijeen in Bazel.
V'nn toon af groeide do beweging gestadig
Gedurende don oorlog werd de leiding der
beweging overgebracht naar Londen. Men
bad vertrouwen ln het Engslacho volk. dat
reeds tweemalen con land in Afrika aan d«
joden had aangeboden. Zoo hielden de leiders
der Zionistische beweging aanhoudnd voeling
1 met dc Kiigclscho rrgcorlng, en ook met do
l-ransche. In 1917 werd b.v. Sokolow naar
1 Parijs ontboden en werd hent daar mode
gedeeld, dut do belde genoemde regeerlngen
zeer sympatiek stonden tegenover bot
Zionisme. Kn in Balfour's brief aan Roth
schild werd uitgesproken dat de Engelsche
regeering haar Invloed zou aanwendon om
het Zion. streven te vcrwozcnlijkcn. Hoofd
zakelijk rins aan Engeland zijn de joden
dank verschuldigd voor het feit dat dc vredes
conferentie Palestina openstelt voor de jood
sche natie, onder beschermend mandaat van
Engeland Al la ook veel steun gekomen
uit Amerika.
Het olgenlijko rverk voor hot Joodache
Volk begint echter nu pas. Nn de vertrapping
kan nu komen een groote bloei. Do joden
hebbenaltijd hun beate kraebtsn gegeven
aan hot mllliou waarin zij leefden. Nu mootcn
zij die krachten geven aan dort bouw van
het joodsch nationaal Tehuis, waar zij zullen
kunnen leven overeenkomstig hun algen in
zichten on levensbeschouwing. Oude joodscho
wetten Zullen weer In cere worden hersteld,
zoo b.v. die wnarbij lint gront-grondbezit
onmogelijk wordt gemaakt, waarbij do grond
het eigendom blijlt van do natie zelf. In
Palestina zullen de joden nu hun eigen
cultureel centrum kennen scheppen.
Vroeger, zegt spr., waa er het vorlangen
hij de oude joden, om nnar Palestina te gaan
0111 daar tc stervennu Is dat niet moor
noodig, nu kunnen wij naar ona land gaan
om daar tc leven. Natuurlijk kunnen niet
onmiddellijk allen naar Palestina. Het land
mout eerst bewoonbaar gemeukt worden.
Plicht Is hot echter dus voor Rllen om hen
te sti'uncn. die naar bet land willen gaan
om dat noodzakelijke ontginningswerk te
doen. Spr. denkt daarbij aan deNederlendsche
chulootsin, do leerllng-landbouwere, die In
Murum, Twello cn Winterswijk zich met